plik


ÿþSzkolenia techniczne Zeszyt do samodzielnego ksztaBcenia nr 452 Silnik benzynowy TSI 3,0 l  V6 245kW ze spr|ark w samochodzie VW Touareg Hybrid Budowa i zasada dziaBania Firma Volkswagen wraz z silnikiem 3,0 l - V6 Charakterystyka silnika rozciga si w bardzo ze spr|ark i z napdem hybrydowym wprowadza szerokim zakresie. Spektrum zastosowaD nowego now koncepcj napdu. zespoBu napdowego rozciga si od u|ytkowników Ten silnik jest montowany w samochodzie VW oczekujcych komfortu a| do u|ytkowników o bardzo Touareg Hybrid model 2011. Dalsze informacje sportowych oczekiwaniach. WBa[nie sportowa zawiera Zeszyt do samodzielnego ksztaBcenia interpretacja silnika skierowana jest do grupy klientów nr 450 pt.  VW Touareg Hybrid . specjalnych. Du| rol odgrywa tu tzw. zachowanie Bez powizania z napdem hybrydowym silnik si  take off" samochodu, czyli zachowanie przy ten stosowany byB ju| w samochodach Audi. ruszaniu. Celem jest przy tym to, aby w ruchu miejskim, midzy poszczególnymi fazami [wiateB Po wprowadzeniu tej nowej techniki i w poBczeniu uzyska mo|liwie wysokie przyspieszenie. z metod bezpo[redniego wtrysku powstaBa koncepcja silnika, który w zakresie jego kompaktowych wymiarów, zjawisk akustycznych, dziaBania i zu|ycia paliwa jest bardziej ni| przekonywujcy. S452_002 Nale|y zwróci uwag, |e przy samochodzie z odBczonym napiciem mo|e pracowa tylko  osoba przeszkolona w zakresie elektrotechniki! Zeszyt do samodzielnego ksztaBcenia Aktualne informacje na temat diagnozy, regulacji przedstawia budow i zasad dziaBania i wykonywania napraw nale|y czerpa Uwaga nowych rozwizaD. Tre[ niniejszego z odpowiedniej literatury serwisowej. Wskazówka zeszytu nie podlega aktualizacji. 2 Zawarto[ zeszytu Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Mechaniczne elementy silnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 UkBad zasilania powietrzem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 UkBad chBodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 UkBad oczyszczania spalin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 UkBad smarowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 UkBad paliwowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 UkBad sterowania silnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Serwis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Obja[nienia - Wyja[nienie WYRÓ{NIONYCH poj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Sprawdz swoj wiedz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 3 Wprowadzenie Silnik benzynowy TSI 3,0 l - V6 245kW ze spr|ark Cechy techniczne silnika Ï% silnik 6-cylindrowy typu V z mechanicznym Ï% moduB doBadowania z wbudowanym ukBadem doBadowaniem, chBodzenia doBadowywanego powietrza, Ï% dodatkowa chBodnica doBadowywanego powietrza Ï% przestawianie waBka rozrzdu tylko po stronie sscej, przed chBodnic gBówn, Ï% silnik trakcyjny napdu elektrycznego -V141- Ï% pompa oleju o regulowanym nat|eniu przepBywu, okre[lany jest równie| jako silnik / generator Ï% ukBad paliwowy regulowany w zale|no[ci od elektryczny (maszyna elektryczna). zapotrzebowania, Ï% Nastpujce elementy s napdzane elektrycznie: Ï% klapy w kolektorze sscym, pompa podci[nieniowa wzmacniacza siBy Ï% ultradzwikowy czujnik poziomu oleju, hamowania (dodatkowo do mechanicznej pompy Ï% ukBad doprowadzania wtórnego powietrza w celu podci[nienia), pompa ukBadu wspomagania, speBnienia ustawowych wymagaD dotyczcych spr|arka ukBadu klimatyzacji. czysto[ci spalin, Ï% napd pasowy spr|arki, moduB doBadowania 2. pasek napdu pasowego 1. pasek napdu pasowego S452_010 Spr|arki okre[lane s równie| jako ukBad korbowo-tBokowy moduB doBadowania lub jako spr|arka Rootsa. 4 Charakterystyka mocy / momentu obrotowego W fazie kick-down moc silnika spalinowego i moc silnika/generatora elektrycznego sumuj si, dajc maksymaln moc caBkowit 279kW. Oznacza to, |e krzywa mocy przesuwa si w gór o warto[ mocy generatora elektrycznego wynoszc 34kW. Odbywa si to prawie w caBym zakresie prdko[ci obrotowej. moment obrotowy (Nm) zwikszenie momentu obrotowego przez silnik/ generator elektryczny (Nm) moc (kW) zwikszenie mocy przez silnik / generator elektryczny (kW) prdko[ obrotowa (obr./min) prdko[ obrotowa (obr/min) S452_011 Dane techniczne Kod literowy silnika CGEA Rodzaj budowy silnik 6-cylindrowy typu V Pojemno[ skokowa 2995 cm3 Zrednica cylindra 84,5 mm Skok tBoka 89 mm Liczba zaworów na cylinder 4 StopieD spr|ania 10,5:1 Moc maksymalna 245kW przy 5500 do 6500 obr./min Kolejno[ zapBonów 1-4-3-6-2-5 Maks. moment obrotowy 440 Nm przy w trybie benzynowym 3000 do 5250 obr./min UkBad sterowania silnika Bosch MED 17.1.6 Paliwo benzyna bezoBowiowa LO 95 Tworzenie mieszanki bezpo[redni wtrysk TSI (homogeniczny) wysokoci[nieniowa pompa paliwa HDP 3 UkBad oczyszczanie spalin selektywna regulacja lambda dla ka|dego rzdu cylindrów z odrbnymi sondami szerokopasmowymi przed katalizatorem, dwa katalizatory ceramiczne z sond lambda za katalizatorem (sonda dwustanowa) Norma emisji spalin EU5 5 Wprowadzenie Historia spr|arki w samochodach marki Volkswagen Zastosowanie mechanicznego ukBadu doBadowania w postaci spr|arki w samochodach marki Volkswagen z historycznego punktu widzenia nie jest caBkowicie nowe. I tak - w roku 1986 wprowadzono ju| mechaniczne doBadowanie w samochodzie VW Polo G40. Potem nadszedB rok 1989 i samochody VW Golf i Corrado ze spr|ark G60. W roku 2006 zastosowano silnik TSI 1,4 l z doBadowaniem dwustopniowym (spr|arka i turbospr|arka). z zespoBu przepustnicy Spr|arka typu G napdzana jest za pomoc dwóch pasków klinowych bezpo[rednio z waBu korbowego silnika. WaBek mimo[rodowy spr|arki typu G z filtra powietrza napdza paskiem zbatym waBek po[redni. Ao|yska dopByw oleju waBka mimo[rodowego smarowane s olejem z obiegu smarowania silnika. WaBek po[redni waBek po[redni obraca si w bezobsBugowych Bo|yskach tocznych. waBek mimo[rodowy odpByw oleju przez chBodnic doBadowywanego powietrza do zespoBu przepustnicy S452_004 wirniki W silniku TSI 1,4 l z doBadowaniem dwustopniowym z roku 2006 firma Volkswagen zastosowaBa dalsze mechaniczne doBadowanie za pomoc spr|arki i turbospr|arki. Spr|arka zaBczana jest do napdu paskiem wielorowkowym za pomoc sprzgBa elektromagnetycznego. S452_005 koBa zbate synchronizujce koBo pasowe ze sprzgBem elektromagnetycznym 6 UkBad mechaniczny silnika Blok silnika Silnik benzynowy widlasty TSI 3,0 l - V6 o kcie rozwidlenia 90° nie jest w koncernie Volkswagen silnikiem nowym. Silnik ten byB ju| stosowany w ró|nych modelach Audi. W celu optymalizacji rozmieszczenia ci|aru górna cz[ miski olejowej wykonana jest z magnezu. blok silnika dolna cz[ skrzyni korbowej (pByta Bo|yskowa) górna cz[ miski olejowej dolna cz[ miski olejowej S452_012 7 UkBad mechaniczny silnika waBek wyrównowa|ajcy WaB korbowy WaB korbowy ma skok tBoka 89 mm. Korbowody Z AAMAN STOP maj dBugo[ 153 mm i s zoptymalizowane pod ktem wytrzymaBo[ci. S452_013 tBok odlewany TBoki TBoki maj wstawiany rowek pierwszego pier[cienia uszczelniajcego i s przystosowane do stopnia spr|ania 10,5 : 1. PBaszcze tBoków s pokryte odporn na [cieranie rowek pier[cieniowy warstw ferrostanu. Odpowiednia kombinacja pier[cieni tBokowych zapewnia przy du|ej mocy: pier[cieD stalowy asymetryczny baryBkowaty o wys. 1,2 mm Ï% nieznaczne ilo[ci GAZÓW PRZEDMUCHOWYCH, Ï% nieznaczne zu|ycie oleju, pier[cieD sto|kowy Ï% minimalne tarcie i minimalne [cieranie. o wys. 1,5 mm z podtoczeniem S452_014 pier[cieD zgarniajcy dwucz[ciowy o wys. 2,0 mm 8 GBowica silnika Cechy techniczne czterozaworowej