plik


BezpieczeDstwo i higiena pracy Nadzr i kontrola warunkw pracy Nadzr i kontrola warunkw pracy Niezale|nie od obowizku sprawowania kontroli i nadzoru nad stanem zagro|eD zawodowych, oraz kontroli realizacji przepisw prawnej ochrony bhp przez wykonywanej przez samego pracodawc, w ramach obowizujcego systemu kontroli wewntrznej, zostaBy powoBane specjalne organy nadzoru paDstwowego, sprawujce kontrol bezpieczeDstwa i higieny pracy (system kontroli zewntrznej). Ten system nadzoru nad warunkami pracy jest regulowany wieloma aktami prawnymi. Nadzr i kontrola warunkw pracy 1. Nadzr paDstwowy.  PaDstwowa Inspekcja Pracy,  PaDstwowa Inspekcja Sanitarna,  Dozr Techniczny,  PaDstwowa Inspekcja Ochrony Zrodowiska,  Stra| Po|arna,  Inne (Nadzr Budowlany, Urzd Grniczy, Urzd Morski itp.). 2. Nadzr spoBeczny (zwizkowy). 3. Nadzr administracyjny. Zarzdy miast i gmin jako organy prowadzce i sprawujce nadzr nad dziaBalno[ci administracyjn szkB s obowizane do podejmowania dziaBalno[ci na rzecz bezpiecznych i higienicznych warunkw pracy. Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy Organami PaDstwowej Inspekcji Pracy s: " GBwny Inspektor Pracy; " okrgowi inspektorzy pracy; " inspektorzy pracy, dziaBajcy w ramach wBa[ciwo[ci terytorialnej okrgowych inspektoratw pracy. Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy Wszelkie dziaBania podejmowane przez PaDstwow Inspekcj Pracy w stosunku do szkB maj na celu wyegzekwowanie u pracodawcy, czyli dyrektora szkoBy, przestrzegania przepisw prawa pracy w szczeglno[ci przepisw i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy, a tak|e przepisw dotyczcych legalno[ci zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie okre[lonym w ustawie, zarwno wobec pracownikw, jak i podopiecznych, a tak|e wobec osb wykonujcych prace w lub odbywajcych praktyki w szkole. Zakres dziaBania PaDstwowej Inspekcji Pracy, w tym tak|e zakres prowadzonych przez ni kontroli i uprawnieD okre[la szczegBowo ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 o PaDstwowej Inspekcji Pracy. Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy Zadania PaDstwowej Inspekcji Pracy : " nadzr i kontrola przestrzegania przepisw prawa pracy, w szczeglno[ci przepisw i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy, przepisw dotyczcych stosunku pracy, wynagrodzenia za prac i innych [wiadczeD wynikajcych ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopw, uprawnieD pracownikw zwizanych z rodzicielstwem, zatrudniania mBodocianych i osb niepeBnosprawnych; " kontrola przestrzegania przepisw bezpieczeDstwa i higieny pracy przy projektowaniu budowy, przebudowy i modernizacji zakBadw pracy oraz stanowicych ich wyposa|enie maszyn i innych urzdzeD technicznych oraz technologii; " kontrola legalno[ci zatrudnienia; Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy " uczestnictwo w przejmowaniu do eksploatacji wybudowanych lub przebudowanych obiektw budowlanych, albo ich cz[ci w zakresie ustalonym w odrbnych przepisach; " podejmowanie dziaBaD polegajcych na zapobieganiu i eliminowaniu zagro|eD w [rodowisku pracy, a w szczeglno[ci: a) badanie i analizowanie okoliczno[ci i przyczyn wypadkw przy pracy oraz kontrola stosowania [rodkw zapobiegajcych tym wypadkom, b) analizowanie przyczyn chorb zawodowych, oraz kontrola stosowania [rodkw zapobiegajcych tym chorobom, c) udzielanie porad i informacji technicznych sBu|cych eliminowaniu zagro|eD dla |ycia i zdrowia pracownikw, a tak|e porad i informacji w zakresie przestrzegania prawa pracy; Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy " wspBdziaBanie z organami ochrony [rodowiska w zakresie kontroli przestrzegania przez pracodawcw przepisw o przeciwdziaBaniu zagro|eniom dla [rodowiska; " prawo wnoszenia powdztw, a za zgod osoby zainteresowanej  uczestnictwo w postpowaniu przed sdem pracy, w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy; " udzielanie na pisemny wniosek osoby zainteresowanej informacji o minimalnych warunkach zatrudnienia pracownikw, okre[lonych w dziale drugim rozdziale ha Kodeksu Pracy, " [ciganie wykroczeD przeciwko prawom pracownika okre[lonych w kp., wykroczeD, o ktrych mowa wart. 119 123 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a tak|e innych wykroczeD, gdy ustawy tak stanowi, oraz udziaB w postpowaniu w tych sprawach w charakterze oskar|yciela publicznego; " wykonywanie innych zadaD okre[lonych w ustawie i przepisach szczeglnych. Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy Do zadaD PaDstwowej Inspekcji Pracy nale|y ponadto nadzr i kontrola zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunkw pracy: " osobom fizycznym wykonujcym prac na innej podstawie ni| stosunek pracy oraz osobom wykonujcym na wBasny rachunek dziaBalno[ gospodarcz w miejscu wyznaczonym przez pracodawc lub przedsibiorc, niebdcego pracodawc, na rzecz, ktrego taka praca jest [wiadczona; " przez podmioty organizujce prac wykonywan przez osoby fizyczne na innej podstawie ni| stosunek pracy, w ramach prac spoBecznie u|ytecznych; " osobom przebywajcym w zakBadach karnych i zakBadach poprawczych, wykonujcym prac, a tak|e |oBnierzom w sBu|bie czynnej, wykonujcym powierzone im prace. Nadzr PaDstwowej Inspekcji Pracy Postpowanie kontrolne PIP ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania prawa pracy, w szczeglno[ci przepisw i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy, a tak|e przepisw dotyczcych legalno[ci zatrudnienia oraz udokumentowanie dokonanych ustaleD. Postpowanie kontrolne PIP Inspektor pracy ma prawo do: 1) swobodnego wstpu na teren kontrolowanej szkoBy oraz do jej obiektw i pomieszczeD; 2) przeprowadzania ogldzin obiektw, pomieszczeD, stanowisk pracy, maszyn i urzdzeD oraz przebiegu procesw technologicznych i pracy; 3) |dania od dyrektora szkoBy oraz od wszystkich pracownikw lub osb, ktre s lub byBy zatrudnione, albo ktre wykonuj lub wykonywaBy prac na jej rzecz na innej podstawie ni| stosunek pracy, w tym osb wykonujcych na wBasny rachunek dziaBalno[ gospodarcz, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objtych kontrol oraz wzywania i przesBuchiwania tych osb w zwizku z przeprowadzan kontrol; Postpowanie kontrolne PIP Inspektor pracy ma prawo do: 4) |dania okazania dokumentw dotyczcych budowy, przebudowy lub modernizacji oraz uruchomienia szkoBy, planw i rysunkw technicznych, dokumentacji technicznej i technologicznej, wynikw ekspertyz, badaD i pomiarw dotyczcych produkcji bdz innej dziaBalno[ci podmiotu kontrolowanego, jak rwnie| dostarczenia mu prbek surowcw i materiaBw u|ywanych, wytwarzanych lub powstajcych w toku produkcji, w ilo[ci niezbdnej do przeprowadzenia analiz lub badaD, gdy maj one zwizek z przeprowadzan kontrol; 5) |dania przedBo|enia akt osobowych i wszelkich dokumentw zwizanych z wykonywaniem pracy przez pracownikw lub osoby [wiadczce prac na innej podstawie ni| stosunek pracy; Postpowanie kontrolne PIP Inspektor pracy ma prawo do: 6) zapoznania si z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i nadzoru nad warunkami pracy oraz ich realizacj; 7) utrwalania przebiegu i wynikw ogldzin, o ktrych mowa w pkt 2, za pomoc aparatury i [rodkw technicznych sBu|cych do utrwalania obrazu lub dzwiku; 8) wykonywania niezbdnych dla celw kontroli odpisw lub wycigw z dokumentw, jak rwnie| zestawieD i obliczeD sporzdzanych na podstawie dokumentw, a w razie potrzeby |dania ich od kontrolowanej szkoBy; 9) sprawdzania to|samo[ci osb wykonujcych prac lub przebywajcych na terenie szkoBy, ich przesBuchiwania i |dania o[wiadczeD w sprawie legalno[ci zatrudnienia lub prowadzenia innej dziaBalno[ci zarobkowej; Postpowanie kontrolne PIP Inspektor pracy ma prawo do: 10) korzystania z pomocy biegBych i specjalistw oraz akredytowanych laboratoriw. Je|eli zachodzi uzasadniona obawa, |e udzielenie inspektorowi pracy informacji w sprawach objtych kontrol przez pracownika lub osob, o ktrych mowa wart. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy, mogBoby narazi tego pracownika lub osob na jakikolwiek uszczerbek lub zarzut z powodu udzielenia tej informacji, inspektor pracy mo|e wyda postanowienie o zachowaniu w tajemnicy okoliczno[ci umo|liwiajcych ujawnienie to|samo[ci tego pracownika lub osoby, w tym danych osobowych. Postpowanie kontrolne PIP Inspektorzy pracy s uprawnieni do przeprowadzania, bez uprzedzenia i o ka|dej porze dnia i nocy, kontroli przestrzegania przepisw prawa pracy, w szczeglno[ci stanu bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz kontroli przestrzegania przepisw dotyczcych legalno[ci zatrudnienia. Kontrol szkoBy przeprowadza si po okazaniu legitymacji sBu|bowej i upowa|nienia do jej przeprowadzenia, ktre powinno zawiera dane okre[lone w art. 24 ust. 4 ustawy o PaDstwowej Inspekcji Pracy. Kontrol przeprowadza si w siedzibie szkoBy oraz w innych miejscach wykonywania jej zadaD (zielone szkoBy, obozy treningowe itp.), ale czynno[ci kontrolne mog by wykonywane tak|e w siedzibie jednostki organizacyjnej PIP. Przed podjciem czynno[ci kontrolnych inspektor pracy zgBasza swoj obecno[ dyrektorowi kontrolowanej szkoBy, z wyjtkiem przypadkw, gdy zgBoszenie to mogBoby mie wpByw