plik


ANALIZA MECHANIZMU DyWIGNIOWEGO 1. Synteza strukturalna i geometryczna mechanizmu 1. 1. Budowa BaDcucha kinematycznego  schemat ideowy. Symboliczny zapis struktury i parametrw projektowanego mechanizmu przed- stawia tabela 1 Tabela 1 Zakres danych Parametry mechanizmu 0 1( z ) 2( p ) 3( z ) 0 1. Struktura mechanizmu P (O O O ) (s1,v1,0) 2. Parametry kinematyczne czBonu na- pdzajcego (m1,JS1); (m2 ,JS2 ); ( m3 ,JS3 ) 3. Masy i parametry bezwBadno[ci czBo- nw (mi ,JSi ) (0,0), (0,0), (P3 ,M3 ) 4. Obci|enie uoglnionymi siBami ze- wntrznymi (Pi ,Mi ) PR1 5. Uoglniona siBa rwnowa|ca do wy- znaczenia (PR1 lub MR1) Na podstawie symbolicznego zapisu struktury i parametrw BaDcucha kinema- tycznego budujemy jego schemat ideowy (rys. 1). Rys. 1. Schemat ideowy BaDcucha kinematycznego mechanizmu Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 2 1. 2. Ruchliwo[ i klasa mechanizmu Ruchliwo[ mechanizmu w = 3n - 2p5 - p4 (1) liczba czBonw n = 3 ; liczba par kinematycznych klasy 4, p4 = 0 ; liczba par kinematycznych klasy pitej p5 = 4 ; (0,1);(1,2); (2,3);(3,0) w = 3 " 3 - 2 " 4 = 1 Klasa mechanizmu Po odBczeniu czBonu napdzajcego 1 pozostaBe czBony 2 i 3 tworz grup strukturaln. Grupa (2,3) czBon napdzajcy 1 Rys. 2. Ruchliwo[ i klasa mechanizmu Badamy ruchliwo[ grupy strukturalnej po poBczeniu jej czBonw ruchomych z podstaw (rys. 2): n = 2 ; p5 = 3 ; (0,2),(2,3),(3,0) wgr = 3n - 2p = 3 " 2 - 2 " 3 = 0 Grupa strukturalna (2,3 ) jest grup klasy 2 postaci 1. Analizowany mechanizm skBada si z czBonu napdzajcego 1 i grupy struktu- ralnej klasy 2, jest zatem mechanizmem klasy 2. Nazwa strukturalna mechanizmu: mechanizm suwakowo  korbowy Rozwa|any BaDcuch kinematyczny mo|na uzupeBni o symetryczn grup struktu- raln (2 , 3 ) podBczon rwnolegle do czBonu napdzajcego. Schemat rozbudowanego BaDcucha kinematycznego o strukturze rwnolegBej O - O - O P - O - O - O przedstawia rysunek 3, tak zmodyfikowany mechanizm jest me- chanizmem zaciskowym. Nazwa funkcjonalna mechanizmu: mechanizm chwytaka. Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 3 n = 5, p4 = 0, p5 =7 w =1 Rys. 3 Mechanizm chwytaka. 1.3. Ograniczenia geometryczne PrawidBowe funkcjonowanie mechanizmu przedstawionego na rys. 1 uzale|nio- ne jest od odpowiedniego doboru dBugo[ci jego czBonw oraz zakresu przemiesz- czenia (skoku) czBonu napdzajcego. Na rys. 4 przedstawiono trzy charaktery- styczne poBo|enia mechanizmu. sA1 - lewe skrajne poBo|enie zwrotne czBonu 1, sA3 - prawe skrajne poBo|enie czBonu 1 sA2 - poBo|enie czBonu 1 przy ktrym nastpuje zmiana kierunku obrotu czBonu 3. sA "(sA1,sA2 )- czBon 3 wykonuje obrt zgodnie z kierunkiem wskazwek zegara lub przeciwnie do ruchu wskazwek zegara. sA "(sA2 ,sA3 ) - czBon 3 wykonuje obrt przeciwnie do kierunku wskazwek ze- gara je|eli w etapie wcze[niejszym poruszaB si zgodnie ze wskazwkami zegara. Obliczenia kinematyczne i kinetostatyczne przeprowadzone zostan dla sA1)#sA )#sA2 . Skok czBonu napdzajcego musi speBnia warunek "s d" sA2 - sA1 . Dla przyjtych wymiarw czBonw mechanizmu maksymalny mo|liwy skok me- chanizmu wynosi "smax = sA3 - sA1 = 659,2 mm (warto[ odczytana z rysunku 4). Aby mo|liwe byBo przej[cie z poBo|enia 1 do poBo|enia 3 musi by dodatkowo speBniony warunek l31 - l01 + l1 )# l2 )# l31 + l01 - l1 (2) Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 4 Rys. 4. Analiza dopuszczalnego zakresu przemieszczenia (skoku) czBonu napdzajcego 1. 1.4. Model mechanizmu w programie SAM Dobr parametrw BaDcucha kinematycznego. E(650 ,600 ) C( 250 ,600 ) 2 D( 400 ,600 ) 1 3 0 B(100 ,450 ) O( 0,400 ) A(100 ,400 ) Rys. 5. Model mechanizmu w programie SAM Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 5 Do obliczeD kinematycznych przyjto dane: s0 = 100 mm = 0,1m "s = 100 mm = 0,1m vA = 1000mm / s = 1m / s sA = 0A = s0 + v t = (100 +1000t ) [mm]= (0,1 + t ) [m] (3) A Przyjmiemy czas ruchu czBonu 1 , t1 = 0,08 s . Obliczymy poBo|enie czBonu napdzajcego po czasie t1 , sA = 0,1 +1 "0,08 = 0,18 m . Wymiary mechanizmu: lAB = l1 = 50 mm = 0,05 m lBC = l2 = 212,132 mm = 0,21213 m lCD = l31 = 150 mm = 0,15 m lDE = l32 = 250 mm = 0,25 m 2. Analiza kinematyczna mechanizmu 2.1. Analiza kinematyczna mechanizmu metod grafoanalityczn. W celu rozwizania zadania metod grafoanalityczn, mechanizm rysujemy w podziaBce kl w zadanym poBo|eniu dla t=0,08 s (rys. 6). PoBo|enie czBonu nap- dzajcego sA = 0,18 m , prdko[ czBonu napdzajcego v = 1m / s . A Zadanie rozwi|emy wykre[lnie korzystajc z programu AutoCAD. l1 m PodziaBka rysunkowa mechanizmu kl = (l1 ) mm Przyjmiemy poBo|enia [rodkw mas czBonw: lBS2 = 0,106m , lDS3 = 0,05m Zadanie mo|na rwnie| rozwizywa wykre[lnie bez wspomagania komputero- wego. Uzyskamy wwczas mniejsz dokBadno[ obliczeD ale wystarczajc do sprawdzenia poprawno[ci wynikw uzyskanych innymi metodami. ANALIZA PRDKOZCI ms-1 v v A Przyjmujemy podziaBk prdko[ci kv = = (v ) (v ) mm A Analiz prdko[ci przeprowadzimy na podstawie rwnania (vC ) = (vB )+ (vCB ) ( 4) "CD "CB IIOA gdzie: (vB ) = (vA ) Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 6 Rozwizujemy wykre[lnie rwnanie prdko[ci (4) na rysunku 7. Odczytujemy z rysunku 7 warto[ rysunkow (vC ) a nastpnie obliczamy warto[ prdko[ci vC . vC = (vC )kv = 0,367 m / s analogicznie vCB = (vCB )kv = 0,950 m / s l1 m kl = ( l1 ) mm Rys. 6. AaDcuch kinematyczny mechanizmu w zadanym poBo|eniu w podziaBce dBugo[ci kl ms-1 v v A kv = = (v ) (v ) mm A Obliczamy prdko[ci ktowe : vCB 2 = = 4,480 s-1 ; CB vC 3 = = 2,445 s-1 CD Rys. 7. Plan prdko[ci mechanizmu Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 7 Prdko[ci punktw E, S3 obliczamy ze wzorw: vS3 = DS3 "3 = 0,1223 m / s ; vE = DE "3 = 0,6110 m / s Prdko[ punktu S2 znajdziemy wyznaczajc poBo|enie punktu s2 na planie prdko[ci na podstawie proporcji: bs2 BS2 BS2 = ; bs2 = bc (5) bc BC BC Mo|na rwnie| skorzysta z rwnania (vS2 ) = (vB ) + (vS2B ) (6) IIOA "BC vS2 = (vS2 )kv = 584,4 "0,001 = 0,5844 m / s . ANALIZA PRZYSPIESZEC Analiz prdko[ci przeprowadzimy na podstawie rwnania: n t n t (aC ) = (aB )+ (aCB )+ (aCB ) = (aC )+ (aC ) (7) "CB "CD =0 IICB IICD gdzie: n 2 aCB = 2CD = 4,2571 m " s-2 n 2 aC = 3CD = 0,8965 m " s-2 a anCB ms-2 Przyjmujemy podziaBk przyspieszeD ka = = (a ) mm (anCB ) n n aCB aC n n (aCB ) = [ mm ] ; (aC ) = [ mm] ka ka Rozwizujemy wykre[lnie rwnanie (7) jak pokazano na rysunku 8. Odczytujemy warto[ci rysunkowe przyspieszeD i nastpnie obliczamy: aC = (aC )" ka = 4,403 m " s-2 , t t aC = (aC )" ka = 4,311 m " s-2 , t t aCB = (aCB ) " ka = 1,125 m " s-2 t t aCB 1,1255 aC 4,3111 2 = = = 5,305 ; 3 = = = 28,740 s-2 BC 0,2121 CE 0,150 Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 8 Przyspieszenie punktu E znajdziemy z rwnania: n t aE = aE + aE (8) n 2 t gdzie: aE = 3 DE ; aE = 3DE aE DE DE 0,25 lub z proporcji: = ; aE = aC ; aE = 4,403 = 7,339 ms-2 . aC CD CD 0,15 Przyspieszenie punktu S3 znajdziemy wyznaczajc jego poBo|enie na planie przy- spieszeD (punkt s3 ) z proporcji ds3 DS3 DS3 = ; ds3 = ed (9) ed ED ED aS3 = (aS3 )ka = 1,466 ms-2 Analogicznie zajdziemy przyspieszenie punktu S2 bs2 BS2 BS2 = ; bs2 = bc (10) bc BC BC aS2 = (aS2 )ka = 2,202 ms-2 a an ms-2 CB ka = = (a) mm (an ) CB Rys. 8. Plan przyspieszeD mechanizmu Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 9 2.2. Analiza kinematyczna mechanizmu metoda analityczn Rys. 9. Wielobok wektorowy mechanizmu Dane: sA = s0 + vAt = (0,1 + 0,1t) [m] l1, l2 , l31, l01, l02 , A = 0, 1 = 90o , 01 = 270o , 02 = 180o Obliczy:2 , 3 , 2 , 3 , 2 , 3 , vC , aC , vE , aE Mechanizm opisujemy wielobokiem wektorowym (rys. 9) sA + l + l + l + l + l = 0 (11) 1 2 31 01 02 Mechanizm opisany jest przez n = 6 wektorw. Nale|y zatem przyj do obli- czeD 2n - 2 = 10 parametrw mechanizmu. Po zrzutowaniu na osie mamy: sA + l2 cos2 + l31 cos3 - l02 = 0, (12) l1 + l2 sin2 + l31 sin3 - l01 = 0 PrzeksztaBcamy ukBad rwnaD (12) do postaci: sA + l2 cos2 - l02 = -l31 cos3 , (13) l1 + l2 sin2 - l01 = -l31 sin3 Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 10 Oznaczajc: A = sA - l02 ; B = l1 - l01 mamy: A + l2 cos2 = -l31 cos3, (14) B + l2 sin2 = -l31 sin3 Rwnania (14) podnosimy do kwadratu i dodajemy stronami 2 2 A2 + 2Al2 cos 2 + B2 + 2Bl2 sin2 + l2 - l31 = 0 (15) Rwnanie (15) dzielimy przez 2Al2 2 2 A2 + B2 + l2 - l31 B + cos2 + sin2 = 0 (16) 2Al2 A 2 2 A2 + B2 + l2 - l31 B l1 - l01 Oznaczajc:C = ; D = = otrzymujemy: 2Al2 A sA - l02 C + cos2 + D sin2 = 0, (17) C + cos2 = -D sin2 Po podniesieniu (7) stronami do kwadratu mamy: (1 + D2 )cos2 2 + 2 cos2 + (C2 - D2 ) = 0 (18) Po podstawieniu w = cos 2 otrzymamy rwnanie kwadratowe postaci: (1 + D2 )w2 + 2Cw + (C2 - D2 ) = 0 (19) Obliczenia przeprowadzamy dla t = t1 = 0,08s , co odpowiada poBo|eniu sA = 0,18m i przyjmujemy zgodnie z danymi z programu SAM warto[ci l1 = 0,05m, l2 = 0,212132m, l31 = 0,15m, l32 = 0,25m, l01 = 