8658359225

Recenzje

po II wojnie światowej już na nowo nie wyszły. Z tego właśnie względu Columbus-Atlas zasługuje dziś na bliższą uwagę.

Z dawnego Debesa przejął on 29 tablic, przedstawiających w klasycznym dziewiętnastowiecznym orograficzno-politycznym ujęciu części świata (w skalach od 1 : 12 M do 1 : 28,5 M), państwa europejskie (1 : M, do -1 : 8,25 M, a przeważnie 1 : 2,75 M) ważniejsze części kontynentów pozaeuropejskich — Azji, Afryki i Ameryki Północnej (przeważnie 1 : 10 M), oraz części Niemiec — w ich granicach w 1914 r. — 1 : M. Do tych dawnych map, uzupełnionych przeważnie tylko odnośnie do sieci kolejowej, granic i nomenklatury — dodanych zostało kilka map nowych. Są to przede wszystkim: mapa krajów śródziemnomorskich (tabl. 28—29) naśladująca styl dawniejszych map atlasu, dalej mapa Szwajcarii (tabl. 20a), różniąca się już od nich coraz bardziej, oraz podobna do niej z wykonania, ale pozbawiona rysunku rzeźby mapka Palestyny (karton tablicy 43—44), wreszcie całkiem i z ujęcia i ze stylu odmienne, hipsometryczne i zagadnieniowe mapy świata, stref polarnych i oceanów, umieszczone na początku atlasu (tabl. 1—8).

Treść niektórych map uległa dość starannej rewizji: tak np. cała Azja Północna została narysowana na nowo (tabl. 39—40 i 41—42); tablice 7 i 8 zawierają nowy obraz Atlantyku i zachodniego Pacyfiku (ten ostatni nieco przegeneralizo-wany); interesujący obraz mórz południowych i wybrzeży Antarktydy znajdujemy na tablicy 6; w obrazie jednak Arktyki nie zdążono jeszcze uwzględnić nowych odkryć radzieckich. Sieć kolejowa wykazuje sporo uzupełnień, np. obraz kolei Polski jest na mapie Europy (tabl. 9—10) dość kompletny; w wyróżnieniu jednak „połączeń głównych" popełniono tutaj szereg błędów (linie Warszawa-Tczew, Łódź-Wroc-ław i in.). Na następnej mapie (Europa Środkowa tabl. 11—12) brak jest już w ogóle linij Warszawa-Radom, Tomaszów-Radom, Tunel-Kraków i Sierpc-Brodnica, mapa pokazuje więc stan rzeczy z r. 1930. To samo widzimy na mapie 17a—18a („Niemcy północno-wschodnie", tj. Pomorze i b. Prusy Wschodnie), natomiast mapę 17b—18b („Niemcy wschodnie" — Wielkopolska i Śląsk) jest lepiej skorygowana. Niektórych nowszych połączeń kolejowych brak jest też i na obszarze Czechosłowacji (tabl. 11—12 i 35—36). Można przypuszczać, że po bardziej szczegółowym rozpatrzeniu atlasu braków tego rodzaju znajdzie się w nim znacznie więcej. Już przy pobieżnym przeglądzie nowej mapy krajów śródziemnomorskich (tabl. 28—29) spotykamy na niej kolej nie istniejącą — proste połączenie Skiierniewice-Łódź, dalej brak tak ważnych połączeń jak Warszawa-Gdańsk, Praha-Bratysława i Zagrzeb-Lublana, oraz przerwy w niektórych innych ważnych trasach.

Niedociągnięcia innego rodzaju stwierdzamy na mapach nowowprowadzonych (np. na mapie Szwajcarii tabl. 20a), gdy porównujemy ich treść z treścią dawniejszych map atlasu pokrywających się z nimi częściowo terytorialnie. Oto na nowych mapach brakuje na przykład nazw stacji węzłowych — ważnego elementu orientacji przy użyciu atlasu do planowania podróży; na tego rodzaju szczegóły dawny Debes zwracał baczną uwagę. Dotyczyło to także wielu obiektów terenowych mających znaczenie geograficzne i mogących zainteresować inteligentnego turystę (jak np. „zguba Rodanu" koło Bellegarde, por. tabl. 20a i 24). Jasne jest, że redakcja nowego wydania atlasu nie potrafiła utrzymać w nim wysokiego poziomu nadanego mu przez jego założyciela ⁴.

⁴ Inicjator i główny autor atlasu Ernest Debes (ur. 1840, zm. 1923) pracował za młodu w zakładach Perthesa w Gocie, a od r. 1872 stał się współpracownikiem i wspólnikiem prof. Hermana Wagnera, zakładając wraz z nim zakłady kartograficzne, Wagner & Debes w Lipsku.

Przegląd Geograficzny — 9

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SAM02 WŁADZE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ NA UCHODŹSTWIE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ W odpowiedzi na decyzj
SAM02 WŁADZE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ NA UCHODŹSTWIE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ W odpowiedzi na decyzj
BIBLIOTEKI W WIELKIEJ BRYTANII 205 5. Po II wojnie światowej zaczęto na większą skalę prace nad
IMAG0286 (3) - 6 - -7- Na terenach zachodnich i północnych odzyskanych przez Polskę po II wojnie, gd
już po pierwsze tworzywa sztuczne. Stały się one groźną konkurencją dla alabastru po II wojnie świat
Trochę historii na temat rekordowych stóp inflacji,,, •    Węgry po II wojnie światow
Problem niemiecki po II Wojnie Światowej zarządzenia obowiązujące w całej strefie. Na jej czele stan
Po II wojnie światowej: Od lipca 1944r. -powstaje wiele nowych drużyn harcerskich. Rok 1945 - ZHP dz
Niemcy po II wojnie światowej Jakie były postanowienia Wielkiej Trójki na konferencjach
na podobną skalę prace podjęte dopiero po II wojnie światowej - rządy Labour Party 1946r. -> wyda
Lekcja 5 Temat; Lekcja powtórzeniowa. Polska i świat po II wojnie światowej. Temat znajduje się na s
DSCN4484 (2) .1 Pnlllyka Mmt 1wima Rozwój po II wojnie światowej Polityka leśna świata w 1950 r. ko
Zastosowanie ekstruderów w przemyśle spożywczym znacząco wzrosło po II wojnie światowej szczególnie

więcej podobnych podstron