4403041782

LOGIKA 2009. PYTANIA I ODPOWIEDZI. KATEDRA TEORII PRAWA UJ.

3. TEORIA PYTAŃ

PYTANIE 3.1

Czy istnieją odpowiedzi właściwe, które znoszą błędne założenie pytania? Wydaje mi się, że odpowiedź znosząca takie założenie zawsze będzie niewłaściwa, tzn. zbudowana wg innego schematu.

ODPOWIEDZ: Istotnie, odpowiedź znosząca fałszywe założenie pytania zawsze będzie odpowiedzią niewłaściwą.

PYTANIE 3.2

Pytania rozstrzygnięcia dzielą się na dwuczłonowe i wieloczłonowe. W przypadku tych pierwszych chodzi o zdania, gdzie mamy do wyboru tylko dwie sprzeczne wobec siebie odpowiedzi. Na wykładzie podany został przykład: Czy Paryż leży nad Sekwaną, czy nad Loarą?. Moje pytanie dotyczy wymogu owej sprzeczności: w jakim stopniu odnosimy się do rzeczywistości pozajęzykowej?

Jeżeli zadamy pytanie: Cezy Myślenice leżą w Malopolsce, czy w byłym Województwie Krakowskim? nie możemy stwierdzić tu sprzeczności, bo obie odpowiedzi są poprawne. Będzie to pytanie rozstrzygnięcia (zaczyna się partykułą „czy”), ale czy będzie również dwuczłonowe? Czy istnieje kategoria pytań, które są rozstrzygnięcia, ale nie są ani dwu, ani wieloczłonowe?

ODPOWIEDŹ: Interesujące zagadnienie i dociekliwe pytanie. Mój podgląd jest taki: sądzę, ze jest to dwuczłonowe pytanie rozstrzygnięcia, choć oparte na fałszywym założeniu, a zatem niewłaściwie postawione. Fałszywe założenie, to założenie, że odpowiedzi wzajemnie się wykluczają.

PYTANIE 3.3

Czy możliwy jest pokój i dobrobyt na świecie?

Odpowiedź całkowita nie-wprost na to pytanie: Na świecie panują wojny i bieda.

Czy można uznać taką odpowiedź? Wydaje mi się ona trochę naciągana. Zastanawiam się nad tym, czy w ogóle można odpowiedzieć nie-wprost na takie pytanie?

ODPOWIEDŹ: Sądzę, ze proponowana przez Ciebie odpowiedź nie jest odpowiedzią na zadane pytanie, które dotyczy przecież sfery możliwości, a nie aktualnego stanu. Wolałbym odpowiedź nie-wprost w rodzaju: ludzie są źli i chciwi, bo z takiej odpowiedzi (w oparciu o dodatkowe założenia) wynika, że pokój i dobrobyt jest w zasadzie niemożliwy. Z tego, że panują wojny i bieda, nie wynika jeszcze, że pokój jest niemożliwy.

PYTANIE 3.4

Czy w związku z faktem, że pytania otwarte, z definicji, nie posiadają schematu odpowiedzi, można stwierdzić, że w ich przypadku nie istnieją odpowiedzi właściwe, ani niewłaściwe? Zgodnie z podanymi definicjami, te pierwsze są zgodne ze schematem odpowiedzi, a drugie