0,2m, l02 = 0,4m, Otrzymujemy: B l1 - l01 0,05 - 0,2 D = = = = 0,6818 A SA - l02 0,18 - 0,4 2 2 A2 + B2 + l2 - l31 0,222 + 0,152 + 0,2121322 - 0,152 C = = = -1,00066 2Al2 2(- 0,22)" 0,212132 2 1,4648w - 2,00132w + 0,53647 = 0 (20) Obliczamy pierwiastki rwnania (20): " = 0,8619967 ; " = 0,928437 w1 = 0,366216 ; w2 = 1,0000 o a nastpnie dwie warto[ci kta: 2(1) = 68,517 , 2 = 0o (2) Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 11 Na podstawie rysunku 9 przyjmujemy rozwizanie 2 , natomiast rozwizanie (1) 2 odrzucamy. (2) Z pierwszego z rwnaD (13) wyznaczamy kt 3 sA + l2 cos2 - l02 0,18 + 0,212132 cos 68,517 - 0,4 cos3 = - = - = 0,948746 l31 0,15 3 = 341,576o W celu wyznaczenia prdko[ci ktowych czBonw 2 i 3 r|niczkujemy pierwsze z rwnaD (12) otrzymujc: v - l22 sin2 - l313 sin3 = 0 (21) A & & gdzie: 2 = 2 3 = 3 W celu wyznaczenia prdko[ci ktowej 3 obracamy ukBad wspBrzdnych o kt2 Rwnanie (21) przyjmuje posta: v cos 2 - l22 sin(2 - 2 ) - l313 sin(3 - 2 ) = 0 A std: v cos 2 1 " cos 68,517 A 3 = = = -2,445s-1 (22) l31 sin(3 - 2 ) 0,15 sin 273,059 Analogicznie obracajc ukBad wspBrzdnych o kt 3 mamy: v cos 3 - l22 sin(2 - 3 ) - l313 sin(3 - 3 ) = 0 A std: v cos 3 1 " cos 341,576 A 2 = = = 4,479s-1 (23) l31 sin(2 - 3 ) 0,212132 sin( -273,059 ) W celu wyznaczenia przyspieszeD ktowych r|niczkujemy rwnanie (21) & zgodnie z tematemv = aA = 0 A 2 2 - l22 sin2 - l22 cos 2 - l313 sin3 - l313 cos 3 = 0 (24) Przyspieszenie ktowe 3 otrzymamy obracajc ukBad wspBrzdnych o kt 2 : 2 2 - l22 sin(2 - 2 ) - l22 cos(2 - 2 ) - l313 sin(3 - 2 ) - l313 cos(3 - 2 ) = 0 std 2 2 l22 + l313 cos(3 - 2 ) 3 = - = l31 sin(3 - 2 ) (25) 2 0,212132 " 4,4792 + 0,15 " 2,445 cos 273,059 - = 28,731s-2 0,15 sin 273,059 Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 12 Przyspieszenie ktowe 2 otrzymamy obracajc ukBad wspBrzdnych o kt 3 2 2 - l22 sin(2 - 3 ) - l22 cos(2 - 3 ) - l313 sin(3 - 3 ) - l313 cos(3 - 3 ) = 0 std: (26) 2 2 l22 cos(2 - 3 ) + l313 2 = - = l2 sin(2 - 3 ) 0,212132 " 4,4792 cos( -273,059 ) + 0,15 " 2,4452 - = -5,305s-2 0,212132 " sin( -273,059o ) W celu wyznaczenia parametrw kinematycznych dowolnego punktu mechani- zmu, tzn. jego toru, prdko[ci i przyspieszenia nale|y napisa rwnanie jego wek- tora promienia wodzcego. PrzykBadowo, aby wyznaczy parametry ruchu dla punktu E , znajdujemy jego promieD r na podstawie rysunku 9. E r = sA + l + l + l + l (27) E 1 2 31 32 Nastpnie wyznaczamy jego wspBrzdne: rEx = sA + l2 cos2 + (l31 + l32 )cos3 (28) rEy = l1 + l2 sin2 + (l31 + l32 )sin3 Zale|no[ (28) jest parametrycznym rwnaniem toru punktu E R|niczkujc (28) otrzymujemy wspBrzdne wektora prdko[ci: drEx drEx vEx = ; vEx = (29) dt dt 2 std vE = (vEx )2 + (vEy ) (30) R|niczkujc powtrnie (29) otrzymujemy wspBrzdne wektora przyspieszenia d2rEy d2rEx aEx = ; aEx = (31) 2 dt dt2 std 2 aE = (aEx )2 + (aEy ) (32) 2. 3. Wykresy kinematyczne 1. 3. 