5521243729

do materjału: Ważyka nie interesuje np. przeżycie emocjonalne samo przez się, ale ze względu na dające się z niego wydobyć wartości formalne. Stosuje się to oczywiście nie tylko do emocyj, ale do wszystkich innych elementów np. anegdoty.

Przeniesienie punktu ciężkości na deformowanie ich, a właściwie „formowanie" kształtowanie sprawia, że w poezji Ważyka niema właściwie żadnej ideologji życiowej podanej wprost, jako pogląd społeczny lub życiowy, można ją tylko od-cyfrować w stosunku Ważyka do materjału, wyborze motywów. Poezja ta jest w najwyższym stopniu negacją tematu dla niego samego. Zresztą Ważyk zdaje się nie posiadać w wielu kwestjach zdecydowanego stanowiska.

Pojęcie analizy poetyckiej nie odpowiada zapewne ściśle rzeczywistemu przebiegowi tworzenia, ale nie o psychologię twórczości w tej chwili chodzi, jest oia dogodnym szematem pozwalającym wnikać w estetyczne, formalne wartości poezji.

Operując dalej tym szematem możnaby określić metodę analizy w Semaforach mniej więcej tak: Ważyk eliminuje z poszczególnych elementów wiersza wszystkie cechy przypadkowe, pozostawiając tylko jedną ważną ze względu na konstrukcję. Tu wychodzimy poza szemat, mamy do czynienia z faktem: elementy Semaforów są jednowartościowe, poezja Ważyka jest jednoplanowa, zatracone są drugorzędne, dodatkowe wartości np. malarskie, dekoracyjne, a wszystkie składniki załamane w tym samym pryzmacie psychicznym, sprowadzone do analogicznych, esprycjonalnych wartości formalnych. W Semaforach niema różnicy pomiędzy zewnętrznem i wewnętrz-nem realnem i irrealnem, wszystko jest sprowadzone na tę samą płaszczyznę — intelektualną.

To jest główna metoda formalna Ważyka, którego mniej interesuje nawet metafora, ulubiony środek nowej poezji. Tę metodę możnaby określić jako przyporządkowanie (nie podporządkowanie) jednowartościowych obrazów (oczywiście użytych w celach poetyckich a nie quasi — malarskich). Przy tej metodzie specjalnego znaczenia nabierają związki i stosunki „atomów" wiersza. Poza tą metodą Ważyk U2ywa z Wysokiem powodzeniem całego „repertuaru" środków nowej sztuki — na ich analizę szczegółową nie ma jednak miejsca.

Budowa, kompozycja u Ważyka ma charakter bardzo swoisty, a jednocześnie charakterystyczny dla pewnej tendencji nowej sztuki. Ważyk operuje atomem, budowa stroficzna rzadka — o ile jest to opiera się jedynie na rytmice. Wobec jedno-wartościowości elementów wiersza nie ma podstaw do dzielenia go na fragmenty, naturalną tendencją jest zachowanie ciągłości formy.

Twórczość Ważyka czerpie z podświadomości. Podświadomość ma niewątpliwie swoją logikę, ale obawiam się, że na jej terenie, jak wogóle na terenie psychiki, grozi zatopienie w „chaosie psychicznym".

Ważyk szczęśliwie unika tego dzięki stanowisku poszukiwania wartości formalnych, a zdobywa jedynie milą i ciekawą luźność. Czasem jednak skojarzenia „wynikanie" mają niewątpliwie pozory tylko, dowolności. Dla poety są konsekwentne ale dla czytelnika nie. Ważyk jest wtedy jak człowiek, który mówi po polsku do murzynów.

Konieczne jest tu narzucanie zewnętrznych wiązadeł, jeszcze większa samokontrola poety, wtedy uniknie on również pewnych niedociągnięć.

To są zresztą drobiazgi, ogólny poziom Semaforów nadzwyczaj wysoki, wykazuje na dużą francuską kulturę, oraz tendencję nowo-klasyczną konstruowania formalnego. Jeden z krytyków nazwał Semafory „udatnym debjutem“ — istotnie własny

70 -

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0152 142 Stwierdziwszy, że nie ma życia, któreby powstało samo przez się, bez przyczyny, tem sam
choroszyB8 428 Pierwsza metoda nie zapewnia dużych dokładności, musi jednak być często stosowana ze
przy PKOL. Klauzuli odwołania do TAS PKOL nie znajdziemy np. w przepisach PZPN, PzKosz czy ZPRP
Image021 widzianym do scalania układzie ma być np. 5- tranzystorów i 5 diod, wówczas wytwarza się 10
skanuj0003 Ze względu na konieczne siły do nacięcia i połączenia rur, nie stosuje się w kraju rur łą
IMG? c 7. Test7. Test 1. W każdym rzędzie jeden wyraz nie pasuje do pozostałych ze względu na zasadę
Image(2817) Kukurydza StarLink Ze względu na ten incydent kukurydza StarLink nie jest stosowana nawe
SDC10801 do 500 mg dziennie u psów do 100 mg dziennie u kotów Ze względu na działanie ochronne na ko
42426 P6050014 i kradzież do czego nie potrafi się przemóc, także ze względu na swój Tragiczność jej
12 13 KROTKA GRAMATYKA JĘZYKA NORWESKIEGO Do innych przymiotników tego typu np. hvit lub S0t dodaje
DIGITAL CONSUMERS 267 cyjny zmienił się nie do poznania. Skończył się podział informacji ze względu
W praktyce to nasze prawo do prywatności ulega ograniczeniu ze względu na interes publiczny lub uspr
CCF20061214073 ZAKOŃCZENIE Problemy moralne wkroczyły do polskich firm. Nie są to już kwestie, któr
iN-Uiiu i iavv i acjinui zdrowotne, ale także ze względu na interesy oraz inne jego dobro osobiste i

więcej podobnych podstron