Amfetamina
AMFETAMINA
Opis
Zastosowanie w medycynie
Działanie fizjologiczne
Odczucia subiektywne
Postacie i sposoby przyjmowania
Właściwości uzależniające
Zewnętrzne oznaki używania
Szczególne zagrożenia
Powrót do strony głównej
Opis
Amfetaminy to cała grupa środków psychostymulujących pochodnych fenylopropylanu.
Środki te, w odróżnieniu od kokainy powodują długotrwałe pobudzenie. W ciągu ostatnich
stu lat były one wykorzystywane w różnorodny sposób: od zastosowań leczniczych w medycynie,
poprzez stosowanie ich jako środki odchudzające przez osoby otyłe; były również powszechne
wśród sportowców jako tzw. koks (doping) w sporcie; obecnie pozostają przede wszystkim środkami
odurzającymi stosowanymi przez narkomanów.
Metamfetamina względem chemicznym jest podobna do amfetaminy; różni się od niej tylko
obecnością grupy N-metylowej. Jej pobudzające działanie na ośrodkowy układ nerwowy jest
słabsze niż amfetaminy, a efekty euforyzujące są podobne do kokainy, ale utrzymują się dłużej.
Powrót do spisu treści
Zastosowanie w medycynie
Amfetamina od 1927 r. pod nazwą benzedryny stosowana była w medycynie do leczenia astmy
oskrzelowej (rozszerza oskrzela) oraz napadowej senności (tzw. narkolepsji; amfetamina zmniejsza
bowiem zapotrzebowanie na sen). Od wielu lat jej zastosowanie w lecznictwie radykalnie ograniczono.
W Polsce została wykreślona z lekospisu. Tylko w nielicznych krajach nadal jest stosowana w leczeniu
zespołów hiperkinetycznych u dzieci i napadowej senności. Inne odkryte i wykorzystane właściwości działania
amfetaminy - to działanie zmniejszające łaknienie.
Powrót do spisu treści
Działanie fizjologiczne
* silne pobudzenie psychomotoryczne
* brak łaknienia
* rozszerzenie źrenic
* przyspieszona akcja serca i szybki oddech
* podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu
* jadłowstręt
* suchość w ustach
* uszkodzenia szkliwa zębów (siarczan amfetaminy może zamieniać obecny w szkliwie zębów fosforan wapnia
w siarczan wapnia, który jest lepiej rozpuszczalny w wodzie - powstałych w ten sposób mikroubytków nie zauważa
większość dentystów)
Długość działania
W zależności od spożytej dawki pobudzenie trwa 2-3 godziny, a nawet dłużej.
Powrót do spisu treści
Odczucia subiektywne
Amfetamiana i metamfetamina mimo iż różnią się nieco strukturą chemiczną - dają podobny efekt, nie różniący
się wieloma szczegółami. Jest to ogromny przypływ energii i bardzo wyraźne podwyższenie nastroju aż do euforii.
Osoby, będące pod wpływem tych środków przeżywają wykazują wzmożoną aktywność, której towarzyszy bezsenność.
Osoby takie wydają się bardziej przedsiębiorcze z równoczesnym brakiem krytycyzmu własnego postępowania.
Pozornie "pozytywne" efekty działania
* zwiększenie wydolności psychomotorycznej
* polepszona koncentracja i możliwość maksymalnego skupienia uwagi (np. w czasie nauki)
* przypływ energii i gotowości do działania
* poczucie pewności i intensywne (subiektywne) poczucie mocy,
* euforia
* odsunięcie poczucia lęku
Negatywne efekty działania
* drażliwość i agresywność
* formikacje (wrażenie obecności insektów na skórze)
przymglona świadomość
Powrót do spisu treści
Formy występowania i sposoby przyjmowania
Amfetamina i metamfetamina przyjmowane są drogą pokarmową, dożylnie, palone, wdychane przez nos.
Zależnie od drogi przyjęcia ich działanie wykazuje pewne różnice. Na przykład przy podaniu dożylnym lub
paleniu w ciągu 5-15 sekund występuje tzw. kop czyli krótkotrwały okres niezwykle intensywnej euforii.
Podanie doustne i donosowe wywołuje euforię o słabszym nasileniu, tzw. high (haj). Trwa ona 3-5 minut po
przyjęciu przez śluzówki nosa, a ok. 20 minut po przyjęciu doustnym.
Zarówno amfetamina jak i metamfetamina występuje w sprzedaży "ulicznej" w postaci bezwonnego proszku
o gorzko-cierpkim smaku, w kolorze od białego do ceglastego (w zależności od zanieczyszczeń oraz użytych w
produkcji składników).Czysty chlorowodorek metamfetaminy nadający się do palenia (podobnie jak "crack"),
występuje w postaci przezroczystych kryształów.
W nielegalnej sprzedaży znajduje się również nieoczyszczona metamfetamina, produkowana nielegalnie w
prymitywnych laboratoriach i jest to białożółty proszek o zapachu jaj.
Powrót do spisu treści
Właściwości uzależniające
Uzależnienie psychiczne
Zależność psychiczna jest podobna do tej, która jest spowodowana przez kokainę. Wywołuje ją atrakcyjny
i euforyczny przebieg działania specyfiku, wzmacniany z kolei przez przykre dolegliwości związane z jego
odstawieniem (złe samopoczucie, spowolnienie psychiczne, uczucie zmęczenia i apatii), które obserwuje się
już po 12 godzinach od ostatniego zażycia amfetaminy.
Uzależnienie fizyczne
Symptomy zależności fizycznej są znikome lub wcale nie występują. Jedynie przedłużony czas snu po tzw.
ciągu amfetaminowym, nawet do kilku dni, jest przez niektórych specjalistów klasyfikowany jako objaw uzależnienia
fizycznego. Do najczęściej pojawiających się objawów abstynencyjnych można zaliczyć uczucie przygnębienia,
zmęczenia
i apatii, wewnętrzny niepokój, senność, bóle głowy, obniżenie napięcia mięśniowego, wzmożone łaknienie
i myśli samobójcze (!).
Objawy te rozwijają się dość wolno, gdyż metabolizm i wydalanie amfetaminy z ustroju przebiega powoli.
Powrót do spisu treści
Zewnętrzne oznaki używania amfetamin
* nerwowość, drażliwość
* rozszerzone źrenice, w nikłym stopniu reagujące na światło
* kłopoty ze snem
* wahania nastroju od euforii do depresji
* nadmierne poczucie pewności lub nieuzasadniony strach
* znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu)
Na co należy zwrócić uwagę
* tabletki, kapsułki,
* małe opakowania plastikowe zawierające biały proszek lub kryształy
* igły, strzykawki
Nazwy slangowe
* amfa, proszek, spid, proch, feta, setka, witamina A
Powrót do spisu treści
Szczególne zagrożenia i niebezpieczeństwa
* Anhedonia - utrata zdolności odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach
zwykle jej dostarczających.
* Psychoza amfetaminowa o charakterze majaczeniowo-urojeniowym (omamy słuchowe i urojenia prześladowcze) -
długotrwałe stosowanie amfetaminy i metamfetaminy często prowadzi do stanów przypominających objawy schizofrenii.
* Wywołana przez narkotyk głęboka i ostra depresja może prowadzić do myśli i prób samobójczych nawet przez
długi czas od momentu zaprzestania jego przyjmowania.
* Zmniejszenie potencji z równoczesnym wzrostem pożądania. Przy dużym pobudzaniu seksualnym ejakulacja
i orgazm są trudne i niemożliwe do osiągnięcia.
* Silne pobudzenie oraz zanik samokontroli prowadzi często do niespodziewanych, bardzo
gwałtownych zachowań.
* Skrajne wyczerpanie spowodowane długim okresem intensywnego przyjmowania narkotyku. Z reguły
już po kilkudniowym "ciągu" osoba używająca amfetaminy zapada w przedłużony, niespokojny sen trwający
nawet do 48 godzin.
* Przedawkowanie przejawia się w postaci tachykardii, bólów w klatce piersiowej, nadciśnienia tętniczego
i zagrażającej życiu zapaści sercowo-naczyniowej. W wyniku przedawkowania narkotyku może nastąpić nieodwracalne
uszkodzenie drobnych naczyń mózgowych prowadzące do udarów mózgu.
_________________
amfetamina
opiaty
marihuana
exstasy
inhalanty
kokaina
lsd
leki
grzyby
Przejdźmy do konkretów:
Zażywaniu narkotyków (nawet sporadycznemu) towarzyszy efekt tzw. Tolerancji.
Tolerancja jest to konieczność zwiększania dawki narkotyku, by uzyskać identyczny efekt jak wcześniej.
Co to oznacza. Jeżeli za pierwszym razem, po zażyciu malutkiej dawki narkotyku udało się nam osiągnąć stan odprężenia czy wesołości
(i zatruć doszczętnie organizm), to wcale nie oznacza, że za drugim razem taka dawka wystarczy.
Narkotyk ma swoje sposoby aby nakłonić nas do wzięcia go jeszcze raz. Głównie polega to na tym, że człowiek lubi czuć się dobrze,
natomiast nie cierpi czuć się kiepsko, być spiętym, zestresowanym, załamanym itd.
Osoby, które uzależniły się od narkotyków i alkoholu przed 18 rokiem życia, mają jedynie 50% szansy, aby dożyć 30 urodzin.
Człowiek który nigdy nie brał narkotyku, najczęściej potrafi sobie z tym radzić bez sztucznych środków. Natomiast osoba, która
zetknęła się z narkotykiem, z czasem przestaje mieć taką możliwość. Gdyby to radzenie sobie z problemami zależało tylko i wyłącznie
od nas - najpewniej nie byłoby czegoś takiego jak narkomania.
Narkotyk jest podstępny. Nawet się nie zorientujesz, kiedy owinie Cię w swoje sieci.
Pewnie niektórych śmieszy, to co właśnie przeczytali. Ale taka jest prawda. Nikt dobrowolnie nie popełnia samobójstwa
(przynajmniej nikt normalny), a narkotyk po prostu ZABIJA! I to każdy - począwszy od marihuany (czyt. trawy).
Różnica polega jedynie na sposobie uśmiercania.
Czasami, (przy tzw. narkotykach twardych) śmierć powodowana jest przez przedawkowanie narkotyku. "miękkie" narkotyki
(nie uzależniające fizycznie, a jedynie psychicznie) sprawiają, że wcześniej lub później sięgniemy po narkotyk, który potrafi
zabić (w pełnym tego słowa znaczeniu). I nie ma mocnych - sięgniemy wcześniej czy później.
Zresztą, jak się napalimy "trawy" po uszy możemy stwierdzić, że przyszedł czas na naukę latania (np. z 10 piętra). I gotowe.
Pytanie jaka będzie pogoda w dniu TWOJEGO pogrzebu.
Dodatkowo wszystkie narkotyki oddziaływują destrukcyjnie na tzw. Ośrodkowy Układ Nerwowy. Układ ten składa się ogólnie z rdzenia
kręgowego, oraz mózgu.
Osoba paląca trawkę, czy wąchająca kleje uszkadza sobie mózg w takim stopniu, że może stać się normalnie "stuknięta".
Nawet wypalenie kilku skrętów (w różnym czasie), może spowodować halucynacje, które pojawią się nawet kilka lat po wciągnięciu
ostatniego dymka. (Trochę to głupio zacząć gonić krasnale, w czasie rozmowy kwalifikacyjnej o pracę).
Pomijam oczywiście momenty, gdy komuś skończy się gotówka. Najmniejsze nie spłacone zadłużenie u "dealera", jest związane najczęściej
z czymś bardzo nieprzyjemnym (czasami nawet śmiercią (niekoniecznie swoją)).
Przy okazji warto wspomnieć, że za samo posiadanie narkotyku może nam się zwalić do domu policja z antynarkotycznej.
Myślę, że rodzice, znajomi i cała reszta będą szczęśliwi gdy dowiedzą się, że ich syn musi iść na przymusowy odwyk do ośrodka.
