1352737918

Z LISTÓW KARDYNAŁA CZACKIEGO 227*

List pasterski był tu układany wraz z O. Pi. (Piotrem Serne-nenką?) ale o tem nikomu nie mów, to dla Ciebie jednego . . . Z listu Twego nie widzę nawet czyś się zapoznał z Arcybiskupem i jak. Wszyscy o to dbamy i jesteśmy ciekawi. Grek (t. j. Mgre Franchi) o to wciąż pyta i radby, żebyście się zbliżyli, ale pojmuje on i wszyscy inni, że to od Ciebie nie zależy. Opisz mi spotkanie się Twe i stopę na której jesteście — a co zechcesz by dla mnie jednego było, takiem pozostanie (29 maja). „Otrzymałem Twój list 14 czerwca zaczęty, a skończony 1 lipca. Dzięki. Doskonaleni z niego zadowolniony. Widzę żeś przejrzał do głębi Jegomości i go ocenił z zaletami i wadami . . . Wogóle jednak cieszę się z tego, co mi piszesz, bo widzę, że dobro pewne zaszczepić się da, że są k’temu żywioły . Żal mi, że Jegomość pewnej względem Ciebie trzyma się odległości. Bytem tego pewien i ta pewność najwięcej mnie o przyszłość trapiła . . . Pomimo niesłychanej bystrości i przenikliwości umysłu, nie zna się na ludziach i jak umysły niższego rzędu z niepospolitą zdolnością, domyśla się wad bliźniego, a nie odnajduje ich zalet; Gra często na pierwszych, a drugich zużytkować niedość umie, bo jak powiadam, nie łacno je dostrzega. (11 lipca). „Cieszę się, żeście z Arcybiskupa zadówolnieni. Co do mnie wogóle jestem zdania, że powinni należeć do izb (poselskich), ale nie przeczę, że w chwi-lach dzisiejszych i u nas dobrze Arcybiskup zrobił, że zabronił. U nas bowiem duchowieństwa nie dość jest kościelne, aby do polityki kościół wprowadzać było zdolne, a przeciwnie z izby gotowe politykę w kościół przenosić. Zresztą myśmy pod każdym względem w tak anormalnem położeniu, że prawa powszechne nam się na nic nie przydadzą. Miło mi jest, żeś w radzie Arcy biskupa, to mi za nim przemawia. (28 czerwca).

Ks. Koźmian był atoli w sprawie wyborów zdania odmiennego, a dalsze zachowanie się Arcybiskupa coraz wdększą w^rywoływało obawę. Wprawdzie nie traci Czacki na razie nadziei pomyślnego zwrotu. Pisze bowiem 21 lutego 1867 r. : „Wszystko co mi piszesz o Spadkobiercy (t. j. o Arcybiskupie) jest bardzo zajmujące i trafne; całkiem odpowiada mojemu o nim zdaniu. Bez wątpienia Bóg ma jakieś cele, które przez