1. Srebrzone komórki nerwowe zwoju międzykręgowego
zwój międzykręgowy otoczony jest 2 torebkami zewnętrzną (zbudowaną z włókien kolagenowych) i wewnętrzną (utworzoną
przez 2-3 warstwy płaskich fibroblastów)
masę zwoju tworzy łącznotkankowy zrąb, utworzony z tkanki łącznej właściwej luznej oraz skupiska komórek
pseudojednobiegunowych, poprzedzielanych pęczkami włókien nerwowych
każda komórka nerwowa pseudo jednobiegunowa oddaje jedną wypustkę, dzielącą się następnie na akson i dendryt
preparat specyficznie barwiony (metodÄ… srebrzenia AgNO ), co pozwala na uwidocznienie aparatu Golgiego (widocznego w
3
postaci zygzaków, haczyków, wężyków), układającego się tutaj obwodowo, w układzie wianuszkowym
aparat Golgiego otacza duże, pęcherzykowate jądro komórki zwojowej, w której dodatkowo można zidentyfikować
drobnoziarnisty tigroid
każda komórka zwojowa otoczona jest pojedynczą warstwą komórek satelitarnych o gwiazdzistym kształcie, od których
ograniczona jest przez szparÄ™ obkurczeniowÄ…
komórki satelitarne mają zwarte jądra i na zewnątrz pokryte są wytworzoną przez siebie blaszką podstawną
2. Mitoza w komórkach roślinnych
widoczne są grupy komórek o wyraznie widocznych ścianach komórkowych, co jednoznacznie wskazuje na to, iż są to komórki
roślinne
w komórkach tych widoczne są jądra komórkowe w różnych stadiach podziału jest to mitoza, stanowiąca kulminację cyklu
komórkowego i składająca się z 2 etapów: podziału jądra (kariokinezy, którą możemy obserwować pod mikroskopem) i podziału
cytoplazmy (cytokinezy, niewidocznej pod mikroskopem świetlnym)
mitoza składa się z interfazy i 4 faz właściwych w stadium interfazy widzimy komórki z typowym interfazowym jądrem
widoczna otoczka jÄ…drowa, jÄ…dro, jÄ…derka, chromatyna o strukturze cienkich, delikatnych nici
wyróżniamy 4 fazy kariokinezy: profazę, metafazę, anafazę i telofazę
w profazie następuje kondensacja chromosomów, zanika otoczka jądrowa i jąderko, centriole rozsuwają się, wyznaczając przyszłe
bieguny komórki
w metafazie chromosomy są najlepiej widoczne, układają się w płaszczyznie równikowej, tworząc płytkę metafazową; każdy
chromosom składa się z 2 chromatyd
w anafazie następuje ruch chromosomów w kierunku biegunów, wydłużenie wrzeciona podziałowego i oddalenie się od siebie
biegunów, siostrzane chromatydy się rozłączają
w telofazie następuje odtwarzanie struktury jąder, jąderka i otoczki jądrowej
3. Komórki tłuszczowe barwione Sudanem III
rodzaj tkanki łącznej o szczególnie małej masie istoty międzykomórkowej
główną masę tkanki stanowią komórki tłuszczowe (adipocyty), różnej wielkości i średnicy
komórki posiadają własną błonę podstawną, układają się (gromadzą) wokół naczyń
komórki wielokątne, występują w zgrupowaniach, które mają budowę płacikową, zrazikową
grupy komórek oddzielone są od innych grup komórek pasmami tkanki łącznej właściwej, w której znajdują się liczne naczynia
krwionośne i nerwy
komórka zawiera jedną dużą wakuolę tłuszczową, która wypełnia prawie całą objętość komórki kropla ta ujawniona jest dzięki
specyficznemu barwieniu Sudanem III (w barwieniu normalnym, podczas odwodnienia przy pomocy rozpuszczalników kropla
tłuszczowa zostałaby wypłukana)
zewnętrzną granicę komórki tłuszczowej stanowi niezwykle wąski rąbek cytoplazmy, ściśniętej przez centralnie położoną kroplę
lipidową w miejscach, gdzie sporadycznie widoczne są płaskie jądra komórkowe, cytoplazma jest nieco grubsza, tam też
znajdują się pozostałe organelle
4. Kosmki łożyska
makroskopowo widać płytę łożyskową z odchodzącymi od niej kosmkami
kosmki są palczastymi wypustkami łożyska, na przekroju mają owalny kształt
wyraznie widoczny dwuwarstwowy nabłonek
wolna powierzchnia kosmka pokryta syncytiotrofoblastem, którego komórki pochodzą z niżej leżących cytotrofoblastów
zrąb kosmka nazywany płytą kosmówkową, w której występują liczne naczynia, niekiedy wypełnione erytrocytami
w tkance łącznej zrębu kosmka występują komórki mezenchymalne kształtu gwiazdzistego i duże makrofagi, zwane komórkami
Hofbauera; okrągłe lub owalne, kwasochłonne, piankowate
w przestrzeniach międzykosmkowych wyrazne złogi fibrynoidu kwasochłonne, na pograniczu tkanek matczynych i płodowych
5. Pępowina
narząd kształtu owalnego, makroskopowo widać 3 struktury dwie tętnice i 1 żyłę
powierzchnia pokryta jest nabłonkiem jednowarstwowym omoczni sześcienny
wnętrze pępowiny stanowi nieunaczyniona tkanka galaretowata (galareta Whartona), w której zatopione są jedna żyła pępkowa i
dwie tętnice pępkowe (po porodzie silnie obkurczone) specyficzna konsystencja tej tkanki związana jest z wysoką zawartością
kwasu hialurunowego i bogactwem proteoglikanów siarczanowych
galareta Whartona zawiera komórki mezenchymatyczne o różnym kształcie
ściana naczyń tętniczych o charakterystycznej budowie gruba błona wewnętrzna, błona mięśniowa z metachromatyczną
substancją podstawową, brak błony sprężystej, zamiast przydanki występują tkanka łączna śluzowa; na preparacie światło jest
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 1 z 14
zapadnięte na skutek skurczu mięśniówki
żyła zawiera dużo włókien mięśniowych o różnym układzie podłużnym, okrężnym, skośnym.