I tak od słowa do słowa, przyszedł czas na omówienie jak objaw, oznak jakie wywołuje zażywanie narkotyków
Klikając na fotki po lewej stronie dowiesz się więcej o danym narkotyku!
______________________________________________
LSD
LSD jest jednym z najtańszych i najszerzej dostępnych narkotyków. Praktycznie całkowicie wyparło ono inne psychodeliki. Od ponad
dwudziestu lat jest to najpopularniejszy środek halucynogenny.
SUBSTANCJA AKTYWNA
dietyloamid kwasu lizergowego (LSD-25)
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Najpoważniejsze próby medycznego stosowania LSD dotyczyły psychiatrii, a dokładnie leczenia schizofreników. Niestety trudno
znaleźć w literaturze wiarygodne opisy efektów terapeutycznych LSD w tym ujęciu, mimo iż w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
opublikowano ponad tysiąc badań dotyczących około 40 tysięcy pacjentów.
DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE
- zawroty głowy
- rozszerzenie źrenic i suchość w ustach
- drżenie mięśniowe i skurcze mięśni klatki piersiowej
- osłabienie i nudności
- kołatanie serca
- wzrost ciśnienia krwi
- rozszerzenie źrenic i silne poty to dodatkowe objawy fizyczne pojawiające się przy zatruciu LSD
- zapis fal mózgowych (EEG) osoby znajdującej się pod wpływem LSD-25 przypomina stan pobudzenia i niepokoju
DŁUGOŚĆ DZIAŁANIA
Efekty zależą od ilości użytego LSD i osiągają szczyt w przeciągu okresu od jednej do trzech godzin po zażyciu środka.
Halucynacje mogą trwać od 8 do 12 godzin.
FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Najczęstszą formą tego psychodeliku są będące w nielegalnej dystrybucji kolorowe papierowe znaczki wielkości przedstawiające
różne symbole graficzne ? nasączone roztworem LSD. Stosowane są one doustnie (ssanie lub włożenie pod język). LSD ma niezwykle niską
dawkę efektywną: każdy znaczek zawiera ok. 0,003 g LSD.
Prędkość działania LSD jest zależna od sposobu przyjęcia środka. I tak, brany doustnie (droga pokarmowa) przynosi efekty dopiero
po ponad czterdziestu minutach, u osób szczególnie wrażliwych ? wcześniej, nawet po piętnastu. Często jest przyjmowany poprzez włożenie
pod język, a więc wchłaniany przez dziąsła. LSD może być również, co jest szczególnie niebezpieczne, włożone pod powiekę oka.
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Uzależnienie psychiczne
Występuje raczej rzadko ? tylko wyjątkowo prowadzi do nieodpartej chęci ponownego przyjęcia.
Uzależnienie fizyczne
Brak możliwości fizycznego uzależnienia ? niezależnie od częstotliwości przyjmowania, organizm nie włącza LSD do metabolizmu.
Nie zaobserwowano, oprócz uczucia ospałości i czasem przygnębienia, żadnych objawów abstynencji po odstawieniu LSD.
Zjawisko tolerancji
Zauważono, że częste używanie LSD powoduje nieznaczny wzrost tolerancji. Wzrost ten waha się w granicach od 15 do 25%.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYCIA
- rozszerzone źrenice i słaba ich reakcja na światło
- dziwne, nieracjonalne wypowiedzi
- wesołkowatość i bełkotliwa mowa
- brak koordynacji ruchowej i widoczne zaburzenie orientacji przestrzennej
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Mimo, że zazwyczaj osoba odurzona LSD zdaje sobie sprawę z tego, że jest pod wpływem halucynacji ? niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia
może wynikać z nieracjonalnego zachowania się: błędnej oceny odległości, czasu i własnych możliwości. Szczególnie przy stosowaniu zbyt dużych
dawek mogą pojawić się poważne urojenia, które wpływając na zachowanie zagrożą bezpieczeństwu odurzonej osoby.
- W przypadku używania LSD, u niektórych osób może mieć to wpływ na wyzwalanie się stanów psychotycznych (indukcja schorzeń psychiatrycznych).
- Możliwość ponownego, chwilowego wystąpienia wrażeń i halucynacji doznanych podczas odurzenia mająca miejsce w pewnym odstępie czasowym od
momentu odurzenia (nawet po kilku tygodniach czy miesiącach) ? flashback.
- Przedawkowanie ze śmiertelnym skutkiem jest nie możliwe - nie występuje zagrożenie życia bezpośrednio ze strony samej substancji chemicznej.
ODCZUCIA SUBIEKTYWNE
Osoba pod wpływem LSD jest bardzo podatna na każdy rodzaj sugestii, w szczególności autosugestię. Zarówno rodzaj halucynacji, jak i ich
treść są uzależnione od nastawienia osoby zażywającej środek i od atmosfery, w której dochodzi do jego użycia.
"POZYTYWNE"
- Wywoływane przez LSD, pod względem psychicznym, objawy są bardzo różnorodne. Nie mniej jednak do najczęściej pojawiających się można zaliczyć ?
zmianę poczucia kształtów i barw, niewyraźne widzenie całości i ostrzejsze widzenie kontrastów, wyostrzenie słuchu, poczucie obcości własnego
ciała, omamy, złudzenia i wizje wzrokowe, zmiany nastroju i euforię, subiektywne poczucie wolniejszego upływu czasu, gonitwę myśli i zmniejszenie
zdolności krytycznego osądu. Czasem pojawia się uczucie lekkości, bądź przeciwnie ? ociężałości. Przedmioty widziane po otwarciu oczu zwykle
zdają się błyszczeć, a nawet najprostsze z nich nabierają niezwykłego znaczenia symbolicznego.
"NEGATYWNE"
- problemy z zachowaniem równowagi i mówieniem
- zła ocena odległości oraz własnych umiejętności
- depersonalizacja
- uczucie nacisku na klatkę piersiową (?ciasny sweterek?)
- bezsenność
- ?złe podróże? (bad trip) stany charakteryzujące się m.in. poczuciem utraty zmysłów, halucynacjami o bardzo przerażającej treści,
nieprzyjemnymi doznaniami dotyczącymi własnego ciała)
NAZWY SLANGOWE
kwas, acid
____________________
AMFETAMINA
Amfetaminy to cała grupa środków psychostymulujących pochodnych fenylopropylanu. Środki te, w odróżnieniu od kokainy powodują długotrwałe
pobudzenie. W ciągu ostatnich stu lat były one wykorzystywane w różnorodny sposób: od zastosowań leczniczych w medycynie, poprzez stosowanie
ich jako środki odchudzające przez osoby otyłe; były również powszechne wśród sportowców jako tzw. koks (doping) w sporcie; obecnie pozostają
przede wszystkim środkami odurzającymi stosowanymi przez narkomanów.
Metamfetamina względem chemicznym jest podobna do amfetaminy; różni się od niej tylko obecnością grupy N-metylowej. Jej pobudzające działanie
na OUN jest znacznie silniejsze niż amfetaminy, a efekty euforyzujące są podobne do kokainy, ale utrzymują się dłużej.
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Tylko w nielicznych krajach nadal jest stosowana w leczeniu zespołów hiperkinetycznych u dzieci i napadowej senności (narkolepsji).
Inne odkryte i wykorzystane właściwości działania amfetaminy - to działanie rozszerzające oskrzela i zmniejszające łaknienie.
DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE
- silne pobudzenie psychomotoryczne
- brak łaknienia
- rozszerzenie źrenic
- przyspieszona akcja serca i szybki oddech
- podwyższone ciśnienie krwi i zwiększone wydalanie moczu
- jadłowstręt
- suchość w ustach
DŁUGOŚĆ DZIAŁANIA
W zależności od spożytej dawki pobudzenie trwa 2-3 godziny, a nawet dłużej.
FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Amfetamina i metamfetamina stosowane są drogą pokarmową, dożylnie, palone, wdychane przez nos. Zależnie od drogi przyjęcia ich
działanie wykazuje pewne różnice. Na przykład przy podaniu dożylnym lub paleniu w ciągu 5 -15 sekund występuje tzw. kop czyli krótkotrwały
okres niezwykle intensywnej euforii. Podanie doustne i donosowe wywołuje euforię o słabszym nasileniu, tzw. high. Trwa ona 3 do 5 minut
po przyjęciu przez śluzówki nosa, a ok. 20 minut po przyjęciu doustnym.
Zarówno amfetamina jak i metamfetamina występuje w sprzedaży ?ulicznej? w postaci bezwonnego proszku o gorzko-cierpkim smaku, w kolorze
od białego do ceglastego (w zależności od zanieczyszczeń oraz użytych w produkcji składników).
Czysty chlorowodorek metamfetaminy nadający się do palenia (podobnie jak ?crack?), występuje w postaci przezroczystych kryształów.
W nielegalnej sprzedaży znajduje się również nieoczyszczona metamfetamina, produkowana nielegalnie w prymitywnych laboratoriach i
jest to białożółty proszek o zapachu jaj.
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Uzależnienie psychiczne
Zależność psychiczna jest podobna do tej, która jest spowodowana przez kokainę. Wywołuje ją atrakcyjny i euforyczny przebieg
działania specyfiku, wzmacniany z kolei przez przykre dolegliwości związane z jego odstawieniem (złe samopoczucie, spowolnienie psychiczne,
uczucie zmęczenia i apatii), które obserwuje się już po 12 godzinach od ostatniego zażycia amfetaminy.
Uzależnienie fizyczne
Symptomy zależności fizycznej są znikome lub wcale nie występują. Jedynie przedłużony czas snu po tzw. ciągu amfetaminowym, nawet
do kilku dni, jest przez niektórych specjalistów klasyfikowany jako objaw uzależnienia fizycznego.
Do najczęściej pojawiających się objawów abstynencyjnych można zaliczyć uczucie przygnębienia, zmęczenia i apatii, wewnętrzny niepokój,
senność, bóle głowy, obniżenie napięcia mięśniowego, wzmożone łaknienie i myśli samobójcze. Objawy te rozwijają się dość wolno, gdyż
metabolizm i wydalanie amfetaminy z ustroju przebiega powoli.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYWANIA AMFETAMIN
- nerwowość, drażliwość
- rozszerzone źrenice w nikłym stopniu reagujące na światło
- kłopoty ze snem
- wahania nastroju od euforii do depresji
- nadmierne poczucie pewności lub nieuzasadniony strach
- znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu)
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Anhedonia ? utrata zdolności odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach zwykle jej dostarczających.
- Psychoza amfetaminowa charakterze majaczeniowo-urojeniowym (omamy słuchowe i urojenia prześladowcze) ? długotrwałe stosowanie amfetaminy
i metamfetaminy często prowadzi do stanów przypominających objawy schizofrenii.
- Wywołana przez narkotyk głęboka i ostra depresja może prowadzić do myśli i prób samobójczych nawet przez długi czas od momentu zaprzestania
jego przyjmowania.
- Zmniejszenie potencji z równoczesnym wzrostem pożądania. Przy dużym pobudzaniu seksualnym ejakulacja i orgazm są trudne i niemożliwe do
osiągnięcia.
- Silne pobudzenie oraz zanik samokontroli prowadzi często do niespodziewanych, bardzo gwałtownych zachowań.
- Skrajne wyczerpanie spowodowane długim okresem intensywnego przyjmowania narkotyku. Z reguły już po kilkudniowym ?ciągu? osoba
używająca amfetaminy zapada w przedłużony, niespokojny sen trwający nawet do 48 godzin.
- Przedawkowanie przejawia się w postaci tachykardii, bólów w klatce piersiowej, nadciśnienia tętniczego i zagrażającej życiu zapaści
sercowo-naczyniowej. W wyniku przedawkowania narkotyku może nastąpić nieodwracalne uszkodzenie drobnych naczyń mózgowych prowadzące
do udarów mózgu.
ODCZUCIA SUBIEKTYWNE
Amfetamiana i metamfetamina mimo iż różnią się nieco strukturą chemiczną ? dają podobny efekt, nie różniący się wieloma szczegółami.