gBowicy silnika Ï% bezobsBugowe rolkowe popychacze dzwigniowe jednostronne, Ï% zawór 1 przestawiania waBka rozrzdu -N205- i przestawianie waBka rozrzdu po stronie sscej, Ï% napd pompy wysokiego ci[nienia paliwa, Ï% chromowane zawory z dr|onym trzonkiem - zawory wylotowe wypeBnione sodem, Ï% zoptymalizowane pod wzgldem tarcia waBki rozrzdu, zawór 1 przestawiania waBka rozrzdu -N205- pokrywa gBowicy silnika pompa wysokiego ci[nienia paliwa spr|yny zaworów zawory wylotowe (chromowany zawór z dr|onym trzonkiem wypeBniony sodem, o wzmocnionej przylgni) gBowica silnika S452_017 9 UkBad mechaniczny silnika Odpowietrzenie skrzyni korbowej Odpowietrzanie skrzyni korbowej zapobiega przenikaniu GAZÓW PRZEDMUCHOWYCH do atmosfery. S one zasysane na skutek podci[nienia istniejcego w kolektorze sscym przez: Ï% oba przyBcza pokrywy gBowic silnika, Ï% cyklonowy oddzielacz oleju, Ï% zawór ograniczania ci[nienia, a nastpnie ponownie kierowane do kolektora sscego. przyBcze pokrywy gBowicy silnika, strona prawa (ze zintegrowanym labiryntowym oddzielaczem oleju) przyBcze do moduBu doBadowania zawór regulacji ci[nienia cyklonowy oddzielacz oleju S452_015 przyBcze pokrywy gBowicy silnika, strona lewa (ze zintegrowanym labiryntowym oddzielaczem oleju) PoBczenie do moduBu doBadowania GAZY PRZEDMUCHOWE* kierowane s od doBu do moduBu doBadowania. Doprowadzenie do moduBu doBadowania uszczelnia element po[redni. Otwór moduBu doBadowania wykonany jest jako sto|kowy, w celu uBatwienia wprowadzenia elementu po[redniego. Element po[redni posiada w okre[lonym miejscu wystp. Zapewnia to podczas monta|u jego dokBadne ustawienie na wyj[ciu odpowietrzania skrzyni korbowej. S452_016 10 PrzekBadnia BaDcuchowa Napd rozrzdu z trójowalnymi koBami BaDcuchowymi Trójowalne koBa BaDcuchowe Do otwarcia zaworów ka|dego cylindra potrzebny jest okre[lony moment. W silniku typu V6 na jeden obrót ka|dego waBka rozrzdu wypadaj trzy otwarcia zaworów. Przy ka|dym otwarciu zaworów oddziaBywuj na napd BaDcuchowy zwikszone obci|enia. To zwikszanie i zmniejszanie obci|enia prowadzi do drgaD w napdzie rozrzdu, zwBaszcza przy wikszych prdko[ciach obrotowych. r1 > r2 nastawniki waBków rozrzdu napd waBka wyrównowa|ajcego waBek wyrównowa|ajcy S452_077 trójowalne koBo BaDcuchowe pompa olejowa Bopatkowa r1  du|y r2  maBy [rednica koBa wierzchoBkowego 46,86 45,71 Cechy techniczne trójowalnego napdu BaDcuchowego Ï% Zastosowano trójowalne koBa BaDcuchowe Ï% Napinacze BaDcuchów: na wszystkich waBkach rozrzdu. Dziki zmniejszeniu obci|enia i drgaD w napdzie BaDcuchowym mo|na byBo te| Ï% AaDcuchy: zmniejszy tBumienie napinaczy. Dziki temu W caBym napdzie zamontowane s tylko nowo zmniejsza si tak|e tarcie w napdzie opracowane BaDcuchy rolkowe (dotychczas BaDcuchowym. Przez otwory odpowietrzajce tulejkowe BaDcuchy drabinkowe). Posiadaj one napinaczy nastpuje cz[ciowe smarowanie tak sam wytrzymaBo[ zmczeniow BaDcuchów olejem. i odporno[ na [cieranie jak tulejkowe BaDcuchy drabinkowe. Ponadto BaDcuchy rolkowe wykazuj Zmiana kierunku obrotów waBka lepsze zachowanie si pod ktem akustycznym wyrównowa|ajcego realizowana jest w napdzie i maj mniejsze opory tarcia. BaDcuchowym. Wszystkie napdy BaDcuchowe s bezobsBugowe. 11 UkBad mechaniczny silnika Napd urzdzeD pomocniczych Nastpujce urzdzenia pomocnicze silnika s Za pomoc 1. paska napdu pasowego napdzana napdzane elektrycznie: jest tylko pompa [rodka chBodniczego. Pasek 2 napdu pasowego napdza stale spr|ark. Ï% spr|arka ukBadu klimatyzacji, Nie jest on wBczany ani wyBczany przez sprzgBo Ï% pompa hydrauliczna ukBadu wspomagania elektromagnetyczne. kierowania, Silnik/generator elektryczny midzy silnikiem Ï% pompa wzmacniacza siBy hamowania. a skrzyni biegów przejmuje funkcj alternatora. S452_019 ukBad korbowo-tBokowy napd urzdzeD pomocniczych - pasek 1 napd pasowy dmuchawy spr|arki - pasek 2 koBo pasowe spr|arki wielorowkowe koBo pasowe pompy pBynu chBodzcego rolka prowadzca element napinajcy paska 2 element napinajcy paska 1 tBumik drgaD S452_020 Uwaga! Napdzane elektrycznie podzespoBy silnika opisano w zeszycie do samodzielnego ksztaBcenia nr 450 pt.  VW Touareg Hybrid". 12 UkBad zasilania powietrzem Prowadnica powietrza Centralnym elementem ukBadu zasilania powietrzem jest moduB doBadowania, umieszczony pomidzy rzdami cylindrów. W tym miejscu umieszczone s wirniki spr|arki, chBodnica doBadowywanego powietrza i jeszcze inne elementy. rezonator Helmholtz'a moduB doBadowania wirniki spr|arki chBodnica filtr powietrza doBadowywanego powietrza S452_028 Wa|nym celem przy opracowywaniu silnika byBo uzyskanie niskiego poziomu haBasu spr|arki i zasysania powietrza. Midzy filtrem powietrza a spr|ark zamontowany jest rezonator. Rezonator ten nazwany jest od swego wynalazcy rezonatorem  Helmholtz'a Zadanie rezonatora polega na przeksztaBceniu energii akustycznej w inne formy energii na przykBad w energi kinetyczn. 13 UkBad zasilania powietrzem Podstawowe informacje dotyczce dmuchaw spr|arek Spr|arka ma swoje pochodzenie od spr|arki Rootsa. Jej nazwa pochodzi od braci Philander i Francisa Rootsa, którzy opatentowali j w roku 1860. Spr|arka Rootsa skBada si z obudowy, w której obracaj si dwa waBki, które poza obudow s poBczone przekBadni zbat o synchronicznie przeciwbie|nych, takich samych obrotach. Spr|arki s dmuchawami z tBokiem obrotowym bez wewntrznego spr|ania. W tej konstrukcji szczególnie wa|ne jest to, aby wirniki uszczelniaBy si wzajemnie ze sob i wzgldem obudowy. Trudno[: Nie powinno przy tym zachodzi midzy tymi cz[ciami tarcie. Podczas pracy spr|arki (ruch obrotowy wirników) powietrze zasysane z otworu wlotowego przetBaczane jest midzy Bopatkami a [cian zewntrzn (strona ssca) do otworu wylotowego powietrza (strona ci[nieniowa). wlot powietrza Spr|arka Rootsa Historyczne dmuchawy wyposa|one byBy w wirniki dwuramienne, w których powietrze wirnik 2 byBo tylko tBoczone, bez jego spr|ania. Wlot i wylot powietrza byBy umieszczony prostopadle do osi wirników. wirnik 1 S452_008 wylot powietrza Spr|arki dzisiejszej generacji maj w wikszo[ci wirniki trójramienne o ksztaBcie [rubowym. Wlot i wylot powietrza s umieszczone równolegle do osi wirników, przy czym powietrze jest tBoczone i spr|ane. S452_065 14 Zalety i wady doBadowania mechanicznego Spr|arka w przekroju S452_007 Poni|ej przedstawiono zalety i wady doBadowania mechanicznego za pomoc dmuchawy spr|arki. Zalety Wady Ï% w razie potrzeby ci[nienie doBadowania jest Ï% w produkcji powoduje to du|y nakBad kosztów natychmiast do dyspozycji, z powodu bardzo wskich tolerancji wykonania Ï% ci[nienie doBadowania jest stale wytwarzane (wirników wzgldem obudowy i wirników i wzrasta wraz z liczb obrotów, wzgldem siebie), Ï% doBadowywane powietrze nie wymaga silnego Ï% wiksza wra|liwo[ na penetracj obcych ciaB chBodzenia, do odcinka przepBywu czystego powietrza, Ï% dBuga |ywotno[, eksploatacja Batwa w obsBudze, Ï% relatywnie du|y ci|ar, Ï% zwarta konstrukcja (zajmuje maBo miejsca Ï% du|y koszt osBony tBumicej haBas, pomidzy rzdami cylindrów, mo|liwa do Ï% utrata cz[ci mocy silnika z powodu napdzania zamontowania zamiast kolektora sscego), spr|arki. Ï% szybki, dynamiczny wzrost momentu obrotowego, wczesny szczytowy moment obrotowy, a przez to dobre parametry jezdne podczas ruszania, Ï% bardzo krótkie drogi przepBywu spr|anego powietrza do cylindrów, co daje na tym odcinku bardzo maB objto[ powietrza, a przez spontaniczne zachowanie si silnika, Ï% lepsza emisja spalin; Powód: katalizator uzyskuje szybciej temperatur robocz. W silniku z turbodoBadowaniem cz[ energii cieplnej jest zu|ywana do napdu turbospr|arki. 15 UkBad zasilania powietrzem ModuB doBadowania W swoim module doBadowania Volkswagen zastosowaB czteroramienn spr|ark [rubow. Ka|de rami obu wirników jest skrcone o 160° w stosunku do osi podBu|nej wirnika. Dziki temu tBoczenie powietrza nastpuje w sposób bardziej cigBy i jest mniej pulsujce. Budowa Kompletny moduB doBadowania jest umieszczony pomidzy rzdami cylindrów. Dziki temu silnik mo|e mie bardziej pBask budow i speBnia wymagania odno[nie ochrony pieszych. Masa caBkowita tego moduBu wynosi 18 kg (bez napeBnienia pBynem chBodzcym). wirniki spr|arki pokrywa Bo|ysk koBa zbate synchronizujce waBek napdowy z Bo|yskowaniem przednie Bo|ysko wirnika element rozBczajcy (SSI) obudowa napdu koBo pasowe 16 kanaB obej[cia jednostka sterujca przepustnic -J338- jednostka sterujca klap regulacji -J808- czujnik ci[nienia doBadowania -G31- czujnik temperatury w kolektorze sscym -G72- blacha tBumica chBodnica doBadowywanego powietrza czujnik temperatury zasysanego powietrza -G42- czujnik ci[nienia w kolektorze sscym -G71- S452_030 tylne Bo|ysko wirnika czujnik 2 ci[nienia doBadowania -G447- zaczep czujnik 2 temperatury w kolektorze sscym -G430- transportowy 17 UkBad zasilania powietrzem Napd spr|arki W obudowie napdu spr|arki znajduje si element odBczajcy ze spr|yn drgaD skrtnych. Z koBa pasowego przenoszona jest siBa przez element odBczajcy na koBa zbate synchronizujce. Za pomoc elementu elastycznego mog by izolowane drgania pochodzce od waBu korbowego. Na skutek tego zostaje poprawiona charakterystyka drgaD silnika. Pozytywnym efektem ubocznym jest to, |e ulegBo znacznemu zmniejszeniu obci|enie paska. Pobór mocy z silnika przez moduB doBadowania, w zale|no[ci od liczby obrotów silnika, wynosi midzy 1,5 a 38kW. wirniki spr|arki chBodnica doBadowywanego powietrza spr|yna drgaD skrtnych Bcznik elastyczny obudowa napdu pokrywa Bo|ysk przednie Bo|yska wirników koBo pasowe koBa zbate synchronizujce waBek napdowy z Bo|yskowaniem S452_031 Uwaga! Okres wymiany napdu pasowego wynosi 120 000 km. 18 Funkcje spr|yna drgaD skrtnych W obudowie napdu spr|arki jest zamontowana spr|yna drgaD skrtnych. Spr|yna ta przenosi moment napdowy z koBa pasowego na koBo zbate synchronizujce. Spr|yna drgaD skrtnych zostaBa tak dobrana, by Bagodnie i skutecznie tBumiBa zmiany obci|enia. S452_035 koBa zbate synchronizujce koBo pasowe Wirniki napdzane s koBami zbatymi synchronizujcymi i pracuj absolutnie synchronicznie w przeciwnych kierunkach obrotów. Du|a liczba zbów kóB zmniejsza przenoszenie drgaD. KoBa zbate s wci[nite na waBki wirników. Wzajemne dopasowanie elementów jest bardzo dokBadne, poniewa| w przeciwnym razie mogByby zosta uszkodzone Bopatki wirników. Nie potrzeba wymienia oleju w gBowicy napdowej. Wyjtek: W przypadku uszkodzenia gBowicy napdowej lub spr|yny drgaD skrtnych, nastpuje specjalne napeBnienie olejem - patrz równie| Elektroniczny system informacji serwisowych (ELSA). tylne Bo|yska wirniki wirników Wirniki czteroramienne posiadaj kt skrcenia ramion wynoszcy 160°. Oba wirniki obracaj si w bezobsBugowych Bo|yskach tocznych. Aby w fazie uruchamiania silnika ich zu|ycie mechaniczne byBo jak najmniejsze, wirniki pokryte s warstw zawierajc grafit. PowBoka ta gwarantuje optymalne uszczelnienie przed ubytkiem powietrza. S452_036 19 UkBad zasilania powietrzem Regulacja strumienia powietrza i ci[nienia doBadowania Spr|arka jest napdzana w sposób cigBy. Je|eli nie blacha tBumica klapa regulacji byBoby regulacji ci[nienia doBadowania, spr|arka wytwarzaBaby zawsze dla danej liczby obrotów maksymalny strumieD powietrza, a przez to maksymalne ci[nienie doBadowania. Poniewa| jednak nie we wszystkich stanach pracy potrzebne jest doBadowywane powietrze, dochodziBoby do spitrzania si powietrza po stronie ci[nieniowej spr|arki. To z kolei doprowadziBoby do niepotrzebnej utraty mocy silnika. W celu regulacji strumienia doBadowywanego S452_037 powietrza, jednostka sterujca klap regulacji -J808- czujnik 2 ci[nienia doBadowania -G447- jest zamontowana wraz z klap regulacji w spr|arce. czujnik 2 temperatury w kolektorze Na skutek otwarcia klapy regulacji cz[ tBoczonej sscym -G430- czujnik temperatury zasysanego objto[ci powietrza doprowadzana jest do strony powietrza -G42- czujnik ci[nienia w kolektorze sscej. sscym -G71- Bieg jaBowy Klapa regulacji jest otwarta a przepustnica zamknita. Cz[ tBoczonego strumienia powietrza doprowadzana jest do strony sscej. Cz[ciowe obci|enie Klapa regulacji jest otwarta a przepustnica prawie zamknita. przepustnica PeBne obci|enie Klapa regulacji jest zamknita. Powietrze pBynie przez przepustnic, oba wirniki i chBodnic doBadowywanego powietrza do silnika. Hamowanie silnikiem S452_038 wirniki Klapa regulacji jest otwarta a przepustnica chBodnica zamknita. doBadowywanego powietrza otwory wylotu powietrza 20 Jednostka sterujca klap regulacji -J808- W przypadku silnika TSI 3,0 l - V6 do regulacji ci[nienia doBadowania zastosowano jednostk sterujc klap regulacji -J808-. Jest ona zamocowana [rubami w module doBadowania i Bczy stron ci[nieniow ze stron ssc kanaBem obej[cia. klapa regulacji silnik nastawczy ustawiania klapy regulacji -V380- potencjometr klapy regulacji -G584- S452_044 Zadania jednostki sterujcej klap regulacji -J808-: Ï% Regulacja ci[nienia doBadowania zadawanego przez sterownik silnika Ï% Ograniczenie maksymalnego ci[nienia doBadowania do warto[ci bezwzgldnej 1,9 bar. 21 UkBad zasilania powietrzem Funkcje Opis G584 potencjometr klapy regulacji J808 jednostka sterujca klap regulacji V380 silnik nastawczy przestawiania klapy regulacji (Budowa: silnik DC (silnik prdu staBego)) 1 napicie czujnika, masa 2 sygnaB sterujcy 3 napicie czujnika, plus 4 + 5 napicie zasilania silnika S452_045 Potencjometr klapy regulacji -G584- Element ten rozpoznaje aktualne poBo|enie klapy regulacji. Jest on zamontowany w pokrywie obudowy nastawnika. Jego zakres napicia wyj[ciowego wynosi midzy 0,5 i 4,5 V. Potencjometr pracuje wedBug magnetorezystywnej zasady pomiaru. Jest on dziki temu niewra|liwy na promieniowanie elektromagnetyczne (EMV). Skutki braku sygnaBu Klapa regulacji przy braku zasilania prdowego zostaje przestawiona pod dziaBaniem spr|yny w kraDcowe poBo|enie otwarcia. Ten przypadek usterki jest podczas cyklu jazdy usterk nieodwracaln. W takim przypadku nie jest wytwarzane ci[nienie doBadowania. Nie ma wtedy do dyspozycji ani peBnej mocy ani peBnego momentu obrotowego. W razie awarii wysterowana zostaje lampka ostrzegawcza spalin -K83-. Zastosowanie sygnaBu W celu rozpoznania poBo|enia klapy regulacji, zostaje zastosowany sygnaB klapy regulacji. Ponadto sBu|y on do ustalenia warto[ci adaptacji. 22 Regulacja obci|enia Jednostka sterujca klap regulacji -J808- pracuje razem z jednostk sterujc przepustnic -J338-. Przy opracowywaniu tej regulacji zwrócono uwag na prac mo|liwie bez zmniejszania mocy silnika (bez efektu dBawienia) i jednocze[nie zorientowan na peBn moc. Na poni|szym rysunku przedstawiono podziaB pracy obu klap. Przy obci|eniu cz[ciowym / w zakresie ssania klapa regulacji jest otwarta bez efektu dBawienia, a przepustnica silnika przejmuje sterowanie moc. W zakresie ci[nienia doBadowania klapa regulacji przejmuje regulacj obci|enia, a przepustnica silnika jest caBkowicie otwarta. Odcinek obci|enia przy 3000 obr./min S452_049 prdko[ obrotowa [obr./min] ci[nienie w kolektorze sscym 1 zakres ssania 2 ci[nienie otoczenia klapa regulacji 3 zakres doBadowania przepustnica silnika 23 Ci[nienie w kolektorze sscym [mbar] kt otwarcia [stopieD] UkBad zasilania powietrzem UkBad chBodzenia doBadowywanego powietrza W module doBadowania na ka|dy rzd cylindrów [ruby odpowietrzajce chBodnica przypada jedna chBodnica doBadowywanego doBadowywanego powietrza. Przez obie te chBodnice przepBywa pByn powietrza, strona prawa chBodzcy i s one wBczone równolegle w obieg chBodzenia doBadowywanego powietrza. moduB doBadowania chBodnica doBadowywanego powietrza, strona lewa boczna uszczelka chBodnicy doBadowywanego powietrza Zestaw uszczelek chBodnicy doBadowywanego powietrza S452_039 Zamontowanie i wymontowanie chBodnicy doBadowywanego powietrza musi przebiega z jak najwiksz staranno[ci. Nale|y zwróci uwag na wskazówki podane w instrukcji napraw. 