3870137577

Specyfika rachunkowości islamskiej... 77

Ekonomia islamu składa się z trzech podstawowych elementów (filarów), które przedstawiono w tabeli 1. Należą do nich następujące zasady:

- wielopłaszczyznowa własność,

- wolność gospodarcza realizowana w ramach określonych granic,

- sprawiedliwość społeczna.

Tabela 1

Filary ekonomii islamu

Element	Charakterystyka
i	2
Zasada wielopłaszczyznowej własności	W ekonomii islamu wyróżnia się trzy formy własności: - prywatną - publiczną - państwową⁷. Każda forma jest traktowana przez islam jako święte prawo. Wszystko bowiem, co jest stw orzone, stanow i na zawsze własność Boga. którą przekazał człowiekowi dla jego korzyści. Własność piywatna obejmuje ogół tego. co nie jest w łasnością publiczną oraz nie jest zakazane (np. alkohol, mięso w ieprzowe). Właściciel musi wykorzystywać własność w sposób sprzyjający wspólnemu interesowi, np. nie powinna być ona niszczona ani uży ta na szkodę publiczną. Zabronione jest obejmowanie w łasnością prywatną niektórych rodzajów⁷ dóbr naturalnych (np. łąk. lasów, jezior, rzek. minerałów (w tym ropy naftowej, gazu ziemnego), będących w łasnością publiczną, ponieważ mogłoby to pozbaw ić ludzi planowanych korzyści płynących z tytułu ich wy stępowania. Prawa te umożliw iają państwu muzułmańskiemu sprawiedliwą redystrybucję własności. Rząd musi więc zarządzać własnością publiczną, a także opracowywać mechanizmy pozwalające na czerpanie korzyści z tej własności całemu społeczeństwu.
Zasada wolności gospodarczej	W islamie w olność gospodarcza jednostki jest ograniczana przez duchow e, ety czne i moralne wartości, wynikające z zasad tego wyznania. Dlatego jest zakazane podejmowanie działań związanych z lichwą, monopolem itp. W procesie zabezpieczenia interesu społecznego kosztem ograniczania wolności jednostki istotną rolę odgrywa państwo i rząd. W islamie podkreśla się bowiem, że sukces zarów no jednostki, jak i społeczeństwa zależy od rów now agi między duchowymi i materialnymi potrzebami człowieka.

⁷ Własność publiczna obejmuje doża naturalne (ropa, żelazo, miedź, złoto, gaz itp.). wszystkie formy energii, energochłonne zakłady przemysłu ciężkiego. Te własności publiczne są zarządzane przez państwo i dystrybuowane ludziom w formie usług. Na własność państwową natomiast składają się pobierane przez państwo różne podatki oraz dochody pochodzące z rolnictwa, handlu i przemysłu, poza zakresem w łasności publicznej. Państwo dysponuje wpływami, przeznaczając je w formie wydatków państwowych na wypełnianie swoich funkcji oraz zaspokajając swoją finansową odpowiedzialność wobec obywateli. Por. Islam and Economic Crises, http://www.islam-explai-ned.org/display article.php?ArticleID= 1245566641.