5169915667
Książka i prasa w obozach jeńców polskich w ZSRR. 39
Liczba książek określanych jako prywatne jest w tej chwili niemożliwa do ustalenia. Znane są natomiast niektóre źródła ich pochodzenia. Wiadomo na przykład o pewnej ilości książek pochodzących z biblioteki posła polskiego w Kownie, przywiezionych do obozu w Pawliszczew Borze przez żołnierzy internowanych pierwot-nie na Litwie . Zachowały się również informacje na temat obozu w Olesku, do którego ludność cywilna potajemnie dostarczała książki z biblioteki Szkoły Żeńskiej Gospodarstwa Wiejskiego. Liczący ok. 500 woluminów księgozbiór został jednak spalony na placu obozowym w chwili, gdy NKWD dowiedziała się o jego istnieniu. Z kolei do obozu w Podliskach Małych docierały książki polskie z biblio-teki byłego właściciela majątku .
Omawiając kwestię dostępu do książki i prasy w radzieckich obozach jenieckich, należy wspomnieć także o obozie w Griazowcu, do którego 12 czerwca 1940 r. trafiło ponad 400 polskich oficerów, podoficerów, podchorążych i policjantów ocalałych z likwidowanych obozów specjalnych w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie38. W obozie griazowieckim jeńcy polscy rozpoczęli, a w zasadzie kontynuowali pracę samokształceniową prowadzoną już w Pawliszczew Borze pod kierownic-
'ln
twem ppłk. dr. Tadeusza Felsztyna i gen. Jerzego Wołkowickiego . Działalność ta miała początkowo charakter tajny, jednak w listopadzie 1940 r. władze obozowe wyraziły zgodę na oficjalne prowadzenie niektórych wykładów. Z kolei po wizycie instruktora oddziału politycznego Urzędu do spraw Jeńców Wojennych, kpt. NKWD Pronina, i jego pozytywnej opinii na temat inicjowanych przez jeńców działań oświatowych, w obozie stworzone zostały warunki do powstania bardziej zorganizowanych form kształcenia, które określano mianem „uniwersytetu griazo-wieckiego”. W ramach prowadzonych na „uniwersytecie” zajęć jeńcy polscy prowadzili kształcenie na wszystkich poziomach edukacji - Kurs A na poziomie szkoły podstawowej, Kurs B na poziomie szkoły średniej oraz wykłady specjalne na poziomie akademickim40.
Ogromnym problemem, z którym stale musieli zmagać się wykładowcy i słuchacze, był jednak niedobór, a w przypadku wielu dziedzin nauki - całkowity brak niezbędnych podręczników oraz literatury naukowej i uzupełniającej41. Sytuacja nieznacznie poprawiła się jesienią 1940 r., kiedy to władze obozowe wyraziły zgodę na prowadzenie cenzurowanej korespondencji i przyjmowanie paczek. Niewielka liczba książek dotarła wówczas do jeńców w przesyłkach od rodzin i przyjaciół z za-
3 fi
S. Jaczyński, Pawliszczew Bor. W: Obozy jenieckie..., s. 86.
37 , /
P. Zaroń, Obozy jeńców polskich..., s. 55, 187, 212; tenże, Agresja Związku Radzieckiego..., s. 234.
14j
Pomiędzy kwietniem a czerwcem 1940 r. jeńcy ci przebywali w obozie Pawliszczew Bor.
39 Spośród 13 generałów służby czynnej, którzy w 1939 r. znaleźli się w niewoli sowieckiej, przy życiu pozostało jedynie trzech - Jerzy Wolkowicki, Wacław Przeździecki i Władysław Anders.
4(1 Szerzej: V. Rezler-Wasielewska, Działalność naukowo-oświatowa..., s. 198 i n.
41 Ze względu na brak podręczników nie mogły się odbywać m in. zajęcia z maszynoznawstwa. Tamże, s. 200.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Dariusz GOŁĘBIOWSKI Publiczne Gimnazjum nr 7 w Opolu KSIĄŻKA I PRASA W OBOZACH JEŃCÓW POLSKICH W ZSR
33 Książka i prasa w obozach jeńców polskich w ZSRR. w której zawarto polecenie: „Z Sowietami nie
Książka i prasa w obozach jeńców polskich w ZSRR. 35 ktyczne korzyści płynące z dostępu do gazet: „D
Książka i prasa w obozach jeńców polskich w ZSRR. 37 biór w pokazowym obozie zaporoskim liczył ok. 5
WSP J POLN254281 608 Tadcun Piontmnit. Równiki jfzylu polskiego inogami poprawnego stylu można okreś
Enzymy 115 cmdardowej jednostki „U” (ang. U = unit)-, w języku polskim określanej jako „J”. Jest ■
95 (i99+) z wspaniałym widokiem na całą dolinę Pięciu Stawów Polskich (patrz N. 39) z innego p
c/ zwolnić Jeńców polskich oraz więźniów z aresztów, obozów i wygnania, d/ udzielić pomocy ludności
K ?jna DIALEKTY POLSKIEz869 Mapa 39. Ustna artykulacja kontynuantów stpol. Ą krótkiego Ślady kaszub,
Przedmioty rozszerzone: j. polski, j. angielski, biologia Liczba miejsc - 24, Współpracujące uczelni
POLSKI SEKTOR ENERGETYCZNY W LICZBACH Udział linii kablowych w liniach SN Długość linii kablowych SN
B. Przedmioty podstawoweHistoria Polski XX wieku Liczba punktów ECTS 7 Kod
Zestaw: Książka z autografami uczestników U edycji polskiej wersji X - Factor wraz z kubkiem Tatiana
plansza POLSKI RYNEK TELEKOMUNIKACYJNYUsługi Liczba abonentów l/ł i * C Ił c i O .8 15 000
polski ubior0 39. Szu la bez r(kawow, Z głębokim podkrojem pach, spod której widać rękawy
1. Etapy ł przyczyny rozwoju mediów masowych; prasa, (Historia prasy polskiej, t.
Najlepsza książka o oddechu dostępna w języku polskim. Oddech to podstawa życia -dzięki tej ksi
więcej podobnych podstron