6931257899
pojawiają się drobne, krągłe jeziorka, tak zwane »okna«. Są to wypełnione wodą zapadliny, powstałe w miejscach, gdzie trafiające się w podziemiu złoża gipsu wypłukane zostały wodą i wywołały obsunięcie się warstw ponad niemi leżących.
Szerokie, senne równie ścielą się, zda się, bez końca, zlewając się z widnokręgiem. Wzrok, nie znajdując oparcia w przestrzeni, nawyka do monotonnej płaszczyzny, której jednostajności nic nie zakłóca. To też, gdy w długiej wędrówce wierzchowiną płyty droga zawiedzie nas nad brzeg rzeki, — nieoczekiwana zmiana widoku tern silniejsze sprawia wrażenie. Nagle — bez żadnego przejścia — urywa się tu grunt pod stopami, zapadając w przepaścistą czeluść stromego, głębokiego jaru. W dole wije się rzeka rozlicznemi skręty, za nią dźwiga się urwistą ścianą przeciwległe zbocze. Równoległymi pasami rysują się odsłonięte na nagim stoku pokłady skalne. Twardsze ławice zaznaczają się tu w postaci gzymsów i przewieszek, złomy z ich zwietrzenia powstałe zsuwają się po pochyłości. W zbocza wdzierają się boczne parowy i przedłużając się dają początek nowym jarom. Mniej strome stoki pokrywa często gęstwa liściastego lasu — spadzist-sze pozostają nagie.
Przebieg warstw różnobarwnemi wstęgami zaznacza się na ścianach jarów. W obszarze południowego Podola, gdzie głęboko w płytę wcięty Dniestr i jego dopływy odsłoniły grubszy kompleks pokładów, widnieje nieraz dołem zielonawy pas wapieni i łupków sylurskich, od których jaskrawo odbijają leżące wyżej czerwone ławice zbitego piaskowca dewońskiej epoki, przykryte białą warstwą skal kredowych. Te zalega z kolei blado-żółtawy wapień mioceński, czasem i śnieżne płyty alabastrowych gipsów, — u szczytu wreszcie sterczą brunatno-żółte zerwy lossowej gliny i ciemnym rąbkiem czarnoziemu odcinają się od horyzontu.
Dnem jarów płynące rzeki zataczają w biegu ciągłe zakola, zdążają ku ujściom torem krętym, wężowo się zwijającym — znanym pod nazwą meandrów. Ten zmienny bezustannie kierunek biegu odbija się i na wyglądzie jarów. Wijący się strumień podmywa i niszczy brzeg u zewnętrznej strony zakrętu, — po stronie wewnętrznej zakola nurt odsuwa się od brzegu, tak że przy nim układać się nawet mogą rzeczne odsypy. Stąd ciągła — na przemian występująca — różnica w wyglądzie ^bo-
44
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
DSCN5699 (2) CZARCIA MIOTŁA BRZOZY - w koronach brzóz pojawiają się chorobowo zagęszczenia pędów tak
jp1450 15500 B. Łuki. Łuki pojawiają się ponownie jako uzbrojenie strzelców w XVI
Kolendowicz1 uwzględnia się, gdyż śnieg zsunie się po połaci dachowej. Tak zwane obciążenie charakt
scan036 126 Metamorfozy ciała wybiegu pojawiają się zupełnie nagie modelki. Tak prezentuje się ostat
20300 z13 2 Czy pojawiają się u nas nowe gatunki? Tak, i to od dawna. Niekiedy sprowadzają je ludzie
Nie placz Koziolku S Michalkow (5) mm W tym czasie pojawili się na brzegu jeziora leśni zbóje. By
nie placz koziolku 7 W tym czasie pojawili się na brzegu jeziora leśni zbóje. Byli to dobrze wszystk
Trzy zimyS głe pojawianie się nieregularnych wersów dłuższych, tak i proces zwężania się przestrzeni
DSC01580 Rorruin Wieruszewski py geograficzne zbiera się miesiąc przed • ^ lióte tak zwane sytuacje
scan036 126 Metamorfozy ciała wybiegu pojawiają się zupełnie nagie modelki. Tak prezentuje się ostat
img078 (10) woju pojawia się z inicjatywy samego dziecka. Szczególnie wyraźnie /it obserwowano to w
s 14 15 14 ROZDZIAŁ 1 ka, śvjata, przyrody. Jest to tak zwane prawo natury. Szkoły prawa natu ry pow
więcej podobnych podstron