1105140728

1.2. DOLEGLIWOŚCI MIĘŚNIOWO-SZKIELETOWE WŚRÓD ROLNIKÓW NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH

Anna GROBORZ, Tomasz TOKARSKI, Danuta ROMAN-LIU

Dolegliwości mięśniowo-szkieletowe są znaczącym problemem wśród pracowników Unii Europejskiej pracujących w rolnictwie. Według raportu Fourth European Working Conditions Survey w sektorze rolnictwa występuje większy odsetek osób zgłaszających dolegliwości mięśniowo-szkieletowe (ponad 60%). Celem pracy jest przedstawienie problemu dolegliwości mięśniowo-szkieletowych występujących wśród rolników indywidualnych pracujących w swoich gospodarstwach oraz zaproponowanie im rozwiązań prewencyjnych. W ramach realizacji celu przeprowadzono obserwację stanowisk pracy oraz wywiad kontrolowany na podstawie Standardowego Kwestionariusza Nordyckiego z 90 rolnikami. Założeniem wyboru osób badanych był staż pracy w rolnictwie co najmniej 2 lata. Dolegliwości objawiające się bólem w określonych obszarach ciała w przeciągu ostatniego roku zgłosiło 89% kobiet i 88% mężczyzn. Najczęściej wskazywane dolegliwości mięśniowo-szkieletowe dotyczyły bólu po pracy w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (60% kobiet i 56 % mężczyzn), w barkach (37% kobiet i 36% mężczyzn), w nadgarstkach (40% kobiet i 44% mężczyzn) i szyi (31% kobiet i 32% mężczyzn). Wszystkim badanym rolnikom zasugerowano dostępne rozwiązania prewencyjne odnośnie dolegliwości mięśniowo-szkieletowych, między innymi dostępne narzędzia czy prawidłowe z punktu widzenia obciążeń mięśniowo-szkieletowych sposoby podnoszenia i przenoszenia ciężkich przedmiotów.

1.3. ELASTYCZNY CZAS PRACY JAKO ELEMENT ZDROWIA I HIGIENY PRACY

Dorota ŻOŁNIERZYK-ZREDA

Wyniki ostatniego europejskiego sondażu na temat warunków pracy w Dublinie w 27 krajach Europy pokazują, że Polska jest drugim po Grecji krajem pod względem ilości pracowników, których tygodniowy czas pracy przekracza 48 godzin. Dane dotyczące wpływu długiego czasu pracy na zdrowie pracowników wskazują jednoznacznie na to, że jest on tym czynnikiem organizacji pracy, który istotnie pogarsza zarówno zdrowie fizyczne, jak i samopoczucie oraz jakość życia pracowników. Można temu do pewnego stopnia przeciwdziałać wprowadzając elastyczny czas pracy. Mimo powszechnej zgody dotyczącej znaczenia elastycznego czasu pracy dla zdrowia i wydajności pracowników, nie jest to ciągle jeszcze powszechna praktyka dotycząca polskiego rynku pracy.

Celem prezentowanych badań jest ocena elastycznego czasu pracy rozumianego jako kontrola pracownika nad czasem swojej pracy z punktu widzenia poprawy zdrowia i prewencji stresu w pracy. Ponadto, celem badań jest sprawdzenie, dla jakich grup pracowników ze względu na ich płeć i wiek elastyczny czas pracy jest związany z wysokimi wskaźnikami zdrowia.

Grupę 800 pracowników umysłowych, charakteryzujących się zarówno sztywnym, jak i elastycznym czasem pracy poddano diagnozie pod kątem zdrowia psychicznego mierzonego kwestionariuszem Zdrowia Ogólnego GHQ-28 Goldbgera oraz pod kątem odczuwanego stresu w pracy mierzonego kwestionariuszem Karaska. Wyniki badań ujawniły istotną różnicę w odniesieniu do wymienionych wyżej zmiennych w obu grupach. Osoby charakteryzujące się elastycznym czasem pracy uzyskały istotnie wyższe wyniki w zakresie zdrowia psychicznego oraz niższe wyniki w odniesieniu do stresu w pracy w porównaniu do grupy