8083678387
160
ANNA SOBIESKA
odwieźć zawstydzoną kochankę trwożnie powątpiewającą w prawdziwość czy po prostu trwałość miłości i namiętnych pieszczot, jakimi ją obdarzono. Warto podkreślić, że księżyc, burza, śnieg, wiatr, latarnie, dorożka z trupem poety, mdląca rozpacz, zacierająca się czy zamarzająca w przenikliwym chłodzie zawiei „świńska twarz świata” i nienawiść do tych wszystkich oportunistów, „którym się żyje dziś najfajniej [...]”, podczas gdy inni „mrą bez pracy [...]” (G-l 225) - to elementy poza tym że typowe dla romansów rosyjskich, także upodabniają wiersz Gałczyńskiego do Blokowskich ponurych wizji zimowego, demonicznego Petersburga z prostytutkami, takiego np. jak z cyklu Straszny świat czy Miasta. Teksty te zbliża pokrewne poczucie przegranej, ale i nie wygasły do końca straceńczy, związany ze świadomością klęski, bunt przeciw- upodleniu i beznadziejności.
Wśród innych - zaczerpniętych z rosyjskich romansów i pieśni - wersów, na które należałoby zwrócić uwagę, znajdują się jeszcze np.: wprowadzony do wiersza Gałczyńskiego Rosja tatarsko-mongolski zaśpiew ,Aj, dierbień, dierbień kaługa” (G-l 288) ze znanej czastuszki Tulskajagarmoń, wersy „Ach, co zaból...” czy „Bij w struny, bij [...]” {Romans, G-l 308), jakby żywcem wzięte z romansów śpiewanych przez Leszczenkę (w Polsce, w r. 1939 dostępne były importowane nagrania tego popularnego śpiewaka); refren „nie gniewaj się, / weź mnie na piersi i nie wydaj światu” z Balu u Salomona (G-l 199-200) - przypominający słynne ,pocelujem daj zabwieńje” (N. Zubowa, Pod czarujuszczej łaskoj twojeju...); kołysankowy detal „spi, mładieniec moj priekrasnyj. / Bajuszki-baju’’ {Kołysanka pisarzy, G-1 266), odwołujący się do typowych rosyjskich kołysanek w stylu Baju, baju, mil wnuczonok Aleksandra Ostrowskiego i Władimira Nikiticza Kaszpierowa, Koly-bielnojpieśni Konstantina Balmonta czy tej z muzyką Nikołaja Rimskiego-Korsa-kowa; wreszcie groteskowo przedrzeźniane fragmenty w Piosenkach naczelnika wydziału grobownictwa, gdzie mamy i Tamarę, i nieszczęśliwego kochanka stojącego pod jej oknem z gitarą (jak w cygańskim walcu Prigożego -Mi łaja), rewolwer, jegierowską koszulkę, pęknięte struny, groźbę: „Jeszcze zapłaczesz, / gdy mnie zobaczysz w trumnie...”, i okrzyk ,żegnaj” (G-l 339) (jak w Jesieninowskim romansie Zielonajapriczoska...). Do tej listy można byłoby dodać ewentualnie także „rosyjskie napomknienia” z utworów późniejszych, z lat czterdziestych i zwrócić uwagę na Kiplingowski wiersz „Jeżeli ” (1946), wprowadzający charakterystyczne wyrażenie „Wołga-Wołga” pochodzący z pieśni Stieńka Razin, znanej też pod innym tytułem: Iz-za ostrowa na strieżeń58; oraz wers: „romansidło z janczarami / »Twe palce pachną konwaliami«” (G-2 81), przekornie nawiązujący do piosenki Wertyńskiego Waszy palcy pachnut ładanom, gdzie palce pachną nie konwaliami, ale kadzidłem.
Wyliczanie można byłoby kontynuować i pokazać np., jak poeta przejmuje niektóre podstawowe tematy, motywy romansowe, gdy obraca się w kręgu wspominania, pamięci, zapominania czy gdy mówi o nocy, księżycu i pieśni słowików, o sadach i altankach - miejscu spotkań zakochanych, ale nie chodzi o sporządzanie katalogu romansowo-pieśniowych odwołań w wierszach Gałczyńskiego. Zależy mi raczej na uwydatnieniu samego faktu, że wiele utworów poety - takich jak Szafirowa romanca (1935), Romanca o trzech siostrach emigrantkach (1928),
58 Należ} przypomnieć, że pieśni o Wołdze były w Rosji bardzo popularne; wyrażenie,, Wolga--matuszka” pojawiało się w nich bardzo często. Zob. Antołogija russkogo romansa. Zołotoj wiek. Oprać. W. K a 1 u g i n. Moskwa 2007. s. 636.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Anna SobieskaAch, ten "tiomnyj morok cygańskich piesen...": o uwiedzionych przez rosy
154 ANNA SOBIESKA pewnie były jeszcze i herbata „Amatorska” w blaszankach braci Popow, i kawior
156 ANNA SOBIESKA Śpiew się obija o teatru ściany -Śpiew-szał, śpiew-skarga na okrutny los, Romans,
158 ANNA SOBIESKA Jednym z aspektów tego zagadnienia, stosunkowo łatwym do wydobycia i scharakteryzo
Pamiętnik Literacki CIII, 2012, z. 3 PL ISSN 0031-0514 ANNA SOBIESKA(Instytut Badań Literackich PAN,
146 ANNA SOBIESKA cygańskie, w przedmowie Jankowskiego nazwane zostało hodowaniem i nałogowym trwani
150 ANNA SOBIESKA stwo w stosunku do wartości sztuki rosyjskiej, bo rosyjskiej, powodowane były
160 ANNA BORAWSKA z usług takiego banku. Trzeba również pamiętać, że z punktu widzenia nabywcy cena
21272 Inżynieria finansowa Tarcz0 160 Strategie inwestowania... wyróżnionych współczynników wrażli
76757 IMG?09 (2) 160 160 iMi dlur» nem monografii jecIn nł«. Na fobud opowiedziani po! ob ułożo
160 Teraz już te urządzenia spotyka się coraz rzadziej, a wszędzie po wsiach ludzie nauczyli się sta
więcej podobnych podstron