PRZEGL D RYNKU
Nie tylko
nastrojowe...
wiat o buduje nastrój i kreuje przestrze . Ale oprócz walorów
uduje nastrój i kreuje przestrze . Ale oprócz walorów
estetycznych, musi przede wszystkim dobrze o wietla miejsce
nych, musi przede wszystkim dobrze o wietla miejsce
do pracy, nauki czy ogl dania telewizji.
By spe nia o wszystkie te funkcje musi by w a ciwie rozmieszczone
i dobrane do ka dego pomieszczenia.
fot. Faber
ganizujemy k cik do czytania, gdzie ustawi- nia, na przyk ad do wyeksponowania obra-
O wietlenie
my telewizor i sprz t graj cy, lampy wisz ce zów, oryginalnych mebli czy pi knych ro-
i kinkiety, a nawet gdzie zawisn pod wietla- lin.
wewn trzne
ne obrazy.
Oprócz rozmieszczenia punktów wietl- ród a wiat a
nym warto postara si o ergonomiczne arówki tradycyjne to szklane ba ki
Joanna D browska
rozlokowanie gniazdek elektrycznych. z umieszczonym wewn trz arnikiem z dru-
Do wiadczony elektryk powinien w tym tu wolframowego, który pod wp ywem prze-
eby funkcjonalnie rozmie ci wewn trz- pomóc, ale powinni my zadba o to, by p ywu pr du rozgrzewa si i zaczyna wie-
ne ród a wiat a, trzeba zaplanowa urz - uzupe ni standardowe rozwi zania o in- ci . Produkuje si je w wielu wariantach
dzenie poszczególnych pomieszcze , by dywidualne potrzeby przysz ych miesz- ró ni cych si rozmiara-
wiadomo by o, jak poprowadzi przewo- ka ców domu. Dzi ki temu nie b dziemy mi gwintu trzonka: E27 lub
dy elektryczne do lamp sufitowych i kinkie- musieli korzysta z niewygodnych i nie- E14 oraz kszta tem i wiel-
tów. W dopiero buduj cym si domu jesz- estetycznych przed u aczy. ko ci ba ki. Ich naj-
cze przed otynkowaniem cian i u o eniem Rozmieszczenie poszczególnych ró- wi ksz wad jest s a-
instalacji planowanie ustawienia mebli de wiat a powinno by przede wszystkim ba skuteczno wietlna
nie jest atwe, ale warto si postara : przewi- funkcjonalne, ale warto pomy le równie (8 20 lm/W), a wi c
dzie , gdzie stanie stó w salonie, gdzie zor- o dekoracyjnym wykorzystaniu o wietle- wysoki koszt eks-
arówka
tradycyjna
96 BUDUJEMY DOM 3/2010
m
a
r
s
O
fot.
Lampkami halogenowymi
zamocowanymi na stalowej
prowadnicy mo na dowolnie
podkre la skosy i za amania
wn trza
ploatacji. S przy tym ma o trwa e (ich czas dzialne. wietlówki rurowe s energoosz-
wiecenia wynosi jedynie 1000 1500 h) i bar- cz dne (40 100 lm/W), maj du trwa o
dzo wra liwe na poziom napi cia: wystarczy (6000 16 000 h), z dobrej jako ci luminofo-
jego spadek o 5% (218 V zamiast 230 V), by rem zapewniaj te doskona e oddanie barw.
strumie wietlny spad o prawie 20%. Niestety nawet wietlówka ze statecznikiem
Uwaga! Ze wzgl du na ochron rodo- indukcyjnym ga nie i zapala si 100 razy
wiska Komisja Europejska zadecydowa a na sekund i cho tego nie dostrzegamy, jest
o wycofywaniu z rynku pa stw cz onkow- to m cz ce dla oczu. wietlówki rurowe s
skich Unii Europejskiej tradycyjnych a- szczególnie przydatne w miejscach wymaga-
rówek. Szacuje si , e gdyby w ka dym go- j cych równomiernego, intensywnego o wie-
spodarstwie domowym u ywane by y tylko tlenia du ych powierzchni, np. d ugiego bla-
wietlówki energooszcz dne oraz urz dze- tu roboczego w kuchni.