Jest to ogromny przypływ energii i bardzo wyraźne podwyższenie nastroju aż do euforii. Osoby, będące pod wpływem tych środków przeżywają
wykazują wzmożoną aktywność, której towarzyszy bezsenność. Osoby takie wydają się bardziej przedsiębiorcze z równoczesnym brakiem
krytycyzmu własnego postępowania
"POZYTYWNE"
- zwiększenie wydolności psychomotorycznej
- polepszona koncentracja i możliwość maksymalnego skupienia uwagi (np. w czasie nauki)
- przypływ energii i gotowości do działania
- poczucie pewności i intensywne (subiektywne) poczucie mocy,
- euforia
- odsunięcie poczucia lęku
"NEGATYWNE"
- drażliwość i agresywność
- formikacje (wrażenie obecności insektów na skórze)
- przymglona świadomość
NAZWY SLANGOWE
amfa, proszek, speed
___________________________________
GRZYBY HALUCYNOGENNE
Spośród pięciu tysięcy odmian grzybów znanych przez człowieka ? około 80 odmian posiada właściwości psychoaktywne.
Są one spotykane, oprócz dalekiej północy, na każdej szerokości geograficznej. Zazwyczaj miały one zastosowanie lokalne,
związane z miejscowymi zwyczajami i obrzędami; stosowane były od wieków. Otaczano je czcią na całym świecie,
ale szczególny kult grzybów istniał w Ameryce Południowej i Północnej.
Spośród wszystkich grzybów wywołujących halucynacje, na uwagę zasługuję dwa gatunki: grzyby psylocyble
(Psylocyble mexicana / astecorum) i muchomor czerwony (amanita muscaria), gdyż właśnie te są współcześnie
używane ze względu na właściwości psychodeliczne.
PSYLOCYBLE MEXICANA
Łysiczka lancetowata (Psylocyble semilanceata), rosnąca także w Polsce zawiera nieco mniej substancji psychoaktywnych
aniżeli grzyby amerykańskie. Ma to jednak swoje znaczenie tylko w ilości jedzonych jednorazowo grzybów.
Przy zjedzonych 50 sztukach mogą wystąpić bardzo poważne zmiany świadomości, a spożycie już około 30 świeżych sztuk powoduje wystąpienie halucynacji
WYGLĄD
Mały niepozorny grzybek w kolorze zazwyczaj brązowym o cienkiej i delikatnej nóżce oraz stożkowatym kapeluszu.
SUBSTANCJA PSYCHOAKTYWNA
Psylocybina
Psylocyna
Działanie psylocybiny w dużej mierze przypomina efekty wywoływane przez LSD, choć jej aktywność nie przekracza 1% aktywności.
EFEKTY UŻYCIA
- halucynacje
- zwiększenie wrażliwości optycznej i słuchowej
- brak kontaktu z otoczeniem
- uczucie opuszczenia ciała
- bierność i obojętność na sygnały zewnętrzne
AMANITA MUSCARIA
Muchomor czerwony (Amanita muscaria) to bardzo rozpowszechniony w całej strefie umiarkowanej grzyb; jest powszechnie
znany i z uwagi na właściwości toksyczne ? niejadalny. Jednak w niektórych rejonach dalekiej północy, a w szczególności
terenach byłego Związku Radzieckiego, był używany przez plemiona zamieszkujące Syberię właśnie ze względu na te właściwości.
Obecnie również bywa wykorzystywany przez osoby poszukujące mocnych chemicznych wrażeń.
SUBSTANCJA PSYCHOAKTYWNA
Muscinol
Kwas ibotenowy
Muskazon
Odurzenie, jakie występuje po wypiciu wywaru z muchomorów czerwonych lub po zjedzeniu pokrojonych i ususzonych jego
kawałków w początkowej fazie przypomina stan upojenia alkoholowego. Zachowanie odurzonego może mieć bardzo różny charakter
od spokojnego i przygaszonego do stanów silnego rozdrażnienia, a nawet wściekłości. Wszystkie zmysły są bardzo wrażliwe,
a w szczególności słuch i wzrok. Normalne oświetlenie staje się nie do zniesienia, najsłabsze dźwięki są wychwytywane,
drobne przedmioty przybierają przybierają ogromne rozmiary stając się przeszkodami nie do przebycia
EFEKTY UŻYCIA
- gadatliwość i wesoły nastrój
- silne halucynacje
- prowadzenie rozmów z wyimaginowanymi osobami
- wyostrzenie zmysłów
ZAGROŻENIA
- Mimo, że zawarte w opisywanych grzybach substancje nie niosą niebezpieczeństwa powstania uzależnienia fizycznego i
niemożliwy jest rozwój tolerancji - istnieje jednak, podobnie jak w przypadku innych halucynogenów pewne niebezpieczeństwo uzależnienia psychicznego.
- ?Eksperymentów? z grzybami nie powinny na pewno podejmować osoby o niestabilnej psychice i skłonne do reakcji psychotycznych.
W takich przypadkach szok spowodowany uwolnieniem ukrytych psychoz może dorpowadzić do długotrwałego urazu psychicznego.
Używanie tych środków jest ryzykownym balansem na krawędzi zdrowia psychicznego stanowczo odradzanym osobom niedojrzałym
psychicznie i emocjonalnie, osobom o skłonnościach do depresji bądź paranoi. Osobnym problemem jest regularne odurzanie się grzybami,
czasami jeszcze przyjmując i inne narkotyki. Tego typu zachowania muszą zakończyć się tragicznie; w najlepszym przypadku ? załamaniem psychicznym.
- Zagrożeniem w przypadku muchomora czerwonego jest także możliwość pomyłki prowadzącej do zjedzenia innego muchomora, co może spowodować śmierć.
- Z uwagi na dużą toksyczność istnieje szczególne zagrożenie dla takich organów jak nerki i wątroba.
_____________________________________
LEKI
Substancja aktywna: pochodne kwasu barbiturowego (1863). Od tego czasu przeprowadzono z kwasu barbiturowego syntezę około 2500 barbituranów,
z których prawie 50 było wykorzystywanych w celach klinicznych i produkowanych przez zakłady farmaceutyczne na bardzo dużą skalę.
Niektóre środki z tej grupy: Cyclobarbital, Luminal.
Środki te wykazują bardzo silne działanie depresyjne ? tłumienie aktywności centralnego układu nerwowego.
Małe dawki:
przyjemne stany relaksacji, podobne do sennego marzenia.
Większe dawki:
- przyćmienie świadomości
- pogorszenia zdolności dokonywania oceny
- silna senność
- zlewanie się mowy
- utraty koordynacji ruchów
- czasami mogą spowodować reakcje paradoksalne i prowadzić do krótkotrwałego pobudzenia
Barbiturany mają szczególne działanie w połączeniu z alkoholem i w ten sposób są bardzo często nadużywane.
Alkohol wzmacnia działanie barbituranów.
Z uwagi na depresyjny wpływ na ośrodek oddechowy i długi czas wydalania z organizmu ? barbiturany są szczególnie
groźne w przypadku ich przedawkowania.
Używanie barbituranów prowadzi do powstania zależności psychicznej i bardzo silnej zależności fizycznej.
Powodują wzrost tolerancji organizmu.
Objawy odstawienia są szczególnie silne ? charakteryzują się:
- niepokojem
- lękiem
- drżeniem mięśni
W zależności od rodzaju stosowanych barbituranów (krótko- lub długodziałających) mogą pojawić się
od 1 do 10 dni po ich odstawieniu.
Przy bardzo silnym uzależnieniu w okresie odstawienia może pojawić się delirium wraz z majaczeniem;
nagłe odstawienie może grozić nawet śmiercią.
Mechanizm powstawania tak silnej zależności jest nieskomplikowany: kiedy środek działa ? aktywność
neuronów pozostaje stłumiona; kiedy zostanie odstawiony ? neurony stają się nadpobudliwe. Wieloletnie
przyjmowanie tych środków prowadzi do zaburzeń neurologicznych, hormonalnych, układu krążenia i oddechowego
oraz psychicznych, łącznie z zespołem otępiennym.
ŚRODKI USPOKAJAJĄCE ? BENZODIAZEPINY
Syntezę benzodiazepin przeprowadzono po raz pierwszy w roku 1950, następnie zsyntetyzowano całą grupę tego
typu leków uspokajających. Obecnie dla celów klinicznych wykorzystuje się na świecie około kilkunastu rodzajów
benzodiazepin, których podstawową właściwością jest działanie przeciwlękowe i uspokajające, co doprowadza do stanu
zobojętnienia na przykre doznania.
Niektóre środki z tej grupy: Relanium, Oxazepam, Nitrazepam.
Leki zawierające benzodiazepiny są prawdopodobnie najczęściej zapisywanymi środkami psychoaktywnymi przez lekarzy
na całym świecie.
Efekty wywoływane przez środki z grupy benzodiazepin są bardzo podobne do tych, które wywołują barbiturany, mimo
że mechanizm ich działania jest zupełnie inny ? bardziej przypominający ten, w jaki sposób działają na system nerwowy
opiaty ? wiążą się ze specyficznymi receptorami w układzie nerwowym człowieka.
Generalnie uważa się, że środki z grupy benzodiazepin są o wiele bezpieczniejsze niż barbiturany. A jednak i one wywołują,
oprócz uzależnienia psychicznego, powstanie zależności fizycznej i rozwój tolerancji.
Zespół abstynencyjny, wywołany odstawieniem benzodiazepin ma zdecydowanie łagodniejszy przebieg niż w przypadku barbituranów.
Śmierć z powodu przypadkowego przedawkowania benzodiazepin należy do rzadkości (do zatrzymania oddechu i akcji serca może dojść
po szybkim przyjęciu środka) ? na przykład drogą dożylnej iniekcji.
Również tutaj ryzyko przedawkowania zwiększa się, jeżeli beznodiazepiny przyjmowane są z innymi depresantami (np. alkohol).
_________________________________
KOKAINA
Kokaina jest alkaloidem otrzymywanym z liści rośliny o nazwie Erythroxylon coca (koka), której największe uprawy znajdują się w
Ameryce Południowej (głównie w Peru i Boliwii). Charakteryzuje się ona silnym działaniem pobudzającym ? wprowadzającym układ nerwowy w
stan nadaktywności
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Kokaina wykazuje właściwości do miejscowego znieczulania. Obecnie jednak, ze względu na uboczne toksyczne skutki, kokaina jest zastępowana
do tych celów przez nowe, syntetyczne ? mniej szkodliwe środki. Jednak, w okulistyce i otorynolaryngologii jest nadal stosowana w postaci
roztworu jako miejscowy znieczulający środek.
DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE
- opóźnia objawy zmęczenia, zmniejsza potrzebę odżywiania się i snu
- zaburza pracy serca (w pierwszej fazie działania następuje zwolnienie, a następnie przyspieszenie akcji serca)
- silnie rozszerza źrenice
- dochodzi do pobudzenia psychoruchowego
- powoduje wzrost ciśnienia krwi i przyspieszenie oddechu
- większe dawki mogą spowodować drżenie mięśniowe i wzrost temperatury ciała
Działanie: po jednorazowo przyjętej dawce euforia i stan podwyższonego samopoczucia trwa do 30 minut, rzadko dłużej.
FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Kokaina występuje zasadniczo jako krystaliczny biały proszek. Przyjmowana jest zazwyczaj wziewnie do nosa, gdzie jest wchłaniana przez
śluzówkę i niemal natychmiast wywołuje wpływ na ośrodki przyjemności w mózgu (po pewnym czasie dochodzi do uszkodzenia przegrody nosa i
martwicy). Bywa też wcierana w dziąsła lub w środek małżowiny usznej. Podawana doustnie działa znacznie słabiej, jednocześnie znieczulając
błonę śluzową żołądka i znosząc w ten sposób uczucie głodu. Stosowana na błonę śluzową języka powoduje porażenie zakończeń smakowych.
Kokaina jest także palona poprzez dodanie jej do papierosów lub do skrętów z marihuany. Iniekcje należą raczej do rzadkości.
