5167289619

Nr 1/1952 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO ‘ 131

rysunku, którą podaje się zazwyczaj jedynie tytułem przykładu, lecz winien w swych zastrzeżeniach patentowych zamykać bez reszty odnośne zagadnienie techniczne, którego rozwiązaniem jest dany wynalazek. Powyższe dotyczy oczywiście wynalazków natury bardziej ogólnej, wynalazków, stanowiących rozwiązanie pewnego problemu technicznego, gdyż nie zawsze można uogólnić wynalazek, dotyczący jedynie pewnego konstrukcyjnego ulepszenia jakiegoś urządzenia.

Sprawa redakcji i ujęcie jakiegoś wynalazku, a następnie jego należyta obrona przed zarzutami, stawianymi przez Urzędy Patentowe krajów, prowadzących dokładne badanie nowości wynalazków, jest zagadnieniem skomplikowanym i nie da się omówić w krótkim artykule. Sprawy te należą do zakresu działania instytucji rzeczników patentowych, którą u nas reprezentuje wspomniane już Kolegium Rzeczników Patentowych. Do tego Kolegium, opracowującego zgłoszenia patentowe przez swych członków, którymi są rzecznicy patentowi, a więc osoby o odpowiednim wykształceniu i praktyce, powinny zgłaszać się we własnym interesie osoby zainteresowane wynalazczością, a więc nie tylko wynalazcy i twórcy pomysłów racjonalizatorskich, lecz także organizacje gospodarki uspołecznionej. Udzielanie porad w sprawach patentowych należy do zasadniczych obowiązków Kolegium. Ochrona uzyskana na wynalazek, który przejdzie przez filtr Kolegium, będzie zawsze lepsza, aniżeli przy bezpośrednim zgłoszeniu go do Urzędu Patentowego, gdyż jego ujęcie będzie

odpowiadało z jednej strony wymaganiom prawa patentowego i przepisom Urzędu, z drugiej zaś strony będzie możliwie najszerzej chroniło interesy zgłasza-^ jącego.

Należy zaznaczyć, że chociaż w mvśl statutu Kolegium Rzeczników Patentowych do zakresu pracy Kolegium należy wprawdzie tylko opracowywanie wynalazków, wzorów i znaków towarowych, to jednak Kolegium — opierając się zjedrfej strony na art. 2 ust. 2 ustawy o utworzeniu Kolegium, z drugiej zaś strony na przepisach art. 15 p. 2 zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 7 lipca 1951 r. w sprawie określenia organów właściwych do przyjmowania i oceniania pracowniczych wynalazków, udoskonaleń technicznych i usprawnień — nawiązało z własnej inicjatywy ścisły kontakt zarówno z różnymi zakładami pracy gospodarki uspołecznionej, jak i z Okręgowymi Radami Związków Zawodowych oraz z klubami techniki i racjonalizacji, a członkowie Kolegium Rzeczników Patentowych współpracują bezpośrednio z racjonalizatorami, okazując im pomoc przy opracowywaniu opisów technicznych i wykonywaniu rysunków.

Reasumując należy stwierdzić, że w interesie naszego przemysłu jest możliwie najszersze patentowanie dokonywanych wynalazków i możliwie najszersze korzystanie z pomocy Kolegium przy opracowywaniu zgłoszeń patentowych. Ponadto w interesie Państwa jest, aby poważniejsze wynalazki były zgłaszane także na zagranicę. J. F.

Jnż. WILHELM SCHMIDT (NRD)

O ZWIĘKSZENIE MIĘDZYREMONTOWEGO OKRESU CZASU PRACY KOMUTATORÓW PRZEZ TWARDE CHROMOWANIE

Komutatory i pierścienie ślizgowe maszyn elektrycznych ulegają zużyciu wskutek tarcia szczotek oraz wskutek ich iskrzenia. Spowodowane tym stałe pogarszanie się powierzchni bieżnych wywołuje zwiększające się szybko ścieranie węgli szczotek, zwiększone ich zużycie i pogorszenie komutacji. Czas pracy komutatorów jest z tego powodu ograniczony. W celu przetoczenia komutatorów wirniki silników muszą być w określonych odstępach czasu wymontowywane i z powrotem wmontowywane.

Okres pracy komutatorów trakcyjnych silników lokomotyw elektrycznych i wagonów silnikowych przy pełnym ruchu kolejowym wynosi np. około 250 000 km. Natomiast zdolność przebiegu lokomotyw w czasie jednego okresu trzyletniego (tj. w okresie między dwiema rewizjami) wynosi oko-⁰ 500 000 km. Międzyremontowy okres czasu P^racy komutatorów jest więc mniejszy, niż zdolność przebiegowa mechanizmu napędowego lokomotyw.

. ^teS° powodu silniki trakcyjne w celu przetoczenia i odpolerowania komutatorów muszą być mię-zy dwiema rewizjami wymontowane, rozłożone na części, złożone z powrotem i wmontowane, przy czym na czas tych robót lokomotywy i wagony silni owe muszą być wycofane z ruchu. Zwiększenie imę zyremontowego okresu cza^u pracy komutatorów silników trakcyjnych do 600 000 km i powyżej dawałoby odpowiednio dużą oszczędność na czasie roboczym i na sile roboczej, a poza tym spowodowałoby znaczny wzrost zdolności przebiegowej lokomotyw i wagonów silnikowych.

Podobnie układają się stosunki na kolejach miejskich i w tramwajach, jak również w transporcie w odkrywkowych kopalniach węgla brunatnego. Lecz również i w stacyjnych maszynach elektrycznych przedłużenie międzyremontowego czasu pracy komutatorów przyniesie ułatwienia i da oszczędności.

Uwzględniając zużywanie się komutatorów i konieczne w określonych odstępach czasu wciąż ponowne przetaczanie i szlifowanie ich powierzchni bieżnych, wykonywa się komutatory o większej średnicy, niż to jest konieczne ze względów elektrycznych i mechanicznych i niż jest przewidziana najmniejsza przepisowa średnica komutatorów. Musi więc być zużyta dodatkowa miedź i komutatory są cięższe i droższe, niż wymagają tego warunki elektryczne i mechaniczne.

W przeciwstawieniu do powyższego powierzchnia bieżna komutatora o twardości szkła, odporna na ścieranie i dokładnie odpolerowana

1) przedłużyłaby znacznie międzyremontowy okres czasu pracy komutatorów;

• V • • •