3870137162
176 A SUCHAR DA-SOBCZYX
brzeszynie. Tu pierwotny problem otrzymywania kamfory z polskich surowców przerodził się w wieloletnie, wielopokoleniowe zainteresowanie chemią terpenów.
Analizowano we Lwowie możliwości przeprowadzania reakcji chlorowodoro-wania na terpentynach i ten fragment przekazano do zastosowania przemysłowego. Kolejne badania to katalityczna izomeryzacja pinenu do kamfenu; gdy ukończono prace w skali laboratoryjnej i przechodzono do półtechnicznej - wybuchła druga wojna światowa.
Sucharda zajmował się działaniem kwasów na pinen. W przeciwieństwie do produktów addycji kwasu siarkowego i kwasów sulfonowych, które okazały się nieciekawe, przyłączenie do pinenu kwasu azotowego dające mieszaninę azotanów' terpineolu, borneolu i fencholu, otwierały drogę (redukcja) do wolnych alkoholi (w dobrej wydajności). Analogiczne reakcje przebadano na kamfenie, wreszcie na dipentenie, co pozwoliło na uzyskiwanie z małocennych frakcji terpentyny - cennego terpineolu.
Chemię terpenów rozwijał przez wiele lat we Wrocławiu, najbliższy współpracownik Suchardy - Henryk Kuczyński. Ukończył on Politechnikę Lwowską i doktoryzował się w 1938 r. Po wojnie habilitował się w Krakowie na Politechnice Śląskiej w roku 1945. We Wrocławiu związał się z Politechniką Wrocławską, gdzie uzyskał stopnie profesorskie (był dziekanem, prorektorem uczelni, członkiem PAN) i kierował katedrami chemii Politechniki I także Uniwersytetu Wrocławskiego.
Prof. H. Kuczyński choć współpracował z Suehardą w dziedzinach zróżnicowanych tematycznie, takich jak: syntezy' mezytylenu (1935), reakcje nitronaftale-nów (1936), nitrochinolin (1936), sulfokwasy sulfonów aromatycznych (1938), czy otrzymywanie pochodnych p-aminofenoli (1946) po wojnie kontynuował i rozwijał już wyłącznie tematykę terpenową. Zainteresowanie tą dziedziną chemii organicznej, zapoczątkowane około 1937 r. trwało u niego do końca życia. Oczywiście uległo ono znacznemu rozszerzeniu, a dawne, bezpośrednie powiązanie z przemysłem, zastąpiły w znacznej mierze, badania strukturalne, konformacyjne.
Profesor Henryk Kuczyński stworzył własną szkołę chemii terpenów. Wypromował kilkunastu doktorów, z których sześciu uzyskało tytuły profesorskie. Roz-winął on chemię i stereochemię układu karanu. Interesowały go szczególnie epok-sydacja wiązania podwójnego i stereoselektywne metody otwierania pierścieni epoksydowych. Ma poważne osiągnięcia w dziedzinie syntez allilowych alkoholi terpenowych, karwomentoli i ich dihydro- pochodnych. Opracował nową, oryginalną metodę dehydratacji alkoholi trzeciorzędowych. Był uznanym w świecie chemikiem organikiem - specjalistą w dziedzinie chemii związków terpenowych.
Nowoczesny kierunek tych badań koncentruje się obecnie na określaniu konformacji izoprenoidów, możliwości ich biodegradacji, badaniu znaczenia biochemicznego, a także w pewnym stopniu na potencjalnym wykorzystywaniu jako środków farmaceutycznych.
W kierunku tym znaczące wyniki uzyskał prof. Andrzej Zabża. Był on doktorantem H. Kuczyńskiego i u niego się habilitował. Główmym tematem jego zainteresowań były początkowo stereochemiczne przekształcenia monoterpenów, szcze-
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0021 176 Magdalena Podsiadło (Raj jeszcze...) czy pierwotny porządek (Kiedy szedłem przed sieb
img176 176 12. Metody grafowe Rozważmy teraz następujący problem związany z analizą języków generowa
skanuj0021 176 Magdalena Podsiadło (Raj jeszcze...) czy pierwotny porządek (Kiedy szedłem przed sieb
img176 176 12. Metody grafowe Rozważmy teraz następujący problem związany z analizą języków generowa
■yii,nck Pirair.da -alegorii procuktow tu*ysty«*nycli PPODUK f Y PROST:: + ORGANIZACJA - I OKAU7ACJA
X3e50dd740p6 c: rys. 5 — uij konanie da /szych uars tu yyS* S —. - UStQuienie ^ormij do ubicia pieru
CCF20120401 014 I dla wielu racjonalistów Niebo może poczekać. Szczęści pokój i prawość da się osiąg
Początki państwa polskiego i»on*o iooo łtMu HjrJ/i» da w no icmu. tu. plzic «l/i< mK-uliin). mc h
patrzy obiecada meego pismem rolny gios da w sobie; tobie tu napisaneego,
X3e50dd740p6 c: rys. 5 — uij konanie da /szych uars tu yyS* S —. - UStQuienie ^ormij do ubicia pieru
oe egz teoretyczny2 A n<u - tA - O a -x - o 4^5 -da* (" C+ftTP At* ((tu,+a<] 1) O- e^&l
mieszanina eutektyczna węglików pierwotnych, wtórnych i najczęściej drobnego perlitu. Po przeróbce
34. Przedstaw rożne ujęcia problematyki holokaustu w literaturze polskiej,
176 KS. PIOTR TOCZEK stowarzyszenie otaczało dziewczęta, pomocnice domowe przybyłe z Polski a zatrud
29. Co Bóg uczynił, aby ludzie po grzechu pierworodnym mogli otrzymać łaskę i wiec
więcej podobnych podstron