6. Plemniki
jasny preparat, na którym to na największym powiększeniu widoczne są plemniki z zasadochłonnie zabarwioną główką
(czerwoną) i kwasochłonnie zabarwioną witką (niebieską)
główka masz kształt owalny, zawiera jądro (skondensowane, w formie jednorodnej chromatyny jądrowej) i akrosom, pokrywający
przedni biegun jÄ…dra (2/3 powierzchni, w formie czapeczki)
witkę (zdecydowanie dłuższa od główki 45 mikrometrów, podczas gdy cały plemnik ma ok. 60) można podzielić na 4 części:
szyjkę, wstawkę, odcinek główny i odcinek końcowy
obok plemników prawidłowo wykształconych wyróżnić można plemniki o budowie nieprawidłowej (posiadające zbyt krótką
witkę, witkę złamaną, mające wady w budowie główki itp)
7. Nabłonek jednowarstwowy płaski z krezki jelita
preparat wysrebrzony, oglądany od góry
rząd płaskich, zwartych komórek, leżących na błonie podstawnej
składa się z komórek, których granice są pozazębiane czarnobrązowa sieć odpowiada granicom międzykomórkowym
komórki duże, jasne, brak przestrzeni międzykomórkowych lub bardzo niewielka jej ilość
jądra komórkowe owalne, leżące równolegle do błony podstawnej, w centralnym punkcie komórki
komórki nie wykazują biegunowości ułożenia składników komórkowych
8. Tkanka Å‚Ä…czna siateczkowata
utworzona przez delikatną sieć włókien srebrnochłonnych (argentofilnych, retikulinowych), na której rozpięte są komórki
gwiazdziste (otaczające całkowicie włókna, na kształt mankietu) komórki te, o kwasochłonnej cytoplazmie zaopatrzone są w
liczne wypustki, tworzące ów sieć
w oczkach tkanki okrągłe jądra limfocytów
dodatkowo występują komórki niezróżnicowane, fibrocyty, komórki dendrytyczne, komórki splątające się, makrofagi
makrofagi, komórki dendrytyczne i splatające się uczestniczą w indukcji odpowiedzi immunologicznej
9. Tkanka łączna włóknista z krezki
substancja podstawowa ułożona warstwowo pod postacią blaszek, w których spoczywają komórki, włókna i naczynia
pomiędzy blaszkami widoczny płyn tkankowy, którego nadmiar powoduje obrzęk
zawiera wszystkie rodzaje włókien łącznotkankowych: kolagenowe, sprężyste, retikulinowe
zawiera również wszystkie typy komórek: fibroblasty, fibrocyty, komórki plazmatyczne, komórki tuczne, tłuszczowe, napływowe,
histiocyty są one trudne do odróżnienia, widoczne jądra tych komórek
istota międzykomórkowa zbudowana z obfitej, silnie uwodnionej macierzy o niskim stopniu agregacji makrocząsteczek, w której
to właśnie luzno są rozrzucone pęczki włókien kolagenowych i sieć włókien sprężystych
10. Tkanka łączna zwarta o układzie regularnym włókien kolagenowych
występująca np. w ścięgnie
zbudowana z równolegle ułożonych pęczków włókien kolagenowych (kolagen typ I), zatopionych w skąpej istocie podstawowej
układ pęczków włókien nadaje tkance charakter uporządkowany
między pęczkami włókien leżą nieliczne fibrocyty układające się w szeregi, nazywane szeregami Ranviera
fibrocyty posiadają skrzydełkowate wypustki, którymi wypełniają wolne przestrzenie pomiędzy włóknami klejodajnymi
wyglądają one jak ciemniejsze linie na powierzchni fibrocytów, rozmieszczone wzdłuż całego szeregu Ranviera w postaci
grzebieni
poszczególne pęczki włókien kolagenowych otoczone są luzniejszą tkanką łączną, całe ścięgno otaczają pęczki włókien
kolagenowych o przebiegu okrężnym
11. ChrzÄ…stka szklista z wyrostka mieczykowatego mostka
pokryta ochrzęstną z tkanki łącznej zbitej o układzie regularnym, w której znajdują się fibroblasty, a na granicy komórki
niezróżnicowane; ponadto w ochrzęstnej występują też naczynia odżywiające chondrocyty i komórki mezenchymalne różnicujące
siÄ™ w chondroblasty
ochrzęstna kwasochłonna, istota podstawowa pod ochrzęstną zasadochłonna im głębiej, tym bardziej zasadochłonna
istota międzykomórkowa zbudowana z istoty podstawowej chrząstki barwiącej się zasadochłonnie oraz z włókien kolagenowych
typu II ułożonych nieregularnie, biegnących w różnych kierunkach (niewidoczne na preparacie ze względu na inny współczynnik
załamania światła); istota międzykomórkowa skupia się wokół komórek, tworząc zasadochłonnie wybarwione obszary kule
chondrytowe
komórki chondrocyty i zewnętrzne chondroblasty występują pojedynczo lub po kika jako grupa izogeniczna (powstała z
podziału jednej komórki) leżą w jamkach ochrzęstnych
chondrocyty o kształcie owalnym lub kulistym, z 1 lub 2 pęcherzykowatymi jądrami, mniejsze na obwodzie (chrząstka młoda) i
większe w środku (chrząstka stara)
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 2 z 14
12. Chrząstka włóknista z tarczki międzykręgowej
charakterystyczne jodełkowate uporządkowanie włókien kolagenowych włókna zawsze są dobrze widoczne ( nie
zamaskowane ), ułożone w regularne pęczki
ubogokomórkowa typowa jest dla tej tkanki niewielka liczba małych komórek pojedynczych chondrocytów, które
umieszczone są w jamkach, biegnących zgodnie z przebiegiem włókien
chondrocyty rozproszone w różowo zabarwionej macierzy; komórki o kształcie kulistym lub owalnym, z 1 lub 2
pęcherzykowatymi jądrami
praktycznie brak grup izogenicznych
13. Chrząstka sprężysta z nagłośni
widoczna gęsta sieć zbudowana z licznych włókien elastycznych i sprężystych , otaczająca bardzo liczne jamki chrzęstne, w
których znajdują się grupy izogeniczne chondrocytów
chondrocyty w jamkach ochrzęstnych i istota międzykomórkowa słabiej rozwinięte
słabo widoczne chondrocyty, wyrazne jamki
chondrony najczęściej dwukomórkowe
sieć włókien sprężystych wybarwionych na niebiesko rezorcyno-fuksyną i na wiśniowo orceiną
14. Tkanka Å‚Ä…czna zwarta blaszkowata
obecne są blaszki kostne, ułożone koncentrycznie wokół kanałów naczyniowych osteony blaszki te, zbudowane z kolagenu
typu I wypełniają objętość tkanki, zapewniając jej dużą wytrzymałość
w środku osteonu tzw. kanał osteonu (dawniej kanała Haversa), zawierające przyżyciowo włosowate naczynia krwionośne i nerw
naczynia krwionośne poszczególnych osteonów łączą się dzięki bocznym odgałęzieniom, które biegną w poprzek kości w
kanałach Volkmanna
na granicach przylegajÄ…cych do siebie blaszek kostnych znajdujÄ… siÄ™ jamki kostne, zawierajÄ…ce osteocyty
między osteonami znajdują się blaszki kostne międzysystemowe
od strony zewnętrznej pokryta blaszkami podstawowymi zewnętrznymi, a od strony jamy szpikowej blaszkami podstawowymi
wewnętrznymi
kość pokryta jest okostną, zbudowaną z 2 warstw zewnętrznej (tkanki łącznej zbitej, od której odchodzą włókna zakotwiczające