24 OsBona tBumica haBas Dalszym celem postawionym w ramach opracowywania byBo uzyskanie niskiego poziomu haBasu pracy dmuchawy spr|arki. ZostaBo to uzyskane dziki odpowiednim rozwizaniom konstrukcyjnym zastosowanym w obudowie. pByta tBumica Wielowarstwowa blacha tBumica Wielowarstwowa blacha tBumica oddziaBywuje na pBynce od doBu przez obudow spr|one powietrze. S452_040 maty tBumice Maty tBumice Midzy moduBem doBadowania a gBowicami silnika i blokiem silnika umieszczonych jest kilka mat tBumicych. TBumi one szumy spr|arki oraz przenikanie ciepBa z silnika do spr|arki. Bez mat tBumicych doBadowywane powietrze nadmiernie by si nagrzewaBo. Z tyBu moduBu doBadowania znajduj si dwa maBe wkBady tBumice. Inne maty tBumice znajduj si pod moduBem S452_042 doBadowania, pomidzy rzdami cylindrów. Wiksza mata umieszczona jest midzy kolektorami sscymi, a dwie w|sze znajduj si z boku, midzy kolektorami sscymi a gBowicami silnika. Rysunek obok przedstawia caBy zestaw mat tBumicych. S452_043 25 UkBad zasilania powietrzem Czujniki rejestracji masy powietrza i ci[nienia doBadowania Do regulacji obci|enia silnika jako gBówne parametry sterowania stosowane s: masa powietrza i ci[nienie doBadowania. SBu|y do tego kilka czujników, które je[li chodzi o funkcjonalno[ s absolutnie identyczne. Mierz one temperatur zasysanego powietrza ci[nienie w kolektorze sscym. Pierwszy czujnik znajduje si za jednostk sterujc przepustnic -J338-. Znajduj si w nim nastpujce czujniki: Ï% czujnik temperatury zasysanego powietrza -G42-, Ï% czujnik ci[nienia w kolektorze sscym -G71-. Dwa inne czujniki o tej samej budowie zamontowane s S452_046 w module doBadowania. Mierz one ci[nienie czujnik temperatury zasysanego powietrza -G42- i temperatur powietrza oddzielnie dla ka|dego rzdu czujnik ci[nienia w kolektorze sscym -G71- cylindrów. Wa|ne jest przy tym, |e punkt pomiaru musi znajdowa si za chBodnicami doBadowywanego powietrza. Okre[lone tam warto[ci pomiaru odpowiadaj tak|e rzeczywistej masie powietrza dla ka|dego rzdu cylindrów. W obu czujnikach zamontowane s: Ï% czujnik ci[nienia doBadowania -G31- (rzd cylindrów 1), Ï% czujnik temperatury w kolektorze sscym -G72- (rzd cylindrów 1), Ï% czujnik ci[nienia doBadowania 2 -G447- S452_047 (rzd cylindrów 2), Ï% czujnik temperatury w kolektorze sscym 2 -G430- czujnik ci[nienia doBadowania i czujnik (rzd cylindrów 2). temperatury w kolektorze sscym PoBczenia elektryczne Czujnik temperatury zasysanego powietrza -G42- jest czujnikiem temperatury o ujemnym wspóBczynniku temperaturowym (NTC). Z rezystancji czujnika temperatury zasysanego powietrza powstaje sygnaB napicia do sterownika silnika. Opis G42 czujnik temperatury zasysanego powietrza G71 czujnik ci[nienia w kolektorze sscym 15 zacisk 15 31 zacisk 31 1 sygnaB napiciowy ci[nienia w kolektorze sscym S452_048 2 sygnaB rezystancyjny temperatury zasysanego powietrza 26 Klapy w kolektorze sscym W celu poprawy wewntrznego tworzenia mieszanki Podczas zamontowania koBnierza zastosowano w silniku TSI 3,0 l - V6 klapy po[redniego klapy w kolektorze sscym w kolektorze sscym. Znajduj si one w koBnierzu musz zosta ustawione w poBo|eniu po[rednim midzy moduBem doBadowania a gBowic mocy (kanaB sscy otwarty). silnika. ModuB klapy w kolektorze sscym lewego rzdu cylindrów mechanizm waBka klap w kolektorze sscym potencjometr klapy w kolektorze sscym -G336- S452_050 klapy w kolektorze sscym siBownik podci[nieniowy Zawór klapy w kolektorze sscym -N316- Uruchamianie klap w kolektorze sscym, które zamocowane s na wspólnym waBku, odbywa si za pomoc siBownika podci[nieniowego. Wymagane do tego podci[nienie doprowadzane jest z zaworu klapy w kolektorze sscym -N316-. Sterownik silnika steruje przy tym zaworem klapy w kolektorze sscym -N316- zale|nie od charakterystyki. Skutki w razie uszkodzenia Przy niewysterowanym lub uszkodzonym zaworze -N316- nie jest doprowadzane podci[nienie. W tym stanie klapy w kolektorze sscym zamykaj kanaB S452_051 mocy w gBowicy silnika pod wpBywem siBy spr|yny siBownika podci[nieniowego. W ten sposób moc silnika zostaje zmniejszona. 27 UkBad zasilania powietrzem Potencjometr klapy w kolektorze sscym -G336- PoBo|enie klap w kolektorze sscym kontroluj dwa czujniki: siBownik podci[nieniowy Ï% Rzd cylindrów 1: Potencjometr klapy w kolektorze sscym -G336- Ï% Rzd cylindrów 2: Potencjometr klapy w kolektorze sscym 2 -G512- Czujniki wbudowane s bezpo[rednio w koBnierzu siBownika podci[nieniowego. S to bezdotykowe czujniki kta skrtu, które pracuj wedBug zasady CZUJNIKA HALLA. W elektronice czujnika wytwarzany jest sygnaB potencjometr napiciowy, który oceniany jest przez sterownik klapy w kolektorze sscym -G336- silnika. S452_052 Zastosowanie sygnaBu SygnaB sBu|y do kontroli poBo|enia i u|ywany jest do celów diagnostycznych na przykBad do oceny stanu zu|ycia. Skutki braku sygnaBu PoBo|enie nie jest ju| ropoznawane prawidBowo. Diagnoza nie jest mo|liwa. W razie awarii wysterowana zostaje lampka ostrzegawcza spalin -K83-. Ewentualnie mo|liwy jest spadek mocy. Obraz sygnaBu z potencjometru klapy w kolektorze sscym S452_075 kt skrtu [stopieD] 28 sygnaB napiciowy [V] UkBad chBodzenia Niskotemperaturowy obieg chBodzenia Niskotemperaturowy obieg chBodzenia jest Sterowanie pomp obiegu niskotemperaturowego samodzielnym obiegiem chBodzenia z wBasnym -V468- odbywa si przez sterownik wedBug zbiornikiem wyrównawczym pBynu chBodzcego charakterystyk. i dwiema chBodnicami pBynu. Jedna chBodnica jest zamontowana w przednim Cze[ strumienia pBynu chBodzcego omija prawym nadkolu, a druga znajduje si patrzc elektroniczny moduB mocy i pBynie kanaBem w kierunku jazdy przed chBodnic gBówn. Pompa z termostatem przepBywowym bezpo[rednio do pBynu chBodzcego zamontowana jest z przodu ukBadu chBodzenia doBadowywanego powietrza. po prawej stronie w pobli|u silnika. Elektroniczny moduB mocy w porównaniu do ukBadu Niskotemperaturowy obieg chBodzenia przejmuje chBodzenia doBadowywanego powietrza ma tylko chBodzenie doBadowywanego powietrza jak równie| nieznaczne zapotrzebowanie na chBodzenie. elektronicznego moduBu mocy. Przy temperaturach pBynu chBodzcego < 15°C W niskotemperaturowym obiegu chBodzenia panuj termostat w przewodzie w|owym zamyka si tak, temperatury do 80°C. aby zmniejszajcy si w niskich temperaturach strumieD przepBywu kierowa caBkowicie przez elektroniczny moduB mocy. Przy niskich temperaturach pBynu ukBad chBodzenia doBadowywanego powietrza pracuje równie| wystarczajco dobrze przy nieznacznych nat|eniach przepBywu. skrzynia biegów silnik/generator elektryczny elektroniczny moduB mocy chBodnica doBadowywanego powietrza pompa pBynu chBodzcego obiegu niskotemperaturowego silnik -V468- termostat przepBywowy zbiornik wyrównawczy pBynu chBodzcego chBodnica 1 chBodnica 2 S452_073 wentylator 29 UkBad chBodzenia Pompa pBynu chBodzcego