7808336017

POLITECHNIKA LUBELSKA

> zmiana twardości próbek w zależności od temperatury (kołki hartowane),

> zmiana barwy termoczułego pokrycia ciała pod wpływem temperatury (kredki i farby termometryczne, ciekłe kryształy),

> zmianie luminescencji pokrycia ciała pod wpływem temperatury [4].

Wśród termometrów bezstykowych (pirometrów) podział wynika z cech konstrukcyjnych i zasady działania pirometrów. Poza klasyfikacją znajduje się szereg specjalnych metod pomiaru temperatury np. metody fotograficzne (termografia), interferencyjne, spektroskopowe, akustyczne, termowizyjne itd. W tym opracowaniu umieszczono je wraz ze wskaźnikami temperatury w rubryce „termometry specjalne". Klasyfikację przyrządów do pomiaru temperatury ze względu na właściwości fizyczne wykorzystane przy ich budowie przedstawia rysunek 1.

2.2. Termometry stykowe

2.2.1. Termometry nieelektryczne

2.2.1.1. Termometry rozszerzalnościowe

Są to termometry wykorzystujące zmianę objętości gazów, cieczy lub ciał stałych w zależności od temperatury.

Najbardziej znanym termometrem rozszerzalnościowym jest termometr cieczowy, wykorzystujący zmianę objętości cieczy termometrycznej wraz ze zmianą temperatury. Składa się on ze zbiorniczka wypełnionego cieczą (czujnik temperatury) oraz połączonej z nim rurki kapilarnej, w której zmiana wysokości słupka cieczy jest funkcją temperatury czujnika. Rurka kapilarna umieszczana jest na tle skali termometrycznej. W zależności od konstrukcji, laboratoryjne i przemysłowe termometry cieczowe dzielą się na termometry pałeczkowe (bagietkowe) i rurkowe. Termometry pałeczkowe wykonane są ze szklanego pręta o średnicy 4-6 mm z osiowo umieszczonym kanałem kapilary. Skala jest wytrawiona na powierzchni pręta, a jego krzywizna powiększa obraz kapilary działając jak soczewka i ułatwiając odczyt.

W termometrach rurkowych cienkościenna kapilara wraz ze skalą wykonaną na pasku z mlecznego szkła, są umieszczone w cienkościennej rurce szklanej, Podobnie jak w termometrach pałeczkowych krzywizna powierzchni kapilary służy do powiększenia obrazu słupka cieczy. Koniec kapilary jest poszerzony w mały zbiorniczek, którego zadaniem jest zabezpieczenie termometru przed rozsadzeniem w przypadku przekroczenia górnej granicy zakresu pomiarowego. Zaletą termometrów rurkowych jest ich duża odporność na złamania, wadą zaś - możliwość przesunięcia się skali względem kapilary. Budowa termometrów pałeczkowych zapewnia stałość położenia skali, są, one jednak mniej trwałe.

Ka tet/r.

3 m iA/o c /i .j /ł#/< / P/)rnóiv X Napt^dów Xotniczycfa <g> 2013