7481430581

Praktyka pisania pracy

w rozdziałach merytorycznych pracy oraz udzielenie odpowiedzi na postawione we wstępie problemy.

Było już wspomniane, że we wstępie należy zasygnalizować najważniejsze wyniki, więc u dyplomanta może powstać wątpliwość, jaką treść ma zawierać zakończenie. Znacznie upraszczając sprawę można powiedzieć, że we wstępie wnioski mogą zawierać jedno, co najwyżej dwa zdania. Natomiast w zakończeniu informacja o problemie badawczym, czyli to, co jest istotą wstępu winno zmieścić się w przysłowiowych dwóch zdaniach, natomiast pozostała część powinna obejmować syntezę wniosków. Wprawdzie wnioski zostały szeroko przedstawione, skomentowane i zilustrowane w ostatnim rozdziale pracy, jednak najczęściej są rozrzucone na kilkunastu lub kilkudziesięciu stronicach ostatniego rozdziału. Tymczasem w zakończeniu należy przytoczyć je w formie syntetycznej, raczej ich streszczenie sprowadzone do stwierdzeń, nie dyskusji. Nie oznacza to jednak, że w rozdziale tym dyplomant powinien wyliczyć (wypunktować) wniosek numer jeden, dwa, trzy itd. Nie jest to wprawdzie zabronione, jednak jest lepiej przyjmowane, gdy dyplomant potrafi te same stwierdzenia wpleść w tekst. Wówczas poszczególne wnioski można skomentować lub naświetlić co sprawia, że stają się one pełniejsze. W zakończeniu jest też sposobność do ustosunkowania się do zagadnień, które dyplomant z tej czy innej przyczyny pominął w swych badaniach. Żaden badacz nie może wykonać wszystkiego, a każda praca dyplomowa ma mieć swoje ramy wyznaczone zadaniem badawczym oraz terminem obrony. Na tym polega dojrzałość dyplomanta, że jest świadom swoich możliwości sprzętowych, czasowych, a nawet intelektualnych i nie porywa się na rozwiązywanie wszelkich niuansów tematu oraz wszelkich zagadnień z nim zbieżnych. Te aspekty powinny być wyjaśnione lub wymienione w zakończeniu, aby czytelnik (recenzent) miał jasność, że autor pracy działał świadomie i celowo, a pominięte zagadnienia zostały pominięte świadomie. W zakończeniu pracy jest też miejsce na wskazanie dalszych kierunków badań, które wynikają z wyników uzyskanych przez autora lub też nasunęły się w trakcie realizacji pracy, lecz jako zagadnienia poboczne nie zostały przez niego podjęte.

105