Crack jest krystaliczną formą kokainy. Ma postać białych kawałeczków przypominających płatki mydlane, jasnobrązowych kuleczek ?
pakowanych często do fiolek. Zażywany jest poprzez palenie (np. dodanie do papierosa zawierającego tytoń lub marihuanę); palony jest w
fajce wodnej, specjalnie wydrążonych tulejkach albo podgrzewany na łyżce lub kawałku folii aluminiowej wdychając ulatniające się opary.
Crack jest od 20 do 30 razy silniejszy niż będąca w nielegalnym handlu kokaina. Działa podobnie, lecz o wiele bardziej intensywnie.
Pasta kokainowa jest pierwotnym produktem w procesie otrzymywania kokainy z liści koki. Środek ten jest zażywany wyłącznie poprzez
palenie, a zawarte w nim substancje wykorzystywane w procesie przetwarzania liści, mogą w poważnym stopniu uszkodzić płuca.
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Uzależnienie psychiczne
Zależność taka powstaje bardzo szybko z uwagi na atrakcyjne przeżycia towarzyszące działaniu kokainy na psychikę człowieka i, złe
samopoczucie po tym, gdy narkotyk przestaje działać.
Uzależnienie fizyczne
Brak jest dowodów na powstawanie takiej zależności wprost. Jednak objawy abstynencyjne związane z wyczerpaniem i depresją sprzyjają
wytworzeniu się cyklu nałogowego.
Zjawisko tolerancji
Nie zauważono powstawania i rozwoju zjawiska tolerancji w wyniku używania kokainy. To, że wielu jej użytkowników zwiększa dawki i
ich częstotliwość wynika z chęci nasilenia doznań euforycznych i przedłużenia czasu ich trwania.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYCIA
- nadpobudliwość
- wzmożona aktywność, gadatliwość
- niepokój psychoruchowy
- zachowania agresywne
- katar (w przypadku używania poprzez śluzówki nosa)
- rozszerzone źrenice słabo reagujące na światło
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Silne wyniszczenie organizmu ? spowodowane brakiem łaknienia, snu.
- Psychoza pokokainowa ? postępowanie może stać się z czasem irracjonalne i dziwaczne; a poczucie prześladowania i inwigilowania będzie
wykazywać bardzo wiele cech charakterystycznych dla psychozy.
- Przedawkowanie ? objawy ostrego zatrucia występują w ciągu kilkudziesięciu minut od przyjęcia zbyt dużej dawki kokainy. Charakteryzują
się one silnym lękiem połączonym z urojeniami i zaburzeniami świadomości, oraz wybitnie nasilonym pobudzeniem ruchowym (od miotania się do
konwulsji). Towarzyszy temu wysokie ciśnienie krwi i płytki przyspieszony oddech.
ODCZUCIA SUBIEKTYWNE
"POZYTYWNE"
- silna euforia
- intensywne poczucie mocy wewnętrznej (siły fizycznej i umysłowej)
- pobudzenie ruchowe i podniecenie seksualne
- poczucie wyższości i odsunięcie poczucia lęku
- czas reakcji psychicznej ulega skróceniu ? przyspieszeniu ulegają procesy myślowe
- zanik zdolności odczuwania przykrych wrażeń
"NEGATYWNE"
- brak krytycyzmu co do własnych możliwości i zachowań
- niepokój i napięcie
- bezsenność
- załamanie nerwowe
- urojenia o nieprzyjemnej treści
NAZWY SLANGOWE
koka, śnieg, koks
____________________________________
INHALANTY - ŚRODKI WZIEWNE
Zwyczaj wdychania rozpuszczalników organicznych stosowanych do rozpuszczania kauczuku, farb, lakierów, klejów, tworzyw sztucznych, itp.
rozpowszechnił się pod koniec lat sześćdziesiątych w Stanach Zjednoczonych, głównie wśród dzieci i młodzieży z raczej biednych środowisk
miejskich. W Polsce, tak jak i w innych krajach, po ten rodzaj narkotyków najczęściej sięgają dzieci i młodzież.
Łatwa dostępność do wziewnych środków odurzających bierze się z dwóch powodów:
1- większość z nich jest legalna i w związku z tym pozostaje w ciągłej sprzedaży;
2- cena ich jest relatywnie niska w stosunku do innych substancji odurzających.
Wiele produktów, w które zaopatrzone jest każde gospodarstwo domowe zawiera rozpuszczalniki mogące służyć jako środki odurzające.
SUBSTANCJE AKTYWNE
Wachlarz stosowanych substancji jest bardzo szeroki ? od benzyny i gazu turystycznego, poprzez kleje i rozpuszczalniki, farby i lakiery,
do dezodorantów i środków piorących. W produktach tych występują związki chemiczne takie, jak octany alifatyczne, toluen, benzen, ksylen,
aceton, cykloheksan, tetrachlorek węgla, trichloroetylen, acetan amylu, chlorek metylenu i wiele innych.
SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Substancje te przeważnie są w postaci płynnej, a stosowanie ich przyjmuje najróżnorodniejsze formy. Często są one wylewane na szmatkę,
chusteczkę i przykładane do nosa, a następnie wdychane. Mogą być również wdychane przez usta, co ponoć jest ?wydajniejsze?.
Najpopularniejszym sposobem przyjmowania wziewnych substancji odurzających jest wdychanie oparów z worka foliowego, tak aby obejmował
on nos i usta lub po założeniu go na głowę.
Tak zażywane substancje chemiczne już po kilku głębokich wdechach ? w ciągu kilkunastu sekund przedostają się do układu krwionośnego ?
a następnie powodują gwałtowne uczucie euforii. Większość ze stosowanych w ten sposób środków powoduje zburzenia świadomości,
które charakteryzują się:
- euforią z tendencją do fantazjowania;
- omami i halucynacjami;
- zamglonym widzeniem;
- dzwonieniem w uszach i nadwrażliwością na światło;
Oprócz wyżej wymienionych nieco później występują takie objawy, jak bóle głowy, niezborność ruchowa i spowolnienie oraz
zamazanie mowy. Odurzeniu towarzyszy przyspieszenie akcji serca i nieregularny oddech.
Mimo, że doznania szczytowe trwają zaledwie od kilku do kilkunastu minut ? niektóre z wyżej opisanych objawów mogą
utrzymywać się nawet do godziny od inhalacji, a po ich ustąpieniu następuje zwykle senność, przygnębienie i znieruchomienie,
w skrajnych wypadkach nawet stupor.
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Oprócz wysokiego ryzyka uzależnienia psychicznego lotne środki odurzające mogą powodować w niektórych przypadkach
uzależnienie fizyczne, którego wyrazem są objawy zespołu abstynencyjnego. Pobudzenie, drażliwość, zaburzenia snu i utarta
łaknienia ? to objawy zespołu abstynencyjnego, pojawiającego się u niektórych uzależnionych. Objawy te szczególnie dotyczą
długotrwałego nadużywaniu toluenu.
OZNAKI UŻYCIA
- wyraźny zapach rozpuszczalników
- zaburzenia mowy (mowa zamazana)
- zapalenie spojówek
- nieporadność ruchowa
- gadatliwość
- nadwrażliwość na światło
- kichanie i kaszel
- ożywienie i podniecenie
U osób, które inhalują środki wziewne regularnie i przez dłuższy czas mogą w okolicach nosa i ust występować
krosty i wrzody, na wargach ? pęknięcia.
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Przewlekłe stosowanie wziewnych substancji odurzających, w zależności od rodzaju związku chemicznego, intensywności wąchania,
częstości i czasu inhalacji doprowadzić może do wielu schorzeń. Długotrwałe odurzanie się środkami inhalacyjnymi prowadzi do
poważnych uszkodzeń wątroby i nerek.
- Niektóre z tych środków uszkadzając szpik kostny zaburza wytwarzanie komórek krwi co prowadzi do anemii, nierzadko nieodwracalnej.
- Szczególnie narażonym, przy długotrwałym używaniu substancji lotnych organem jest mózg. Często w takich przypadkach dochodzi do
tzw. zespołu organicznego, charakteryzującego się zaburzeniami pamięci i intelektu. Nierzadko osoby stale używające tych środków mają
zaburzenia koordynacji ruchowej, których widocznym efektem jest charakterystyczny chód.
- Stosowanie wielu tych lotnych substancji odurzających bez wątpienia może prowadzić do zgonu. Butan ? gaz do zapalniczek ? powodując
silne opuchnięcie gardła niesie niebezpieczeństwo uduszenia. Tak dochodzi do ponad połowy zgonów wywołanych używaniem lotnych substancji
odurzających. Zaburzenia rytmu pracy serca aż do całkowitego zatrzymania to ryzyko stosowania aerozoli i nie tylko, gdyż dużo lotnych
substancji odurzających powoduje niemiarowość i zmniejsza wydolność pracy serca.
- Do śmierci może również dojść na skutek urazów będących następstwem niebezpiecznych zachowań. Znane są przypadki spalenia (w związku
z równoczesnym paleniem papierosów), uduszenia (gdy dochodzi do utraty przytomności podczas wdychania z torebki nałożonej na twarz)
czy wreszcie wypadków w ruchu ulicznym (w wyniku nie dających się przewidzieć zmian w zachowaniu).
____________________________
ECSTASY
Ecstasy (MDMA) jest syntetycznym analogiem amfetaminy i meskaliny ? z jednej strony wykazuje działanie stymulujące układ nerwowy
(podobnie jak amfetamina), z drugiej posiada właściwości psychodeliczne (podobnie jak meskalina). Często nazwa ecstazy używana jest
także w szerszym znaczeniu: w stosunku do innych analogów metamfetaminy o podobnym, jednocześnie stymulującym i halucynogennym działaniu
(MDA, BDB czy MBDB).
SUBSTANCJA AKTYWNA
3,4-metylenodioksymetamfetamina (MDMA)
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Pierwsze legalne zastosowanie MDMA miało polegać na farmakologicznym hamowaniu apetytu ? nigdy jednak w tym znaczeniu nie znalazło się
na rynku. Środek ten w latach 70-tych miał zastosowanie w psychoterapii (szczególnie w USA). Związane było to z jego właściwościami
wyzwalającymi empatię (zdolność wczuwania się w sytuację innych ludzi) ? sprzyjającymi okazywaniu emocji i przełamywaniu psychicznych bloków.
Później wycofany, mimo protestów psychologów przeświadczonych o jego właściwościach terapeutycznych.
DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE
- pobudzenie i brak łaknienia
- wzrost temperatury ciała
- wzmożenie odruchów
- rozszerzenie źrenic
- kołatanie serca i tachykardia
- nagłe wzrosty ciśnienia i uderzenia krwi do głowy
- szczękościsk
- nudności i wymioty
- odwodnienie
FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Dawka ekstazy, wynosząca zazwyczaj od 75 do 200 mg i zażywana doustnie ? zaczyna działać po ok. 40 minutach. Po następnych 30 minutach
następuje nasilenie. Działanie ustępuje po kilku godzinach (4-6) od momentu zażycia.
Najczęściej spotykanymi postaciami nielegalnej sprzedaży ecstazy są tabletki i kapsułki. Różnych kolorów i kształtów tabletki wyróżniają
się wytłoczonymi wizerunkami i znakami (np. ptak, kot, sierp i młot, itp.) lub napisami. Mogą one zawierać również pewne ilości innych
narkotyków, najczęściej amfetaminy.
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Działaniu ecstazy, podobnie jak w przypadku innych środków z grupy amfetamin towarzyszy uczucie silnej euforii. Doznania te
decydują o uzależniających właściwościach tego środka. Chęć ponownego przyjęcia środka może być wzmacniana z uwagi na przykre
dolegliwości pojawiające się po pewnym czasie od jego odstawienia.