Sharpeya) i wewnętrznej (luzniejszej, z naczyniami i komórkami osteogennymi, mogącymi różnicować się w osteoblasty)
15. Krew - rozmaz
komórki morfotyczne zanurzone w bezpostaciowym płynie osoczu
rozróżnić możemy:
Ë% erytrocyty okrÄ…gÅ‚e lub owalne komórki z centralnym przejaÅ›nieniem, brak jÄ…dra, na rozmazie wybarwione na czerwono,
najliczniejsze; czasem mogą wykazywać odchylenia w zakresie wielkości (anizocytoza) lub kształtu (pokilocytoza)
Ë% leukocyty, w skÅ‚ad których wchodzÄ… granulocyty obojÄ™tno-, kwaso- i zasadochÅ‚onne oraz limfocyty i monocyty
Ë% granulocyty obojÄ™tnochÅ‚onne mÅ‚ode o jÄ…drze paÅ‚eczkowatym, starsze o jÄ…drze segmentowanym; najliczniej wystÄ™pujÄ…
3 lub 4-segmentowe; charakteryzują się obecnością wielu zasadochłonnych ziarnistości w kwasochłonnej cytoplazmie, są
najliczniejsze z leukocytów (50-75%)
Ë% granulocyty kwasochÅ‚onne inaczej eozynofile, posiadajÄ… jedno, dwupÅ‚atowe, okularowate jÄ…dro, rzadkie (2-4%)
Ë% granulocyty zasadochÅ‚onne inaczej bazofile, z jÄ…drem 2- lub 3-pÅ‚atowym; obecność licznych zasadochÅ‚onnych ziarnistoÅ›ci
obejmujących całą komórkę; najrzadsze (0,5-1%)
Ë% limfocyty T i B posiadajÄ… 1 jÄ…dro, obejmujÄ…ce caÅ‚Ä… komórkÄ™ i cytoplazmÄ™ w postaci zasadochÅ‚onnego rÄ…bka w pobliżu jÄ…dra
Ë% monocyty najwiÄ™kszy element morfotyczny (2x wiÄ™kszy od granulocytów), z 1 fasolowatego lub nerkowatego ksztaÅ‚tu
jądrem, zasadochłonną cytoplazmą z licznymi azurofilnymi lub kwasochłonnymi ziarenkami
Ë% miÄ™dzy erytrocytami znalezć można fragmenty cytoplazmy megakariocytów trombocyty, których zadaniem jest
zaczopowanie uszkodzonej ściany naczynia i zahamowanie krwawienia w przypadku krwotoku
16. Szpik kostny - skrawek
dzielimy szpik na przedział naczyniowy i hemopoetyczny szpik naczyniowy tworzą nieliczne tętnice i liczniejsze żyły, główne
szerokie naczynia zatokowe szpiku; szpik hemopoetyczny tworzy zaś tkanka łączna z różnymi formami rozwojowymi elementów
morfotycznych krwi
pasma komórek tkanki łącznej siateczkowatej, zawierające gęsto upakowane, różnorodne formy rozwojowe erytrocytów i
granulocytów, pomiędzy którymi spotyka się liczne komórki tłuszczowe
licznie występujące, możliwe do jednoznacznego zróżnicowania megakariocyty duże komórki, wielojądrzaste, których kuliste
jądra ułożone są w kształcie obręczy lub wieńca są to komórki macierzyste trombocytów powstających poprzez oderwanie się
fragmentów cytoplazmy
również możliwe do zróżnicowania wśród różnych form erytro- i granulopoetycznych, dzięki okrągłym, ciemno zabarwionym
jÄ…drom normoblasty
liczne naczynia włosowate szpiku są bardzo szerokie, mają postać zatok, ich śródbłonek zbudowany jest z komórek płaskich,
wytwarzajÄ…cych pory
17. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa w przekroju podłużnym
zbudowana z długich, cylindrycznych, nierozgałęzionych i wielojądrowych komórek włókien mięśniowych o zróżnicowanej
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 3 z 14
średnicy, barwiących się silnie kwasochłonnie
jądra leżą w obwodowej części sarkoplazmy, pod sarkolemą, otoczoną błoną podstawną towarzyszy im tkanka łączna z licznymi
naczyniami włosowatymi
barwienie hematoksyliną żelazistą uwidacznia prążkowanie, które jest wynikiem tego, że miofibryla zbudowana jest z równoległe
ułożonych miofilamentów cienkich i grubych układających się w naprzemiennie powtarzające się prążki jasne I (izotropowe) i
ciemne A (anizotropowe)
na sarkolemie, pod błoną podstawną znajdują się komórki satelitowe, dzięki którym włókna mają zdolność do regeneracji
18. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa w przekroju poprzecznym
włókna mięśnia (komórki mięśniowe) widoczne są jako nierówne, wieloboczne pole ze spłaszczonymi bokami, którymi łączą się
sąsiadujące ze sobą włókna
jÄ…dra zgrupowane pod powierzchniÄ… sarkolemmy
brak wstawek
we włóknach widoczne są wyrazne miofibryle składnik cytoplazmatyczny
między włóknami znajdują się przegrody łącznotkankowe, które zawierają naczynia krwionośne:
Ë% namiÄ™sna otacza caÅ‚y miÄ™sieÅ„
Ë% omiÄ™sna otacza pÄ™czki mięśniowe
Ë% Å›ródmiÄ™sna otacza włókna mięśniowe
poprzeczne prążkowanie nie jest widoczne świadczy to o przekroju poprzecznym
19. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca
istota międzykomórkowa, w skład której wchodzi tkanka łączna właściwa i blaszki podstawne, otaczające miokardiocyty
duża ilość naczyń krwionośnych w przestrzeni międzykomórkowej
miokardiocyty ułożone zdecydowanie bardziej chaotycznie, mniej regularnie niż w mięśniu szkieletowym
komórki mięśnia sercowego są widlasto rozgałęzione, łączą się z sąsiednimi komórkami za pośrednictwem bocznych anastomoz
wstawek, specyficznych dla serca (na preparacie w przekroju podłużnym są to elementy ciemniejsze)
linia połączenia wstawkowego na przekroju jest zygzakowata, gdyż w tym rejonie błony komórkowe tworzą palczaste, zazębiające
siÄ™ wypustki
obecną są 1-2 jądra, położone centralnie
widoczne prążkowanie, które jest wynikiem tego, że miofibryla zbudowana jest z równoległe ułożonych miofilamentów cienkich
i grubych układających się w naprzemiennie powtarzające się prążki jasne I (izotropowe) i ciemne A (anizotropowe); wewnątrz
prążka I wyrazne linie Z; mimo wszystko prążkowanie zdecydowanie mniej widoczne niż w mięśniu szkieletowym
20. Włókna nerwowe izolowane
preparat niebarwiony, utrwalony i wyczerniony osmem
wybarwione na czarno nawinięte błony komórkowe lemocytów osłonki mielinowe
wyrazne przewężenia Ranviera (przerwy w osłonce mielinowej neurytów)
możliwe do zauważenia, delikatne wcięcia Schmidta-Lantermanna, biegnące skośnie do osi długiej neurytu nacięcia te
odpowiadają rozluznieniom w systemie koncentrycznie ułożonych blaszek białkowo-lipidowych, które nie przerywają ciągłości
komórek Schwanna
włókno nerwowe funkcjonuje jako wypustka neurony (aksony)
21. Izolowane komórki nerwowe wielobiegunowe
komórki o charakterystycznym nieregularnym gwiazdkowatym kształcie z bardzo licznymi długimi wypustkami cecha
wskazująca na to, iż jest to komórka nerwowa wielobiegunowa
w obrębie komórki nerwowej wyróżniamy ciało komórkowe zawierające jądro (którego w tym barwieniu nie widać) i znaczną
część cytoplazmy, bardzo długie wypustki cytoplazmatyczne (dendryty i akson)
miejsce odejścia aksonu od ciała komórkowego to podstawa aksonu.