na wynik kontroli. Postpowanie kontrolne PIP Ustalenia kontroli dokumentowane s w formie protokoBu podpisanego przez inspektora pracy prowadzcego kontrol oraz dyrektora kontrolowanej szkoBy, ktremu przysBuguje prawo zgBoszenia, przed podpisaniem protokoBu kontroli, umotywowanych zastrze|eD do ustaleD zawartych w protokole. Odmowa podpisania protokoBu przez dyrektora kontrolowanej szkoBy nie stanowi przeszkody do zastosowania przez inspektora pracy stosownych [rodkw prawnych przewidzianych ustaw. Postpowanie kontrolne PIP W razie stwierdzenia naruszenia przepisw prawa pracy lub przepisw dotyczcych legalno[ci zatrudnienia wBa[ciwe organy PaDstwowej Inspekcji Pracy s uprawnione odpowiednio do: 1) nakazania usunicia stwierdzonych uchybieD w ustalonym terminie w przypadku, gdy naruszenie dotyczy przepisw i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy; 2) nakazania: wstrzymania prac lub dziaBalno[ci, gdy naruszenie powoduje bezpo[rednie zagro|enie |ycia lub zdrowia pracownikw lub innych osb wykonujcych te prace lub prowadzcych dziaBalno[; skierowania do innych prac pracownikw lub innych osb dopuszczonych do pracy wbrew obowizujcym przepisom przy pracach wzbronionych, szkodliwych lub niebezpiecznych albo pracownikw lub innych osb dopuszczonych do pracy przy pracach niebezpiecznych, je|eli pracownicy ci lub osoby nie posiadaj odpowiednich kwalifikacji; nakazy w tych sprawach podlegaj natychmiastowemu wykonaniu; Postpowanie kontrolne PIP 3) nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urzdzeD w sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpo[rednie zagro|enie dla |ycia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegaj natychmiastowemu wykonaniu; 4) zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia dziaBalno[ci w miejscach, w ktrych stan warunkw pracy stanowi bezpo[rednie zagro|enie dla |ycia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegaj natychmiastowemu wykonaniu; 5) nakazania, w przypadku stwierdzenia, |e stan bezpieczeDstwa i higieny pracy zagra|a |yciu lub zdrowiu pracownikw lub osb fizycznych wykonujcych prac na innej podstawie ni| stosunek pracy, w tym osb wykonujcych na wBasny rachunek dziaBalno[ gospodarcz, zaprzestania prowadzenia dziaBalno[ci bdz dziaBalno[ci okre[lonego rodzaju; 6) nakazania ustalenia, w okre[lonym terminie, okoliczno[ci i przyczyn wypadku; Postpowanie kontrolne PIP 7) nakazania pracodawcy wypBaty nale|nego wynagrodzenia za prac, a tak|e innego [wiadczenia przysBugujcego pracownikowi; nakazy w tych sprawach podlegaj natychmiastowemu wykonaniu; 8) skierowania wystpienia, w razie stwierdzenia innych naruszeD o ich usunicie, a tak|e o wycignicie konsekwencji w stosunku do osb winnych. Decyzje, powy|sze mog by wydawane w formie: pisemnej, i ustnej. Kontrolowany, podmiot, do ktrego zostaBa skierowana decyzja w formie pisemnej ma obowizek poinformowania odpowiedniego organu PIP o jej realizacji z upBywem terminw okre[lonych w decyzji. Decyzj ustn, wydaje si w celu usunicia ujawnionych w toku kontroli uchybieD w zakresie bezpieczeDstwa i higieny pracy, je|eli mog by one usunite podczas trwania kontroli. Nadzr PaDstwowej Inspekcji Sanitarnej PaDstwowa Inspekcja Sanitarna jest powoBana do realizacji zadaD z zakresu zdrowia publicznego, w szczeglno[ci poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: " higieny [rodowiska, " higieny pracy w zakBadach pracy, " higieny radiacyjnej, " higieny procesw nauczania i wychowania, " higieny wypoczynku i rekreacji, " zdrowotnymi |ywno[ci, |ywienia i przedmiotw u|ytku, " higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien speBnia personel medyczny, sprzt oraz pomieszczenia, w ktrych s udzielane [wiadczenia zdrowotne PaDstwowa Inspekcja Sanitarna Do zakresu dziaBania PaDstwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bie|cego nadzoru sanitarnego szkB nale|y kontrola przestrzegania przepisw okre[lajcych wymagania higieniczne i zdrowotne: 1) higieny [rodowiska, a zwBaszcza wody do spo|ycia, czysto[ci powietrza atmosferycznego, gleby, wd i innych elementw [rodowiska w zakresie ustalonym w odrbnych przepisach; 2) utrzymania nale|ytego stanu higienicznego szkB; 3) warunkw produkcji, transportu, przechowywania |ywno[ci oraz warunkw |ywienia w stoBwkach szkolnych, obozach, zielonych szkoBach i innych formach nauki i wypoczynku organizowanych przez szkoBy (kontrole te w placwkach o[wiatowych czsto przeprowadzane s na wniosek rodzicw); PaDstwowa Inspekcja Sanitarna Do zakresu dziaBania PaDstwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie bie|cego