nia elektryczne klasy A, A+, A++, to do at- wietlówki kompaktowe dzia aj tak
mosfery trafia oby 15 milionów ton dwutlen- samo jak wietlówki rurowe, od których ró -
ku w gla mniej. Wycofanie arówek b dzie ni si tylko kszta tem. Ich rurki maj bardzo
si odbywa o stopniowo: 1 wrze nia 2009 ma rednic i s ukszta towane w kilka p -
roku wycofane zosta y arówki 100 watowe tli, a statecznik jest umieszczo-
i o wi kszej mocy, a tak e wszystkie arówki ny w trzonku (zwykle z gwin-
nieprzezroczyste. 1 wrze nia 2010 roku wy- tem E27).
cofane zostan arówki 75 W, w 2011 60 W, Uwaga! W zasadzie energooszcz dne (20 40 lm/W). Wymagaj
a w 2012 roku arówki 40- i 25 watowe. wietlówki kompakto- zasilania pr dem o niskim napi ciu 6 24 V,
Przepis ten oznacza konieczno , w ci gu we pasuj do takich s odporne na wstrz sy i niewra liwe na cz -
trzech najbli szych lat, zast pienia wszyst- samych opraw jak sto w czania i wy czania. Mog dawa
kich tradycyjnych arówek wietlówkami arówki tradycyj- wiat o barwne lub bia e, a niektóre kon-
energooszcz dnymi, arówkami halogeno- ne, w praktyce strukcje diodowych róde wiat a umo li-
wymi lub diodami LED. trzeba si jednak wiaj p ynn zmian jego barwy (zawieraj
arówki halogenowe (halogeny) maj liczy z tym, e kilka niezale nie zasilanych diod barwnych).
w ba ce pierwiastki z grupy chlorowców, s od nich nie-
wietlówka
które zwi kszaj skuteczno wietln co d u sze i z Gdzie jakie o wietlenie?
kompaktowa
(12 26 lm/W) i trwa o (2000 3500 h). Maj p ytkich opraw Salon
mniejsze ba ki ni arówki tradycyjne. Mog b d wystawa . Lampka za telewizorem. Powinna si
by zasilane bezpo rednio z sieci 230 V lub Diody LED (elektroluminescencyjne). S pali , gdy domownicy ogl daj telewizj .
przez zasilacz (6 24 V). Produkuje si je bardzo trwa e (20 000 50 000 h), a przy tym Nawet niewielkie ród o wiat a tak ustawio-
z ró nymi rodzajami trzonków, o czym trze- ne (ale nie na obudowie telewizora) eliminu-
ba pami ta przy wymianie. Diody LED wtopione w spoiny je kontrasty migocz cego ekranu z ciemnymi
mi dzy p ytkami
strefami pomieszczenia. Do tego celu mog
pos u y stoj ce lampy pod ogowe (wys. ok.
arówki
1,7 m), które mo na umie ci w rogu salonu.
halogenowe
Stoj ca lampa pod ogowa. Taka lampa po-
winna sta ko o fotela i najlepiej, by mia a
dwa ród a wiat a: jedno skierowane na su-
fit, drugie w dó , przydatne do czytania.
Kinkiety. Nie nale y wiesza ich nad ka-
nap czy fotelami, gdy niepotrzebnie o wiet-
Uwaga! Ba ki arówki halogenowej nie la yby g owy siedz cych na nich osób. Mog
wolno dotyka palcami, bo pozostawione za- by w czane jednocze nie, pojedynczo lub
nieczyszczenia skracaj jej ywotno . Je li grupowo. Zamiast tradycyjnego cznika
ju nam si to przydarzy, trzeba j przetrze warto zamontowa ciemniacze, które umo -
spirytusem. liwi regulacj nat enia wiat a.
wietlówki (lampy fluorescencyjne) ru- O wietlenie ci gu roboczego. Punkty
rowe, niew a ciwie zwane jarzeniówka- wietlne powinny by umieszczone nad
mi . Dzia aj na zupe nie innej zasadzie wszystkimi miejscami, gdzie wykonujemy
ni arówki. Wewn trz rury pr d powodu- codzienne czynno ci: wypakowujemy za-
je wzbudzenie atomów rt ci, wskutek cze- kupy, myjemy produkty, kroimy, gotujemy.
go atomy te wypromieniowuj wiat o nad- Funkcjonalne jest o wietlenie umieszczo-
fioletowe (niewidzialne). wiat o to pada ne pod szafkami wisz cymi, sprawdzaj si
na wewn trzn powierzchni rury pokry- te precyzyjnie nakierowane reflektorki. Moc
t luminoforem i to on emituje wiat o wi- lamp kuchennych nie musi by du a: wystar-
BUDUJEMY DOM 3/2010 97
fot. Paulmann
fot. Philips
fot. Paulmann
m
a
r
s
O
fot.