1. Wykresy kinematyczne w programie SAM. Wykorzystujc zbudowany w programie SAM model mechanizmu wyznaczamy wykresy kinematyczne poszukiwanych parametrw kinematycznych w funkcji cza- su t lub w funkcji przemieszczenia liniowego jego czBonu napdzajcego sA Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 13 W rozwa|anym mechanizmie s to przebiegi: 2 = 2(t),2 = 2(t),2 = 2(t),3 = 3(t),3 = 3(t),3 = 3(t) lub 2 = 2(sA),2 = 2(sA),2 = 2(sA),3 = 3(sA),3 = 3(sA) oraz 3 = 3(sA). Przebiegi w funkcji czasu oraz przemieszczenia maj w tym wypadku taki sam charakter, ze wzgldu na staB prdko[ liniow vA czBonu napdzajcego. Dodatkowo wyznaczamy np. prdko[ i przyspieszenie caBkowite punktu E tzn. vE (t),aE (t) lub vE (sA),aE (sA). Wykresy kinematyczne analizowanego mechanizmu przedstawiono na rysunkach: 10, 11, 12, 13, 14. 2(t) 3(0,08) = -18,442o 3(t) 3(t) o [ ] 2(t) 2(0,08) = -111,550o t[ s ] Rys. 10. Wykresy 2(t), 3(t) z programu SAM Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 14 2(t) 2(t) 3(t) [ s-1 ] 2(0,08) = 4,477 3(t) 3(0,08) = -2,444 t[ s ] Rys. 11. Wykresy 2(t), 3(t) z programu SAM 2(t) 3(t) 3(0,08 ) = 28,729 3(t ) [ s-2 ] 2(0,08 ) = -5,302 2(t ) t[ s ] Rys. 12. Wykresy 2(t), 3(t) z programu SAM Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 15 vC (t) vE (t) [ m " s-1 ] vE (t) vE (0,08) = 0,611 vC(t) vC (0,08) = 0,367 t[ s ] Rys. 13. Wykresy vC(t), vE (t) z programu SAM aC (t) aE (t ) [ m " s-2 ] aE (t) aE (0,08) = 7,336 aC (t) a (0,08) = 4,402 C t [ s ] Rys. 14. Wykresy aC(t), aE (t) z programu SAM Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 16 2. 3. 2. Wykresy kinematyczne otrzymane na podstawie obliczeD analitycznych. Na podstawie otrzymanych zwizkw analitycznych mo|na sporzdzi wykresy kinematyczne dla tych samych parametrw kinematycznych wykorzystujc takie programy komputerowe jak: MATHCAD, MATLAB, EXCEL i inne. Wyznaczenie tych charakterystyk nie jest obowizkowe. 2.4 Porwnanie wynikw analizy kinematycznej dla zadanego poBo|enia me- chanizmu. Wyniki analizy kinematycznej mechanizmu dla poBo|enia czBonu napdzajcego sA(t1 = 0,08) = 0,18m zestawiono w tabeli 2. Tabela 2. Porwnanie wynikw analizy kinematycznej. Lp. Parametr SAM Metoda Metoda Grafoanalityczna Analityczna o 1 2 [ ] -111,550+180 68,518 68,517 3 2 -18,442+360 341,580 341,576 2 3 4,480 4,480 4,479 3 4 -2,45 2,445 -2,445 2 5 -5,302 5,305 -5,305 3 6 28,729 28,740 28,731 vC 7 0,367 0,367 - vE 8 0,611 0,611 - vS2 9 - 0,584 - vS3 10 - 0,122 - aC 11 4,402 4,403 - aE 12 7,336 7,339 - aS2 13 - 2,202 - aS3 14 - 1,466 - Porwnanie obliczeD wynikw w tabeli 2 wskazuje na ich zgodno[ co oznacza, |e nie popeBniono bBdw obliczeniowych. Du|a dokBadno[ obliczeD metody gra- foanalitycznej wynika z zastosowania do wykonywania rysunkw programu Auto- CAD. R|nice warto[ci ktw 2 i 3 otrzymanych w programie SAM i w oblicze- niach analitycznych oraz na rysunkach wynikaj ze sposobu ich mierzenia w pro- gramie SAM. O poprawno[ci obliczeD [wiadczy jednak wynik sum kontrolnych podanych w tabeli 2. Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 17 3. Analiza kinetostatyczna mechanizmu 3. 1 Obliczenie mas i momentw bezwBadno[ci czBonw Zgodnie z wymaganiami zadania wszystkie czBony mechanizmu traktujemy jako masowe. Uwzgldnimy wpByw siB ci|ko[ci na obci|enie mechanizmu. ZakBada- my, |e czBony 2 i 3 wykonane s ze stali i maj ksztaBt pBaskownikw o przekroju prostoktnym z godnie z rysunkiem 15. Rys. 15. Schemat konstrukcyjny czBonw 2 i 3. Do obliczeD przyjmujemy: masa wBa[ciwa stali  = 7,8 "10-3 g / mm3 a = 30mm,b = 40mm,l2 = lCD = 212 mm, l3 = l31 + l32 = lDF = 400 mm Obliczamy masy czBonw: m2 = V2 =  " l2ab = 7,8 "10-3 " 212 " 30 " 40 = 1984 g E" 2 kg , m3 = V3 =  " l3ab = 7,8 "10-3 " 400 " 30 " 40 = 3744 g E" 3,7kg Przyjmiemy mas czBonu 1, m1 = 2 kg . Poniewa| czBon 1 wykonuje ruch postpowy jednostajny , zgodnie z warunkami zadania, zatem zarwno siBa bezwBadno[ci tego czBonu B1 = maS1 = 0 , jak rwnie| moment siB bezwBadno[ci MB1 = JS1 " 1 = 0 . Moment bezwBadno[ci czBonu przedstawionego na rysunku 15 wzgldem [rod- ka masy obliczamy ze wzoru: 2 b2 + l JS = m " (33) 12 je[li l*#*#b to stosujemy wzr przybli|ony 2 l JS = m " (34) 12 Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 18 Obliczamy momenty bezwBadno[ci czBonw wzgldem [rodkw mas, ktre znajduj si w poBowie dBugo[ci czBonw na podstawie wzoru (34): 2 l2 0,2122 JS2 = m2 " = 2,0 " = 7,5 "10-3 kgm2 12 12 2 l3 0,42 JS3 = m3 " = 3,7 " = 49,33 "10-3 kgm2 12 12 3.2. Obliczenie siB ci|ko[ci, siB bezwBadno[ci i momentw od siB bezwBadno[ci oraz przyjcie zewntrznych siB i momentw oporu SiBy ci|ko[ci czBonw: G1 = m1g ; G2 = m2g ; G3 = m3g : G1 = G2 = 19,62 N; G3 = 36,30 N SiBy bezwBadno[ci czBonw: B = -m2 aS2 ; B2 = m2aS2 = 2 " 2,016 = 4,03 N , 2 B = -m3 aS3 ; B3 = m3aS3 = 3,7 "1,466 = 5,42 N 3 Obliczamy momenty od siB bezwBadno[ci czBonw M = -JS2  ; MB2 = JS22 = 7,5 "10-3 " 5,3 = 0,04 Nm , B2 2 M = -JS3  ; MB3 = JS33 = 49,33 "10-3 "28,73 = 1,42 Nm B3 3 Przyjmujemy siB zewntrzn oporu P3 = 10N oraz zewntrzny moment opo- ru M3 = 2 Nm . Punkt przyBo|enia siBy, jej kierunek oraz zwrot siBy i zwrot momentu oporu przedstawiono na rysunku 16. 3.3. Wyznaczenie reakcji w parach kinematycznych oraz siBy rwnowa|cej meto- d grafoanalityczn Rysujemy mechanizm w podziaBce dBugo[ci kl zaznaczajc na rysunku zwroty przyspieszeD ktowych czBonw oraz zwroty i kierunki przyspieszeD liniowych [rodkw mas czBonw. Obci|amy mechanizm siBami ci|ko[ci, siBami bezwBadno- [ci i momentami od siB bezwBadno[ci oraz uoglnionymi siBami zewntrznymi oporu jak pokazano na rysunku 16. Rysunki wykorzystywane do analizy kinetostatycznej metod grafoanalityczn wykonamy w programie AutoCAD. Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 19 kl = Rys. 16. Mechanizm z ukBadem siB zewntrznych bez siBy rwnowa|cej Analiza siB dziaBajcych na grup strukturaln (2,3). Uwalniamy od wizw grup strukturaln (2,3) rozkBadajc reakcje w przegu- bach na skBadowe styczne i normalne dla czBonw zgodnie z rysunkiem 17a. Rys. 17. UkBad siB zewntrznych i reakcji przyBo|onych do grupy strukturalnej (2,3) Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 20 Zapisujemy wektorowe rwnania rwnowagi siB dziaBajcych na czBony 2 i 3. n t R = R + R + G2 + B + R = 0 " i(2) 12 12 2 32 t n R = R + P + B + G3 + +R + R = 0 (35) " i(3) 23 3 3 03 03 Po dodaniu stronami rwnaD (34) otrzymujemy warunek rwnowagi siB dziaBaj- cych na grup: n t t n R + R + G2 + B2 + P + B3 + G3 + R + R = 0 (36) 12 12 3 03 03 Rwnanie (36) zawiera cztery niewiadome, aby wic mo|na je byBo rozwiza korzystajc z wieloboku wektorowego siB, nale|y w pierwszej kolejno[ci wyznaczy t t reakcje styczne R oraz R ukBadajc warunki rwnowagi momentw wszyst- 12 03 kich siB osobno dla czBonu 2 oraz dla czBonu 3 wzgldem punktu C, ktry nale|y do wsplnej pary kinematycznej grupy. t Mic = 0 ; G2 " h1 - B2 " h2 + MB2 - R12 " BC = 0 " (2) G2 " h1 - B2 " h2 + MB2 t std R12 = (37) BC 19,62 " 0,039 - 4,03 " 0,027 - 0,039 t R12 = = 3,28N 0,2121 t Mic = 0 ; - G3h3 - B3 " h4 - MB3 + M3 + P3h5 + R03 "CD = 0 " (3) G3h3 + B3 " h4 + MB3 - M3 - P3h5 t std R03 = (38) CD 36,3 " 0,190 + 5,42 " 0,196 +1,42 - 2 -10 " 0,358 t R03 = = 25,35 N 0,150 n n Rwnanie (36) zawiera teraz tylko dwie niewiadome R oraz R03 . 12 W celu graficznego rozwizania rwnania (36) przyjmujemy podziaBk rysunko- G2 N w siB kR = . Otrzymujemy teraz rwnanie rwnowagi w postaci ry- mm (G2 ) sunkowej n t t n (R12 ) + (R12 ) + (G2 ) + (B2 ) + (P3 ) + (B3 ) + (G3 ) + (R03 ) + (R03 ) = 0 (39) Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 21 Rozwizanie graficzne rwnania (39) przedstawiono na rysunku 18. G2 N kR = (G2 ) mm Rys. 18. Plan siB przyBo|onych do grupy strukturalnej (2,3) zgodnie z rwnaniem (39) Na podstawie rysunku 18 odczytujemy: n n R12 = (R12 )kR = 19,98 N R12 = (R12 )kR = 20,24 N oraz n n R03 = (R03 )kR = 32,42 N R03 = (R03 )kR = 20,22 N Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 22 Na podstawie ukBadu rwnaD (35) oznaczamy wektory (R23 ) i (R32 ) na planie siB (rys. 18). R23 = R32 = (R23 )kR = 6,30 N Analiza siB dziaBajcych na czBon napdzajcy CzBon napdzajcy uwalniamy od wizw zgodnie z rys 19 a. Rwnanie rwnowagi siB dziaBajcych na czBon napdzajcy w postaci rysunkowej ma posta. (R21 ) + (G1 ) + (PR1 ) + (R01 ) = 0 (40) G1 N PodziaBka rysunkowa kR = (G1) mm Graficzne rozwizanie rwnania (40) z uwzgldnieniem podziaBki kR przedstawia rys. 19. a) b) Rys. 19. Analiza siB dziaBajcych na czBon napdzajcy: a) czBon napdzajcy uwolniony od wizw; b) plan siB czBonu napdzajcego Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 23 Z rwnania rwnowagi momentw wzgldem punktu A wyznaczamy moment utwierdzenia MiA = 0; R21 " h6 - M01 = 0 (41) " std M01 = R21 " h6 M01 = 20,24 " 0,010 = 0,2024 Nm Na podstawie rysunku 19 obliczamy R01 = kR(R01 ) = 39,40 N ; PR1 = kR(PR1 ) = 4,26 N 3. 