22. Zwój nerwowy rdzeniowy
zwojem nerwowym nazywamy skupisko neuronów poza centralnym układem nerwowym
otoczony łącznotkankową torebką (odpowiednik onerwia i nanerwia nerwów rdzeniowych)
zrąb zwoju stanowi tkanka łączna wiotka (odpowiednik śródnerwia nerwów rdzeniowych), otaczająca zwojowe komórki
nerwowe, będące neuronami rzekomojednobiegunowymi poprzedzielanymi pęczkami włókien nerwowych
ciała komórkowe neuronów leżą głównie w części obwodowej, pod torebką łącznotkankową; każde z nich oddaje jedną wypustkę
ku środkowi zwoju, która następnie rozdziela się na kształt litery T (na akson włókno dośrodkowe i dendryt włókno
odśrodkowe)
ciało komórki zwojowej ma wyrazne, pęcherzykowate jądro, w cytoplazmie widoczne są zaś liczne zasadochłonne ziarnistości
ciało komórki zwojowej otoczone pojedynczą warstwą spłaszczonych komórek satelitarnych (amficytów) o gwiazdzistym
kształcie i przeplatających się wypustkach komórki te mają zwarte jądra, od zewnątrz otoczone są wytworzoną przez siebie
blaszkÄ… podstawnÄ…
komórki satelitarne oddzielone są od komórek zwojowych szparą obkurczeniową
w zwoju spotyka się też naczynia włosowate i fibrocyty
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 4 z 14
23. Zwój współczulny (anatomiczny)
otoczone torebkÄ… Å‚Ä…cznotkankowÄ…
zrąb zwoju stanowi tkanka łączna wiotka, podtrzymująca komórki zwojowe
komórki zwojowe mają wyrazne pęcherzykowe jądra i w znacznej ilości ciałka Nissla są komórkami gwiazdzistymi,
wielobiegunowymi, mają liczne denryty i jeden akson; otoczone są komórkami glejowymi, zwane satelitarnymi
komórki zwojowe w odróżnieniu od komórek w zwoju rdzeniowym nie leżą obwodowo
oprócz komórek zwojowych w zwoju współczulnym znajdują się też komórki nerwowe pająkowate mniejsze od zwojowych,
niecałkowicie pokryte komórkami satelitarnymi, oddają liczne wypustki, tworzące synapsy z innymi komórkami pająkowatymi i z
komórkami zwojowymi
24. Pień nerwowy
pień nerwowy inaczej nerw obwodowy
otoczony włóknistym nanerwiem
składa się z równolegle ułożonych pęczków włókien nerwowych przestrzeń pomiędzy nimi wypełnia onerwie, utworzone
również przez tkankę łączną, zawierającą również liczne naczynia krwionośne
osłonki mielinowe wybarwione są czterotlenkiem osmu na czarno
wewnątrz pęczka, poszczególne włókna poprzedzielnae są siecią włókien kratkowych, która nosi nazwę śródnerwia
jądra fibrocytów, tworzących śródnerwie są ciemniejszego koloru
25. Kora móżdzku
wyraznie, charakterystycznie pofałdowana struktura; składa się z 3 warstw: drobinowej, zwojowej i ziarnistej
warstwa drobinowa składa się z komórek gwiazdzistych małych (leżą na powierzchownej części kory móżdżku, komórki
wielowypustkowe, o charakterystycznych ciemnych jądrach i wyraznych ciałkach Nissla) i komórek gwiazdzistych dużych
(koszyczkowych komórki duże, dające wiele wypustek i leżące w wewnętrznej cześci warstwy drobinowej)
warstwa zwojowa składa się z dużych komórek nerwowych (komórek zwojowych, Purkinjego, gruszkowatych), pomiędzy
którymi leżą liczne astrocyty, oddające wypustki biegnące przez warstwę drobinową ku powierzchni kory móżdżku, gdzie tworzą
graniczną błonę glejową
warstwa ziarnista obecna jest bardzo charakterystyczna na preparatach HE ze względu na duże nagromadzenie się okrągłych,
leżących blisko siebie komórek nerwowych w warstwie tej wyróżniamy komórki ziarniste małe, komórki ziarniste duże
(Golgiego) i komórki poziome
zewnętznie do kory móżdzku znajduje się opona miękka, wewnątrz zaś istota biała móżdzku
26. Naczynia włosowate, tętniczki i żyły
widoczne naczynia przed- i pozawłosowate łączą system tętniczo-żylny i naczynia włosowate
naczynia włosowate mają ścianę złożoną z komórek śródbłonka położonych na blaszce podstawnej i perycytów komórek
przydanki o gwiazdzistym kształcie
tętniczka (arteriola) ma trójwarstwową budowę ściany błonę środkową stanowi pojedyncza warstwa mięśniówki gładkiej
naczynia przedwłosowate (prekapilary) mają cienką ścianę zbudowaną z komórek śródbłonka, położonych na błonie podstawnej
charakterystyczną cechą tych naczyń są leżące na zewnątrz od błony podstawnej komórki mięśniowe gładkie o okrężnym
przebiegu, co daje efekt krzyżowania się jąder miocytów gładkich z jądrami komórek śródbłonka leżącymi wzdłuż długiej osi
