683539936

683539936




Literatura

zaprogramowana

na aktywny odbiór czytelnika

Dobra literatura dla dzieci i młodzieży to literatura otwarta, która zaprogramowana jest na aktywny odbiór. W praktyce lekturowej dzieci realizują go najczęściej w „wielkiej zabawie", ludzie młodzi w grach fabularnych przy stoliku lub na żywo w LARPach1.

Prawidłowe warunki kontaktu dziecka z literaturą powinien organizować pośrednik lektury - osoba dorosła. Polegają one przede wszystkim na mobilizowaniu dziecka przez lekturę do działania, odkrywania, przeżywania i tworzenia2. Taka podmiotowa „orientacja na dziecko” odpowiada jego potrzebom motorycznym, poznawczym, emocjonalnym i kreacyjnym, które są podstawą przyszłych kompetencji lekturowych. Tworzą je dwa porządki: świadomości literackiej odpowiedniej dla wieku dziecka i sprawności lekturowych realizujących się najczęściej w zabawie.

Jak wiadomo, edukacja literacka małego dziecka rozpoczyna się od melodyjnych usypianek-mruczanek, w których słowa wsparte są organizacją brzmieniową i gestem. Pośród kołysanek dla dzieci, zwłaszcza tych kreowanych w poetyce bezpośredniego mówienia, najpopularniejsza wprowadza motyw kotka:

Aaa, kotki dwa Szare, bure, obydwa.

Nic nie będą robiły,

Tylko dzieci bawiły.

Wokół tej miniaturowej bajeczki pojawiły się różne schematy fabularne rozbudowujące i przedłużające bajanie. Dzieje się tak na przykład w apologicznej opowieści Ewy Szelburg-Zarembiny ze zbiorku Boży roczek zatytułowanej Jezuskowa kołysanka, czyli dlaczego kotek tak często się myje. Utwór ten w sposób obrazowy odpowiada dziecku na pytanie zawarte w tytule, a równocześnie

' O grach fabularnych szerzej w czternastym rozdziale tej książki.

2 Por. H. Cybulska, Początkowa edukacja literacka - teraźniejszość i per-spektywy rozwoju, [w:J Edukacja wczesnoszkolna..., op. cit.

14



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Literatura zaprogramowana na aktywny odbiór czytelnika w śpiewie (ewentualnie rytmicznej recytacji)
Re< ei tej, jak dotąd, na gruncie badań poświęconych literaturze dla dzieci i młodzieży i krytyce
prof. dr hab. Joanna Papuzińska-Beksiak Literatura dla dzieci i młodzieży w Polsce - Dusseldorf-Kolo
24 Ewa Gaca - literatura dla dzieci i młodzieży, piękna i popularnonaukowa. Nowości wydawnicze
Sztuka, Edycji Edytorstwo literatury dla dzieci i młodzieży 1/2010
1 (141) 3 CZESC TRZECIA ZARYS DZIEJÓW LITERATURY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
1 (142) 4 14* 1. LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY W EUROPIE I W POLSCE DO KOlTCA XVIII WIEKU Przyst
1 (147) 4 149 ciach i młodzieży. Z innych pisarzy, którzy zasłużyli się literaturze dla dzieci i mło
1 (170) 2 172 4-. LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY W OKRESIE MŁODEJ POLSKI Literatura dla dzieci i
1 (178) 180 5, LITERATURA DLA DZIECI I MŁODZIEŹT W LATACH MięDZTWOJEHNTCH Odzyskani* niapo&legło
1 (190) 3 3. W.Krzemińska, Literatura dla dzieci i młodzieży, Warszawa 1963. N. 6. LITERATKA ELA DZI
1 (202) TABLICA CHRONOLOGICZNA LITERATURY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY DO ROKU 1864 Literatura polska
1 (203) Literatura polska uniwersalna Literatura dla dzieci i młodzieży polska (oryginalna i
1 (204) Literatura polska uniwersalna Literatura dla dzieci i młodzieży polska (oryginalna i
1 (205) 3 Literatura polska uniwersalna Literatura dla dzieci i młodzieży polska (oryginalna i przek
1 (29) 3 IV. PIERWSI TWÓRCY ORYGINALNEJ POLSKIEJ LITERATURY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY KLEMENTYNA Z TAŃS
ksiazka 20013 Literatura dla dzieci i młodzieży - podobnio jak inno lllomtury obiegów popularnych, a
Pracownia Literatury dla Dzieci i Młodzieży w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogiczn

więcej podobnych podstron