4. Obliczenie siBy rwnowa|cej metod mocy chwilowych. Mechanizm rysujemy w podziaBce kl i obci|amy wszystkimi obliczonymi si- Bami zewntrznymi, do czBonu napdzajcego przykBadamy siB rwnowa|c PR1 o zwrocie zgodnym ze zwrotem prdko[ci liniowej czBonu. Rysujemy wektory prd- ko[ci liniowych wszystkich punktw przyBo|enia siB oraz oznaczamy prdko[ci k- towe wszystkich czBonw mechanizmu. Schemat obliczeniowy mechanizmu przed- stawia rysunek 20. Rys. 20. Schemat obliczeniowy mechanizmu metod mocy chwilowych Rwnanie mocy chwilowych dla powy|szego mechanizmu ma posta PR1 "v + G1 "v + G2 "vS2 + B2 "vS2 + MB2 "2 + G3 "vS3 + B3 "vS3 + MB3 "3 + A A + P3 "vE + M3 "3 = 0 (42) Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 24 Po rozpisaniu iloczynw skalarnych mamy PR1 "vA + G1 "vA cos1 + G2 "vS2 cos2 + B2 "vS2 cos3 + MB2 "2 + + G3 "vS3 cos4 + B3 "vS3 cos5 + MB3 "3 + P3 "vE cos6 - M3 "3 = 0 std -G1 "vA cos1 - G2 "vS2 cos2 - B2 "vS2 cos3 - MB2 "2 PR1 = vA (43) - G3 "vS3 cos4 - B3 "vS3 cos5 - MB3 "3 - P3 "vE cos6 + M3 "3 vA Po podstawieniu warto[ci liczbowych otrzymamy -19,62 "1cos 90o -19,62 " 0,58 cos107,3o - 4,03 "0,58 cos66o - 0,04 " 4,48 PR1 = vA 36,3 "0,12 cos11,7o - 5,42 " 0,12 cos18,4o -1,42 " 2,44 -10 "0,61cos153,4o + 2 " 2,45 1 PR1 = 4,29 N 3.5. Wyznaczenie siBy rwnowa|cej w programie SAM Model mechanizmu w programie SAM uzupeBniamy narzucajc czBonom 1, 2 i 3 masy oraz momenty bezwBadno[ci, oraz przykBadajc zadan siB zewntrzn i moment siB zewntrznych (rys.21). Warto[ odczytanej z wykresu siBy rwnowa|cej (rys. 22) dla zadanego poBo- |enia czBonu napdzajcego wynosi PR1 = 4,23 N . Rys. 21. Model mechanizmu do analizy kinetostatycznej w programie SAM Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis PrzykBad analizy mechanizmu dzwigniowego 25 PR1(t ) [ N ] PR1(0,08) = 4,23 N t[ s ] Rys. 22. Charakterystyka siBy rwnowa|cej Pr1(t ) z programu SAM 3. 6. Porwnanie wynikw obliczeD siBy rwnowa|cej Wyniki obliczeD siBy rwnowa|cej dla mechanizmu w zadanym poBo|eniu ze- stawiono w tabeli 3. Tabela 3. Porwnanie wynikw obliczeD siBy rwnowa|cej Metoda grafoanalityczna Metoda mocy chwilowych Obliczenia w programie SAM PR1 PR1 PR1 4,26 N 4,29 N 4,23 N Porwnanie wynikw wskazuje, |e obliczenia zostaBy wykonane poprawnie Opracowali: H. Jaworowski, J. Felis

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Żeglarstwo morskie osób niewidomych na przykładzie projektu Zobaczyć Morze
Przykładowe pytania na egzaminie
49 przyklad projektu elektryki
Automation Studio Przykladowy Projekt
1696 przykladowe zadania na,rok 12
Kawerny solne – magazynowanie gazu Gazownictwo projekt na 5
Mechanika gruntów Projekt Na 5
Przykładowy Projekt Specyfikacja CSDBS
Przykladowe polecenia na online
BDII Projekt na zaliczenie księgarnia internetowa
przykladowe zadania na kolokwium nr 1? di 09
notatek pl przykladowe pytania na egzamin zbrojenie
Wzor projektu na 30 maj pdf
PRZYKŁADOWY PROJEKT EGZAMINU MIESZANKA
Przyklad I zadania na kolokwium

więcej podobnych podstron