naczynia
naczynia pozawłosowate (postkapilary) posiadają ciągłą warstwę perycytów i delikatny, grubiejący łącznotkankowy mankiet
w momencie, gdy łącznotkankowy mankiet staje się już wyrazny i pojawiają się w nim miocyty gładkie, postkapilara przechodzi
w żyłkę
śródbłonek żylek jest porowaty, blaszka podstawna nieciągła
27. Tętnica i żyła typu mięśniowego (pęczek naczyniowy)
tętnica typu mięśniowego (średniego kalibru) ma średnicę 0,3-1 mm
ściana tętnicy ma 3 warstwy: błonę zewnętrzną, środkową i wewnętrzną
Ë% bÅ‚ona wewnÄ™trzna skÅ‚ada siÄ™ z Å›ródbÅ‚onka poÅ‚ożonego na bÅ‚onie podstawnej (komórki Å›ródbÅ‚onka oddajÄ… tutaj wypustki
dochodzące do miocytów gładkich błony środkowej połączenie neksus), warstwy pośredniej (złożonej z włókien
kolagenowych i miocytów gładkich) i blaszki sprężystej wewnętrznej (najgrubsza warstwa błony, złożona z włókien
sprężystych, które po utrwaleniu dają obraz pofałdowania powierzchni tętnicy brak tego w żyle)
Ë% bÅ‚ona Å›rodkowa zÅ‚ożona jest z kilkudziesiÄ™ciu warstw komórek mięśniowych gÅ‚adkich, uÅ‚ożonych okrężnie; jest to najgrubsza
warstwa ściany tętnicy; na styku tej błony z błoną zewnętrzną występuje blaszka sprężysta zewnętrzna
Ë% bÅ‚ona zewnÄ™trzna, utworzona z tkanki Å‚Ä…cznej wÅ‚aÅ›ciwej luznej z włóknami kolagenowymi; zawiera naczynia naczyÅ„
żyła (o szerszym świetle niż tętnica) ma cienką ścianę, składają się również z 3 warstw:
Ë% bÅ‚ona wewnÄ™trzna sÅ‚abo wyksztaÅ‚cona, blaszka sprężysta nie powoduje pofaÅ‚dowania lub jest ono zdecydowanie sÅ‚absze
Ë% bÅ‚ona Å›rodkowa zdecydowanie cieÅ„sza niż w tÄ™tnicach, o luzniejszym utkaniu, zbudowana z kilku pokÅ‚adów włókien
mięśniowych ułożonych w pęczki, przeplatane włóknami kolagenowymi i sprężystymi
Ë% bÅ‚ona zewnÄ™trzna jest najlepiej wyksztaÅ‚conÄ… warstwÄ…, zÅ‚ożonÄ… z tkanki Å‚Ä…cznej wÅ‚aÅ›ciwej
kryterium diagnostycznym jest budowa błony środkowej w tętnicy występują gęste pokłady mięśniówki gładkiej, podczas gdy w
żyle pokłady te są luzniejsze, występuje więcej elementów łącznotkankowych takich jak włókna kolagenowe czy sprężyste
dodatkowym kryterium diagnostycznym jest wyrazność błony sprężystej wewnętrznej jej pofałdowanie po utrwaleniu jest
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 5 z 14
zdecydowanie wyrazniejsze w tętnicy
28. Aorta
aorta zaliczana jest do tętnic typu sprężystego, czyli o dużym kalibrze (powyżej 1 mm)
makroskopowo widać preparat o kształcie koła, koloru czerwonego, z bardzo wyraznym światłem
mikroskopowo możemy rozpoznać 3 ściany, od strony zewnętrznej:
Ë% Å‚Ä…cznotkankowa przydanka (znajdować siÄ™ mogÄ… w niej naczynia naczyÅ„)
Ë% najgrubsza bÅ‚ona Å›rodkowa, w której skÅ‚ad wchodzÄ… bÅ‚ony sprężyste zbudowane z elastyny i w której widoczne sÄ… otworki
błony okienkowate, pomiędzy którymi znajdują się miofibroblasty
Ë% bÅ‚ona wewnÄ™trzna, skÅ‚adajÄ…ca siÄ™ z wyÅ›cieÅ‚ajÄ…cego Å›ródbÅ‚onka, poÅ‚ożonego na bÅ‚onie podstawnej
charakterystyczne dla aorty, jak i ogólnie wszystkich tętnic typu sprężystego jest zasadniczo brak mięśniówki
specyficzne barwienie fuksyną ma na celu uwidocznić szczególnie włókna sprężyste
29. Węzeł chłonny
makroskopowo preparat o kształcie fasolowatym, koloru fioletowego, o pełnej, pozbawionej światła strukturze
węzeł otoczony jest łącznotkankową torebką, w której znalezć można miejsca, gdzie znajdowały się naczynia limfatyczne
doprowadzające; torebka wnika w miąższ w postaci beleczek, dzieląc węzeł na nisze
zrąb narządu zbudowany z tkanki łącznej siateczkowatej, w dużej części gęsto zasiedlonej przez limfocyty obszary nie
zasiedlone przez limfocyty tworzą zatoki limfatyczne, czyli drogi przepływu chłonki (na preparacie widoczne jako różowe pola,
otoczone przez fioletowo zabarwione limfocyty)
możliwe do rozróżnienia są 3 warstwy węzła chłonnego kora, część przykorowa i rdzeń
w warstwie korowej charakterystyczne są grudki limfatyczne pierwotne i wtórne z środkiem namnażania (jaśniejsza część grudki)
i środkiem zagęszczenia (ciemniejsza, obwodowa część grudki)
pomiędzy warstwą korową i przykorową nie ma wyraznej granicy wyznaczają ją właśnie grudki chłonne
pas przykorowy tworzy utkanie limfatyczne rozproszone (brak grudek chłonnych!)
