1687289234

Zmiana roli mediów - od źródła informacji kształtujących opinię po dostawcę sensacyjnych nowinek i rozrywki

Jeśli zgodzić się z Januszem Czapińskim, który wskazuje, że edukacja i media najbardziej wpływają na wychowanie do obywatelskości oraz uwzględnić wzrastający poziom wykształcenia polskiego społeczeństwa, uwagę naszą zwrócić muszą media i kierunek ich zmian¹³. Wydaje się, że w tym zakresie zwłaszcza w Polsce w ciągu ostatnich kilkunastu lat obserwujemy daleko idącą ewolucję. W szczególności odnosi się ona do informacyjnej funkcji mediów. Zawartość telewizyjnych programów informacyjnych selekcjonowana jest w coraz większym stopniu w taki sposób, aby zapewnić przekazom możliwie jak największą widownię. To sprawia, że miejsce szczegółowości zajmuje powierzchowność, zaś kolejność prezentowanych treści wyznacza w szczególnym stopniu ich medialna atrakcyjność, której nie zawsze towarzyszy wszak polityczna czy społeczna doniosłość problemu¹⁴. Marian Niezgoda, analizując treść programów informacyjnych jednej z komercyjnych stacji telewizyjnych, wskazuje, że kluczem ich doboru jest przyciąganie publiczności, głównie poprzez eksponowanie sensacji, takich jak katastrofa, przestępstwo czy afera polityczna¹⁵.

Wskazana tendencja dotyczy także mediów niekomercyjnych. Jako trafny przykład takiej właśnie selekcji wiadomości Niezgoda przywołuje prezentowanie w programach informacyjnych telewizji publicznej debat wokół reformy administracyjnej w Polsce. Według jego badań najwięcej uwagi w relacjach poświęcono sensacyjnemu aspektowi zagadnienia, a więc liczbie województw, ich siedzibom oraz politykom popierającym określone rozwiązania. O wiele mniej uwagi zajęło zagadnienie istoty reformy, a więc kompetencje poszczególnych szczebli ^1J J. Czapiński, Polubmy się, „Polityka" 2007, Nr 45, s. 27.

¹⁴ Por. B. Dobek-Ostrowska, Komunikowanie polityczne i publiczne, Warszawa 2006, s. 165, M. Kolczyński, Determinanty zachowań wyborczych w Polsce: między post-PRLowskg apatię a partyjnym spin doctoringiem, [w:] R. Glajcar, W. Wojtasik (red.), Transformacja systemowa w Polsce 1989-2009, Sosnowiec-Katowice 2009, s. 8 i n., K. Gierelo, Telewizja jako istotny czynnik kształtujący role aktorów politycznych oraz widzów, [w:] M. Jeziński (red.), Marketing polityczny. W poszukiwaniu strategii wyborczego sukcesu, Toruń 2005, s. 233.

⁵ M. Niezgoda, Rzeczywistość czy rzeczywistość telewizyjna, (w:) W. Dudek (red.). Radio i telewizja. Informacja, kultura, polityka, Katowice 2000, s. 95, D. Piontek, Media w marketingu politycznym, [w:] P. Pawelczyk (red.), Marketing polityczny. Szansa czy zagrożenie dla współczesnej demokracji, Poznań 2007, s. 110.