ukBadu chBodzenia doBadowywanego powietrza i elektroniczny moduB mocy Po raz pierwszy w ukBadzie chBodzenia doBadowywanego powietrza i chBodzenia elektronicznego moduBu mocy zastosowano napdzan elektrycznie pomp pBynu chBodzcego  jest to pompa pBynu chBodzcego niskotemperaturowego obiegu pBynu -V468-. TBoczy ona rozgrzany pByn chBodzcy z chBodnic doBadowywanego powietrza w module doBadowania i z elektronicznego moduBu mocy do dwóch chBodnic S452_026 niskotemperaturowych. PrzyBcze elektryczne pompy pBynu chBodzcego jest Konstrukcja pompy pBynu chBodzcego odpowiada wyposa|one w trzy styki: konstrukcji pompy od[rodkowej. Ï% napicie akumulatora ze sterownika W module pompy zamontowane s nastpujce automatycznej skrzyni biegów -J217-, grupy konstrukcyjne: Ï% SYGNAA PWM ze sterownika silnika, Ï% zacisk 31. Ï% pompa od[rodkowa Ï% silnik elektryczny Ï% sterowanie elektroniczne DziaBanie sterowania pompy pBynu chBodzcego Sterowanie pompy pBynu chBodzcego nastpuje w zale|no[ci od temperatury okre[lonej przez sterownik silnika na podstawie jej charakterystyki za chBodnic doBadowywanego powietrza i na podstawie ci[nienia za chBodnic doBadowywanego powietrza. Pracuje ona zawsze przy wBczonym zapBonie. Minimalna liczba obrotów wynosi 50% znamionowej prdko[ci obrotowej. Pompa pBynu chBodzcego sterowana jest przez sterownik silnika za pomoc sygnaBu O MODULOWANYM WYPEANIENIU (PWM). Elektronika pompy oblicza na podstawie tego sygnaBu wymagan liczb obrotów pompy i steruje silnikiem elektrycznym. Pompa pBynu chBodzcego zgBasza przez okresowe zwarcie przewodu PWM swój stan FAKTYCZNY do sterownika silnika. Ta czynno[ przebiega cyklicznie podczas caBego okresu pracy pompy. Skutki usterek pompy pBynu chBodzcego obiegu niskotemperaturowego -V468- Przyczyna usterki Komunikat Uszkodzenie pompy na skutek usterki elektrycznej W pamici sterownika silnika zostaje zapisana usterka. Poniewa| lub mechanicznej w pompie, zgBoszone z pompy w razie awarii spadek mocy zauwa|alny jest tylko przy peBnym do sterownika silnika. obci|eniu i skBad spalin si nie pogarsza, nie nastpuje wysterowanie lampki kontrolnej. Kontrolowana jest temperatura doBadowywanego powietrza. Je|eli temperatura zostanie rozpoznana jako za wysoka, moc silnika zostanie zmniejszona. Przerwa w przewodzie sygnaBowym Pompa pracuje sama z maksymaln liczb obrotów. W pamici sterownika silnika zostaje zapisana usterka. Lampka ostrzegawcza spalin -K83- [wieci si. Przerwa w przewodzie zasilania pompy Pompa nie dziaBa. W pamici sterownika silnika zostaje zapisana usterka. Lampka ostrzegawcza spalin -K83- [wieci si. 30 Wysokotemperaturowy obieg chBodzenia W silniku TSI 3,0 l - V6 wprowadzono po raz pierwszy Sterowanie ukBadu chBodzenia rejestrowane jest innowacyjny ukBad sterowania temperatur. Celem cz[ciowo przez czujniki temperatury a cz[ciowo jest byBo uzyskanie rozdziaBu ciepBa o zoptymalizowanym odczytywane z charakterystyk sterowników silnika. wspóBczynniku efektywno[ci midzy silnikiem Napdzana paskiem zbatym pompa pBynu spalinowym, skrzyni biegów, ogrzewaniem wntrza chBodzcego mo|e by zaBczana i wyBczana za samochodu i silnikiem/generatorem elektrycznym. pomoc podci[nienia. Gdy temperatura robocza silnika zostanie uzyskana, Pompa pBynu chBodzcego obiegu wymagane jest zapewnienie dopuszczalnej wysokotemperaturowego -V467- zapewnia, temperatury podzespoBu za pomoc odpowiedniego |e nastpujce podzespoBy: chBodzenia. Ï% wymiennik ciepBa ukBadu ogrzewania, Zaleta zoptymalizowanego ukBadu zarzdzania Ï% podgrzewacz pBynu ATF, ciepBem polega na nieznacznej emisji CO2 Ï% silnik/generator elektryczny i odpowiednio zmniejszonym zu|yciu paliwa oraz na wzro[cie komfortu ogrzewania. s prawidBowo zasilane pBynem chBodzcym. Zostaje to uzyskane przede wszystkim przez skrócenie Sprawdzanie pompy pBynu chBodzcego -V467- jest fazy rozgrzewania po uruchomieniu silnika w stanie analogiczne do sprawdzania pompy pBynu zimnym. chBodzcego -V468-. Wydajno[ tBoczenia pompy wynosi ok. 20 l/min przy znamionowej prdko[ci obrotowej. PrzykBad pompa pBynu chBodzcego obiegu zawór odcinajcy wysokotemperaturowego -V467- czujnik temperatury pBynu chBodzcego -G62- gBowica silnika czujnik temperatury regulacji temperatury silnika-G694- wymiennik ciepBa pogrzewacz pBynu ATF chBodnica blok silnika zawór dwupoBo|eniowy trójdro|ny silnik/generator elektryczny pompa pBynu chBodzcego termostat S452_067 31 UkBad chBodzenia OdBczalna pompa pBynu chBodzcego Pompa pBynu chBodzcego napdzana jest za pomoc 1. paska napdu pasowego i mo|e zgodnie z zapotrzebowaniem by zaBczana i odBczana. Pompa pBynu chBodzcego tBoczy Pompa pBynu chBodzcego nie tBoczy przyBcze podci[nienia osBona pompa pBynu chBodzcego S452_088 W stanie wyBczenia pompa sBu|y do tego, aby silnik mo|liwie jak najszybciej osignB temperatur robocz. Po uruchomieniu zimnego silnika pompa pBynu chBodzcego pozostaje do 2 minut odBczona, a nastpnie zostaje zaBczona ze wzgldu na bezpieczeDstwo silnika. Wydajno[ tBoczenia pompy na biegu jaBowym silnika wynosi ok. 2 l/min . Nale|y zwróci uwag na przepisy dotyczce napeBniania podane w Elektronicznym systemie informacji serwisowych (ELSA). 32 UkBad oczyszczania spalin UkBad doprowadzania wtórnego powietrza Kolejn metod speBnienia normy emisji spalin EU5 W efekcie zawarte w spalinach lub zgromadzone jest zastosowanie ukBadu doprowadzania wtórnego w katalizatorze niespalone wglowodory i tlenek powietrza. Zapewnia ona szybsze rozgrzewanie wgla reaguj z tlenem. Dziki uwolnionemu ciepBu katalizatorów i zmniejszenie emisji spalin. W tym celu szybciej osigana jest TEMPERATURA LIGHT-OFF czyli po uruchomieniu silnika w stanie zimnym, przez [ci[le pocztku pracy katalizatora. zdefiniowany okres czasu dodatkowo wtBaczane jest powietrze do ukBadu wydechowego za zaworami wylotowymi. zawory 1 + 2 doprowadzania wtórnego powietrza zawór specjalny 2 zawór specjalny 1 silnik pompy wtórnego powietrza -V101- S452_053 Ró|nice w porównaniu do systemów stosowanych dotychczas W celu speBnienia normy emisji spalin EU5, stosowane s dwa zawory doprowadzania wtórnego powietrza. Dotychczas oba zawory specjalne sterowane byBy tylko jednym zaworem doprowadzania wtórnego powietrza -N112-. 33 UkBad oczyszczania spalin Zawory doprowadzania wtórnego powietrza Na tylnej stronie silnika znajduj si oba zawory Zamiana wtyczek i w|y zaworów doprowadzania wtórnego powietrza do sterowania doprowadzania wtórnego powietrza nie obu zaworów specjalnych. WBczaj one powinna si zdarzy, poniewa| mo|e podci[nienie i s przy tym elektrycznie sterowane doprowadzi do zakBóceD w systemie. przez sterownik silnika. Doprowadzenie podci[nienia nastpuje z pompy podci[nienia uruchamianej mechanicznie. W razie uszkodzenia w systemie bardzo szybko mog zosta przekroczone warto[ci graniczne wymaganych emisji spalin. zawór wtórnego zawór wtórnego powietrza -N112- powietrza 2 -N320- S452_054 zawory specjalne wtórnego powietrza Sprawdzanie systemu w silnikach z norm emisji spalin EU5 Dla silników speBniajcych norm emisji spalin EU5 stosowana jest do sprawdzania systemu  diagnoza wtórnego powietrza oparta na sondach lambda . Masa wtórnego powietrza obliczana jest podczas wtBaczania wtórnego powietrza przez sterownik silnika na podstawie zmieniajcej si zawarto[ci tlenu. Diagnoza nie odbywa si jednak podczas normalnego czasu pracy wtórnego powietrza, poniewa| sondy lambda za pózno uzyskuj swe temperatury robocze. W celu wykonania diagnozy system zostaje odrbnie wysterowany. Sprawdzanie odbywa si w kilku fazach. Faza pomiaru: Pompa wtórnego powietrza i zawory doprowadzania wtórnego powietrza sterowane s przez sterownik silnika a zawory specjalne s otwierane. Sterownik silnika ocenia sygnaBy z sond lambda i porównuje je z warto[ciami progowymi. Je|eli warto[ci progowe nie zostan uzyskane, zostaje zapisany bBd. Faza offsetu: Po odBczeniu pompy wtórnego powietrza oceniana jest jako[ sterowania skBadem mieszanki. Je|eli ustalona warto[ znacznie si ró|ni, wynik diagnozy wtórnego powietrza zostaje odrzucony. Mo|na przyj na tej podstawie, |e wystpuje usterka podczas tworzenia mieszanki. 