7483798568

III Konferencja Dendrochronologów Polskich - Rogów, 9-11 lutego 2016

Wpływ antropopresji na drzewostany sosnowe w północnej części Kotliny Sandomierskiej

Joanna Barniak

barniak@geol.agh.edu.pl

W latach 60. XX wieku rozpoczęto eksploatację złóż siarki w północnej części Kotliny Sandomierskiej, co wpłynęło znacznie na stan środowiska regionu. Nie bez znaczenia pozostało również oddziaływanie emisji gazowych na dominujące w regionie drzewostany sosnowe. Począwszy od połowy lat 70. XX wieku dodatkowym czynnikiem wpływającym na środowisko przyrodnicze była elektrownia Połaniec. Analizę dendrochronologiczną przeprowadzono na 53 powierzchniach badawczych ułożonych w liniowych transektach pobierając próby łącznie z 814 drzew z Nadleśnictw Nowa Dęba i Mielec. Największe redukcje szerokości przyrostów rocznych przypadają na lata 1970-1990, a więc na okres najintensywniejszej działalności Tarnobrzeskiego Kombinatu Siarkowego. W tym czasie redukcje wystąpiły u drzew wszystkich badanych stanowisk. Najwięcej drzew objętych redukcjami (do 90%) odnotowano w stanowiskach położonych najbliżej Tarnobrzeskiego Kombinatu Siarkowego. Oprócz szkodliwych zanieczyszczeń gazowych i pyłowych emitowanych z kopalni i zakładów przetwórczych siarki na badane drzewostany mogły oddziaływać zbiorniki odpadów poflotacyjnych oraz składowiska keku siarkowego, leje depresji kopalni otworowej Jeziorko oraz zespołowych ujęć wód. Od początku lat 90. XX obserwuje się znaczny spadek liczby drzew z redukcjami przyrostów rocznych, co ma niewątpliwie związek z ograniczeniem wydobycia i przetwórstwa siarki, jak również odzwierciedla regionalny trend poprawy kondycji drzewostanów sosnowych.