nadzoru sanitarnego szkB nale|y kontrola przestrzegania przepisw okre[lajcych wymagania higieniczne i zdrowotne: 4) warunkw zdrowotnych [rodowiska pracy, a zwBaszcza zapobiegania powstawaniu chorb zawodowych i innych chorb zwizanych z warunkami pracy; 5) higieny pomieszczeD i wymagaD w stosunku do sprztu u|ywanego w szkoBach i innych placwkach o[wiatowo- wychowawczych, szkoBach wy|szych oraz w o[rodkach wypoczynku; 6) higieny procesw nauczania. PaDstwowy inspektor sanitarny w zwizku z wykonywan kontrol ma prawo: 1) wstpu o ka|dej porze dnia i nocy, na teren szkoBy oraz wszystkich pomieszczeD i urzdzeD wchodzcych w jej skBad oraz obiektw szkolnych bdcych w trakcie budowy; 2) |dania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesBuchiwania osb; 3) |dania okazania dokumentw i udostpniania wszelkich danych; 4) pobierania prbek do badaD laboratoryjnych. W razie stwierdzenia naruszenia wymagaD higienicznych i zdrowotnych, paDstwowy inspektor sanitarny nakazuje, w drodze decyzji, usunicie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybieD. PaDstwowa Inspekcja Sanitarna Je|eli naruszenie tych wymagaD, spowodowaBo bezpo[rednie zagro|enie |ycia lub zdrowia ludzi, paDstwowy inspektor sanitarny nakazuje: unieruchomienie zakBadu pracy lub jego cz[ci (stanowiska pracy, maszyny lub innego urzdzenia), zamknicie obiektu u|yteczno[ci publicznej, wyBczenie z eksploatacji [rodka transportu lub zaprzestanie innych dziaBaD. Decyzje w tych sprawach podlegaj natychmiastowemu wykonaniu. Zdarzaj si decyzje o zamkniciu sal gimnastycznych albo innych pomieszczeD szkolnych ze wzgldu na stosowanie przez wykonawcw remontw nieodpowiednich lakierw i klejw. PaDstwowa Inspekcja Sanitarna SzkoBa jest obowizana posiada ksi|k kontroli sanitarnej (wzr w rozporzdzeniu Ministra Zdrowia i Opieki SpoBecznej z dnia 4 listopada 1986 r. w sprawie ksi|ki kontroli sanitarnej), do ktrej paDstwowy inspektor sanitarny wpisuje dorazne zalecenia, uwagi i wnioski, wynikajce z przeprowadzonej kontroli. Zgodnie z art. 38 ustawy o PIS, kto utrudnia lub udaremnia dziaBalno[ organw PaDstwowej Inspekcji Sanitarnej, podlega karze aresztu do 30 dni, ograniczenia wolno[ci albo grzywny. Nadzr spoBeczny Funkcjonowanie spoBecznej inspekcji pracy w zakBadach pracy reguluje ustawa z dnia 24 czerwca 1983 r. o spoBecznej inspekcji pracy. SpoBeczna inspekcja pracy jest sBu|b spoBeczn peBnion przez pracownikw, majc na celu zapewnienie przez zakBad pracy bezpiecznych i higienicznych warunkw pracy oraz ochron uprawnieD pracowniczych, okre[lonych w przepisach prawa pracy. Reprezentuje ona interesy wszystkich pracownikw pracy i jest kierowana przez zakBadowe organizacje zwizkowe. Nadzr spoBeczny Koszty zwizane z dziaBalno[ci spoBecznej inspekcji pracy ponosi szkoBa. SzkoBa zobowizana jest do zaBo|enia szkolnej ksigi zaleceD i uwag przeznaczonej do zapisw spoBecznego inspektora pracy, przechowywanej w miejscu ustalonym przez dyrektora szkoBy oraz udostpnianej do wgldu zakBadowym organizacjom zwizkowym, organom PaDstwowej Inspekcji Pracy oraz innym organom nadzoru i kontroli warunkw pracy. Zapisy w tej ksidze maj moc dokumentw urzdowych w postpowaniu przed organami paDstwowymi. Nadzr spoBeczny SpoBeczn inspekcj pracy w szkole stanowi zakBadowy spoBeczny inspektor pracy, wybierany na okres 4 lat przez pracownikw szkoBy. SpoBeczny inspektor pracy powinien posiada: niezbdn znajomo[ zagadnieD wchodzcych w zakres dziaBania spoBecznej inspekcji pracy, co najmniej picioletni sta| pracy w placwkach o[wiatowych i co najmniej dwuletni sta| pracy w danej szkole. SpoBecznym inspektorem pracy mo|e by pracownik danej szkoBy, ktry jest czBonkiem zwizku zawodowego i nie zajmuje stanowiska kierowniczego, mo|e by to rwnie| pracownik niebdcy czBonkiem zwizku zawodowego, je|eli tak postanowi szkolne organizacje zwizkowe. SpoBeczni inspektorzy pracy powinni wykonywa swoje czynno[ci w zasadzie poza godzinami pracy. Nadzr spoBeczny Zadania i uprawnienia i spoBecznych inspektorw pracy SpoBeczny inspektor pracy powinien: 1) kontrolowa stan budynkw, maszyn, urzdzeD technicznych i sanitarnych oraz procesy technologiczne z punktu widzenia bezpieczeDstwa i higieny pracy, 2) kontrolowa przestrzeganie przepisw prawa pracy, w tym postanowieD ukBadw zbiorowych i regulaminw pracy, w szczeglno[ci w zakresie bezpieczeDstwa i higieny pracy, uprawnieD pracownikw zwizanych z rodzicielstwem, mBodocianych i osb niepeBnosprawnych, urlopw i czasu pracy, [wiadczeD z tytuBu wypadkw przy pracy i chorb zawodowych, 3) uczestniczy w kontroli przestrzegania w zakBadzie pracy