Następnego dnia po zażyciu MDMA często pojawia się uczucie kaca, charakteryzującego się zmęczeniem, zawrotami głowy i mdłościami,
słabą zdolnością koncentracji, sennością albo pobudzeniem i irytacją. Stan taki może trwać nawet dwa dni.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYCIA
- rozszerzenie źrenic
- pobudzenie
- mało racjonalne i dziwne zachowanie (np. okazywanie niecodziennej sympatii wobec innych)
- czasem może pojawić się brak koordynacji ruchowej
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Na skutek przedawkowania środka lub szczególnej nadwrażliwości na jego działanie może pojawić się tzw. ?złośliwy zespół neuroleptyczny?
(spadek ciśnienia krwi, gwałtowny wzrost temperatury ciała, drgawki i śpiączka) prowadzący do śmierci.
- Szczególnie niebezpieczne jest przyjmowanie MDMA przez osoby cierpiące na choroby układu krążenia. Środek ten powoduje migotanie komór
serca nawet u osób zdrowych.
- Na skutek spowodowanego przez MDMA szczękościsku i zgrzytania zębami może dojść do kruszenia zębów.
- Podobnie jak w przypadku stosowania innych środków z grupy amfetamin może dochodzić ciężkich stanów depresyjnych, urojeń i psychoz,
które środek ten może ujawnić i wzmocnić, lub będą one bezpośrednim następstwem jego stosowania.
- Podniecenie seksualne połączone jednocześnie z odrzuceniem zahamowań w sferze seksualnej może prowadzić do negatywnych konsekwencji.
- Nie wiele wiadomo o efektach długotrwałego używania ecstazy, ale istnieją przesłanki co do tego, że może powodować zmiany degeneracyjne
niektórych neuronów w mózgu.
UWAGA: Wiele osób zażywa ecstazy na imprezach rave. Środek ten powoduje wzrost temperatury ciała, co połączone nadmiernym wysiłkiem (taniec)
może prowadzić do odwodnienia organizmu. Jeżeli zażyłeś ecstazy i idziesz na imprezę powinieneś w trakcie zabawy popijać wodę i robić sobie
przerwy w tańcu. Ważne jest, by nie wypić zbyt dużej ilości wody w krótkim czasie, ponieważ w korelacji z ecstazy może to spowodować
rozcieńczenie krwi. Ile wody powinieneś wypić? Około litra przez godzinę, ale w małych ilościach (nie wszystko naraz). Lepiej pić ciepłą wodę.
ODCZUCIA SUBIEKTYWNE
W dużym stopniu zależą one od oczekiwań osoby przyjmującej MDMA, nastroju i sytuacji, w której ma miejsce zażycie środka.
Z dużym prawdopodobieństwem można zakładać, że zły stan psychiczny przed przyjęciem środka może ulec pogorszeniu po zażyciu MDMA.
"POZYTYWNE"
- euforia
- uczucie przypływu energii
- pobudzenie seksualne
- uczucie silnej więzi z otoczeniem
- uczucie empatii w stosunku do innych
- intensyfikacja przeżyć emocjonalnych
- zaostrzenie percepcji otoczenia
"NEGATYWNE"
- napięcie emocjonalne
- depersonalizacja
- niepokój mogący przerodzić się w panikę
- nadwrażliwość na bodźce z zewnątrz
- poczucie utraty kontroli
- nieprzyjemne halucynacje i depresja
________________________________
KONOPIE
Z niektórych odmian konopi (Cannabis sativa L. ? konopie indyjskie) otrzymuje się produkty zawierające substancje psychoaktywne.
Najważniejsze z nich to marihuana i haszysz. Są to najbardziej rozpowszechnione, a tym samym najczęściej używane narkotyki w Polsce i na świecie.
W niektórych krajach preparaty konopi są legalizowane i dopuszczane do oficjalnego obrotu. Przykładem jest ustawodawstwo holenderskie.
Powodem łagodnego podejścia do tych środków jest przekonanie o relatywnie niskich szkodach zdrowotnych i społecznych związanych z ich używaniem.
SUBSTANCJA AKTYWNA
Tetrahydrokanabinol (THC), którego stężenie decyduje o narkotycznej sile preparatów konopi.
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Współcześnie potwierdzono przede wszystkim działanie THC powodujące obniżenie ciśnienie śródgałkowe, działanie przeciwwymiotne
i przeciw-drgawkowe. W niektórych krajach marihuana jest przepisywana osobom terminalnie chorym.
DZIAŁANIE
W zależności od warunków konopie mogą działać jako środek pobudzający, uspokajający, znieczulający lub lekko halucynogenny.
Lecz, mimo nadawania preparatom konopi właściwości halucynogennych, symptomy używania bardziej zbliżone są do obserwowanych po
alkoholu niż po halucynogenach.
Długość działania: 1?3 godzin
FORMY WYSTĘPOWANIA
- Marihuana ? susz z liści konopii (0,5?5% THC)
- Haszysz ? żywica krzewu konopii (2?19% THC)
- Olej haszyszowy ? żywica konopii rozpuszczana np. eterem (10?30% THC)
W wyniku prowadzenia genetycznych modyfikacji opracowano nowe odmiany konopi. Preparowana z nich marihuana (tzw. skun) może
zawierać nawet do 15% THC
SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Najczęściej stosowaną formą przyjmowania preparatów konopi jest ich palenie (?skręty?, fifki, fajki, itp.).
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Uzależnienie psychiczne
- Może występować po pewnym czasie używania
Uzależnienie fizyczne
- Nie występuje
Tolerancja odwrotna
- Oznacza to, że przy systematycznym przyjmowaniu THC dochodzi do nadwrażliwości na ten związek.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYCIA
- gadatliwość i wesołkowatość
- zaburzenie orientacji przestrzennej
- ogólne podniecenie i nadczynność psychoruchowa
- zaczerwienienie białek oczu
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Zespół amotywacyjny ? stan związany z regularnym i długotrwałym przyjmowaniem konopi charakteryzujący się zmniejszoną energią,
zmniejszoną dążnością do osiągnięć, apatią, skróconym czasem skupienia uwagi, nieadekwatną oceną sytuacji, a przede wszystkim z
upośledzoną zdolnością do komunikowania się z innymi.
- Eskalacja używania innych (nielegalnych) środków odurzających, co może mieć także związek z otwarciem dostępu do innych,
bardziej wyniszczających narkotyków (np. w ramach ?oferty? dealera sprzedającego marihuanę).
- U niektórych osób może dojść po dłuższym czasie systematycznego używania THC do indukcji schorzeń psychiatrycznych.
Podczas palenia preparatów konopi jego aktywne składniki docierają łatwo i szybko przez drogi ddechowe do krwiobiegu,
a następnie z krwią do mózgu. Dym działa szkodliwie na cały układ oddechowy.
W wyniku nadużywania konopi moe dojść do osłabienia zolności przyswajania nowych informacji.
Osłabienie pamięci związane z przyjmowaniem narkotyku, z całą pewnością odbije się negatywnie na wynikach w nauce .
Przedawkowanie śmiertelne THC jest praktycznie niemożliwe
ODCZUCIA SUBIEKTYWNE
- O ich rodzaju decyduje w dużym stopniu osobowość przyjmującego środek, jak również atmosfera, w której dochodzi do odurzenia.
"POZYTYWNE"
- obniżenie się progu percepcji (szczególnie słuchowej) ? wzrost wrażliwości zmysłów
- odprężenie i poczucie spokoju
- zmiana poczucia mijającego czasu: jest on określany jako rozciągnięty i mijający wolniej
- zwiększenie odczucia przyjemności seksualnych
- optymizm i podniesoina samoocena
- poczucie absurdu
"NEGATYWNE"
- skłonność do ulegania sugestiom
- zagubienie
- nieracjonalne myśli
- zwiększone napięcie
- pogorszenie pamięci
- przyspieszone tętno
- zawroty głowy
- niepokój i napięcie
- apatia
- lęki i urojenia
- niemożność skupienia uwagi na wielu rzeczach jednocześnie
Istnieje wiele błędnych stereotypów na temat działania konopi ? jednym z nich jest przekonanie, iż mogą one powodować zachowania
kryminalne i sprzyjać przestępczości.
NAZWY SLANGOWE
trawa, grass, ganja, hasz, skun
______________________________
OPIATY
Do opiatów zalicza się substancje otrzymywane z przetworów maku lekarskiego, jak również syntetyczne środki,
działające na receptor opiatowy. Substancje te, a zwłaszcza heroinę, uważa się za najbardziej uzależniające znane
człowiekowi narkotyki.
SUBSTANCJA AKTYWNA
Do najczęściej używanych alkaloidów opiatowych należą:
- Morfina
- Heroina
- Kodeina
- Metadon ? syntetyczny analog morfiny o przedłużonym działaniu
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Głównie morfina przy likwidowaniu bólu, metadon ? w kuracji substytucyjnej dla osób uzależnionych
DZIAŁANIE FIZJOLOGICZNE
- zmniejszenie łaknienia
- przesunięcie granicy bólu
- osłabienie i potliwość
- obniżenie ciśnienia krwi i, w nieznacznym stopniu temperatury ciała
- zaparcia i kłopoty z oddaniem moczu
- impotencja
- zwężenie źrenic i osłabienie ich zdolności do reagowania na światło
6?12 godzin (heroina)
24?36 godzin (metadon)
FORMY WYSTĘPOWANIA I SPOSOBY PRZYJMOWANIA
Opium- (zawiera wiele alkaloidów opiatowych):
-ciemnobrązowy proszek lub bryłki
Morfina:
- tabletki
- przeźroczyste kryształki
- roztwór w ampułkach
Heroina
- proszek w kolorze od białego do brązowego
Na czarnym rynku istnieją dwa rodzaje nielegalnej heroiny:
-Brown Sugar, która ma postać brązowych bądź różowych granulek lub proszku; jest ona rafinowana w Azji.
-Biała heroina, otrzymywana z morfiny ma postać drobnego, białego proszku;
Kolor sprzedawanej na ulicy heroiny zależy także od domieszek innych narkotyków lub substancji mających
po prostu zwiększyć jej wagę i objętość.
- "Kompot" ? polska heroina
Specyfik zawierający alkaloidy opium z przewagą morfiny, kodeiny i heroiny. Lekko oleisty płyn, w kolorze:
od słomkowego do brązowego ? przechowywany z reguły w strzykawkach lub w małych plastikowych buteleczkach.
W zależności od formy narkotyku, uwarunkowań środowiskowych i czynników ekonomicznych istnieje wiele sposobów
przyjmowania opiatów. Heroina, najczęściej używany nielegalnie alkaloid opiatowy, jest przyjmowana trzema drogami:
1- wdychanie oparów z podgrzewanej folii metalowej
2- wciąganie przez śluzówki nosa (sniff)
3- iniekcje ? najczęściej dożylne
WŁAŚCIWOŚCI UZALEŻNIAJĄCE
Uzależnienie psychiczne
Dochodzi do niego stosunkowo szybko ? na skutek przyjemnego błogostanu w jaki wprowadzahą opiaty, niemal
natychmiast pojawia się potrzeba ponownego przeżycia tego stanu.
Uzależnienie fizyczne
Występuje bardzo szybko i pojawia się niezależnie od rodzaju alkaloidu opiatowego i sposobu jego używania.
Następstwem są przykre objawy abstynencyjne po odstawieniu narkotyku ? szereg dolegliwości, z których najbardziej
charakterystyczne to:
- bóle stawowo-mięśniowe kończyn
- nudności i wymioty
- zaburzenia snu i utrata łaknienia
- bóle brzucha i biegunki.
"Zjawisko tolerancji"
Potrzeba zwiększania dawki, aby uzyskać na pożądanym poziomie efekt działania narkotyku ? to powszechne
zjawisko wśród uzależnionych od opiatów. Czynnikiem, który je ogranicza to koszty finansowe związane z podniesieniem dawki.