Przegl d rynku
Odleg o ci od róde wiat a
O wietlenie kanapy lamp stoj c na stoliku O wietlenie stref
obok umo liwia czytanie w pozycji siedz cej na czytania w fotelu
kanapie. Wa ne jest, by z pozycji stoj cej przez pod ogow lamp
górny otwór klosza nie by a widoczna arówka stoj c
Modu o wietleniowy z oprawami halogenowymi;
sk adany z gotowych elementów. D ugo modu u
dostosowuje si do projektu kuchni
a
b
Lampa nad sto em powinna o wietla blat i nie
wieci w oczy osobom siedz cym przy stole
cz arówki halogenowe 35 40 W lub wie-
tlówki rurowe 20 W.
Moc róde wiat a oraz wysoko ich O wietlenie stref przed lustrem w azience,
Lampa nad sto em. Nie powinna ra-
zamontowania dla osób czytaj cych w ó ku (a) z uwzgl dnieniem pozycji siedz cej i stoj cej
zi siedz cych przy nim osób ani wieci
pojedynczym i (b) podwójnym osoby, która z niego korzysta
im w oczy, musi dobrze o wietla blat i nie
zmienia barw potraw. Najlepiej gdy wisi 60
70 cm nad sto em: wystarczy wtedy arów-
O wietlenie sypialni buduje nastrój,
ale powinno równie umo liwia ka o mocy 60 75 W lub wietlówka 15 20 W.
wygodne czytanie w ó ku
Gdy stó jest d ugi, zamiast jednej lampy
z wi kszym kloszem mo emy powiesi dwie
mniejsze. Barwa wiat a powinna by jasna,
ciep a, lekko ó ta. Warto pami ta , e po-
wieszenie lampy nad sto em oznacza, e stó
b dzie sta w konkretnym miejscu. Je li lubi-
my przemeblowania, lepiej z niej zrezygno-
wa .
wiat o nastrojowe. Efekt przytulnego
ciep a daj niedu e lampki montowane
w przeszklonych witrynach lub na listwach
podszafkowych. Nie powinno ich zabrakn
zw aszcza w kuchni po czonej z jadalni .
Sypialnia
O wietlenie dekoracyjne. Odgrywa pierw-
szoplanow rol , bo w sypialni najwa niejszy
jest nastrój. Zalecane jest wiat o o ciep ym,
delikatnym odcieniu. Nie nale y stosowa
wietlówek o barwie ch odnej czy niebiesko-
fot. Krulen
fot. IKEA
fot. Krulen
fot. Osram
Czy op aca si zast pi tradycyjne arówki
wietlówkami kompaktowymi?
Cho wietlówki s znacznie dro sze, to za- W czasie jej eksploatacji trzeba by zu y a 8 a-
kup jest op acalny ze wzgl du na ich trwa o rówek (bo ich trwa o wynosi 1000 h) w cenie
i niskie koszty eksploatacji. ok. 1,5 z ka da, czyli 1,5 z × 8 = 12 z
Przeci tnie s o miokrotnie trwalsze (8000 Za ó my, e koszt 1 kWh energii elektrycznej
godzin zamiast 1000 godzin), zu ywaj przy wynosi 0,5 z . Koszt zu ytej energii wyniesie
tym oko o pi ciokrotnie mniej energii ni a- wi c dla:
Lampa na biurko nie powinna by jedynym
rówki tradycyjne przy takiej samej ilo ci emi- wietlówki 0,021 kW × 8000 h × 0,5 z
o wietleniem pokoju do pracy. Je eli korzystamy
towanego wiat a. = 84 z
z komputera, jedna lampka powinna sta na biurku,
a druga za monitorem
Przyk ad: arówki 0,1 kWh × 8000 h × 0,5 z = 400 z
Porównajmy ca kowite koszty eksploatacyjne Ca kowity koszt zakupu i eksploatacji:
zielonej, bowiem kolory te mog wprowadzi wietlówki o mocy 21 W i tradycyjnej arówki wietlówki 25 z + 84 z = 109 z
stan niepokoju i wra enie zimna. o odpowiadaj cej jej mocy 100 W. arówki 12 z + 400 z = 412 z
O wietlenie górne. Nie jest w sypialni nie- wietlówka kosztuje ok. 25 z , a jej trwa o Nawet gdyby my dostali arówki za darmo,
zb dne, ale nie warto zupe nie z niego rezy- wynosi 8000 h. to i tak ich eksploatacja by aby nieekonomi-
gnowa . czna w porównaniu ze wietlówkami.