przepisw dotyczcych ochrony [rodowiska naturalnego, 4) bra udziaB w ustalaniu okoliczno[ci i przyczyn wypadkw przy pracy, zgodnie z przepisami prawa pracy, Nadzr spoBeczny Zadania i uprawnienia i spoBecznych inspektorw pracy SpoBeczny inspektor pracy powinien: 5) bra udziaB w analizowaniu przyczyn powstawania wypadkw przy pracy, zachorowaD na choroby zawodowe i inne schorzenia wywoBane warunkami [rodowiska pracy oraz kontrolowa stosowanie przez zakBady pracy wBa[ciwych [rodkw zapobiegawczych, 6) uczestniczy w przeprowadzaniu spoBecznych przegldw warunkw pracy, 7) opiniowa projekty planw poprawy warunkw bezpieczeDstwa i higieny pracy i planw rehabilitacji zawodowej oraz kontrolowa realizacj tych planw, 8) podejmowa dziaBania na rzecz aktywnego udziaBu pracownikw zakBadw pracy w ksztaBtowaniu wBa[ciwych warunkw bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz oddziaBywa na przestrzeganie przez pracownikw przepisw i zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy, Nadzr spoBeczny Zadania i uprawnienia i spoBecznych inspektorw pracy SpoBeczny inspektor pracy powinien koncentrowa si na : " eliminowaniu zagro|eD, ktre s przyczyn wypadkw i chorb zawodowych, przestrzeganiu wymogw technologicznych, wyposa|eniu maszyn i urzdzeD w osBony i urzdzenia zabezpieczajce oraz wBa[ciwym doborze i wykorzystaniu urzdzeD sportowych w salach gimnastycznych i na boiskach, wyposa|eniu pracownikw w sprawny sprzt ochrony osobistej, przestrzeganiu przez pracownikw przepisw i zasad bezpieczeDstwa pracy, " zapewnieniu pracownikom norm higienicznych w szczeglno[ci dotyczcych substancji szkodliwych, zapylenia, haBasu, wibracji, mikroklimatu i o[wietlenia, " kontroli przestrzegania przepisw prawnej ochrony pracy o czasie pracy, ochronie pracy kobiet, [wiadczeniach pieni|nych z tytuBu wypadkw przy pracy i chorb zawodowych. Nadzr spoBeczny ZakBadowy spoBeczny inspektor pracy ma prawo: " |dania informacji oraz okazywania dokumentw niezbdnych dla wykonania funkcji kontrolnych, " wystpowania o natychmiastowe usunicie bezpo[rednich zagro|eD dla zdrowia i |ycia pracownikw i wydawania zaleceD, w tym w szczeglno[ci wstrzymania pracy danego urzdzenia technicznego lub okre[lonych robt, " zwracania uwagi pracownikom w przypadkach naruszenia obowizujcych przepisw i zasad bhp, " dokonywanie wpisw do ksigi uwag, przeznaczonej do zapisw spoBecznych inspektorw pracy, " wystpowania o odsunicie pracownika od pracy w przypadkach braku wymaganych uprawnieD kwalifikacyjnych niezbdnych do obsBugi okre[lonych urzdzeD czy te| braku orzeczenia lekarskiego dopuszczajcego do wykonywania pracy, Nadzr spoBeczny ZakBadowy spoBeczny inspektor pracy ma prawo: " wnioskowania do inspektora pracy PaDstwowej Inspekcji Pracy o przeprowadzenie kontroli, " wnioskowania do inspektora pracy o wszczcie postpowania w sprawach o wykroczenie przeciwko prawom pracownika, " uczestniczenia w kontrolach przeprowadzanych przez PIP, " czuwania nad wykonywaniem decyzji i zaleceD organw nadzoru i kontroli warunkw pracy, a w razie ich niewykonania zawiadomienie tych organw, prawo uczestnictwa jako wiceprzewodniczcy w pracach komisji bezpieczeDstwa i higieny pracy, " opiniowania projektw planw poprawy warunkw pracy i planw rehabilitacji zawodowej oraz kontrolowanie ich realizacji. Nadzr i kontrola warunkw pracy Na podstawie informacji przekazanych Zarzdowi GBwnemu ZNP przez PaDstwow Inspekcj Pracy w roku 2001 o wynikach kontroli w 140 placwkach o[wiatowych mo|na stwierdzi, |e mimo stosowania kontroli wewntrznej i zewntrznej istnieje w nich wiele nieprawidBowo[ci zwizanych ze stosowaniem przepisw i zasad bhp. - W ponad 50% placwek o[wiatowych na Mazowszu, stwierdzono niezgodne z przepisami wprowadzenie regulaminw pracy, a 11% placwek w ogle nie posiadaBo takiej dokumentacji. Bardzo du|o uchybieD odnotowali pracownicy PaDstwowej Inspekcji Pracy w zakresie funkcjonowania i realizowania w kontrolowanych placwkach o[wiatowych funduszu socjalnego. Czsto rozdysponowywano [rodki funduszu socjalnego bez opracowanego regulaminu. Nadzr i kontrola warunkw pracy Najpowa|niejsze nieprawidBowo[ci odnotowano w zakresie: " nieprawidBowego funkcjonowania instalacji elektrycznych i urzdzeD wentylacyjnych, " niezadowalajcy stan sanitarnych pomieszczeD, " uszkodzenia powierzchni traktw komunikacyjnych w placwkach i wokB nich, " niewBa[ciwej organizacji stanowisk pracy (szczeglnie w pracowniach komputerowych), " braku w szkoBach odpowiedniej dokumentacji potwierdzajcej przeszkolenie zatrudnionych pracownikw w zakresie bhp, " niezorganizowania sBu|b bhp i