34 Smarowanie Obieg oleju Wa|nym celem przy opracowywaniu ukBadu smarowania byBo zmniejszenie Ï% tarcia wewntrz silnika, Ï% poboru mocy przez pomp oleju i Ï% ilo[ci przepBywajcego oleju w obiegu Po raz pierwszy zastosowano w silniku benzynowym Bopatkow pomp oleju. Pompa jest znana z zastosowania w silnikach wysokopr|nych jako pompa tBoczca paliwo lub jako pompa wspomagajca kierowanie w ukBadzie wspomagania kierowania. filtr oleju zawór regulacji ci[nienia oleju -N428- pompa oleju chBodnica oleju zasysanie przyBcza pBynu nieoczyszczonego chBodzcego oleju S452_021 kanaB nieoczyszczonego oleju kanaB oczyszczonego oleju 35 UkBad smarowania Pompa oleju o regulowanym nat|eniu przepBywu Niska wydajno[ tBoczenia Rozwizaniem majcym na celu zmniejszenie mocy Przy prdko[ci obrotowej do 4500 obr./min lub koniecznej do napdu pompy oleju jest zastosowanie momencie obrotowym do 300 Nm bdcy pod regulacji nat|enia przepBywu. napiciem (zacisk 15) zawór regulacji ci[nienia oleju -N428- jest Bczony z mas (zacisk 31) przez W silniku 3,0 l - V6 stosowana jest pompa Bopatkowa, sterownik silnika i odblokowuje kanaB oleju której charakterystyka tBoczenia zmieniana jest przez prowadzcy do drugiej powierzchni sterujcej obracajcy si uBo|yskowany pier[cieD przestawny. pier[cienia przestawnego. Pier[cieD przestawny jest przestawiany przez ci[nienie Teraz oba strumienie oleju oddziaBuj  przy tym oleju, dziaBajce na powierzchnie sterujce 1 + 2, samym ci[nieniu  na obie powierzchnie sterujce. przeciwnie do siBy spr|yny sterujcej. PowstaBe w wyniku tego siBy s wiksze ni| siBa spr|yny sterujcej i obracaj pier[cieD przestawny w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Pier[cieD przechyla si w kierunku [rodka pompy Bopatkowej i przez to zmniejsza komor tBoczenia midzy Bopatkami. zawór regulacji ci[nienia oleju -N428- wBczony Niski poziom ci[nienia oleju (1,5+/ 0,2 bar) jest wBczany zale|nie od obci|enia silnika, prdko[ci obrotowej silnika i temperatury oleju, przez co zmniejsza si moc potrzebna do napdu pompy. kanaB olejowy w wale korbowym Niska wydajno[ tBoczenia powierzchnia sterujca 1 pier[cieD przestawny wspornik oporowy ci[nienie oleju z kanaBu w wale korbowym S452_081 komora tBoczenia  PrzeBcznik obni|onego ci[nienia oleju -F378- Bopatki jest zamontowany pomidzy rzdami cylindrów i rejestruje niski poziom ci[nienia. Zakres pomiarowy powierzchnia od 0,75 - 1,05 bar (ci[nienie wzgldne). W przypadku sterujca 2 S452_082 usterki systemu [wieci si czerwona lampka kontrolna spr|yna sterujca oleju w zestawie wskazników. 36 Du|a wydajno[ tBoczenia Od prdko[ci obrotowej 4500 /min lub momentu Na skutek powikszenia przestrzeni komór midzy obrotowego 300 Nm sterownik silnika -J623- Bopatkami tBoczona jest wiksza ilo[ oleju. PrzepByw oddziela zawór -N428- od przyBcza masy. zwikszonego strumienia oleju jest dBawiony przez Zawór zamyka si i ci[nienie oleju przestaje dziaBa otwory w kanaBach i przez szczeliny w Bo|yskach waBu na powierzchni sterujc 2. korbowego, na skutek czego wzrasta ci[nienie oleju. Doprowadzane ci[nienie oleju (3,6 +/ 0,4 bar) W ten sposób pompa oleju o regulowanym nat|eniu oddziaBuje teraz jeszcze tylko na powierzchni przepBywu mo|e wytwarza dwa poziomy ci[nienia. sterujc 1 i przeciwdziaBa z mniejsz siB sile spr|yny sterujcej. W razie uszkodzenia zaworu regulacji ci[nienia oleju -N428- pompa pracuje nadal tylko na wysokim Spr|yna sterujca obraca pier[cieD przestawny poziomie ci[nienia. wzgldem wspornika oporowego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo). Pier[cieD przestawny oddala si z poBo|enia [rodkowego i zwiksza objto[ komór tBoczenia midzy poszczególnymi Bopatkami. Ci[nienie oleju przy temperaturze oleju 100°C zawór elektromagnetyczny zamknity bez zasilania prdowego S452_085 prdko[ obrotowa (obr./min) zawór elektromagnetyczny bez zasilania prdowego zawór elektromagnetyczny zaBczony Du|a wydajno[ tBoczenia pier[cieD przestawny przy powierzchnia sterujca 1 maksymalnej wydajno[ci wspornik S452_083 oporowy komora tBoczenia  PrzeBcznik ci[nienia oleju -F22- jest zamontowany w module filtra oleju i rejestruje wysoki poziom powierzchnia ci[nienia. Zakres pomiarowy od 2,4 - 3,1 bar (ci[nienie sterujca 2 wzgldne). W przypadku usterki systemu [wieci si S452_084 |óBta lampka kontrolna oleju w zestawie wskazników. 37 ci[nienie oleju (bar) UkBad smarowania Czujnik poziomu oleju Znany czujnik poziomu oleju Czujnik poziomu i temperatury oleju -G266- Sposób dziaBania na zasadzie gorcego drutu Czujnik dziaBa na zasadzie gorcego drutu. Element pomiarowy zostaje chwilowo rozgrzany przez ukBad elektroniczny do temperatury powy|ej aktualnej temperatury oleju. Po odBczeniu napicia |arzenia element pomiarowy zostaje ponownie ochBodzony przez olej silnikowy do poziomu temperatury oleju. Na podstawie dBugo[ci czasu ochBadzania obliczany jest poziom oleju. S452_080 Nowy czujnik poziomu oleju w silniku TSI 3,0 l - V6 ze spr|ark Czujnik poziomu i temperatury oleju -G266- Sposób dziaBania na zasadzie ultradzwikowej WysyBane impulsy ultradzwikowe odbijaj si od granicy olej-powietrze. Na podstawie czasu, jaki upBywa od wysBania impulsu do jego powrotu i po uwzgldnieniu prdko[ci dzwiku w oleju mo|na wyliczy poziom oleju. Oba czujniki maj wbudowany w obudowie ukBad elektroniczny, który przetwarza zarejestrowany sygnaB. Podawany jest SYGNAA O MODULOWANYM WYPEANIENIU (PWM = Pulsweitenmodulation - moduBowane wypeBnienie sygnaBu). Zalety czujnika ultradzwikowego: Ï% sygnaB z czujnika jest dostpny bardzo szybko (po ok. 100 ms), S452_086 Ï% nieznaczne zapotrzebowanie prdu < 0,5 A (czujnik TOG do 5 A) 38 Wskaznik poziomu oleju w systemie Infotainment W samochodzie VW Touareg po raz pierwszy zastosowano realistyczny wskaznik poziomu oleju. Nie ma ju| dotychczasowej miarki poziomu oleju. Kierowca otrzymuje ostrze|enia dotyczce poziomu oleju tylko z zestawu wskazników tablicy przyrzdów. Wy[wietlacz systemu Infotainment w konsoli [rodkowej wskazuje poziom oleju. Prezentowane tu tre[ci wskazaD odpowiadaj systemowi Infotainment z niemieckim ustawieniem systemu i maj jedynie charakter przykBadowy. Tre[ci tekstów w poszczególnych jzykach narodowych wskazywane w zestawie wskazników tablicy przyrzdów znajduj si w odpowiednich instrukcjach obsBugi. S452_069 Do obliczania poziomu oleju wykorzystuje si dwie metody  pomiar statyczny i pomiar dynamiczny. Najwa|niejsze warto[ci, wpBywajce na wyliczony poziom oleju, to: Pomiar dynamiczny Pomiar statyczny Ï% prdko[ obrotowa silnika, Ï% zapBon  ZAA (aby mo|liwie jak najszybciej Ï% przyspieszenie wzdBu|ne i poprzeczne, otrzyma wynik pomiaru, ukBad rozpoczyna ze sterownika ESP, pomiar ju| w chwili otwarcia drzwi kierowcy), Ï% czujnik pokrywy komory silnika (pokrywa musi Ï% temperatura oleju > 40°C, by zamknita), Ï% prdko[ obrotowa silnika < 100 obr./min, Ï% temperatura silnika (silnik musi by nagrzany Ï% silnik nie pracuje > 60 s. do temperatury roboczej), Ï% cykl jazdy po ostatnim otwarciu pokrywy komory Równie| w tym pomiarze wykorzystywane s warto[ci silnika > 50 km, przyspieszeD podawane przez sterownik ESP, Ï% w ramach cyklu jazdy sterownik musi dosta aby uwzgldni pochyBe ustawienie samochodu. okre[lon liczb warto[ci pomiarowych. Ponadto u|ywany jest tutaj sygnaB z hamulca Pomiar dynamiczny odbywa si podczas jazdy. postojowego w celu upewnienia si, |e samochód stoi. Pomiar jest przerywany przy: Ï% przyspieszeniach powy|ej warto[ci 3 m/s2, Ï% temperaturze oleju >140°C i Ï% uruchomionym przeBczniku stykowym pokrywy komory silnika -F266-. 