O wietlenie miejscowe. Je li lubimy czyta
w ó ku, najwygodniej b dzie umie ci ród a
wiat a na cianie nad ó kiem. Punkt wietl- Je li w sypialni stoi toaletka, to do jej o wie- dzia a ca noc, by zapewni dziecku po-
ny powinien znajdowa si na wysoko ci ok. tlenia niezb dne b d umieszczone po bokach czucie bezpiecze stwa. wiat o powinno
75 cm od materaca. Strefa czytania mo e by lustra lampki o barwie wiat a s onecznego. by ciep e i niezbyt intensywne. Najlepiej
do wietlona równie za pomoc lampek noc- oprócz górnego o wietlenia zamontowa
nych, stoj cych w odleg o ci ok. 50 cm od kra- Pokój dziecka na cianie przy ó eczku kolorowy kinkiet
w dzi ó ka: najwygodniejsze s lampy z re- W pokojach niemowl t i ma ych dzieci lub na komodzie postawi lampk nocn .
gulowan wysoko ci i kierunkiem wiecenia. warto zamontowa takie o wietlenie, które
REKLAMA
fot. Studio Italia
Przegl d rynku
nie powinno rzuca cienia na twarz osoby
Zanim kupisz arówk ...
stoj cej przed lustrem ani odbija si w nim.
Jako o wietlenie dodatkowe dekoracyjne
Wi kszo wa nych w azienkach stosuje si lampki wpuszcza-
Przeliczanie mocy arówek na wietlówki kompaktowe (w watach)
informacji o arówkach ne w sufit podwieszany, a w du ych salonach
... wietlówka energooszcz dna
Zamiast arówki...
mo na odczyta z opa- [W] k pielowych tak e stoj ce ozdobne lampy
[W]
kowania: pod ogowe.
40 9
Moc, z jak arów-
60 12
ka wieci (na wie- 75 16
Garderoba
tlówkach kompakto- 100 20 Tu najwygodniejsze b dzie o wietlenie
wych zazwyczaj jest w gzymsie wpuszczane reflektorki halo-
umieszczona równie moc arówki, jak ta wietlówka zast puje). genowe o regulowanym kierunku wiece-
Napi cie, jakim arówka powinna by zasilana: 12 V, 24 V lub 230 240 V. nia. Mo na te powiesi na suficie niewielkie
Typ trzonka, oznaczony literami i cyframi: litery okre laj kszta t, cyfry wymiary w milime- lampy kieruj ce wiat o na ubrania. Wn trza
trach np. E27, GU5,3. Zawsze nale y sprawdza , czy trzonek b dzie pasowa do oprawy lampy. szaf mo emy tak e o wietla wietlówkami
Typ ba ki, oznaczony liter i dwiema cyframi: litera okre la kszta t ba ki, cyfry rednic w mi- rurowymi.
limetrach na przyk ad B35, A65, T60.
Korytarz
Tutaj nie jest potrzebne szczególnie mocne
wiat o. Najkorzystniejsze s kinkiety, najle-
Symulowanie obecno domowników
piej p askie, zwane pó plafonierami. Przyda
si równie oddzielna lampa lub kinkiety
Jednym ze sposobów zniech cania z odziei do w amywania si do naszego domu jest zainsta- nad lustrem. Do o wietlenia korytarza mo -
lowanie programatorów elektrycznych lub elektronicznych, które automatycznie zapalaj i gasz na te wykorzysta zestawy reflektorków na
lampy, symuluj c w ten sposób obecno domowników, gdy w domu nikogo nie ma. drutach lub linkach.