środkową część zrębu stanowi rdzeń, do którego we wnęce powinny dochodzić naczynia odprowadzające, tętnica oraz żyła
w części rdzennej znajdują się charakterystyczne plazmocyty
30. Migdałek podniebienny
pokryty nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym, który zagłębia się, wytwarzając charakterystyczne,
rozgałęzione krypty z licznymi grudkami chłonnymi wtórnymi
nabłonek migdałka w następstwie przenikania limfocytów zredukowany do 2 lub 3 warstw w wyniku tego podstawne warstwy
nabłonka są rozluznione i zmieniają się w siateczkowate pasmo (siateczkę nabłonkową)
krypty migdałka i utkanie limfatyczne w postaci pojedynczej warstwy grudek chłonnych tworzy mieszek migdałek podniebienny
zbudowany jest właśnie z 10-20 mieszków oddzielonych odchodzącymi od torebki łącznotkankowej przegrodami
łącznotkankowymi (migdałek ten jako jedyny zawiera torebkę łącznotkankową)
zrąb migdałka tworzy tkanka łączna siateczkowata brak w niej naczyń krwionośnych, występują jednak naczynia limfatyczne,
otaczające grudki chłonne
poniżej utkania limfatycznego migdałka znajdować się może pasmo mięśniówki szkieletowej, otaczającej zagłębienie migdałka
w odróżnieniu od pozostałych migdałków występuje tutaj torebka łącznotkankowa, w odróżnieniu zaś od pozostałych narządów
limfatycznych występują tutaj struktura nabłonkowa i krypty
31. Åšledziona
pokryta torebką łącznotkankową, która wnika do narządu w postaci beleczek, które tworzą rusztowanie narządu
pod torebką grudki chłonne ciałka Malphiniego z wyraznym centrum namnażania, w którym zlokalizowane są limfocyty B
wnętrze narządu zajmuje tkanka łączna siateczkowata
2 typy utkania w obrębie zrębu miazga czerwona i biała
miazgę czerwoną tworzy sieć komórek o typie fibrocytów, rozpiętych na licznych włóknach oraz osiadłe makrofagi; w oczkach
tkanki siateczkowatej występują wszystkie elementy morfotyczne krwi; podstawowym składnikiem miazgi czerwonej są zatoki
śledzionowe, których anastamozy nadają miazdze czerwonej strukturę gąbczastą (stąd na przekroju miazga czerwona widoczna
jest w formie pasm zwanych sznurami śledzionowymi)
zatoki śledzionowe zbudowane są z komórek pręcikowych, których jądra wpuklają się do ściany zatoki
miazga biała skupiona jest wokół tętnic centralnych, które na całej długości otoczone są pochewką limfoidalną typu
rozproszonego (okołonaczyniowa pochewka limfatyczna PALS); z pochewkami limfoidalnymi związane są grudki chłonne
uwypuklające się bocznie w stosunku do tętnicy centralnej
najistotniejsze diagnostyczne są: brak podziału na część korową i rdzenną, brak zatok brzeżnych oraz występowanie miazgi białej
i czerwonej.
32. Grasica
otoczona torebką łącznotkankową, która wnika w głąb miąższu, oddając przegrody łącznotkankowe
przegrody łącznotkankowe dzielą narząd, jednak dzieje się to tylko w części zewnętrznej stąd budowa grasicy jest
pseudozrazikowa; wspólna dla całego narządu część centralna nosi nazwę pnia grasicy
w każdym zraziku występuje część korowa (silnie się barwiąca, ze względu na bogactwo limfocytów, a konkretniej tymocytów
im głębiej w korę, tym limfocyty mniejsze), otaczająca centralnie położoną część rdzenną (zawiera ona znacznie mniej
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 6 z 14
limfocytów, zdecydowanie więcej zaś słabo barwliwych komórek nabłonkowych)
brak grudek chłonnych
zrąb grasicy zbudowany jest z komórek nabłonkowych rozciągniętych na kształt sieci (stąd grasica nazywana jest narządem
limfatyczno-nabłonkowym)
wyróżniamy następujące komórki nabłonkowe:
Ë% gwiazdziste (nabÅ‚onkowo-siateczkowe) najliczniejsze, tworzÄ…ce sieć desmosomalnÄ…
Ë% barierowe spÅ‚aszczone, oddzielajÄ…ce tkankÄ™ Å‚Ä…cznÄ…i naczynia krwionoÅ›ne od utkania nabÅ‚onkowo-limfatycznego
Ë% ciaÅ‚ka Hassala struktury charakterystyczne, wystÄ™pujÄ…ce tylko w części rdzennej, zbudowane z koncentrycznie uÅ‚ożonych,
spłaszczonych komórek nabłonkowych
w okresie adolescencencyjnym u człowieka grasica ulega inwolucji czyli zastąpieniu części komórek przez tkankę tłuszczową
33. Migdałek gardłowy
pokryty nabłonkiem wielorzędowym walcowatym urzęsionym z widocznymi komórkami kubkowymi (jaśniejsze pola)
w nabłonku znajdują się ponadto komórki M (pofałdowane na powierzchni), które są miejscem przenikania wirusów
zrąb migdałka stanowi tkanka łączna siateczkowata
miąższ zbudowany z grudek limfatycznych i limfocytów, leżących między nimi
nie posiada torebki, ani krypt wpuklenia nabłonka tworzą jedynie rowki
brak naczyń chłonnych doprowadzających
34. Przysadka mózgowa
pokryta Å‚Ä…cznotkankowÄ… torebkÄ… z tkanki Å‚Ä…cznej luznej
składa się z części gruczołowej i nerwowej
część gruczołową (płat przedni) różnicujemy na część przednią, pośrednią i guzową
Ë% część przednia jej zrÄ…b zbudowany jest z tkanki Å‚Ä…cznej wÅ‚aÅ›ciwej wiotkiej, zawierajÄ…cej liczne włókna srebrnochÅ‚onne oraz
naczynia włosowate typu okienkowego; składa się z kilku rodzajów komórek: chromofobnych (drobne komórki o
niewybarwionej i pozbawionej ziarnistości cytoplazmie, z okrągłymi jądrami), chromofilnych (mają okrągłe jądro, położone
ekscentrycznie wyróżniamy w zależności od ziarnistości komórki kwasochłonne barwiące się na czerwono, takie jak
somatotropy czy mammotropy oraz komórki zasadochłonne barwiące się na niebiesko, jak gonadotropy, kortykotropy i
tyreotropy)
Ë% część poÅ›rednia o zwartej strukturze, brak naczyÅ„ krwionoÅ›nych, zbudowana w pewnej części z cyst wypeÅ‚nionych
koloidem (cysty Rathkiego); ponadto występują w niej komórki zrębowe i nieliczne komórki mukoidalne zawierające peptydy
Ë% część guzowa otacza na ksztaÅ‚t koÅ‚nierza trzon lejka, dobrze ukrwiona, tu również wystÄ™pujÄ… grupy komórek chromofilnych
i -fobnych
część nerwowa stanowi część podwzgórza mózgowego; zbudowana z bezmielinowych aksonów komórek nrwowych i komórek