komisji bhp, a ponadto:  stwierdzono wiele przypadkw braku wyposa|enia (upowa|nionych pracownikw) w odpowiedni odzie| ochronn,  odnotowano wiele przypadkw wadliwej organizacji pomocy medycznej (m.in. brak apteczek itp.). Odpowiedzialno[ za naruszanie przepisw i zasad bhp Odpowiedzialno[ za naruszanie przepisw i zasad bhp ponosz: dyrektor i jego zastpcy, kierownicy komrek organizacyjnych oraz ka|dy inny pracownik szkoBy w zakresie swoich obowizkw. Odpowiedzialno[ karna jest stosowana w stosunku do osb, ktre poprzez nieprzestrzeganie przepisw i zasad bhp nara|aj innych na niebezpieczeDstwo utraty |ycia i ci|kiego uszczerbku zdrowia. Sankcje przewidziane w kodeksie karnym, ustalone poprzez postpowanie sdowe za niedopeBnienie obowizkw z zakresu bhp, to: kara pozbawienia wolno[ci, grzywna. Odpowiedzialno[ karna za naruszanie przepisw i zasad bhp Zgodnie z art. 283 k.p.: kto bdc odpowiedzialnym za stan bezpieczeDstwa i higieny pracy w zakBadzie pracy albo kierujc pracownikami nie przestrzega przepisw lub zasad bhp, podlega karze grzywny  tej samej karze podlega, kto: " wbrew obowizkowi nie zapewnia, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego lub jego cz[ci, w ktrych przewiduje si pomieszczenia pracy, byBa wykonana na podstawie projektw uwzgldniajcych wymagania bhp, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawcw, " wbrew obowizkowi wyposa|a stanowiska pracy w maszyny i inne urzdzenia techniczne, ktre nie speBniaj wymagaD dotyczcych oceny zgodno[ci, wbrew obowizkowi dostarcza pracownikowi [rodki ochrony indywidualnej, ktre nie speBniaj wymagaD dotyczcych ocen zgodno[ci, wbrew obowizkowi stosuje materiaBy i procesy technologiczne bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwo[ci dla zdrowia pracownikw i bez podjcia odpowiednich [rodkw profilaktycznych, - Odpowiedzialno[ karna za naruszanie przepisw i zasad bhp " wbrew obowizkowi nie zawiadamia wBa[ciwego inspektora pracy, prokuratora lub innego wBa[ciwego organu o [miertelnym, ci|kim lub zbiorowym wypadku przy pracy, nie zgBasza choroby zawodowej albo podejrzenia o tak chorob, nie ujawnia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne z prawd informacje, dowody lub dokumenty dotyczce takich wypadkw i chorb, " nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegajcego wykonaniu nakazu inspektora pracy, utrudnia dziaBalno[ organu PIP, w szczeglno[ci uniemo|liwia prowadzenie wizytacji zakBadu pracy lub nie udziela informacji niezbdnych do wykonywania jej zadaD. Odpowiedzialno[ cywilna za naruszanie przepisw i zasad bhp Odpowiedzialno[ cywilna polega na obowizku naprawienia szkody wyrzdzonej poszkodowanemu lub jego rodzinie. Odpowiedzialno[ ta ustalana jest poprzez postpowanie sdowe z powdztwa poszkodowanego. " Je|eli uczeD ulegB wypadkowi w czasie lekcji i jego rodzice lub opiekunowie uwa|aj, |e to zdarzenie nastpiBo wskutek braku nale|ytego nadzoru nauczyciela mog wystpi do sdu z powdztwa cywilnego o odszkodowanie pieni|ne od nauczyciela w kwocie bdcej zado[uczynieniem za uszczerbek na zdrowiu i cierpienie ucznia. " Je|eli nauczyciel ulegB wypadkowi przy pracy, mo|e, je[li uwa|a, |e wypadek ten nastpiB w wyniku niezapewnienia przez dyrektora bezpiecznych warunkw pracy, wystpi do sdu o zado[uczynienie ze strony dyrektora. Odpowiedzialno[ cywilna za naruszanie przepisw i zasad bhp " Je[li uczeD na wycieczce spowoduje straty materialne w pensjonacie (zniszczenie wyposa|enia lub inne szkody), to wBa[ciciel pensjonatu, ktry uwa|a, |e straty te powstaBy na skutek braku nadzoru, mo|e wystpi do sdu o odszkodowanie od nauczyciela na podstawie:  art. 426 Kodeksu cywilnego:  MaBoletni, ktry nie ukoDczyB lat 13, nie ponosi odpowiedzialno[ci za wyrzdzon szkod .  art. 427 k.c., ktry stanowi podstaw dla przyjcia odpowiedzialno[ci nauczycieli za szkod wyrzdzon przez maBoletniego:  Kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowizany do nadzoru nad osob, ktrej z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczyta nie mo|na, ten obowizany jest do naprawienia szkody wyrzdzonej przez t osob, chyba |e uczyniB zado[ obowizkowi nadzoru albo |e szkoda byBaby powstaBa tak|e przy starannym wykonywaniu nadzoru. Ochron dla dyrektora szkoBy lub nauczyciela przed roszczeniami za szkody na osobie lub mieniu, wynikBe z uchybieD w wykonywaniu czynno[ci zawodowych, jest ubezpieczenie od odpowiedzialno[ci cywilnej. Zwykle zapewnia ono osobom odpowiedzialnym za wyrzdzenie szkody tak|e pokrycie kosztw obrony sdowej, biegBych, rzeczoznawcw itp. Zakres wymaganej staranno[ci przy wykonywaniu obowizku nadzoru przez nauczyciela nie da si okre[li wedBug jednolitych kryteriw, dla wszystkich mogcych wchodzi w gr przypadkw i musi by dostosowany do okoliczno[ci. Poni|ej podano przykBady tez kilku orzeczeD Sdu Najwy|szego:  CaBy teren szkoBy w czasie, gdy odbywaj si zajcia, pozostaje pod jej opiek i nadzorem, wobec czego obowizek nale|ytego nadzoru obci|a szkoB rwnie| w stosunku do mBodzie|y, ktra nie ma zlecenia zaj dodatkowych, ale w czasie gdy szkoBa jest czynna, ma mo|no[ przebywania na szkolnym boisku (wyrok SN I CR 260/71 OSNC 1972/4/71).  