7349812156
PEDAGOGIA 111
poszczególnych okresów rozwoju państwa polskiego. Dziś taki pogląd na siłę jest chyba najbardziej powszechnym poglądem u historyków.”71
M. Bobrzyński „mitowi absolutyzmu, jako koniecznej na pewnym etapie procesu historycznego drogi, przeciwstawił i obraz ustroju XV[ w., w którym nie absolutyzm był elementem silnej władzy, i w ocenie XVII w. stwierdzenie, że nic brak absolutyzmu, lecz sprzeczność wewnętrzna między układem sił społecznych i gospodarczych a formalnie obowiązującym ustrojem była przyczyną rozprzężenia aparatu państwowego” 72. „Wnioskiem z analizy siedemnastowiecznej struktury społecznej i gospodarczej, z analizy anarchizmu »zlolcj wolności« - zauważa K. Grzybowski - nie jest bynajmniej teza o absolutyzmie jako ratunku, lecz twierdzenie, że przy takiej strukturze adekwatną jej formą rządów byłaby arystokracja zalegalizowana, która w tych warunkach byłaby »bardzo dobrą, w każdym razie energiczną formą rządów«.”13 „l radykałów, i monarchistów drażnić musiała zupełna relatywizacja oceny form rządu, wiązanie tej oceny ze strukturą społeczną, a nic z jakimś idealnym modelem ustroju” - konkluduje K. Grzybowski .
W kontekście tego, że M. Bobrzyński poszukuje w dziejach Polski w czasach nowożytnych przesłanek odejścia od „naturalnej linii rozwojowej”, przyczyn jej „degeneracji”, „deformacji”, fakt, iż interpretuje on syntezę J. Lelewela jako mesjanizm, jest zrozumiały. Mesjanizm to pojęcie wieloznaczne. Jak pisał w okresie międzywojennym Józef Ujejski, to „i religia, i filozofia, i poezja, i doktryny społeczne, i ekonomia, i polityka, życic wreszcie zbiorowe i indywidualne wielu pokoleń”75. Mesjanizm ujmowano i ujmuje się - w pewnym uproszczeniu - w dwóch różnych, chociaż nic wykluczających się aspektach. Po pierwsze - sprowadza się go do określonego nurtu w filozofii. W tym znaczeniu mówi się o polskiej filozofii mesjanicz-ncj w okresie między powstaniami - listopadowym i styczniowym (Józef Maria Hoenc-Wroński 76, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, August Cieszkowski). Po powstaniu styczniowym filozofia mcsjaniczna nic odegrała w polskiej filozofii i myśli społecznej większej roli, chociaż miała przedstawicieli zarówno w epoce pozytywizmu, jak i w okresie międzywojennym. Po drugie - mesjanizm ujmuje się nic jako filozofię, mniej lub bardziej rozbudowany i zwarty system
71 Ibidem, s. 181, 182-183; por. idem: Szkoła historyczna... W: Polska myśl..., s. 581, 582.
72 I d e ni: Szkoła historyczna... W: Stadia z dziejów... s. 185; por. i d e m: Szkoła historyczna... W: Polska myśl..., s. 580.
73 I d e m: Szkoła historyczna.... W: Studia z dziejów..., s. 185, przyp. 92; por. idem: Szkoła historyczna... W: Polska myśl..., s. 580, przyp. 160.
74 I d e m: Szkoła historyczna... W: Stadia z dziejów..., s. 185; lakże i d e m: Szkoła historyczna... W: Polska myśl..., s. 583.
75 J. Ujejski: Dzieje polskiego mesjanizm u do powstania listopadowego włącznie. Lwów 1931, s. VII.
76 J. M. 1 Ioene-Wronski częściowo wyłamuje się z tej periodyzacji, gdyż pisał już przed powstaniem listopadowym.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
str 030 031 Najbardziej groźna sytuacja, w jakiej znalazło się państwo polskie w tym okresie, była n
Początki państwa Polskiego Najpóźniej spośród Słowian na widownię Europy feudalnej wysunęły się
PZP 1918 1994 s31 Nąidal/two zachodnie Odrodzenie państwu polskiego w 1918 roku postawiło na porządk
C z a s v s z £ c 1 n e Urodziłem się w Lutyni Polskiej /dziś Lutynia Górna/ na Śląsku Cieszyńskim d
Makroekonomia-to zespół czynników które mają wpływ na państwo Polskie i Chińskie. mają wpływ na mają
58161 PZP 1918 1994 s41 consensusu wokół kierunków rozwoju państwa i miejsca Polski w Europie. Temu
1. Charakterystyka okresu Do kenta irwanea monarchii ssaioowej rozwój ftwn ustrojowych państwa polsk
Schemat temat 5(1) Rozwój terytorialny państwa polskiego VIII-X wiek -> PAŃSTWO POLAN TH-IX WIEK
Stanisław Kaw ula - 5 okresów rozwoju w pedagogice społecznej: 1) okres podejmowan
krytycznych okresów rozwojowych dla poszczególnych funkcji i wieku (gdy system nerwowy nie jest dojr
rozumie się poszczególne kierunki działalności państwa. Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa
Zdjęcie0102000 i. Przyporządkuj symbolom ze schematu (A-J) poszczególne stadia rozwojowe gamet wymie
IMGB45 organizacja życia społecznego zmienia dziś swój charakter na całym świecie z państwa dawniej
więcej podobnych podstron