ZEWNĘTRZNE OZNAKI UŻYCIA
- szpileczkowate źrenice
- opadanie powiek
- uczucie swędzenia skóry
- senność
- płytki oddech
- potliwość
- ślady nakłuć po wstrzyknięciach
NIEBEZPIECZEŃSTWA
- Przedawkowanie
- depresja oddechowa
- sinica (najpierw sinienie ust i opuszków palców)
- krańcowa senność
- wiotczenie mięśni szkieletowych ? nienaturalne rozluźnienie
- zimna, wilgotna i lepka skóra
- zwolniona akcja serca i niskie ciśnienie krwi
- śpiączka i zgon - powodem śmierci jest ostra niewydolność oddechowa
W przypadku przedawkowania najważniejsze jest podtrzymanie oddechu (sztuczne oddychanie) oraz wezwanie karetki pogotowia.
Ryzyko transmisji chorób zakaźnych (szczególnie HIV/AIDS i wirusowego zapalenia wątroby) w związku z iniekcyjną drogą przyjmowania.
Intesywność uzależnienia, szczególnie wprzypadku heroiny, bardziej niż w przypadku jakiegolowiek innego narkotyku do
całkowitego podporządkowania życia nałogowi i jego podtrzymania. Skutki takiego stanu odczuwane są wyraźnie w każdej
dziedzinie życia osoby uzależnionej. Opiaty obniżając napięcie emocjonalne sprawiają, że osoby przyjmujce je nie czują
dyskomfortu swojej, pogarszającej się sytuacji.
ODCZUCIA SUBIEKTYWNE
"POZYTYWNE"
- euforia (błogostan) i uczucie odprężenia
- poczucie wewnętrznego zadowolenia i spokoju
"NEGATYWNE"
- zmniejszenie czynników motywacyjnych
- apatia i wypalenie emocjonalne
- postawa obronna i wycofująca
- zmniejszenie potrzeb seksualnych.
Szczególnie nieprzyjemne efekty mogą wystąpić w trakcie pierwszych prób zażywania opiatów ? głównie zaburzona zostaje
praca układu pokarmowego.
_______________________
Narkotyk to potoczne określenie niektórych substancji psychoaktywnych.
Ze względu na potoczność tego słowa, różnice kulturowe, poglądy społeczeństw, stany prawne itp. nie ma jednoznacznej
definicji słowa narkotyk. Najczęściej narkotykami nazywa się:
* substancje, których przyjmowanie powoduje po jakimś okresie używania uzależnienie fizyczne: opiaty i opioidy,
np. morfina, heroina, fentanyl; benzodiazepiny
* wszystkie substancje psychotropowe, które aktualnie są nielegalne (tzw. "policyjna definicja narkotyku"),
* substancje przyjmowane przez niektóre tylko grupy społeczne w celu czasowej zmiany nastroju, przy czym nie są
to substancje powszechnie akceptowane w społeczeństwie.
Spis treści
[ukryj]
* 1 Społeczne aspekty narkotyków
* 2 Narkotyki miękkie i twarde
* 3 Zobacz też
* 4 Linki zewnętrzne
Społeczne aspekty narkotyków [edytuj]
Istnieje szereg substancji przyjmowanych przez ludzi, które wywołują zaburzenia percepcji lub uzależnienie, jednak za
przyzwoleniem społecznym nie są one uważane za narkotyki. W różnych kulturach podział ten wygląda odmiennie. Polska należy do
kręgu kulturowego, w którym narkotykami nie są nazywane następujące substancje:
* leki przeciwbólowe dostępne bez recepty
* kofeina oraz podobne substancje zawarte w kawie, kakao, herbacie, czekoladzie
* alkohol etylowy zawarty we wszelkich napojach alkoholowych
* nikotyna zawarta w tytoniu.
Ponadto wiele substancji psychoaktywnych jest syntetyzowanych przez organizm ludzki, co jest zupełnie naturalnym zjawiskiem.
Substancjami o takim działaniu są niektóre hormony.
Handel narkotykami w wielu krajach jest zabroniony. Odgrywa też nieprzeciętną rolę w prowadzeniu wojen lokalnych jak
np. w Afganistanie przeciwko interwencji radzieckiej. Dostawy broni CIA dla powstańców afgańskich były opłacane przez nich
przy pomocy opium. To doprowadziło do takiego rozwoju uprawy opium, że Afganistan stał się największym światowym producentem
tego narkotyku.
Szczególną rolę opium odegrało w wojnach przeciwko Chinom w XIX wieku tzw. wojny opiumowe.
W Polsce zarówno import, produkcja, pośrednictwo w sprzedaży, jak i samo posiadanie zdecydowanej większości narkotyków jest
nielegalne, zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485).
Narkotyki miękkie i twarde [edytuj]
Często narkotyki dzieli się na miękkie i twarde, choć kryterium podziału nie jest jasno ustalone. Jako twarde najczęściej
określa się te, których używanie prowadzi do silnego uzależnienia, zwłaszcza kiedy jest połączone z poważnymi następstwami
zdrowotnymi. Za miękkie uznaje się te, które uzależniają w mniejszym stopniu. Podział narkotyków na miękkie i twarde ma
znaczenie w prawie Holandii, gdzie używanie "narkotyków miękkich" jest legalne.
Do narkotyków twardych najczęściej zalicza się kokainę, amfetaminy, i opioidy jak heroina i morfina, do miękkich najczęściej
marihuanę i haszysz.
Sporną kwestią jest klasyfikacja psychodelików. W tej grupie znajduje się wiele substancji, które, mimo że mogą być groźne dla
zdrowia, nie wywołują uzależnienia, stąd przez niektórych nie są one w ogóle traktowane jak narkotyki. Prawo Holandii uznaje
syntetyczne psychodeliki, takie jak LSD i MDMA za narkotyki twarde, chociaż mają działanie bardzo podobne do psychodelików
naturalnych, takich jak meskalina (Pejotl) i psylocybina (grzyby psylocybinowe), które są w Holandii legalne w nieprzetworzonej
formie. W Polsce wszystkie wymienione substancje są nielegalne.
________________________________________________________
Historia narkotyków
Z Wikipedii
Skocz do: nawigacji, szukaj
Dokładne zdefiniowanie tego, co należy uważać za narkotyki, jest zagadnieniem budzącym wiele kontrowersji. Tak więc i opisanie
historii narkotyków jest kłopotliwe, ponieważ podstawowym problemem jest określenie zakresu poruszanych zagadnień.
Narkotyki towarzyszyły ludziom od zawsze - jako część środków leczniczych, oraz "warsztatu pracy" różnych czarowników, szamanów
i kapłanów (wszyscy oni spełniali często również rolę lekarzy) oraz znachorów. Trudno również określić, gdzie leżała niegdyś granica
podczas przygotowywania posiłków - pomiędzy przyprawami, afrodyzjakami, kulinarnymi metodami leczniczymi i właśnie jednoczesnym
stosowaniem substancji o wyraźniejszym doraźnym wpływie na psychikę i możliwości sprawności człowieka (np. stosowano specjalne
posiłki przed bitwą).
Narkotykami były wszelkie substancje, które stosowano w następujących celach:
1. przeżycie wrażeń mistycznych, np. kontaktu z bogami lub zmarłymi przodkami
2. doraźne zwiększenie sprawności umysłowej lub fizycznej, np. podczas pracy lub walki
3. częściowe lub całkowite oderwanie się od rzeczywistości, w celu rozluźnienia ciała i umysłu (np. odreagowanie stresu
po walce), lub w celu osłabienia bodźców (np. zmniejszenia strachu, bólu lub głodu)
Można to porównać do dzisiejszego uogólnionego podziału narkotyków na
1. środki halucynogenne
2. środki pobudzające i euforyzujące
3. środki o działaniu przeciwbólowym i uspokajającym
Dodać do tego trzeba jednak jeszcze jeden element, gdyż większość narkotyków, mając działanie psychotropowe,
była niegdyś lekarstwami, jako że w przeważającej większości kultur leczenie duszy było częścią medycyny.
Osiąganie odmiennych stanów świadomości oraz większej wydolności organizmu i jego psychiki stosowano wszelkimi
dostępnymi środkami. Były to przede wszystkim rośliny trujące oraz niektóre przetwory, jak np. alkohol.
Substancji tych było zawsze wiele: np. grzyby, zioła, owoce, kory drzew, soki różnych roślin, wydzieliny i
odchody różnych gatunków zwierząt, substancje chemiczne pochodzące z ich częściowego rozkładu, a nawet niektóre
minerały. Z początku jedynie zjadano je, jednak szybko nauczono się, że można także wdychać ich opary lub dym.
Istnieje wiele substancji, a nawet rodzajów pożywienia, które stosowane w nadmiarze mają działanie narkotyczne.
Praktycznie każda z dzisiaj znanych substancji używanych jako narkotyki została odkryta niezależnie od siebie w
wielu kulturach świata, jedynym zaś kryterium podziału jest fakt występowania na danym terenie surowca.
To raczej dziś można powiedzieć, że wiedza o wielu rodzajach narkotyków zginęła w mrokach czasu. Natomiast udowodnienie,
jakie substancje niegdyś były tak wykorzystane, jest jeszcze trudniejsze, ponieważ zazwyczaj wiedza o narkotykach była wiedzą tajemną.
Tak więc, z punktu widzenia dzisiejszej historii, w przypadku większości narkotyków nie można jednoznacznie dowieść,
od kiedy je znano, czy też kiedy je wynaleziono.
Wszystkie te substancje oraz funkcje, jakim służyły, sugerują jednak, aby nie klasyfikować tej tematyki do zagadnień
związanych z narkotykami, lecz co najwyżej do zagadnień medycznych (a czasem kulinarnych), a w przypadku problemów z
ich przyjmowaniem - do zagadnień toksykologicznych.
Od kiedy w takim razie należałoby liczyć historię narkotyków we współczesnym znaczeniu tego słowa? Wydaje się, że odpowiednią
cezurą byłoby zaklasyfikowanie narkotyków jako substancji, które zmieniają świadomość w innych celach niż zastosowania stricte
praktyczne związane z codzienną pracą lub obrzędami społeczeństw. Byłoby to więc stosowanie narkotyków w celach czystej przyjemności
(bez łączenia tego z religią lub pracą), lub ewentualnie w celu doznań poszerzających wyobraźnię, co wykorzystać można w twórczości
artystycznej lub naukowej.
Być może w takim razie historia narkotyków zaczyna się dopiero w XIX w. we Francji, z której bohemy artystycznej promieniowała na
inne kraje moda na ówczesną nowość, czyli narkotyki rozumiane w dzisiejszym zakresie pojęciowym? Drugim etapem tej krótkiej historii
narkotyków byłby wtedy dopiero bunt kontestującej młodzieży lat 60. XX wieku.
Narkotyki, w pejoratywnym współczesnym rozumieniu, wydają się być czymś relatywnie nowym w skali ludzkości, lecz substancje narkotyczne
były powszechne i znane od wielu tysięcy lat. Odkrywano je niezależnie od siebie i stosowano od najdawniejszych czasów w wielu społeczeństwach.
Początków ich historii nie da się określić, to tak jakby próbować udowodnić, kiedy wynaleziono chleb lub piwo. Np. historia stosowania w
tych celach przetworów maku, czy konopi pochodzi z czasów nawet najstarszych stanowisk archeologicznych, a rozciągnięte są one od Chin poprzez
Indie do Afryki i Europy.
O tym, że kiedyś narkotycznych środków nie uważano za coś odmiennego od reszty substancji przyswajanych przez człowieka, być może świadczy
nawet tajemnicze "oleum" z konopi imć Zagłoby?
Z substancjami uznawanymi dziś za narkotyki próbowano już wcześniej walczyć. Np. w Chinach już kilka wieków temu walczono za pomocą dekretów
cesarskich z plagą palenia opium. Z alkoholem, jako substancją doprowadzającą do przestępstw i degrengolady moralnej, również od dość dawna
próbowano walczyć, m.in. wprowadzając zakaz sprzedaży alkoholu, czyli prohibicję. Zresztą niektóre substancje uznawane za narkotyki są częścią
zakazów nawet w poszczególnych systemach religijnych - np. tak jest traktowany alkohol w islamie, a w niektórych współczesnych religiach nawet kawa.
