1352738156

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA

gabinetu miedziorytów w Berlinie), sztychów : H. Oock'a, Antoine Lafrery, burgunda, prowadzącego handel sztychami w Rzymie około 1575 r. — Etienne d% Percie, francuza i innych sztycharzy nieznanych bliżej, włochów i holendrów. Wiele illustracyi są odbitkami

nowoczesnych fotografij.

L. v. Pastor zbadawszy dokument a. odnośnej epoki, znajdujące się po bibliotekach włoskich i niemieckich i zapoznawszy się gruntownie ze stanem obecnym najważniejszych pamiątek Rzymu, przedsiębierze z czytelnikiem interesującą wędrówkę po 13-tu ,,Rioni“ i. j. dzielnicach wiecznego miasta. Podział ten ułatwia olyentowanie się w tym labiryncie pałaców, kościołów, pomników i ruin, tak, że w umyśle czytelnika wytwarza się jasny, dokładny obraz tego centrum życia umysłowego i politycznego sławnej epoki odrodzenia oraz utrwalają się w^r pamięci postaci wybitnych ludzi, biorących udział w tym ruchu. Czytelnik zaznajamia się nietylko z zewnętrznym widokiem placów i ulic, ale wciska się za autorem do podwórzy i ogrodów, aby oglądać rozkruszające się fragmenta wielkiej przeszłości, lub do wnętrz komnat dostojników i zbieraczy pamiątek, gdzie z pietyzmem je przechowują, do zaułków, gdzie gnieżdżą się oberże z symbolicznymi szyldami drapieżników^ dzikich i domowych. Śladami sumiennych badań autora postępując, dowiadujemy się, które zabytki ocalały i gdzie się obecnie znajdują, a które uległy zniszczeniu. Zainteresowanie dziełkiem wytwarza się czysto objektywmie, mimo braku podniety stylu anegdotycznego. Z samej tylko znaj omości rzeczy przekonywmje się czytelnik o wszechstronności i bujności energii życiowej ludzi odrodzenia; nietylko bowiem powstały gmachy opowiadające potomnym o sławie, przepychu i smaku estetycznym ich założycieli, ale pomniki dźwignięte ręką wielkodusznej miłości bliźniego, pomniki, które pozostawili w postaci fundacyi dobroczy-nych i oświatowych, szpitali i przytulisk, świadczące o głębokiem zrozumieniu potrzeb wszelakiej nędzy i niedoli ludzkiej.

Zofia Korczyńska.

vMarie Ellenrieder". Klara Siebert. Herder Freiburg im Breis-gau 1916.

Autorka przedstawia Maryę Ellenrieder w powyższem dziele jako artystkę i kobietę. Ellenrieder była w Niemczech przedstawicielką szkoły tak zw. Nazareńczyków, których celem było odrodzić sztukę przez idealny, romantyczno-religijny kierunek. Urodzona