8107620366

Folia Medica Lodziensia, 2011, 38:245-283

Lokalny układ renina-angiotensyna - nowy łącznik pomiędzy mózgiem a tarczycą?

Renin-angiotensin system - new link between brain and thyroid?

MARIUSZ STASIOŁEK i ANDRZEJ LEWIŃSKI

Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi

Streszczenie

Układ renina-angiotensyna (ang. renin-angiotensin system - RAS) jest jednym z najbardziej efektywnych systemów regulacyjnych ludzkiego organizmu. Badania ostatnich lat znacznie poszerzyły wiedzę na temat struktury i funkcji RAS. Opisane zostały alternatywne szlaki enzymatyczne i nowe aktywne metabolity angiotensyny oraz specyficzne dla nich receptory. Powstała również koncepcja swoistych dla poszczególnych tkanek i narządów lokalnych układów RAS. Niniejsza praca skoncentrowana została na przedstawieniu lokalnego układu RAS ośrodkowego układu nerwowego i jego roli w rozwoju zaburzeń poznawczych oraz patogenezie demencji. Przedyskutowano również potencjalne znaczenie interakcji lokalnych układów RAS z hormonami tarczycy.

Słowa kluczowe: układ renina-angiotensyna; ośrodkowy układ nerwowy; tarczyca; demencja; choroba Alzheimera

Abstract

Renin-angiotensin system (RAS) belongs to the most effective regulatory circuits in human biology. Research-data generated in the last years considerably improved the understanding of RAS structure and function. Alternative enzymatic pathways have been described as well as new angiotensin-metabolites reacting with their specific receptors. An existence of local - tissue and organ specific RAS has been suggested in opposition to the classical hormonal system. This review has been focused on the local RAS of the central nervous system and its role in the development of cognitive dysfunction and in the pathogenesis of dementia. A potential interaction of local RAS and thyroid hormones was also discussed.

Key words: renin-angiotensin system; central nervous system; thyroid; dementia; Alzheimer’s disease

Adres do korespondencji: Dr hab. n.med. Mariusz Stasiołek. Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki; ul. Rzgowska 281/289, 93-338 Łódź, Polska; tel.: +48 42 2711715; fax: +48 42 2711343; e-mail: mstasiolek@yahoo.de