W sposób ściśle faktograficzny można opisać jedynie historię niedawno wynalezionych narkotyków, czyli dotyczącą otrzymywania i stosowania związków
pozyskiwanych na drodze syntezy chemicznej. Historia medycyny i toksykologii opisuje także odkrycia narkotykowego działania substancji stosowanych
w celach leczniczych.
Natomiast stan wiedzy historycznej na temat substancji uznawanych dziś za narkotyki wygląda następująco:
* w zachodnim rejonie Morza Śródziemnego mak był uprawiany już około 6 tysięcy lat p.n.e. Uprawy te z czasem rozprzestrzeniły się na resztę
Europy i Azji Mniejszej. W tamtych czasach opium stosowano najprawdopodobniej, by złagodzić cierpienia, jak też by osiągać odmienne stany świadomości.
W Cueva de los Murcielagos - neolitycznym stanowisku niedaleko Albunol w południowej Hiszpanii, datowanym na 4,2 tysiąca lat p.n.e. - znaleziono
w grobach woreczki z opium.
* konopie indyjskie i haszysz były używane już w neolicie. Ówcześni mieszkańcy stepów mieli je wykorzystywać w celach rytualnych
w III tysiącleciu p.n.e.. W miejscu pochówku w Rumunii odnaleziono małe palenisko, a w nim resztki haszyszu. Grecki historyk Herodot
opisywał w V wieku p.n.e. zażywanie haszyszu przez Scytów. Jego relację potwierdzają odkrycia archeologów w Pazaryk w górach Ałtaj
(datowanych na V wiek p.n.e.), gdzie znaleziono w pozostałościach paleniska resztki konopi indyjskich. Konopie trafiły w starożytności
również do Chin
* w Azji Południowo-Wschodniej betel żuto już co najmniej 7 tysięcy lat p.n.e. (sugerują to znaleziska z jaskini Spirit w Tajlandii)
* W Ameryce Południowej liście koki używane były od tysięcy lat
________________________________________________________
Uzależnienie - nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji. W praktyce określenie to posiada kilka znaczeń.
Spis treści
[ukryj]
* 1 Uzależnienie fizjologiczne
o 1.1 Charakterystyka
o 1.2 Substancje uzależniające
o 1.3 Walka z uzależnieniem fizjologicznym
* 2 Uzależnienie psychiczne
o 2.1 Charakterystyka
o 2.2 Czynności uzależniające
o 2.3 Walka z uzależnieniem psychicznym
* 3 Medycyna a uzależnienia
* 4 Uzależnienie społeczne
* 5 Zobacz też
* 6 Linki zewnętrzne
Uzależnienie fizjologiczne [edytuj]
Charakterystyka [edytuj]
Uzależnienie fizjologiczne (ang. physiological dependence), zwane też czasem fizycznym, to nabyta silna potrzeba stałego zażywania jakiejś
substancji odczuwana jako szereg dolegliwości fizycznych (np. bóle, biegunki, uczucie zimna, wymioty, drżenia mięśni, bezsenność).
Zaprzestanie jej zażywania (odstawienie) prowadzi do wystąpienia zespołu objawów, które określa się jako zespół abstynencyjny
(zespół z odstawienia). W leczeniu stosowana jest detoksykacja, czyli odtrucie.
Substancje uzależniające [edytuj]
Grupa substancji, których nadużywanie prowadzi do uzależnienia fizjologicznego jest niewielka. Najważniejsze z nich to
(w nawiasie nazwa choroby polegającej na uzależnieniu od danej substancji):
* Nikotyna (Nikotynizm)
najpowszechniejsze uzależnienie fizjologiczne na świecie
* Alkohol etylowy (Alkoholizm)
* Opioidy (heroina i morfina)
* Barbiturany (pochodne kwasu barbiturowego) stosowane jako leki nasenne.
* niektóre steroidy (zwane niesłusznie sterydami)
Do uzależnienia fizjologicznego nie prowadzą amfetamina (zdania badaczy są podzielone), LSD, kofeina, THC ani wiele innych substancji
psychoaktywnych stosowanych rekreacyjnie.
Ciekawym przykładem wywoływania czystej zależności fizjologicznej przy braku psychicznej są niektóre pochodne steroidów. Zależność ta
jest na tyle silna, iż leków tych nie można odstawić nagle, gdyż może zagrozić to życiu pacjenta.
Walka z uzależnieniem fizjologicznym [edytuj]
Walka z uzależnieniem fizjologicznym przy dzisiejszym stanie wiedzy jest dość łatwa, często stosuje się środki pomocnicze (zapobiegające
negatywnym efektom i zmniejszające ból) na czas kuracji i powoli zmniejsza się dawkę danej substancji. Nagłe odstawienie niektórych substancji
może być niebezpieczne
w przypadku alkoholu może prowadzić do delirium tremens. W ciężkich przypadkach uzależnienia od opiatów, stosowana
jest kuracja metadonowa lub buprenorfinowa. W lżejszych przypadkach stosowane są duże dawki diazepamu (Relanium). Zmiany receptorowe,
przepuszczalność błon komórkowych, produkcja enzymów i neuroprzekaźników potrafią dość szybko się cofać do stanu prawidłowej homeostazy.
Tak więc uzależnienie fizjologiczne stanowi niewielki problem w porównaniu do uzależnienia psychicznego.
Wszystkie narkotyki wywołują
jeśli używa się ich względnie często i względnie systematycznie
wystąpienie zależności (uzależnienia)
na poziomie psychicznym. Niemożliwa jest sytuacja wystąpienia objawów zależności fizycznej przy braku uzależnienia psychicznego, często
natomiast zdarza się sytuacja odwrotna. Szczególnie ma to miejsce w przypadku nadużywania substancji nie powodującej trwałej adaptacji
organizmu (komórek), jak wymienione wyżej THC, czy niektóre psychodeliki.
Prowadzone są badania nad przydatnością ibogainy w walce z uzależnieniami. Terapia tym środkiem prowadzona już jest między innymi w USA.
Metoda ta, ma dużą skuteczność
nawet 50% heroinistów po jednorazowym użyciu ibogainy odeszło od nałogu. W Polsce prowadzone są badania
nad możliwością uzyskania z ibogi preparatów pozbawionych właściwości toksycznych w celu wykorzystania w terapii uzależnień.
Uzależnienie psychiczne [edytuj]
Charakterystyka [edytuj]
Uzależnienie psychiczne (ang. psychological dependence), znane też jako psychologiczne, to nabyta silna potrzeba stałego wykonywania
jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji, której niespełnienie jednak nie prowadzi do poważnych fizjologicznych następstw.
Jego cechy to:
* wzrost napędu związanego z poszukiwaniem środka uzależniającego
* wzrost tolerancji na działanie środka (obniżenie efektu przyjemności, który on dostarcza)
* kompulsywna konsumpcja środka kosztem swojego zdrowia oraz otoczenia
* osłabienie woli
* obsesja brania i natręctwa myślowe utrzymujące się i nawracające nawet po wieloletniej abstynencji
* samooszukiwanie się usprawiedliwiające wykonywanie danej czynności (związane z psychologicznymi mechanizmami obronnymi)
* fizyczne wyniszczenie, brak zainteresowania otoczeniem niezwiązanym ze środkiem i jego zdobywaniem
* wypalenie emocjonalne prowadzące do samobójstwa
Zależność psychiczna to stan, w którym osoba dotknięta tą chorobą nie potrafi bez pomocy z zewnątrz przerwać zachowań kompulsywnych
związanych ze zdobywaniem i konsumpcją. Nieleczona zależność psychiczna od substancji chemicznych prowadzi najczęściej do więzienia,
szpitala psychiatrycznego, a w końcu i śmierci. Obecnie nie są znane skuteczne metody leczenia uzależnienia psychicznego od substancji
chemicznych. Możliwe jest zatrzymanie kompulsywnych zachowań ale nie całkowite wyleczenie.
Mimo mylącej nazwy, uzależnienie psychiczne ma swoje fizyczne (neurologiczne) podłoże i jest tak samo realne jak uzależnienie
fizjologiczne z tą różnicą, że zmiany które powoduje nie cofają się samoistnie, albo cofają się bardzo wolno w skali życia osobnika.
Czynności uzależniające [edytuj]
Uzależnienie psychiczne mogą wywoływać różne przyjemne czynności:
* samopodawanie związków chemicznych wywołujących tzw. preferencje miejsca u zwierząt doświadczalnych
Preferencja miejsca polega na tym, iż zwierzę po pewnym czasie preferuje klatkę z wodą zawierającą narkotyk względem klatki zawierającej
czystą wodę. Wszystkie substancje o działaniu "nagradzającym", czyli narkotyki dają pozytywny wynik w tym teście.
* nadmierna dbałość o tężyznę fizyczną
* masturbacja
* seks, uzależnienie seksualne
* praca
* kupowanie
* jedzenie
* słodycze
* telewizja
* internet (test uzależnienia od internetu)
* hazard i gry komputerowe
* samookaleczanie
Walka z uzależnieniem psychicznym [edytuj]
Walka z uzależnieniem psychicznym zależy w głównej mierze od woli osoby uzależnionej. Jako, że wola uzależnionego jest naruszona,
osłabiona pojawia się problem "błędnego koła". Dlatego niezmiernie rzadko zdarzają się "samowyleczenia" w przypadku zaawansowanych
faz uzależnienia. Charakterystyczne jest podejmowanie przez uzależnionego decyzji (np. o rezygnacji z zażywania) i niemożność realizacji
tej decyzji. Towarzyszy temu rozrastający się system psychologicznych mechanizmów obronnych.
W Polsce i na świecie popularnym i skutecznym środkiem do walki z uzależnieniem psychicznym są spotkania AA. Na podobnej zasadzie organizowane
są zebrania anonimowych narkomanów, anonimowych nikotynistów, anonimowych erotomanów (AE), anonimowych żarłoków (AŻ) oraz anonimowych hazardzistów.
Do niedawna za uzależnienie od narkotyków obarczano tylko i wyłącznie tzw. słabą wolę osób uzależnionych. W świetle współczesnych badań wiadomo,
iż owo osłabienie nie jest istotą tej choroby. Link do kilku ciekawych teorii na temat uzależnienia i jego powstawania link.
Przezwyciężenie uzależnienia fizjologicznego w walce z uzależnieniem narkotykowym to niewielkie osiągnięcie. Głównym czynnikiem powodującym,
że narkomani wracają do uzależnienia jest jego psychiczny aspekt.
Medycyna a uzależnienia [edytuj]
Wszystkie farmakologiczne teorie powstawania uzależnienia potwierdzają hipotezę wysuniętą przez Robinsona i Beridga, a później rozwiniętą
przez Di Chiara G., North R.A.: Neurobiology of opiate abuse. Trends Pharmacol Sci 1992, 13: 185-193., że nagroda posiada dwie fazy: fazę
aktywną poszukiwania i oczekiwania przyjemności (np. zdobywanie jedzenia, podrywanie-flirt-seks) oraz fazę pasywną zaspokojenia (stan po
najedzeniu się, stan po orgazmie). Faza druga podlega habituacji w OUN (ujemnemu sprzężeniu zwrotnemu), a faza pierwsza nie. Faza pierwsza
związana jest z odruchami warunkowymi opartymi o układ dopaminergiczny podlegającymi warunkowaniu środowiskowemu oraz uczeniu asocjacyjnemu.
