3545336474
72
Stanisław Czerniak
dany sobie w granicach, w jakich całość la beze mnie żyje.
Pojawiają się tu nie tylko Plessnerowskie podstawowe kategorie „środka” i „granicy”, ale również horyzont zainteresowań jego antropologii filozoficznej, która zestawia ze sobą kompetencje biologiczne zwierząt i ludzi1.
Taki rekonstrukcyjny charakter ma również druga zwrotka:
W odróżnieniu od pająka rośnie w niej dystans wobec środka.
Wyłania się sfera ,ja”.
Wykluwa czysta „mojość”.
Mój środek to przedmiot pytań szukających punktu widzenia, granicy.
Jestem pająkiem, który siebie pyta.
Skapitulowałem przed próbą bezpośredniego odwołania się w tym wierszu do technicznej Plessnerowskiej formuły „pozycjonalności ekscentrycznej”. Ale pisząc o „dystansie wobec środka”, nadal streszczam Plessnera - „pozycjonalność ekscentryczna” to charakterystyczny jedynie dla człowieka sposób „odnoszenia się” do własnych granic (zdolność tę w tej czy innej postaci mają wszystkie istoty żywe) - ludzkie ja ekscentryczne „spogląda” z dystansu na wszelkie swe upostaciowania, modi cielesności, role społeczne, jest niezgłębialne w nieustannym dystansowaniu się wobec tego, „kim jest” w oczach bliźnich i w kontekście własnej przeszłej samowiedzy2. W języku biologii czy paracybemetyki Plessner mówi niemal to samo, co później powie Sartre: „Człowiek jest tym, czym nie jest, i nie jest tym, czym jest”3.
Ale trzecia zwrotka ma już charakter interpretacyjny - pojawia się metafora „obiegu krwi”, która rozszczelnia elegancki gorset Plessnerowskich pojęć:
Nim powstał język, było już pytanie, zadaw ane nie z krtani, lecz z obiegu krwi,
Por. H. Plessner, Pytanie o conditio humana, przeł. M. Łukasiewicz, Z. Krasnodębski, A. Załuska, PIW, Warszawa 1988.
Por J. Jagiełło, Niedokończony spór o antropologię filozoficzną (Heidegger - Plessner), Wyd. IFiS PAN, Warszawa 2011, s. 197-288 oraz S. Czerniak, K. Michalski, Cielesność, kompensacja, mimesis. Wokół pojęciowego instrumentarium współczesnej antropologii filozoficznej, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 2008, s. 23-24.
J.-P. Sartre, Byt i nicość, przekład zbiorowy, Zielona Sowa, Kraków' 2007, s. 96.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
granica 8 ROMANS Z POD-TEKSTAMI liżę świata, w którym człowiek ów żyje. Pojawia się dramat człowieka
59321 PŁONIE OGNISKO Czy można sobie wyobrazić skauta, harcerza, trampa bez ogniska? Skądże! A rozpa
skanuj0070 odsuwa się, zmniejsza liczbę uśmiechów itp. Jeżeli osoba chce utrzymać dany poziom intymn
IMGD28 64 Władysław Jacher ~ podfożu wymiany usług w grupie i określa granice, w jakich istnieje wza
„ Gdy człowiek stawia sobie granicę tego, co zrobi, stawia sobie też granicę tego, co może
72 (73) 72 Stanisław Szuba Dzieląc równanie (10.9) przez C, znajdujemy napięcie na kondensatorze w d
100!72 § i nazwisko °k i kierunek studiów grupa I Egzamin całość 1. struktura funkcjonalna charakter
72 STANISŁAW KOŃCZAK (10) 72 STANISŁAW KOŃCZAK (10) Wybrzeże południowe
Test szczelności w budynku pasywnym - Blower DoorTest Często nie zdajemy sobie sprawy, w jakich miej
„ Gdy człowiek stawia sobie granicę tego, co zrobi, stawia sobie też granicę tego, co może
rynek książki 09 księgarstwo hurtowe s? 91 Hurtownia Książek BGW Ewa i Stanisław Czerniakowscy Spółk
72 Antropologia strukturalna wyobraża sobie, że jej nie uprawia, zachowuje się jak dobry historyk, k
więcej podobnych podstron