4962383947

Zeszyt 9

„PRZEMYSŁ NAFTOWY" Str. 201

3. Sprawozdanie Zarządu, zatwierdzenie zamknięcia rachunków

oraz budżetu na r. 1931/1932, sprawozdanie Komisji Rewizyjnej.

4. Wybory.

5. Program działalności na przyszłość.

6. Wolne wnioski.

Porządek obrad:

1. Odczytanie protokołu XI. Walnego Zebrania, odcytego w dniu

23. czerwca 1929 r. w Poznaniu.

2. Sprawozdanie z czynności Zarządu i komunikaty.

3. Sprawozdanie Kasowe i Komisji Rewizyjnej, oraz zatwier

dzenie zamknięcia rachunków za r 1929.

4. Zatwierdzenie budżetu na r. 1930 i w związku z tern zmiana

opłat od członków fizycznych i prawnych Zrzeszenia.

5. Spr.wozdanie Redakcji czasopisma „Gaz i Woda* za r. 1929.

6. Sprawa szkolnictwa zawodowego

7. Wybór 8-miu członków Komisji Rewizyjnej oraz zastępców.

8. Zmiana Statutu Zrzeszenia.

a) powiększenie liczby członków Zarządu o 2-ch (§ 5).

b) Wybór Przewodniczącego przez Walne Zebranie (§ 5.)

c) Zmiana wysokości składek członkowskich ($ 4.)

9. Wolne wnioski i zapytania.

10 Oznaczenie miejsca XIII Walnego Zebrania.

Godz. 18 30 Walne Zebranie Związku Gospodarczego Gazowni i Zakładów Wodociągowych.

Porządek obrad:

1. Sprawdzenie pełnomocnictw delegatów.

2. Odczytanie protokołu XI. Walnego Zgromadzenia z dnia 23.

czerwca 1929 r. w Poznaniu.

Dnia 11. maja:

Godz. 9*00 Zebranie plenarne

Inż. B. Deryng: „Rola gazownictwa w rozwoju i postępie ogólnej gospodarki węglowej.

Godz. 9-30—10*00 Dyskuja.

„ 10*00 Uchwalenie rezolucyj i zamknięcie Zjazdu

„ 11*30 Wyjazd do Daszawy.

12*30 Śniadanie wydane przez S. A. „Gazolina“. „ 13*30 Zwiedzanie kopalń daszawskich.

„ 15*00 Odjazd do Stryja.

W razie wystarczającej ilości uczestników odbędą się w dniach następnych wycieczki do Lwowa, Hrebenowa, Skolego i Schodnicy.

Prof. inż. R. WITKIEWICZ.

Wytyczne i materjały do projektu podkarpackich rurociągów gazu ziemnego.

(Z prac Laboratorjum Maszynowego Politechniki Lwowskiej, wykonanych dla Polskiego Komitetu Energetycznego.)

Wstęp.

Pionierami rurociągów gazu ziemnego, istniejących w Zagłębiu Krośnieńskiem oraz Borysław-skicm, i projektowanych od kilkunastu lat na; Podkarpaciu, również odkrywcami najboga'szego dziś złoża czysto-gazowego, Daszawy, — są śp. inż. Władysław Szaynok i inż. Marjan Wielcżyński, którzy projektowali i budowali pierwsze gazociągi, ostatnio jako Spółka Akcyjna „Gazolina".

Komisja Gazowo-naPowa Polskiego Komitetu Energetycznego zajęła się dopiero przed dwoma laty sprawą gazociągów, gdy projekty ich ożywiły się znowu z. powodu aktualności zagadnienia doprowadzenia gazu ziemnego do Kałusza dla Towarzystwa Eksploatacji Soli Potasowych, oraz skutkiem dowier-cenia się przez Państwową Fabrykę Olejów Mineralnych „Polmin" większej ilości gazu w Daszawie.

Na życzenie konferencji przemysłowej, zwołanej w styczniu 1929 roku przez płk. dypl. inż. Ignacego Bocrncra, ówczesnego dyr. „Polminu", a złożonej z przedstawicieli zainteresowanych producentów i konsumentów gazu ziemnego, mianowicie „Pol-minu“, „Gazoliny", „Małopolski", ,,Standard-Nobla", Miasta Lwowa, Stanisławowa, „TESP", i t. d. opracowano z początkiem 1929 r. niniejszy referat, któ-rego ogłoszenie jednak - poza powieleniem wówczas do 50 egzemplarzy dla najbardziej zainteresowanych tym problemem — znacznie się opóźniło, tak, że obecnie trzeba było wiele liczb skorygować, wzgl. podawać je podwójnie dla s^lanu z r. 1929 i 1930.

Otrzymawszy od szeregu firm i instytucyj do wglądu różne projekty, zdecydowano się celem stworzenia jednolitej bazy porównawczej, przeprowadzić szczegółową analizę warunków technicznych. Tworzą je: z jednej strony kalkulacja kosztów transportu gazu, która powiększona o podstawową cenę loco kopalnia (2 do 1.5 gr nr) orjcntuje dostawcę, po jakiej najniższej cenie może oddawać gaz bez „straty i zysku", z drugiej zaś strony kalkulacja!

ceny gazu, t. zw. równoważnej z węglem, względnie innem paliwem, jaką odbiorca mógłby zapłacić, nic mając żadnego zainteresowania w zmianie paliwa, a powodowany n. p. jedynie ideą zużytkowania przc-dewszystkicm paliwa, które do eksportu się. nie nadaje. Rozpiętość tych dwu cen jest miarą realności projektu.

W części I niniejszej 'pracy punktem wyjścia wszystkich rozważań jest określenie średnicy rurociągu, potrzebnej dla przetłaczania danej ilości gazu, na daną odległość, przy danem ciśnieniu początko-wem. Z kolei przeprowadzono kalkulację kosztów transportu gazu, biorąc szczególnie pod uwagę tak mało uwzględniany a bardzo ważny czynnik, jakim jest stopień wykorzystania rurociągu — podobnie jak w elektrotechnice spółczynnik obciążenia.

W części II, przechodząc do konsumentów, zestawiono ceny gazu ziemnego, równoważne dla innych paliw, a obliczone na podstawie porównania kalorymetrycznego, względnie porównania technologicznego.

Opierając się na wynikach powyższej analizy, poddano w części III krytycznej ocenie zagadnienia rurociągów dalekosiężnych do Kałusza, Stanisławowa, Lwowa, Krosna, Jasła, Tarnowa, oraz kilku innych miast.

Wreszcie w części IV streszczono wyniki, wysnuwając z nich ogólne wnioski techniczne, które mogą być przyczynkiem do polskiej polityki gazu ziemnego.

I.

Wzorów na przepływ gazu w rurociągu jest wiele*). Ponieważ technika rurociągów dalekosiężnych stoi najwyżej w Stanach Zjednoczonych, więc jako podstawę dalszych obliczeń użyto wzoru amc-

*) Krótkie orjentacyjne porównanie ogłoszonych w literaturze odnośnych wzorów zostało opracowane i będzie oddzielnie ogłoszone.