OSOBY

1    Osoba: ja, my

2    Osoba: ty, wy

3    Osoba: on, ona, ono,

oni, one

LICZBY

Pojedyncza:

ja, ty, on, ona, ono Mnoga:

my, wy, oni, one

CZASY

Teraźniejszy: piszę Przeszły: pisałem Przyszły prosty:

napiszę

Przyszły złożony:

będę pisał

RODZAJE

TRYBY

STRONY

L.P. Męski: spadł

Orzekający:

Czynna:

Żeński: spadła

odkurzam

uczeń pisze

Nijaki: spadło

Rozkazujący:

Bierna:

L.M. Męskoosobowy:

usiądź

obraz jest malowany

spadli

Przypuszczający:

Zwrotna:

Nlemęskoosobowy:

kupiłbym

Ola czesze się

spadły

PODZIAŁ CZASOWNIKÓW

PRZECHODNIE

DOKONANE

JEDNOKROTNE

FLEKSYJNE

myć, być mytym

zagrałem, zagram

dawać, chodzić

niemal wszystkie czasowniki

NIEPRZECHODNIE

NIEDOKONANE

WIELOKROTNE

NIEFLEKSYJNE

jechać, iść, czekać

grałem, będę grał

dawać, chodzić

L

trzeba, brak, słychać, naleiy

N 1 EOSOBOWA

FORMA CZASOWNIKA

ODMIENNE

NIEODMIENNE

IMIESŁOWY

PRZYMIOTNIKOWE

BEZOKOLICZNIK ZAKOŃCZONE NA

IMIESŁOWY

PRZYSŁÓWKOWE

Czynne:

-ący śpiewający Bierne:

-ny zamówiony -ty rozbity -ony zrobiony

-ć czytać spać

-c móc biec

-no czytano wykonano

-to odkryto dotknięto

Współczesne:

-ąc milcząc Uprzednie:

-wszy ujrzawszy -łszy zjadłszy

ZAIMKI RZECZOWNE

odmieniają się przez przypadki

kto? co?: ja, ty, my, oo, coś kto, nikt nic, cokolwiek

ZAIMKI PRZYMIOTNE

odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje

Jaki? który? czyj?: mój, swój, nasz, sam, jakiś, taki. wszelki, żaden

ZAIMKI LICZEBNE

odmieniają się przez przypadki i rodzaje

ile?: ile, ileś, tyle, wszystko

ZAIMKI PRZYSŁOWNE

nie odmieniają się

Jak? gdzie? kiedy?: jakoś, wtedy, tak, tutaj nigdy, nigdzie, zawsze

ZAIMKI WSKAZUJĄCE cechę wskazuje osoby, przedmioty

ten, tamten, ów, ta, to, taki, owaki, tu, tam, dokąd, tędy, wtedy

ZAIMKI PYTAJĄCE służą do tworzenia pytań o osoby, rzeczy, cechy

kto? co? jaki? który? czyj? ile? gdzie? dokąd? skąd? jak? dlaczego?

ZAIMKI WZGLĘDNE łączą

zdanie podrzędne ze zdaniem nadrzędnym

kto, co, jaki, który, czyj, ile, gdzie, dokąd, skąd, jak, dlaczego

ZAIMKI NIEOKREŚLONE wskazują na rzecz, osobę, cechę bliżej nieokreśloną

ktoś, ktokolwiek, coś, cokolwiek, jakiś, pewien, niejeden, kiedyś, niekiedy

ZAIMKI DZIERŻAWCZE wskazują na przynależność do kogoś lub czegoś

mój, twój, jego, jej, nasz, wasz, ich, swój

ZAIMKI OSOBOWE wskazują osoby lub przedmioty

ja, ty, on, my, wy, oni, mnie, mi, mną, nam jej, niej, jemu, mu

ZAIMKI ZWROTNE (Osobowy dzierżawczy)

wskazuje na wykonawcę czynności

się, siebie, sobie, sobą

ZAIMKI UPOWSZECHNIAJĄCE wskazują cały zbiór osób, przedmiotów i cech

każdy, wszyscy, wszystko, zawsze, wszędzie, zewsząd

ZAIMKI PRZECZĄCE wskazują na brak jakiegokolwiek elementu zbioru osób, rzeczy, cech

nikt, nic, niczyj, żaden, nigdy, nigdzie, donikąd

ZAIMKI WZMACNIAJĄCE służą do wzmacniania innego zaimka, rzeczownika

sam, sama, samo, same, sami

L J