Programatory mechaniczne:
dobowy w cza i wy cza wiat o codziennie o tej samej godzinie i na taki sam okres. Minimalny Sterowanie o wietleniem
czas, jaki musi up yn pomi dzy w czeniem a wy czeniem wiat a, to zazwyczaj 15 minut; Do sterowania o wietleniem s u :
tygodniowy umo liwia zmienne ustawianie godzin w czania i wy czania wiat a, inne ka - czniki instalacyjne:
dego dnia tygodnia. Ustawiony program pracuje w cyklu 7-dniowym, który co tydzie si powta- jednobiegunowe (jednoklawiszowe), który-
rza. Minimalny czas, jaki musi up yn pomi dzy w czeniem a wy czeniem wiat a, to zazwy- mi mo na w cza lub wy cza tylko jedno
czaj 2 godziny. ród o wiat a;
Programatory elektroniczne zasilane s pr dem z baterii, wi c przerwa w dostawie pr du wiecznikowe maj dwa klawisze, któ-
nie zaburza ich zaprogramowanego cyklu. Mo na w cza wiat o na bardzo krótko (np. na minu- rymi mo na w cza i wy cza dwa ród a
t ). Dzi ki temu komu , kto obserwuje mieszkanie z zewn trz, wydaje si , e domownik wszed wiat a lub dwie grupy arówek w du ym
do pokoju tylko na chwil . Urz dzenia te potrafi te samodzielnie przesuwa zaprogramowane yrandolu;
czasy pracy o wietlenia. W ten sposób uzyskuje si wra enie, e ka dego dnia domownicy k a- schodowe s u yteczne, je li tym samym
d si spa o innej porze. ród em wiat a chcemy sterowa z dwóch
miejsc na górze i na dole schodów albo na
kra cach d ugiego korytarza;
W pokoju starszego dziecka lampy po- ciemniacze: umo liwiaj p ynn regulacj
winny o wietla nie tylko pomieszczenie, ale nat enia o wietlenia, s jednak dro sze ni
równie miejsce do pracy, czyli biurko. ród o zwyk e czniki i powoduj znaczny spadek
wiat a nale y umie ci na wysoko ci 35 cm skuteczno ci wietlnej ród a wiat a.
nad p aszczyzn biurka i zawsze po stronie czniki steruj ce o wietleniem tra-
przeciwnej ni r ka, któr dziecko pisze, by dycyjnie umieszcza si 1,4 m nad pod-
nie powstawa y cienie. Najlepsze s takie lam- og , cho czasem nieco ni ej tak, by
py, w których snop wiat a o wietla bezpo- wygodniej mog y si gn do nich dzie-
rednio zeszyt lub ksi k , z której dziecko ci. W a ciwym miejscem na cznik jest
korzysta. Lampka na biurko powinna mie : ciana przy drzwiach do pomieszczenia
cznik
ruchomy klosz, po tej samej stronie co klamka, bo wte-
schodowy
d ugie rami , zginaj ce si w dwóch lub dy dost p do niego jest intuicyjny. Je li
pod wietlony
diod
trzech miejscach. drzwi s dwuskrzyd owe, czniki po-
winno si umie ci po ich obu stronach.
azienka W korytarzach, azienkach i pomiesz-
ciemniacz
z symulatorem
Najwa niejsze jest w niej o wietlenie lustra czeniach gospodarczych warto zamon-
obecno ci. Po zapadni ciu zmroku odtwarza
nad umywalk . Powinny to by dwie umiesz- towa czniki pod wietlane diod , bo a-
zapami tane sekwencje w czania i wy czania
czone po jego bokach lampki. O wietlenie twiej zlokalizowa je w ciemno ci.
wiat a. Mo e by sterowany r cznie lub pilotem
100 BUDUJEMY DOM 3/2010
fot. Ospel
fot. Kontakt Simon
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
2010 03, str 166 1692010 03, str 058 0642010 03, str 035 0392010 03, str 090 0942010 03, str 182 1872010 03, str 150 1532010 03, str 050 0522010 03, str 126 1322010 03, str 134 1372010 03, str 158 1652010 03, str 119 1242010 03, str 031 0332010 03, str 040 0442010 03, str 022 0262010 03, str 066 0712010 03, str 028 0302010 03, str 082 0872010 03, str 188 1912010 03, str 045 049więcej podobnych podstron