39 UkBad smarowania PrzykBad pomiaru statycznego: Podczas tankowania paliwa na stacji benzynowej zostaje podniesiona pokrywa komory silnika, aby dola pBynu do mycia szyb. Otwarcie pokrywy rozpoznane przez przeBcznik stykowy -F266- przerywa cykl dynamicznego cyklu pomiarowego poziomu oleju. Zostaje wczytany sygnaB z przeBcznika -F266- przez magistral CAN. W takiej sytuacji ponowny odczyt poziomu oleju na wy[wietlaczu byBby mo|liwy dopiero po wykonaniu cyklu jazdy 50 km. Je|eli jednak speBnione s parametry pomiaru statycznego, kierowca lub mechanik mo|e wykona pomiar poziomu oleju równie| przy uruchomionym przeBczniku stykowym -F266-. S452_072 Zakres wskazania: A = poziom oleju prawidBowy, nie dolewa oleju B = poziom oleju za niski, koniecznie dola oleju (ok. 1 l) C = olej mo|e zosta dolany (ok. 0,5 l) D = ostrzeganie przed przelaniem, nale|y koniecznie zmniejszy ilo[ oleju 40 Pomiar poziomu oleju Ï% samochód musi sta na poziomym podBo|u, Ï% temperatura oleju musi wynosi midzy 60 a 120°C Ï% po zatrzymaniu silnika nale|y chwil odczeka, aby olej mógB ponownie spByn do miski olejowej, Ï% wBczy zapBon, nacisn przycisk  CAR systemu Infotainment, dotkn przycisku funkcji  Service. Wskaznik ci[nienia oleju / poziomu oleju w zestawie wskazników tablicy przyrzdów pozostaje nastpujcy: Mo|liwa przyczyna Sposób usunicia [wieci Poziom oleju silnikowego za niski WyBczy silnik. Sprawdzi poziom oleju. [wieci Problem z ci[nieniem oleju Pojecha do serwisu ze wskazywan odpowiednio silnikowego w zestawie wskazników tablicy przyrzdów maksymaln prdko[ci obrotow silnika i zleci sprawdzenie systemu. miga Ci[nienie oleju silnikowego STOP! Nie wolno jecha dalej! WyBczy silnik. za niskie Sprawdzi poziom oleju. Je|eli miga lampka ostrzegawcza, mimo |e poziom oleju jest prawidBowy, nie wolno jecha dalej. Uda si do serwisu. miga UkBad smarowania silnika Uda si do serwisu. zakBócony Sprawdzi czujnik oleju silnikowego. W celu sprawdzenia poziomu oleju w przypadku usterek w systemie mo|na zastosowa przyrzd do sprawdzania wskaznika poziomu oleju T40178. 41 UkBad paliwowy UkBad paliwowy regulowany w zale|no[ci od zapotrzebowania UkBad paliwowy regulowany w zale|no[ci od zapotrzebowania zostaB w znacznym zakresie przejty z silników TSI. Zarówno elektryczna pompa paliwa jak i pompa wysokoci[nieniowa tBocz zawsze tyle paliwa, ile w danej chwili potrzebuje silnik. Pozwala to oszczdza energi elektryczn i mechaniczn, co przekBada si na mniejsze zu|ycie paliwa. czujnik ci[nienia paliwa -G247- czujnik niskiego ci[nienia paliwa -G410- zawory wtryskowe cylindrów 2, 4, 6 -N31-, -N33-, -N84- zawór dozowania paliwa -N290- zawory wtryskowe cylindrów 1, 3, 5 stan bez ci[nienia -N30-, -N32-, -N83- filtr paliwa do sterownika silnika akumulator masa (+) ( ) sterownik pompa wstpnego pompy paliwa -J538- tBoczenia paliwa -G6- S452_055 wysokie ci[nienie niskie ci[nienie 42 Zawory wtryskowe PrzykBadem dalszego rozwoju s tutaj zawory Przebieg wtrysku paliwa mo|na z tego wzgldu wtryskowe opracowane we wspóBpracy z firm ustala tak, |e nie musi by wybierany ani bardzo Continental (poprzednio Siemens VDO). wczesny czas wtrysku paliwa (co powoduje osadzanie Rozpylacze sze[ciootworowe zostaBy tak opracowane, si paliwa na tBokach) ani bardzo pózny czas wtrysku |e w ka|dym trybie pracy silnika zapewniona paliwa (co daje krótki czas tworzenia si mieszanki jest optymalna jednorodno[ mieszanki przed punktem zapBonu). Nowe zawory wtryskowe paliwowo-powietrznej. NastpiB te| znaczny wzrost przyczyniaj si znacznie do ich przepustowo[ci. Dziki temu ulegB skróceniu czas trwania wtrysku (przy peBnym obci|eniu mniej ni| Ï% zmniejszenia emisji dwutlenku wgla, 4 milisekundy) Ï% zwikszenia prdko[ci spalania, Ï% obni|enia skBonno[ci mieszanki do spalania stukowego. S452_057 43 UkBad sterowania silnika Schemat ukBadu Czujniki czujnik regulacji czujnik ci[nienia doBadowania -G31- temperatury silnika czujnik temperatury w kolektorze sscym -G72- -G694- czujnik ci[nienia w kolektorze sscym -G71- czujnik temperatury zasysanego powietrza -G42- czujnik ci[nienia wzmacniacza siBy czujnik 2 ci[nienia doBadowania -G447- hamowania -G294- czujnik 2 temperatury w kolektorze sscym -G430- czujnik Halla -G40- czujnik 1 ci[nienia wtórnego powietrza -G609- (wlot rzd cyl. 1) (tylko samochody ULEV) czujnik Halla 3 -G300- (wylot rzd cyl. 1) czujnik liczby obrotów silnika -G28- czujnik Halla 2 -G163- jednostka sterujca przepustnic -J338- (wlot rzd cyl. 2) czujniki kta 1 i 2 napdu przepustnicy przy czujnik Halla 4 -G301- elektronicznym ukBadzie sterowania moc silnika (wylot rzd cyl. 2) -G188- i -G187- magistrala CAN napdu jednostka sterujca klap regulacji -J808- hybrydowego potencjometr klapy regulacji -G584- czujnik poBo|enia pedaBu przyspieszenia -G79- czujnik poBo|enia pedaBu przyspieszenia 2 -G185- przeBcznik [wiateB hamowania -F- czujnik ci[nienia paliwa -G247- czujnik niskiego ci[nienia paliwa -G410- sterownik silnika -J623- czujnik 1 spalania stukowego -G61- (rzd cyl. 1) czujnik 2 spalania stukowego -G66- (rzd cyl. 2) czujnik wskaznika poziomu paliwa -G- czujnik 2 poziomu paliwa -G169- sonda lambda -G39- (rzd cyl. 1) sonda lambda 2 -G108- (rzd cyl. 2) przeBcznik ci[nienia oleju -F22- sonda lambda za katalizatorem -G130- (rzd cyl. 1), sonda lambda 2 za katalizatorem czujnik poziomu i temperatury oleju -G266- -G131- (rzd cyl. 2) przeBcznik obni|onego ci[nienia oleju -F378- SygnaBy dodatkowe: czujnik temperatury pBynu chBodzcego -G62- przeBcznik ukBadu utrzymywania prdko[ci -E45- czujnik temperatury pBynu chBodzcego na wyj[ciu sterownik ogrzewania dodatkowego -J364- z chBodnicy -G83- przekaznik rozrusznika -J53- przekaznik 2 rozrusznika -J695- potencjometr klapy w kolektorze sscym -G336- (rzd cyl.1) potencjometr klapy w kolektorze sscym 2 -G512- (rzd cyl. 2) czujnik poBo|enia pedaBu hamulca -G100- 44 Elementy wykonawcze sterownik pompy paliwa -J538- pompa wstpnego tBoczenia paliwa -G6- zawory wtryskowe cylindrów 1 do 6 -N30- do -33- i -N83-, -N84- cewki zapBonowe 1  6 z koDcówk mocy -N70-, -N127-, -N291-, -N292-, -N323-, -N324- jednostka sterujca przepustnic -J338- napd przepustnicy elektronicznego ukBadu sterowania moc silnika -G186- jednostka sterujca klap regulacji -J808- silnik nastawczy ustawiania klapy regulacji -V380- przekaznik zasilania napiciowego podzespoBów silnika -J757- przekaznik zasilania napiciowego ukBadu Motronic -J271- zawór elektromagnetyczny 1 zbiornika wgla aktywnego -N80- zawór regulacji ci[nienia oleju -N428- zawór dozowania paliwa -N290- zawór klapy w kolektorze sscym -N316- zawory 1 i 2 przestawiania waBka rozrzdu -N205- (wlot rzd cyl. 1) i -N208- (wlot rzd cyl. 2) przyBcze przekaznik pompy wtórnego powietrza -J299- diagnostyczne silnik pompy wtórnego powietrza -V101- zawór doprowadzania wtórnego powietrza -N112- zawór 2 doprowadzania wtórnego powietrza -N320- sterownik wentylatora chBodnicy -J293- wentylator chBodnicy -V7- ogrzewanie sondy lambda -Z19- ogrzewanie sondy lambda 2 -Z28- ogrzewanie sondy lambda 1 za katalizatorem -Z29- ogrzewanie sondy lambda 2 za katalizatorem -Z30- pompa pBynu chBodzcego SygnaBy wyj[ciowe: obiegu wysokotemperaturowego -V467- liczba obrotów silnika do sterownika pompa pBynu chBodzcego automatycznej skrzyni obiegu niskotemperaturowego -V468- biegów -J217- pompa podci[nienia ukBadu hamulcowego -V192- pompa diagnostyczna ukBadu paliwowego -V144- (tylko samochody z pomp diagnostyczn ukBadu paliwowego) S452_060 45 UkBad sterowania silnika Sterownik silnika W silniku TSI 3,0 l - V6 stosowany jest sterownik silnika Bosch MED 17.1.6. Tryby pracy Metoda bezpo[redniego wtrysku jest przystosowana do pracy silnika na mieszance jednorodnej. W tej metodzie wtryskiwana jest do komory spalania podczas zasysania powietrza caBa dawka paliwa. S452_061 Wyjtek: Rozruch zimnego silnika Rozruch zimnego silnika W tej fazie stosowany jest tryb pracy z podwójnym wtryskiem nazywany tak|e Homogen-Split (HOSP). SBu|y on do szybszego rozgrzania katalizatora. W tym trybie paliwo rozdzielane jest na dwie dawki cz[ciowe i wtryskiwane w ró|nym czasie do komory spalania. Okna czasu wtrysku paliwa le| odpowiednio przed i za dolnym martwym punktem. Przy drugim wtrysku paliwa zawory wlotowe s ju| zamknite. Tryb pracy HOSP jest zawsze stosowany podczas uruchamiania silnika w stanie zimnym. Zapewnia on szybsze rozgrzanie katalizatorów i zmniejszenie emisji sadzy. 46 Serwis Narzdzia specjalne Nazwa Narzdzie Zastosowanie T40178 sprawdzanie poziomu oleju przyrzd do kontroli wskaznika w przypadku usterek w systemie poziomu oleju S452_090 T40206/2 do monta|u spr|arki na uchwyt moduBu doBadowania uchwycie skrzyni biegów T40206 S452_064 47 Obja[nienia Gazy przedmuchowe Czujnik Halla Podczas pracy silnika przepBywaj one obok pBaszcza Znany jest równie| jako czujnik hallotronowy tBoka z komory spalania i docieraj do skrzyni lub hallotron, wykorzystuje on efekt Halla do pomiaru korbowej. Przyczyn s wysokie ci[nienia w komorze pól magnetycznych i prdów lub do rejestracji spalania oraz caBkowicie normalne nieszczelno[ci poBo|enia. Je|eli przez czujnik Halla biegnie prd pier[cieni tBokowych. i zostanie w tym czasie przyBo|one prostopadle Gazy przedmuchowe s zasysane ze skrzyni przebiegajce do niego pole magnetyczne, wysyBa korbowej przez ukBad odpowietrzania skrzyni on napicie wyj[ciowe, które jest proporcjonalne do korbowej i doprowadzane do spalania. nat|enia pola magnetycznego i przepBywajcego prdu. Korbowód z Baman stop Temperatura light-off Jest to nazwa korbowodów wynikajca z technologii Jest to temperatura, przy której wspóBczynnik ich produkcji. W tym procesie trzon korbowodu konwersji katalizatora wynosi 50%. Ma ona du|e i pokrywa stopy korbowodu zostaj od siebie znaczenie w przyszBo[ciowych normach emisji spalin, rozdzielone na skutek celowego zBamania (cracken). poniewa| one równie| przy zimnym silniku wymagaj Zalet tej metody jest dokBadny ksztaBt dopasowania odpowiednio maBego wydzielania substancji do siebie obu zBamanych elementów. szkodliwych. EMV SygnaB o modulowanym wypeBnieniu PWM Skrót ten oznacza kompatybilno[ Skrót PWM (pulsweitenmoduliert) oznacza sygnaB elektromagnetyczn. Oznacza ona, |e urzdzenia o modulowanym wypeBnieniu. Dotyczy to sygnaBu techniczne nie maj wzajemnego wpBywu cyfrowego, w którym jedna wielko[ (na przykBad zakBócajcego na skutek niezamierzonych efektów prd elektryczny) zmienia si midzy dwoma elektrycznych lub elektromagnetycznych. kraDcowymi warto[ciami. Odstpy tych zmian ulegaj zmianie w zale|no[ci od sterowania. Dziki temu mog by transmitowane sygnaBy cyfrowe. 48 Sprawdz swoj wiedz Które odpowiedzi s prawidBowe? Na poni|sze pytania mo|e by jedna lub wicej prawidBowych odpowiedzi! 1. Jakie zalety oferuje spr|arka Rootsa w stosunku do turbospr|arki? a) OpBacalno[ produkcji i niski ci|ar. b) W razie potrzeby jest natychmiast do dyspozycji ci[nienie doBadowania. c) Nie jest potrzebna osBona tBumica haBas. 2. Która wypowiedz na temat napdu spr|arki silnika TSI 3,0 l - V6 jest prawidBowa? a) Spr|arka napdzana jest przez pasek wielorowkowy za pomoc zmiennego, bezstopniowego przeBo|enia. b) Spr|arka napdzana jest przez pasek wielorowkowy i mo|e by w razie potrzeby regulowana  wBczana i wyBczana za pomoc sprzgBa elektromagnetycznego. c) Spr|arka napdzana jest paskiem wielorowkowym z przeBo|eniem ok. 1: 2,5. 3. Jakie zadanie speBnia jednostka sterujca klap regulacji -J808-? a) Za pomoc jednostki sterujcej klap regulacji regulowane jest ci[nienie doBadowania, a tym samym nastpuje we wzajemnym oddziaBywaniu z przepustnic równie| regulacja obci|enia. b) Przejmuje regulacj ci[nienia doBadowania, wypuszczajc nadmierne ci[nienie doBadowania do atmosfery. c) Steruje klap do wBczania i wyBczania spr|arki. d) Za pomoc jednostki sterujcej klap regulacji regulowane jest, jaka cz[ doBadowywanego powietrza przepBywa przez chBodnic doBadowywanego powietrza. 49 Sprawdz swoj wiedz 4. Jak napdzane s urzdzenia pomocnicze silnika TSI 3,0 l - V6 napdu hybrydowego w samochodzie VW Touareg? a) Za pomoc 2. oraz 3. napdu pasowego. b) Urzdzenia pomocnicze s napdzane elektrycznie. c) Urzdzenia pomocnicze napdzane s przez przekBadni za pomoc kóB zbatych. 5. Która wypowiedz na temat pompy oleju silnika TSI 3,0 l - V6 jest prawidBowa? a) Po raz pierwszy w tym silniku zamontowano pracujc z bardzo maBymi oporami pomp zbat. b) Pompa oleju jest pomp Bopatkow, która sterowana zaworem elektromagnetycznym mo|e regulowa w niskim i wysokim zakresie ci[nienia. c) Ci[nienie oleju regulowane jest w ka|dym zakresie liczby obrotów na 3,5 bar. 6. Jakie s dotychczas znane pomiary poziomu oleju stosowane w samochodach Volkswagen? a) Za pomoc miarki prtowej oleju. b) Przez wziernik w skrzyni korbowej. c) Czujnikiem poziomu i temperatury oleju -G266- 50 7. Jak dotychczas realizowane byBo ostrzeganie o poziomie oleju? a) Za pomoc lampki kontrolnej w zestawie wskazników. b) Stosowana jest lampka kontrolna ci[nienia oleju. c) Tylko za pomoc sygnaBu dzwikowego z zestawu wskazników. 8. WedBug jakiej zasady pracuje nowy czujnik poziomu i temperatury oleju -G266-. a) radarowej, b) gorcego drutu, c) ultradzwikowej. 9. Gdzie s zamontowane oba czujniki ci[nienia w kolektorze sscym w module doBadowania? a) przed przepustnic, b) przed chBodnicami doBadowywanego powietrza, c) za chBodnicami doBadowywanego powietrza. 51 c) . 9 8. c); b); . 7 6. a), c); 5. b); 4. b); 3. a); 2. c); 1. b); : a i n za  i w z Ro 452 © VOLKSWAGEN AG, Wolfsburg Wszelkie prawa zastrze|one. Zmiany techniczne zastrze|one. 000.2812.32.11 Stan techniczny 05.2010 Volkswagen AG After Sales Qualifizierung Service Training VSQ-1 Brieffach 1995 D-38436 Wolfsburg @' Papier wyprodukowany z celulozy bielonej bez u|ycia chloru.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SSP455 PL Silnik wysokoprężny 2,0 l TDI w samochodzie VW T
Instrukcja bhp przy obsłudze agregatu prądotwórczego zasilanego silnikiem benzynowym
Silnik 2 5 V6 PL
Åšniadanie ze Scotem Breakfast With Scotem (2007) Napisy Pl
Przegrody budowlane ze stali nierdzewnej PL
Seyda Neen Docks V6 1 PL ReadMe
PL Kotek J , Nowe monety zastępcze ze Śląska, Grosz 92, 1 3 2003
Montaz i instalacja elementów ze stali nierdzewnej PL
BY PL Sinczuk I Skarb ze wsi Doszniki
Zatańcz ze mną Dance with me 1998 PL
opis kodów silnika 2,5 V6 opel
zaswiadczenie ze szkolenia www katalogppoz pl 2009
Włóczęga ze strzelbą (2011) 480p BRRip Xvid AC3 NAPiSY PL
Daewoo Tico benzyna gaz, OC, OKAZJA !!!!, 1997r , 796cm3 otomoto pl
TI 99 08 19 B M pl(1)
bootdisk howto pl 8
BORODO STRESZCZENIE antastic pl

więcej podobnych podstron