4552034856

klimatycznych w lesie. Wpływ ten zależy przede wszystkim od jego składu gatunkowego oraz stopnia zwarcia koron. W lasach liściastych korony drzew zatrzymują większość promieni słonecznych i opadów deszczowych. Naświetlenie tych lasów w lecie bardzo gwałtownie maleje. Ze zmianą warunków świetlnych natomiast obserwuje się zmianę wilgotności i parowania. Rośliny poprzez transpirację zwracają wcześniej pobraną wodę do atmosfery, co prowadzi do zwiększenia ilości i częstości opadów. Zmienność czynników fizycznych w poszczególnych partiach lasu widoczna jest także podczas analizy różnorodnych biomów leśnych. Biom jest to duża jednostka zespołowa charakteryzująca się obecnością pewnych gatunków roślin i zwierząt. Do biomów leśnych zaliczamy: północny las iglasty, wilgotny las iglasty, las liściasty, las liściasty strefy umiarkowanej oraz wilgotny las tropikalny. I tak na przykład w północnym lesie iglastym wiecznie zielone drzewa dają pełny cień przez cały rok, utrudniając rozwój krzewom. Igły po opadnięciu bardzo wolno wysychają także charakterystyczną cechą gleb tych lasów jest stosunkowo mała zawartość próchnicy. Natomiast w biomie lasu liściastego strefy umiarkowanej podszyt jest przeważnie dobrze rozwinięty. Jego intensywny wzrost ma miejsce głównie przed rozwinięciem się liści na koronach drzew, które w późniejszym okresie zatrzymują dostęp promieniowania słonecznego do niższych warstw lasu, o czym była już mowa w niniejszej pracy. Drzewa należące do tego biomu wytwarzają niepozorne kwiaty, które rozwijają się w górnych partiach koron także przed rozwojem liści, co związane jest z wiatropylnościątych roślin oraz brakiem dostatecznej ilości światła po rozwinięciu liści. W wilgotnym lesie tropikalnym roślinność niższych pięter staje się bujna tam, gdzie znajduje się przerwa w gęstym baldachimie koron drzew. Poza tym bardzo wysokie drzewa porośnięte są przez pnącza, winoroślą, liany i epifity, które w ten sposób " sięgają" po słońce.

W tak różnorodnym i dużym ekosystemie jakim jest las występują różnego rodzaju zależności między organizmami, także zależności pokarmowe.

Przepływ energii pokarmowej od początkowego źródła, jakim są rośliny, poprzez szereg organizmów, z których każdy zjada organizm poprzedni i jest zjadany przez następny, nosi nazwę łańcucha pokarmowego. Pierwszym ogniwem tego łańcucha zawsze jest roślina, która przeprowadza fotosyntezę. Proces ten polega na tworzeniu substancji organicznych (tj. glukozy) z prostych substancji nieorganicznych (tj. dwutlenku węgla i wody), czemu towarzyszy zamiana energii słonecznej na energię chemiczną którą z kolei mogą wykorzystać do życia organizmy będące następnymi ogniwami łańcucha pokarmowego. Ubocznym produktem fotosyntezy jest tlen, substancja o kluczowym znaczeniu dla organizmów tlenowych.

Ustalono jednak, że tylko 8 % energii słonecznej docierającej do powierzchni Ziemi zostaje pochłonięte przez rośliny zielone, a z tego tylko 2 % zostaje zużyte podczas fotosyntezy, z czego część zużywa sama roślina do przeprowadzenia wielu procesów, dla których przebiegu jest ona konieczna. Pozostała część energii jest magazynowana w wiązaniach chemicznych różnorodnych substancji. W lasach duża ilość energii pozostaje zmagazynowana w biomasie drzew. Ze zwierząt roślinożernych w biocenozach leśnych na uwagę zasługują sarny, jelenie, zające oraz liczne owady, które mają naturalnych wrogów wśród ptaków reprezentowanych przez sikory, mysikróliki, kukułki, wilgi, drozdy, muchołówki (żerujące w koronach drzew), dzięcioły, kowaliki (żerujące na pniach), kosy (żerujące w zaroślach krzewów), głuszce (żerujące na ziemi). Grupę drapieżników reprezentują owady (mrówki, chrząszcze) i pajęczaki, płazy oraz niektóre gady, ptaki (kania, sokół, jastrząb, puchacz) oraz ssaki (lis, wilk, ryś, kuna leśna).

Lasy to jedno z większych bogactw naturalnych Ziemi. Wyraźna współzależność istnieje między roślinami i zwierzętami. Rośliny dostarczają zwierzętom pokarmu, miejsc do zakładania lęgowisk i gniazd, zwierzęta zaś wywierają wpływ na życie pojedynczych roślin i całych zbiorowisk poprzez niszczenie szkodników, zapylanie kwiatów czy rozsiewanie