1155787727

30 Zdobyć historię.

Zgodnie z tym, co twierdzi Szymutko, owa maniacka wręcz złożoność i precyzja przedstawienia nic jest złośliwością autora, ale troską „by żadna ze scen pow ieściowych nie była oderwana od podłoża historycznego, by nie upodobniła się do ahistorycznej fikcji” . Tej rozległości przedstawienia towarzyszy rozległość semantyczna. Brak w tych powieściach jednoznacznych, ukierunkowanych informacji czy oznak, nie ma też gwarancji ich prawdziwości. Trafność zrekonstruowanego przedstawienia nie jest dana, ale stanowi zdobycz, którą poprzedza realny, fizyczny i intelektualny wysiłek lektury. Czytelnik obcuje od początku z ruinami przedstawienia, którego elementy zostały użyte przez pisarza do budowania rudymentów akcji, dialogów postaci, opisów — słowem — zostały stematyzowane.

Koncepcja Szymutki ujmuje przedstawienie w powieściach Parnickiego w triadę: tekst utworu — tekst historii — byt historii. Tekst utworu jest niewystarczający dla rozumiejącej lektury, dlatego musi być traktowany jako „skrót, synckdocha całości”³¹. Rekonstrukcja brakujących elementów jest konieczna dla zrozumienia elementarnych przebiegów' fabuły, wyglądów przedmiotów i postaci, motywacji ich działań. Stanowi podstawowy, wstępny warunek odbioru. Na dalszym planie lektura odtwarzająca jest powtórzeniem procesu (stematyzowanego w powieści) procesu opanowywania dziejowości.

U Szymutki. podobnie jak w koncepcji Ricoeura, pojawiają się wątpliwości, co do arbitralności lub motywacji przejścia od części do całości, od tekstu utworu do tekstu historii. Wypełnienie synekdochy ma być motywowane odkrytym „układem samowyjaśniającym”, ale też nie ma nigdy pewności, że odkryje się go w pełni. Parnicki nic tworzy' jednak rebusów tekstowych dla udręczenia czytelnika, wiele zagadek ma rozwiązanie, a zabiegi, jakie musimy wykonać w trakcie ich rozwiązywania mają istotne znaczenie w projektowaniu stylu odbioru zamierzonego przez pisarza. W tej dynamice tworzenia i rozbijania przedstawienia Parnicki ukazuje się jako pisarz niebywale św iadomy konsekwencji ujęcia św iata przez język. Autor, tworząc tekst pow ieści usiany zagadkami i opierający się scalającej lekturze, zdaje się uprzedzać przeklętą problematykę mimesis. W tym celu konstruuje przedstawienie „w ruchu”, chronione przed ześlizgnięciem się w chaos szczegółów bądź totalność wyjaśnienia przez fabułę.

Weryfikacja udanej rekonstrukcji kompletnego przedstawienia świata może przyjść tylko z tekstu utworu. Motywacja dopełnienia części do całości jest zawsze w jakimś stopniu arbitralna, nie ma naturalnej motywacji pozwalającej włączyć dane zdarzenie lub działanie postaci w' porządek fabuły historii. Ważniejsze jest jednak to, że Parnicki nie pozwala nam na ekspiacyjną formulę „kola hermeneutycznego”, uprzedza dekonstrukcyjną lekturę i sam rozbija spójność naszych konstrukcji, tworząc ilościową i semantyczną niedomykalność przedstawienia tego, jak zjawia się historia w tekście utworu. „Utwór Parnickiego jest sprzeciwem literatury wobec historii w imię historii”

Jak pokazuje praktyka czytania tej twórczości, zwrot metodologiczny zaproponowany przez Stefana Szymutkę nic ułatwia lektury, a sama rekonstrukcja w postaci streszczenia nie może też i nie jest w stanie jej zastąpić. W wy siłku, złości, męce rekonstnikcyjnego czytania kryje się bowiem istota dialogu pisarza z odbiorcą i dziejami, dialogu wymuszającego na czytelniku podjęcie wspólnego z pisarzem dążenia do uchwycenia i przedstawienia jednostkowości istnienia w historii. W tej perspektywie Parnicki ,jest raczej dzieckiem, które staw ia kulturze wymagania, jakim ona sprostać nie może: gdyby mogła, nikt by już więcej nie narzekał na kryzys kultury...”³³.

³²    Ibidem, s. 214.

³³    S. Szymutko, Parnicki — ostatni pisarz bytu, [W:) Sporne postacie polskiej literatury współczesnej. Kontynuacje, pod redakcją A. Brodzkiej i L. Burskiej. Warszawa 1996, s. 112.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
44 Zdobyć historię. Zgodnie z tym, skuteczność mimetycznego odwzorowania może być jedynie weryfikowa
img154 154 Zgodnie z tym, co powiedzieliśmy wcześniej, sypnął aproksymujący może mieć przebieg dowol
CCF20081129015 .wić..Dzisiaj historia jest tym, co przekształca dokumenty w zabytki, ico odsłania —
96 Zdobyć historię. ności świata. Co jednak skwapliwie podkreśla w powieści maska 7 — Olibrios
strelau1 348 METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH I DIAGNOSTYCZNYCH Zgodnie z tym, co wcześniej napisaliśmy,
Zarz Ryz Finans R08 9 Rozdział 8Kontrakty futures Zgodnie z tym, co powiedzieliśmy w rozdziale 2, ko
Zarz Ryz Finans R17U7 17. Pomiar ryzyka odmowy zapłaty i zarządzanie tym ryzykiem 557 Zgodnie z tym,
DSC25 (8) zmieniły kierunek kapitalistycznej gospodarki w sposób bardziej fundamentalny i dominując
Scan0022 (19) 42 tygenów, na które podatna jest lub może być dana osoba. Zgodnie z tym, co wyżej zos
67746 tomI (267) Badanie pacjenta dla potrzeb fizjoterapii 269 Zgodnie z tym co powiedziano nieco wy
[Hayate]Mahou Sensei Negima vol14 ch127 pg134 lg®fl — CHCIAŁABYM ZOBACZYĆ ARTEFAKT yue-- y iii/ /IS
1.1 Główne wnioski wynikające z prac analitycznych Zgodnie z tym, co zostało zasygnalizowane wcześni
skanuj0032 takim potrzebować. Nigdy jednak w historii relacji tego, co boskie, z tym, co ludzkie, i
IMAG1365 Prawda, sprawiedliwość, historia i inne dziwne rzeczy jako prawd o tej samej prawomocności
JA2 X Zgodnie z tym prawem siła tarcia proporcjonalna do pownerzdMi gradientu prędkości, co mo
Kolendowicz5 ■ Zgodnie z wyrażonym wyżej twierdzeniem trzy siły są w równowadze wówczas, gdy wielob

więcej podobnych podstron