glejowych pituicytów (odmiana astrocytów); można w niej wyróżnić:
Ë% wyrostek lejkowaty zawiera zakoÅ„czenia aksonów komórek nerwowych (komórki neurosekretoryczne) z jÄ…dra
nadwzrokowego i przykomorowego podwzgórza, z ziarnami wydzielniczymi zakończenia te mają na preparatach wygląd
zasadochłonnych wysp, nazywanych ciałkami Herringa
Ë% szypuÅ‚a podobnie jak wyrostek lejkowaty, zbudowana z aksonów, zawiera ciaÅ‚ka Herringa
Ë% wyniosÅ‚ość poÅ›rodkowa
35. Nadnercze
charakterystyczny kształt wydłużonego trójkąta (czapki napoleońskiej, trójlistnej koniczyny)
narzÄ…d pokryty torebkÄ… Å‚Ä…cznotkankowÄ…
2 główne części narządu: żółto zabarwiona kora i czerwono-brunatny rdzeń
w korze występują 3 warstwy:
Ë% kÅ‚Ä™bkowata wstÄ™pujÄ… w niej komórki, zgrupowane w gniazda, arkady; komórki poÅ‚ożone bliżej torebki sÅ‚abo zróżnicowane
Ë% pasmowata komórki ukÅ‚adajÄ… siÄ™ w równolegÅ‚e pasma
Ë% siatkowata warstwa najsilniej wybarwiona, komórki tworzÄ… krzyżujÄ…ce siÄ™ pasma miÄ™dzy nimi (przeplatajÄ…ca siÄ™ sieć),
występują tutaj też szerokie naczynia krwionośne
w rdzeniu znajdują się komórki chromochłonne i zwojowe, widoczne są też przekroje żył z grubymi naczyniami
36.Tarczyca
gruczoł o budowie pęcherzykowej, objęty torebką łącznotkankową
zrÄ…b narzÄ…du stanowi tkanka Å‚Ä…czna luzna
miąższ składa się z pęcherzyków i leżących obwodowo komórek C
pęcherzyki utworzone przez nabłonek jednowarstwowy sześcienny zbudowany z tyreocytów (pęcherzyki aktywne)i nabłonek
jednowarstwowy płaski (tkanka spoczynkowa) w szczytowej części nabłonka znajdują się kwasochłonne pęcherzyki
wydzielnicze
w pęcherzykach znajduje się żel koloidowy, w którego skład wchodzi tyreoglobulina
w zrębie liczne naczynia włosowate typu zatokowego
brak dróg wyprowadzających
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 7 z 14
37.Skóra nieowłosiona
składa się z naskórka i skóry właściwej leżącej na tkance podskórnej
naskórek zbudowany z nabłonka wielowarstwowego rogowaciejącego utworzonego przez keratynocyty układające się w
5 warstw: podstawną (1 warstwa komórek, barwi się zasadochłonnie ze względu na rybosomy), kolczystą (kilka warstw komórek
wielobocznych, również barwi się zasadochłonnie), ziarnistą (3-5 pokładów spłaszczonych komórek), jasną i zrogowaciałą
między keratynocytami warstwy podstawnej występują melanocyty (o kształcie gwiazdzistym) i komórki dendrytyczne
(Langerhansa)
zrogowaciała część nabłonka silnie kwasochłonna
na wolnej powierzchni naskórka odrywające się łuseczki rogowe
skóra właściwa zbudowana z tkanki łącznej właściwej, składa się z dwóch warstw: brodawkowej (tworzącej wpuklenia do
naskórka) i siateczkowatej
zawiera liczne naczynia krwionośne, gruczoły oraz receptory czuciowe
brak gruczołów łojowych ,występują za to gruczoły potowe
38. Skóra owłosiona
składa się z cienkiej warstwy zrogowaciałego naskórka (nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący), skóry właściwej i
tkanki podskórnej
naskórek tworzy wpuklenia do skóry właściwej i tkanki podskórnej tworząc mieszki włosowe
obecne są mniej lub bardziej widoczne włosy, składające się z łodygi wystającej ponad naskórek i korzenia umieszczonego w
nabłonkowym mieszku włosowym (w kształcie mieszek podobny jest do próbówki)
w skórze właściwej przebiegają włókna miocytów gładkich tworzące mięsień przywłośny
gruczoł łojowy znajdujący się kącie mięśnia przywłośnego (skurcz tego mięśnia powoduje wyciśnięcie wydzieliny)
liczne gruczoły potowe oraz naczynia krwionośne
39. Język - budowa ogólna
narząd o budowie mięśniowo-łącznotkankowej
pokryty na górnej powierzchni błoną śluzową, tworzącą liczne uwypuklenia tzw. brodawki
widoczne brodawki nitkowate, charakterystycznie spiczasto zakończone i wygięte w stronę gardłową
pod warstwą błony śluzowej przeciska się warstwa łącznotkankowa
pod warstwą łącznotkankową znajduje się charakterystyczna mięśniówka szkieletowa języka, na którą składają się 4 mięśnie -
mięsień górny podłużny; mięsień poprzeczny, mięsień pionowy i mięsień podłużny dolny pomiędzy mięśniami również
przeciska się tkanka łączna luzna śródmięsnej i omięsnej
na dolnej powierzchni błona śluzowa gładka, mająca wielowarstwowy nabłonek nierogowaciejący
w tkance łącznej znalezć można naczynia krwionośne
40. Język - brodawki liściaste
uwypuklenia błony śluzowej pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym (z cienką warstwą rogową)
boczne powierzchnie brodawek obfitują w wypustki, będące kubkami smakowymi
charakterystyczny kształt brodawek w przekroju poprzecznym w każdej brodawce pierwotnej znajdują się 3 brodawki wtórne,
przybierające kształt trójpłatkowego liścia (stąd nazwa)
poszczególnie brodawki oddzielają rowki
mogą im towarzyszyć leżące pod nimi gruczoły produkujące wydzielinę surowiczą
41. Ślinianka podżuchwowa
gruczoł o budowie pęcherzykowo-cewkowej
torebka i zrÄ…b utworzony z tkanki Å‚Ä…cznej
w zrębie liczne limfocyty i naczynia krwionośne
miąższ składa się z komórek surowiczych (80% masy narządu) i komórek śluzowych (5% masy narządu) oraz przewodów
wyprowadzajÄ…cych
komórki surowicze tworzą pęcherzyki, zaś komórki śluzowe cewki
ściana pęcherzyków surowiczych zbudowana jest z 1 warstwy piramidalnych komórek surowiczych z kulistym jądrem położonym
centralnie i zasadochłonną cytoplazmą, w wierzchołkowych częściach komórek znajdują się kwasochłonne ziarna zymogenu
pęcherzyki mają nieregularne, szczelinowate światło
ściana cewek zbudowana jest z 1 warstwy komórek sześciennych, o szerokim świetle cytoplazma komórek jest bardzo jasna,
ziarna wydzielnicze mucynogenu są bardzo liczne w części przyszczytowej, spychają jądro ku podstawie, które z tego powodu jest
owalne
