9890666139

Polityka i planowanie przestrzennego zagospodarowania 15

prowadzenie terytorialnej koordynacji inwestycji, ale nie troszczy się już zbytnio o zapewnienie tym władzom skutecznego wpływu na decyzje inwestorów należących do różnych resortów i na zasilanie procesu realizacyjnego w środki finansowo-rzeczowe. System zasilania sprzężony jest zresztą wyłącznie z organizacyjną strukturą gospodarki. W rezultacie decyzje w sprawie przestrzennej alokacji nakładów inwestycyjnych podejmowane są ciągle w sposób zindywidualizowany, przy uwzględnianiu tzw. korzyści zewnętrznych tylko w oparciu o istniejący stan zagosr podarowania, gdyż tylko on dostrzegany jest przez decydentów środków. Wie może to nie przyczyniać się do dodatkowego umacniania „sztywności” istniejącej struktury przestrzennej, a więc i utrudniać jej modyfikowania przez politykę państwa.

Zespół ważnych problemów wyłania się na tle reformy podziału administracyjnego kraju. Z jednej strony pociągnęła ona za sobą przystosowanie podziału administracyjnego do struktury regionalnej i w istotnym stopniu zapewniła spójność obszarów działania władz i organów administracji państwowej w terenie z granicami kompleksów terytorialno-gospodarczych, z drugiej strony tworzy potrzebę znalezienia nowych rozwiązań organizacyjno-metodycznych i proceduralnych w planowaniu i zarządzaniu.

W ostatnich latach można było obserwować w Polsce wyjątkową intensyfikację poszukiwań teoretycznych i praktycznych w dziedzinie tworzenia podstaw nowoczesnej polityki przestrzennej. Poprzez opracowanie planu przestrzennego zagospodarowania kraju do 1990 r. nastąpiło dopełnienie o element najważniejszy podsystemu planów przestrzennych — umożliwiający jego powiązanie z innymi ogniwami planowania rozwoju gospodarki narodowej. Prace nad planem krajowym dostarczyły też okazji do wzmożenia prac badawczych i wzbogacenia ustaleń naukowych. Wprowadzono do nich nowe elementy z zakresu metod planowania w skali kraju, w skali makroregionów i aglomeracji miejskich. Opublikowano szereg prac o istotnym znaczeniu poznawczym — a dokumenty i sprawozdania z dyskusji na forum Rządowego Zespołu Ekspertów zawierają jeszcze bogaty materiał oczekujący na pełniejsze wykorzystanie i opracowanie.

Rezultaty te tworzą dogodną podstawę do rozwinięcia dalszych poszukiwań. Ich kierunkiem podstawowym powinno być — zdaniem autora artykułu — zdynamizowanie planowania przestrzennego, rozwinięcie teorii strategii działania w polityce przestrzennej, ściślejsze jeszcze zespolenie jej z ogólną strategią rozwoju kraju, opracowanie adekwatnych do obecnych potrzeb metod i narzędzi sterowania przez państwo procesem rozwoju społeczno-ekonomicznego w wymiarze przestrzennym.

BOJIECJIAB B14HHPCKM

nOJIMTMKA M nJIAHMPOBAHME TEPPMTOPMAJIbHO-SKOHOMMHECKOrO

PA3BMTMH CTPAHbl

Abtop npeflCTaBMji cbom B3rjiHAbi Ha TeMy o6ihmx npo6jieM TeppnTopnajibHOM

riOJlMTMKM M njiaHMpOBaHMH TeppMT0pMaJIbH0-3K0H0MMHeCK0r0 pa3BMTMH CTpaHbl. CoAepjKaHwe nepe^aHO _B c£>opMe Te3ncoB, 6e3 noApoÓHoro o6ocHOBaHMH, noAnepKM-BaiOTCH OAHaKO oTAejibHbie Bonpocbi, KOTopbie MoryT B036y?KAaTb coMHeHMH u pa3-HorjiacwH.