Faza druga oparta jest o układ opioidowy i odruchy bezwarunkowe. Gdyby nie zjawisko habituacji moglibyśmy zrobić sobie krzywdę jedzeniem lub
seksem. Narkotyki właściwie nie podlegają zjawisku habituacji w mózgu a dodatkowo mają zdumiewającą właściwość uczulania go na oczekiwanie
przyjemności (nagrody), czego nie potrafi żadna fizjologiczna przyjemność. OUN próbuje się bronić przed działaniem narkotyku obniżając przyjemność
z konsumpcji poprzez fizjologiczne mechanizmy kompensujące (np. zmiany wrażliwości receptorów, produkcje MAO), przez co dochodzi do coraz większej
różnicy między przyjemnością oczekiwaną a uzyskiwaną. Następuje coraz silniejszy wzrost napięcia związany z oczekiwaniem nagrody
faza pierwsza,
która paradoksalnie nie może zostać zaspokojona
faza druga. Wyuczenie takiego zachowania i niemożność osiągnięcia fazy zaspokojenia prowadzi do
obsesji brania i uzależnienia. Hipoteza ta również dość dobrze tłumaczy dlaczego myszy zmuszane do picia wody z kokainą (przy braku alternatywy)
znacznie trudniej się uzależniają niż myszy które same mogą wybierać między czystą wodą a wodą z kokainą. W tym drugim przypadku tzw. nienormalne
uczenie asocjacyjne opisane przez Di Chiare ma właśnie miejsce. To właśnie aktywny wybór samopodawania prowadzi do wbudowania się tej czynności w
układ nagrody zwierzęcia a w konsekwencji do choroby mózgu
uzależnienia. Doświadczenia na myszach mają swoje przełożenie kliniczne, znane są
przypadki osób przyjmujących przez wiele lat morfinę (np. z powodu choroby nowotworowej), które po jej ustąpieniu poddają się procesowi terapii z
dużą skutecznością. Z drugiej strony osoby, które same zdecydowały o samointoksykacji, leczą się bardzo trudno. Proces podejmowania decyzji o
samopodawaniu narkotyku wydaje się być kluczowym dla powstawania zależności psychicznej u zwierząt oraz ludzi. Hipoteza Di Chiary tłumaczy również
dość dobrze nieodwracalność tego procesu czyli praktyczną "nieuleczalność" uzależnienia. Wytworzone wskutek plastyczności mózgu nowe połączenia
neuronalne w OUN jak i nienormalna emocjonalna pamięć działania narkotyku pozostają do końca życia zwierzęcia jak również i człowieka. Właśnie ta
pamięć jest przyczyną częstych nawrotów osób uzależnionych. Jest ona odpowiedzialna za pobudzanie ciała migdałowatego i kory przedczołowej w mózgu
osoby uzależnionej. Ośrodki te z kolei pobudzają jądro półleżące przegrody oraz obszar nakrywki brzusznej (VTA) wymuszając zachowania poszukiwawcze
narkotyku właściwie z pominięciem woli uzależnionego. Leczenie uzależnienia polega zatem na wyuczaniu nowych odruchów i nawyków w procesie terapii.
Zachodzące w jej trakcie neuronalne zmiany w mózgu równoważą i przeciwdziałają starym zachowaniom. Jest to więc proces długotrwały wymagający
niezwykłej determinacji oraz aktywnego udziału osoby uzależnionej. Może być on w przyszłości wspomagany przez leki hamujące zachowania poszukiwawcze
prowadzące do przymusu brania (ang. craving). Są to leki blokujące receptory glutarminergiczne (np. memantyna, ibogaina), oraz receptory dopaminergiczne
(np. 1-metylo-1,2,3,4-terahydroizochinolina). Z lekami hamującymi przymus brania wiąże się obecnie wielkie nadzieje. Leki te nie będą leczyć uzależnienia
jako takiego lecz likwidować lub zmniejszać ilość nawrotów.
Uzależnienie społeczne [edytuj]
Uzależnienie społeczne (socjologiczne), wiąże się z zażywaniem środków toksycznych pod wpływem panującej mody lub w grupie ludzi podobnych
do siebie (np. hippisów), w kręgach młodzieży z tzw. subkultur. Istotą zjawiska jest bardzo silne uzależnienie od grupy, co pociąga za sobą
bezwzględne respektowanie panujących w niej zasad i obyczajów. Ponadto osoba uzależniona, w miarę pogłębiania się choroby rezygnuje z ważnych
dla siebie wcześniej aktywności, wypada z ról społecznych (utrata pracy, usunięcie ze szkoły, konflikty w rodzinie, zanik zainteresowań,
zawężenie kontaktów do grupy narkomańskiej). Następuje coraz większa marginalizacja i najczęściej również kryminalizacja środowiska,
w którym obraca się uzależniony.
__________________________________________________________________]
Leczenie uzależnień
proces terapeutyczny mający na celu reedukację i resocjalizację jednostki uzależnionej. Ma w konsekwencji prowadzić
do zaprzestania lub zmniejszenie częstotliwości przyjmowania substancji psychoaktywnych, redukcji szkód, powrotu do prawidłowego funkcjonowania
w społeczeństwie tych jednostek, które wykazywały na tym polu dysfunkcję. Stosowany zazwyczaj wobec osób mających problem ze szkodliwym,
nałogowym nadużywaniem środków psychoaktywnych.
Przykładowe modele terapii w wobec narkomanów i alkoholików:
* Reprogramming (podejście behawiorystyczne; jest to element terapii a nie całościowy model)
* Psychoterapia indywidualna
* Psychoterapia grupowa (w ośrodkach stacjonarnych np. w Monarze funkcje tą pełni społeczność terapeutyczna)
* Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (TSR, z ang. BSFT), indywidualna, grupowa (psychoedukacja, treningi umiejętności), sesje rodzinne.
W Polsce powszechnie stosowany jest model terapii przez reprogramming, gdzie głównym elementem terapii jest wyuczenie nowych, zdrowych modeli
zachowań oraz zbioru zasad, które mają ułatwić uzależnionym trwanie w abstynencji oraz walkę z nawrotami choroby (przy tym podejściu twierdzi się,
że uzależnienie jest nieuleczalne). Powszechnym trybem jest reedukacja przez pracę połączona z terapią grupową gdzie głównym narzędziem pracy
z pacjentem jest informacja zwrotna.
Detoksykacja (odtrucie) natomiast jest procesem dotyczącym jedynie uzależnienia fizycznego (opiaty, alkohol) i jako taka nie może być traktowana
jako właściwy proces terapeutyczny.
Leczenie odwykowe alkoholizmu [edytuj]
Leczenie odwykowe w przypadku choroby alkoholowej może odbywać się w systemie zamkniętym, półotwartym lub otwartym.
Leczenie zamknięte stosuje się na ogół w przypadku gdy pacjent nie jest w stanie samodzielnie zaprzestać spożywania alkoholu nawet na
krótki okres czasu. W założeniu wszelki dostęp do alkoholu zostaje odcięty. W ośrodku zamkniętym przeprowadza się detoksyzację, a także,
w razie konieczności, leczenie innych schorzeń, towarzyszących chorobie alkoholowej. Czas pacjenta poza okresem przeznaczonym na sen i
zabiegi medyczne jest dość ściśle wypełniony zadaniami terapii. Po zakończeniu terapii w systemie zamkniętym zaleca się kontynuowanie jej
w systemie półotwartym lub otwartym, w ośrodku położonym w pobliżu miejsca zamieszkania osoby uzależnionej.
Leczenie w ośrodkach półotwartych i otwartych polega głównie na pracy z psychoterapeutami, indywidualnej i grupowej. Na wstępie osoba
uzależniona otrzymuje zalecenia, czego powinna się wystrzegać. Przede wszystkim obowiązuje bezwzględny zakaz spożywania alkoholu w
jakiejkolwiek postaci (także np. piwa bezalkoholowego, zawierającego wbrew nazwie niewielką ilość alkoholu, cukierków,
tortów zawierających alkohol itp.). Zalecenia obejmują zmianę towarzystwa i przyzwyczajeń związanych dawniej z piciem.
Terapia grupowa służy przede wszystkim uzyskaniu informacji zwrotnej o nieuświadomionych przez osobę uzależnioną zachowaniach,
odruchach, o tym jak jest postrzegany przez inne osoby. Terapia indywidualna służy między innymi omówieniu z terapeutą spraw natury
osobistej, o których osoba uzależniona nie ma ochoty mówić w obecności grupy. Omawiany jest mechanizm uzależnienia, przedstawia się
alkoholizm jako chorobę, za którą uzależniony nie odpowiada, musi natomiast ponosić konsekwencje swoich działań wynikających z uzależnienia.
Zaleceniem terapii jest także uczestnictwo w spotkaniach Anonimowych Alkoholików. Terapeuci zgodnie potwierdzają skuteczność uczestnictwa
w ruchu AA jako sposobu na utrzymanie trzeźwości i rozwój osobisty, niezależnie od ich osobistych poglądów na duchowość.
Końcowym etapem terapii jest teoretyczne nauczenie osoby uzależnionej radzenia sobie z nawrotami choroby. W całej terapii, a zwłaszcza
po osiągnięciu przez osobę uzależnioną stanu znacznego spadku głodu alkoholowego, kładzie się nacisk na naukę rozpoznawania emocji i
opanowanie sztuki panowania nad nimi.
Leczenie w ośrodku stacjonarnym przeciętnie trwa od 6 do 24 miesięcy.
Niekiedy pomocniczo stosuje się farmakoterapię. Wobec osób, które nie mają podwójnej diagnozy stosowane są np. preparaty:
* Nalorex, Naltrexone, Revia (chlorowodorek naltrexonu)
uzależnienie od opiatów.
* Esperal, Anticol, Antabus (disulfiram)
alkoholizm.
Obecnie odchodzi się od wszywania osobom uzależnionym esperalu. Działanie tego środka opiera się na powodowaniu reakcji uczuleniowej
z produktami metabolizmu alkoholu, a ponieważ utrzymują się one w organizmie przez dłuższy czas (nawet powyżej tygodnia przy długich
ciągach alkoholowych), istnieje poważne ryzyko, że reakcja taka zostanie wywołana także u osób, które już odstawiły alkohol.
Uwzględniono też, że osoby uzależnione mają tendencje do ukrywania faktycznej ilości spożytego alkoholu, często też zaprzeczają,
wbrew faktom, jakoby piły.
____________________________________________________________
Narkomania
[edytuj]
Z Wikipedii
Skocz do: nawigacji, szukaj
Merge arrows
Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem lekomania. (dyskusja)
Merge arrows
Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem alkoholizm. (dyskusja)
Narkomania - potoczne określenie odnoszące się do uzależnienia od substancji chemicznych wpływających na czynność mózgu.
Narkomania charakteryzuje się:
* tzw. głodem narkotycznym
* przymusem zażywania środków odurzających
* chęcią zdobycia narkotyku za wszelką cenę i wszystkimi sposobami
W zależności od stosowanego środka uzależniającego zastosowano podział na:
* morfinizm - uzależnienie od zażywania morfiny
* kokainizm - uzależnienie od zażywania kokainy
* heroinizm - uzależnienie od zażywania heroiny
* uzależnienie od wziewnych środków odurzających
* alkoholizm - uzależnienie od zażywania alkoholu
Poza wymienionymi powyżej istnieje jeszcze wiele innych określeń, używanych w literaturze przedmiotu.
Termin narkomania wywodzi się z języka greckiego, "nerke", oznacza odurzenie, "mania" natomiast
szaleństwo.
Zobacz też [edytuj]
* narkotyk, uzależnienie
* "Monar", Marek Kotański
* eteromania
Linki zewnętrzne [edytuj]
* Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
* Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii
* Monar - największa sieć terapeutyczna w Polsce
* Anonimowi Narkomani
* Serwis narkotyki i Ty
* Serwis pomocy uzależnionym
* Internetowy serwis pomocowo-edukacyjny
* Serwis pomocowo-edukacyjny nt. narkomanii
* Stan problemu narkotykowego w krajach Unii Europejskiej
___________________________________________________________________________
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Trendy w światowej produkcji i obrocie narkotykamirodzaje narkotykówNarkotyki są w użyciu w medycynie już od epoki brązunarkotykiNarkotyki Napewno nie moje dziecko publikacja PCPRpierwsza pomoc narkotykimeksykanska masakra narkotykowaBadanie śliny przy podejrzeniu prowadzenia pojazdów pod wpływem narkotykówNarkotyki halucynogenne, część I Klasyczne halucynogeny (indoloalkiloaminy i fenyloalkiloaminy)narkotyki narkomaniaCBOS narkotyki alkohol papierosy PAPNarkotycznenarkotyki w zakladach karnychwięcej podobnych podstron