6827068507

PRAWO KONSTYTUCYJNE

Prof. dr hab. Zbigniew Witkowski

I. POJĘCIE PRAWA I PRZEDMIOTU PRAWA KONSTYTUCYJNEGO

1. Dwa możliwe sposoby pojmowania prawa konstytucyjnego

1) Specyficzny zespół norm prawnych wyodrębnionych spośród całego systemu prawnego danego państwa i składających się na określoną gałąź prawa.

2) Termin umożliwiający wyszczególnienie pewnej dyscypliny w naukach prawnych.

POJECIE I

Ogół norm prawnych dotyczących szeroko rozumianego ustroju państwowego politycznego, społecznego i ekonomicznego (co nie jest zasadą).

Dwa rodzaje norm prawa konstytucyjnego:

• SENSU LARGO (w szerokim znaczeniu tego słowa) - normy prawne w całym kompleksie aktów prawnych uzupełniających Konstytucję.

• SENSU STRICTO (w wąskim znaczeniu tego słowa) - te normy, które są w umieszczone Konstytucji.

Wspólnym mianownikiem dla norm konstytucyjnych sensu largo i sensu stricto jest wspólny przedmiot regulacji - są nim INSTYTUCJE i ZASADY USTROJU PAŃSTWA.

Normy konstytucyjne w znaczeniu szerokim to będą te normy, które za przedmiot swojego uregulowania przyjmują 5 zagadnień:

Normy określające:

1. Podmiot władzy zwierzchniej - suwerena.

2. W jaki sposób ów suweren sprawuje władzę suwerenną w państwie.

3. Zasady organizacji i funkcjonowania organów państwa i relacje pomiędzy nimi - jak funkcjonuje mechanizm sprawowania władzy w państwie.

4. Status jednostki w państwie -jej prawa, wolności i obowiązki.

5. Pozycję państwa w stosunkach zewnętrznych i wewnętrznych.

Te 5 zagadnień składa się na POJECIE PRZEDMIOTU PRAWA KONSTYTUCYJNEGO.

POJECIE II

NAUKA PRAWA KONSTYTUCYJNEGO jest to tworzący pewien system zespół poglądów na temat dyscypliny prawa, którą nazywamy prawem konstytucyjnym Zadaniem nauki jest:

1) badanie źródeł prawnych

2) wyjaśnianie treści tekstów prawnych - egzegeza

3) badanie terminów

4) klasyfikowanie i grupowanie norm prawnych w odpowiednie instytucje prawne

5) wyjaśnianie genezy instytucji ustrojowych

6) badanie związków prawnych pomiędzy normami prawa konstytucyjnego, a rzeczywistością społeczno-polityczną

7) badanie jak funkcjonują w praktyce instytucje prawa konstytucyjnego

2. Komparatystyka prawnicza

• Badania prowadzone przez konstytucjonalistów muszą mieć dzisiaj charakter badań komparatystycznych - o porównawczym charakterze.

• Porównanie instytucji tego samego rodzaju z punktu widzenia spełnianych przez tą instytucję zadań i funkcji w różnych państwach i okresach rozwoju pozwala lepiej zrozumieć występowanie pewnych prawidłowości w ich funkcjonowaniu.

• Prekursorem komparatystyki prawniczej był Solon (jego reformy to efekt podróży i poznania różnych systemów politycznych i instytucji).