Obowizek sprawowania opieki i nadzoru oraz zapewnienia bezpieczeDstwa ze strony szkoBy dotyczy tylko uczniw powierzonych funkcjonariuszom szkoBy lub szkole jako caBo[ci. Obowizek ten zachodzi, wic w sytuacji, gdy uczniowie danej szkoBy pozostaj w dyspozycji nauczycieli lub administracji szkolnej, podczas lekcji przerw midzylekcyjnych i innych zaj zleconych przez szkoB (wyrok SN II CR 643/7 3 OSP 1974/10/202).  Wiek uczniw wpBywa na zr|nicowanie stopnia i formy sprawowanego nad uczniami nadzoru przez nauczycieli w tym rozumieniu, i| mBodzie|y starszej nale|y pozostawi wicej samodzielno[ci. Obowizek nadzoru ze strony szkoBy nie ustaje jednak z chwil osignicia peBnoletnio[ci lub zbli|ania si do tego wieku. Trzeba mie zawsze na uwadze psychik mBodzie|y w zbiorowisku i mogce std pByn dla niej niebezpieczeDstwa. Do[wiadczenie |yciowe przekonuje te|, |e samo wydanie zakazu nie wystarcza i |e konieczna jest kontrola jego wykonania  zbyt bowiem silna jest pokusa i ciekawo[ mBodzie|y, aby sam zakaz odcignB j np. od wej[cia na budow. Istnieje te| ch popisania si wykonaniem niebezpiecznego przedsiwzicia (wyrok SN II CR 289/74 LEX nr 7526).  W sytuacji, gdy zachowanie uczniw narusza obowizujce zasady  lub stwarza niebezpieczeDstwo ich naruszenia  nauczyciel sprawujcy nadzr nad powierzonymi mu uczniami winien w razie kolizji ci|cych na nim w tym samym czasie zadaD typu nadzorczego z zadaniami typu administracyjnego dawa pierwszeDstwo zadaniom nadzorczym, dopki nie zapewni warunkw zapobiegajcych naruszeniu dyscypliny przez uczniw, mogcemu wywoBa szkod. Zrodki zapobiegawcze, jakie nauczyciel winien zastosowa, powinny odpowiada konkretnym okoliczno[ciom (wiek uczniw, stopieD zdyscyplinowania, rodzaj zaj, sytuacja, [rodowisko itp.) (wyrok SN H CR 15 3/75 LEX 7699). Odpowiedzialno[ dyscyplinarna Nauczyciele mianowani i dyplomowani za uchybienia godno[ci zawodu nauczyciela lub obowizkom rzetelnego realizowania zadaD zwizanych z powierzonym stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoBy podlegaj odpowiedzialno[ci dyscyplinarnej okre[lonej w Karcie Nauczyciela. Kary dyscyplinarne wymierza komisja dyscyplinarna. Komisja dyscyplinarna pierwszej instancji przy wojewodach orzeka w sprawach dyscyplinarnych dla nauczycieli wszystkich szkB na terenie wojewdztwa. Drug instancj w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli jest odwoBawcza komisja dyscyplinarna przy ministrze wBa[ciwym do spraw o[wiaty i wychowania, a w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli szkB artystycznych  odwoBawcza komisja dyscyplinarna przy ministrze wBa[ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, powoBane do rozpatrywania odwoBaD od orzeczeD komisji dyscyplinarnych pierwszej instancji. Odpowiedzialno[ dyscyplinarna Karami dyscyplinarnymi dla nauczycieli s: " nagana z ostrze|eniem, " zwolnienie z pracy, " zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim w okresie 3 lat od ukarania, " wydalenie z zawodu nauczycielskiego (rwnoznaczne z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim). Dyrektor szkoBy mo|e zawiesi w peBnieniu obowizkw nauczyciela, a organ prowadzcy szkoB  dyrektora szkoBy, przeciwko ktremu wszczto postpowanie karne, lub zBo|ono wniosek o wszczcie postpowania dyscyplinarnego, je|eli ze wzgldu na powag i wiarygodno[ wysunitych zarzutw celowe jest odsunicie nauczyciela od wykonywania obowizkw w szkole. Odpowiedzialno[ karno-administracyjna za wykroczenia przeciwko prawom pracownika W sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika okre[lonym w dziale XIII k.p., na wniosek inspektora PIP odpowiada dyrektor szkoBy, ktry: " nie potwierdza na pi[mie zawartej z pracownikiem umowy o prac, " wypowiada lub rozwizuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naruszajc w sposb ra|cy przepisy prawa pracy, " stosuje wobec pracownikw inne kary ni| przewidziane w przepisach prawa pracy o odpowiedzialno[ci porzdkowej pracownikw, " narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracownikw zwizanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu mBodocianych, " nie prowadzi dokumentacji w sprawach zwizanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownikw, " pozostawia dokumentacj w sprawach zwizanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracownikw w warunkach gro|cych uszkodzeniem lub zniszczeniem, " nie wypBaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za prac lub innego [wiadczenia Odpowiedzialno[ karno-administracyjna za wykroczenia przeciwko prawom pracownika " bezpodstawnie obni|a wysoko[ wynagrodzenia lub [wiadczenia albo dokonuje bezpodstawnych potrceD, " nie udziela przysBugujcego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bez podstawni obni|a wymiar tego urlopu,  " nie wydaje pracownikowi [wiadectwa pracy, " wbrew obowizkowi nie wykonuje podlegajcego wykonaniu orzeczenia sdu pracy lub ugody zawartej przed komisj pojednawcz lub sdem pracy, " bdc odpowiedzialnym za stan bezpieczeDstwa i higieny pracy nie przestrzega przepisw lub zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy, " wbrew obowizkowi nie zapewnia, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego albo jego cz[ci, w ktrych przewiduje si pomieszczenia pracy szkoBy, byBa wykonywana na podstawie projektw uwzgldniajcych wymagania bezpieczeDstwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawcw, Odpowiedzialno[ karno-administracyjna za wykroczenia przeciwko prawom pracownika " wbrew obowizkowi wyposa|a stanowiska pracy w maszyny i inne urzdzenia techniczne, ktre nie speBniaj wymagaD dotyczcych oceny zgodno[ci, " wbrew obowizkowi dostarcza pracownikowi [rodki ochrony indywidualnej, ktre nie speBniaj wymagaD dotyczcych oceny zgodno[ci, " wbrew obowizkowi stosuje substancje i preparaty chemiczne nieoznakowane w sposb widoczny i umo|liwiajcy ich identyfikacj, " wbrew obowizkowi stosuje niebezpieczne substancje i niebezpieczne preparaty chemiczne nieposiadajce kart charakterystyki tych substancji, a tak|e opakowaD zabezpieczajcych przed ich szkodliwym dziaBaniem, po|arem lub wybuchem, Odpowiedzialno[ karno-administracyjna za wykroczenia przeciwko prawom pracownika " wbrew obowizkowi nie zawiadamia wBa[ciwego okrgowego inspektora pracy, prokuratora lub kuratorium o [miertelnym, ci|kim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o ka|dym innym wypadku, ktry wywoBaB wymienione skutki, majcym zwizek z prac, je|eli mo|e by uznany za wypadek przy pracy, " nie zgBasza choroby zawodowej albo podejrzenia o tak chorob, nie ujawnia wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne z prawd informacje, dowody lub dokumenty dotyczce takich wypadkw i chorb, " nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegajcego wykonaniu nakazu organu PaDstwowej Inspekcji Pracy, " utrudnia dziaBalno[ organu PaDstwowej Inspekcji Pracy, w szczeglno[ci uniemo|liwia prowadzenie wizytacji zakBadu pracy lub nie udziela informacji nie zbdnych do wykonywania jej zadaD, podlega karze grzywny. Odpowiedzialno[ regulaminowa (porzdkowa) Za uchybienia przeciwko porzdkowi pracy, czyli nieprzestrzeganie przez nauczycieli i innych pracownikw szkoBy: " ustalonej organizacji i porzdku w pracy, " przepisw bezpieczeDstwa i higieny pracy, " przepisw przeciwpo|arowych, " przyjtego sposobu potwierdzania przybycia i obecno[ci w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecno[ci w pracy dyrektor szkoBy wymierza zgodnie z Kodeksem pracy kary porzdkowe. S to: " kara upomnienia, " kara nagany. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisw bezpieczeDstwa i higieny pracy lub przepisw przeciwpo|arowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie si do pracy w stanie nietrzezwo[ci lub spo|ywanie alkoholu w czasie pracy dyrektor szkoBy mo|e rwnie| stosowa kar pieni|n.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
nadzor i kontrola warunków pracy
STEROWNIK PLC JAKO UKŁAD KONTROLI PRACY MASZYN ELEKTRYCZNYCH
Nadzorowanie i kontrola wyposażenia pomiarowego
10 Wdrożenie, nadzór i kontrola
Kontrola opłacania składek na fundusz pracy
Dostosuj zakład do przepisów prawa pracy Komentarz do ankiety kontrolnej bhp na budowie, 2005 cz1
Nadzór nad stanowiskami pracy
PRAWO PRACY W PRAKTYCE Odpowiedzialność kadrowej podczas kontroli PIP
Zagadnienia do pracy kontrolnej
9 4 Lista kontrolna do ustalania przyczyn wypadków przy pracy
Zaklad Kontroli Dystrybucji i Pracy raport na rok 2008
Zwalczanie hałasu w środowisku pracy w ramach prewencji i kontroli pip
Lista kontrolna do oceny stanu bezpieczenstwa i higieny pracy
NADZÓR NAD WARUNKAMI PRACY

więcej podobnych podstron