4442198823
jak dochodzi do kierowania się odnośnymi czynnikami, to zaś znaczy, że on, a nie tylko samo odzwierciedlanie zasługuje na nazwę „poznawania”. Była już mowa o tych sprawach w rozdziale IV, przy analizie procesu poznawczego jako mechanizmu kierowania się cechami przedmiotów zewnętrznych (por. str. 101).
Zamiast terminu „rozumienie”, niezbyt jasnego, a przy tym ograniczonego tradycyjnie do faktów świadomości, posłużę się dla bliższej charakterystyki procesu poznawczego innym pojęciem, też dość znanym a mniej wątpliwym, mianowicie pojęciem orientacji w otoczeniu. Pojęcia tego używamy często w mowie potocznej, chcąc określić, jak sprawnie rozwiązuje ktoś stawiane mu zadania, bądź to teoretyczne, bądź też praktyczne. Mówimy np. o lepszej lub gorszej orientacji ucznia, dajmy na to w matematyce, mając na myśli, że uczeń ten lepiej lub gorzej rozwiązuje problemy matematyczne, ale także przypisujemy dobrą orientację wr okolicy turyście, który prawidłowm znajduje drogę w terenie, u tego zaś, kto zabłądzi — dopatrujemy się słabej orientacji. Termin ten nie jest w tym stopniu co „rozumienie” obarczony tradycjami psychologii świadomości i można go swobodnie stosować zarówno do ludzi, jak i do zwierząt. Na przykład Dembowski wspomina o orientowaniu się szczurów w labiryncie (1946a, str. 344, 352), omawia obszernie zagadnienie, według jakich właściwości terenu orientują się w okolicy pszczoły powracające do ula (1. c., str. 255n) itd. Nawet Pawłów nie waha się używać tego pojęcia w odniesieniu do psów, uważając je za termin całkowicie obiektywmy, nie odnoszący się do świadomości. Początkowo był on zdania, że na nazwę „orientacji w otoczeniu” zasługuje tylko odruchowa warunkowy mechanizm przystosowania (1952, str. 77), potem jednak znacznie rozszerzył zakres tego pojęcia i wyróżnił trzy poziomy orientacji: orientację instynktowną, tj. odru-chowo-bezwarunkowrą, orientację odruchowro-warunkowrą pienvszo-układową i wreszcie orientację werbalną, drugoukładową (1952, str. 497).
Poprzednio przeprowadzona analiza faktów kierowania się cechami przedmiotów u zwierząt (por. rozdz. IV, str. lOln.) umożliwia bliższe określenie, jak należy rozumieć termin „orientacja w otoczeniu”.
154
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0004 przewlekła ekspozycja na słońce prowadzi do starzenia się skóry. Objawy są tak pospolite
BLOOD+4 TO ZNACZY, ZE ON NIE MA Z TĄ ZBROPNIA NIC WSPOLNEOO... ROZUMIEM TO PLATĘ CO
skanuj0013 80 się ślepy z wrodzoną kataraktą, po operacji przywracającej mu wzrok? Jak dochodzimy do
IMG 80 Renatę Fischer-TietzeNie ma głupich dzieci Jak dochodzi do zaburzeń w nauce i jak temu zaradz
kodeksy etyki bibliotekarskiej na świecie8 Kim byli pionierzy kodeksów w znaczeniu pierwszych twórcó
HPIM4468 200 Elżbieta Zakrzewska-Manter^ w odwrotnym kierunku. Innymi słowy, dochodzi do zamieniania
76535 PB090084 9. Ciała obce w krtani i tchawicy Przyczyny: - rzadko dochodzi do p
Proces dochodzenia do dających się obustronnie zaakceptować warunków nazywamy negocjacjami. Marketin
DSC00660 (10) Inng uniwersum znaczenia, dochodzimy do potrzep integracji instytucjonalnej. Ma to głę
zajmuje się promocją produktów (7) (to bardzo ważny, ale przecież nie jedyny, czynnik wpływający na
DSCF6473 Po zabiegach z użyciem maski liftu1 ącej dochodzi do zjawiska zwanego HYPEREMIĄ. Jest to wi
201030Image0025 ZARYS CHEMII KOSMETYCZNEJ W rezultacie dochodzi do kurczenia .się błon komórkowych,
s 0003 ZŁAMANIA 3 MANIA f: /. wyniku złamania dochodzi do rozejścia się odłamów kostnych, promienie
Obraz (26) Integracja i syntonia w relacji rodzina-szkoła ćążenia do kierowania się wartościami ogól
więcej podobnych podstron