3784496936

1.1 Studia wstępne

Pracę nad dokumentami należy rozpocząć od zapoznania się z dostępnymi opracowaniami na temat organizacji, osoby lub wydarzenia, których dotyczą archiwizowane materiały. Dzięki temu łatwiejsze będzie ustalenie granic chronologicznych kolekcji oraz przygotowanie projektu układu zbioru i dokumentów, które wejdą w jego skład.

1.2 Rozpoznanie przynależności zbioru i porządkowanie wstępne

Przynależność materiałów do danego zbioru archiwalnego ustala się w oparciu o analizę wszelkich oznaczeń pochodzących od organizacji, instytucji, którego zbiór dotyczy. Ta część prac w dużej mierze opiera się na informacjach zdobytych przez archiwistę w czasie studiów wstępnych, dzięki którym teraz łatwiej jest odnaleźć cechy zewnętrzne (opisy na teczkach, pieczątki na okładkach lub stronach tytułowych akt) i wewnętrzne (pieczątki wpływu umieszczane na dokumentach z nazwą odbiorcy pisma, nazwy adresata na korespondencji, papiery firmowe, treść spraw występujących w dokumentacji, podpisy) dokumentów, o których przynależności do konkretnej kolekcji właśnie decydujemy.

Porządkowanie wstępne obejmuje:

» rozpoznanie zawartości i stanu uporządkowania zbioru,

» sprawdzenie stanu zachowania (kompletności) zbioru w przypadku istnienia jakichkolwiek pomocy ewidencyjnych,

» rozpoznanie stanu zachowania materiałów archiwalnych, wyłączenie egzemplarzy zakażonych biologicznie (na okres konserwacji),

» rozpoznanie materiałów i wskazanie oryginałów oraz kopii.

1.3 Przegląd zawartości materiałów

Wstępnie rozpoznane materiały archiwalne należy poddać analizie, czyli zinterpretować zawarte w danym dokumencie treści, w celu wyłonienia zbioru i podziału na kolejne grupy rzeczowe. Klasyfikacja zależy od przyjętego kryterium podziału. Może ona dotyczyć wydarzenia, osoby, organizacji, zjawiska społecznego czy miejsca. Kolekcję tworzy zbiór materiałów połączonych jednym z wymienionych kryteriów. Systematyzacja akt polega na uformowaniu poszczególnych grup rzeczowych lub też serii i ich odpowiednim ułożeniu. W wyniku systematyzacji powstaną całości (będące jednocześnie częściami składowymi opracowywanego zbioru) o podobnym charakterze lub tematyce - w tym momencie zbiór (kolekcja) zyska podział na teczki. Serie powinny być ułożone według porządku rzeczowego, chronologicznego lub rzeczowo-chronologicznego.

W przypadku spuścizn i kolekcji osobistych przy dzieleniu materiałów na grupy rzeczowe, serie i podserie, warto jako pomoc w pracach zastosować Wytyczne Archiwum Polskiej Akademii Nauk z 1990 r. opracowania spuścizn archiwalnych po uczonych. Stosowane są one zarówno w archiwach państwowych,