604495019

Obróbka powierzchni materiałów inżynierskich

Obróbka cieplna stali nawęglonej polega na hartowaniu z temperatury właściwej dla rdzenia - wyższej od Ac₃ - i ponownym hartowaniu z temperatury wyższej od Ac,, właściwej dla nawęglonej warstwy powierzchniowej (rys. 29). Nowoczesne stale stopowe do nawęglania (odporne na rozrost ziam austenitu podczas nawęglania) umożliwiają stosowanie jednokrotnego hartowania elementów maszyn bezpośrednio z temperatury nawęglania gazowego, co znacznie upraszcza proces technologiczny (rys. 29a). Przedmioty nawęglone i zahartowane poddaje się ruskiemu odpuszczaniu w temperaturze 160-180°C przez 1,5-2 h.

Nawęglanie bez następnego hartowania i odpuszczania jest błędem technologicznym i staje się niecelowe.

Nawęglanie z następnym hartowaniem i niskim odpuszczaniem zapewnia dużą twardość powierzchni obrobionych elementów, dużą odporność na ścieranie i naciski powierzchniowe, znaczną wytrzymałość zmęczeniową. Rdzeń stali po takich operacjach obróbki cieplno-chemicznej i cieplnej wykazuje dużą ciągliwość, sprężystość i odporność na dynamiczne działanie obciążeń [8,10,17],

W celu zapewnienia wymienionych własności nawęglanie jest stosowane między innymi w procesach technologicznych kól zębatych, wałków zębatych i z wielowypustarni, wałków rozrządu, sworzni tłokowych i kulistych, pierścieni i wałków łożysk tocznych o dużych wymiarach.

Rysunek 29. Schemat obróbki cieplnej stali po nawęglaniu; a - hartowanie bezpośrednie z temperatury nawęglania i niskie odpuszczanie, b - jednokrotne hartowanie z temperatury właściwej dla rdzenia, c - jednokrotne hartowanie z temperatury właściwej dla warstwy powierzchniowej, d - dwukrotne hartowanie z niskim odpuszczaniem

2. Technologie (...) w wyniku chemicznego oddziaływania ośrodka w podwyższonej temperaturze 61