przewody wyprowadzające składają się z wstawki (nabłonek sześcienny) i przewodów prążkowanych (nabłonek sześcienny bądz
częściej walcowaty)
dookoła części wydzielniczych komórki mioepitelialne
42. Åšlinianka przyuszna
gruczoł surowiczy o budowie pęcherzykowej
torebka i zrÄ…b utworzony z tkanki Å‚Ä…cznej
w zrębie dużo limfocytów i komórek plazmatycznych, naczynia krwionośne
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 8 z 14
bardzo charakterystyczne, liczne komórki tłuszczowe
miąższ utworzony z części wydzielniczych gruczołów (pęcherzyków surowiczych) i przewodów wyprowadzających
ściana pęcherzyków surowiczych zbudowana jest z 1 warstwy piramidalnych komórek surowiczych z kulistym jądrem położonym
centralnie i zasadochłonną cytoplazmą, w wierzchołkowych częściach komórek znajdują się kwasochłonne ziarna zymogenu
pęcherzyki mają nieregularne, szczelinowate światło
pęcherzyki otoczone są komórkami mioepitelialnymi
przewody wyprowadzające składają się z wstawki (nabłonek sześcienny) i przewodów prążkowanych (nabłonek sześcienny bądz
częściej walcowaty) przeważają przewody prążkowane
43. Ślinianka podjęzykowa
gruczoł o budowie cewkowo-pęcherzykowej
w preparacie widoczne nagromadzenia komórek śluzowych (cewki) oraz surowiczych (pęcherzyki) oraz przekroje przewodów
wyprowadzajÄ…cych
ściana cewek zbudowana jest z 1 warstwy komórek sześciennych, o szerokim świetle cytoplazma komórek jest bardzo jasna,
ziarna wydzielnicze mucynogenu są bardzo liczne w części przyszczytowej, spychają jądro ku podstawie, które z tego powodu jest
owalne
ściana pęcherzyków surowiczych zbudowana jest z 1 warstwy piramidalnych komórek surowiczych z kulistym jądrem położonym
centralnie i zasadochłonną cytoplazmą, w wierzchołkowych częściach komórek znajdują się kwasochłonne ziarna zymogenu
pęcherzyki mają nieregularne, szczelinowate światło
przewody wyprowadzające zbudowane z komórek nabłonka jednowarstwowego sześciennego, typowe komórki pompujące jony -
kwasochłonna cytoplazma
w preparacie widoczne także pierścienie Gianuzziego - komórki surowicze nakładające się na cewki
widoczna, zdecydowana przewaga cewek nad pęcherzykami w całym preparacie pozwala wnioskować, iż jest to gruczoł o
charakterze mieszanym śluzowo- surowiczym, co wskazuje jednoznacznie na śliniankę podjęzykową
44. Przełyk
widoczny przekrój przez narząd rurowy
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka budowa
taka charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
błona śluzowa zbudowana jest z nabłonka wielowarstwowego płaskiego nierogowaciejącego oraz łącznotkankowej błony
śluzowej nabłonek ten w przewodzie pokarmowym występuje jedynie w przełyku i dalszej części odbytnicy
błona śluzowa wyraznie pofałdowana, światło tego narządu rurowego jest dość szczelinowate, charakterystycznie gwiazdkowate
na granicy błony śluzowej i podśluzowej znajduje się cienkiej grubości pokład komórek mięśniowych gładkich blaszka
mięśniowa śluzówki
w błonie podśluzowej widoczne są gruczoły śluzowe, z komórkami o spłaszczonych jądrach położonych w podstawnych
częściach komórki
błona mięśniowa gruba, dostrzegalne 2 warstwy mięśni- wewnętrznie warstwa jest najczęściej ułożona okrężnie, zewnętrzna
warstwa zaś podłużnie
w górnej części przełyku mięśniówka mięśni poprzecznie prążkowanych cecha charakterystyczna dla przełyku
najbardziej zewnętrznie dostrzegalna jest warstwa tkanki łącznej właściwej, budująca przydankę
45. Gruczoły dna żołądka
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz błona surowicza
budowa taka charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne są widoczne są bardzo liczne cewkowe gruczoły - widoczne są także dołki na szczytowej
powierzchni błony śluzowe (widoczna jest tutaj tym samym charakterystyczna cecha pofałdowania żołądka)
bardzo liczne (zwłaszcza w szyjce i dnie gruczołów) komórki o zasadochłonnej cytoplazmie, owalnych jądrach i licznych
pęcherzykach wydzielniczych komórki główne gruczołów żołądka (zajmują szczególnie dolną ź 1/3 gruczołu)
występujące w szyjce gruczołów komórki o kwasochłonnej cytoplazmie (typowe komórki pompujące jony) komórki
okładzinowe
obecne są także komórki śluzowe
charakterystyczny skład komórkowych gruczołów pozwala stwierdzić, iż są to gruczoły dnia żołądka
widoczne przy gruczołach dołki, zajmujące od 1/5 do 1/4 błony śluzowej są dołkami żołądkowymi, na których ujście mają właśnie
te przewody nabłonek pokrywający dołki żołądkowe jest nabłonkiem walcowatym śluzowo zmienionym
46. Dwunastnica
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka budowa
taka charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne, wyraznie wykształcone uwypuklenia kosmki, oraz wgłobienia nabłonka do błony śluzowej
właściwej krypty
kosmki są charakterystycznym elementem części przewodu pokarmowego, jakim jest jelito cienkie
komórki Panetha na dnie krypt kontrolują one florę bakteryjną
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego jednowarstwowy walcowaty
w błonie podśluzowej liczne gruczoły (gruczoły Brunnera) składające się z komórek śluzowych (jasna cytoplazma, spłaszczone
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 9 z 14
jądro w podstawnej części komórki) i pewnej liczby komórek surowiczych (zasadochłonna cytoplazma, okrągłe jądro w
środkowej części komórki), rozrzucone w tkance łącznej właściwej obecność gruczołów w podśluzówce jest charakterystyczna
dla dwunastnicy
błona mięśniowa układająca się charakterystycznie dla układu pokarmowego wewnętrzna warstwa okrężnie, zewnętrzna
podłużnie
najbardziej zewnętrzną częścią warstwą ściany jest przydanka, zbudowana z tkanki łącznej właściwej
47. Jelito czcze
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka budowa
taka charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne, wyraznie wykształcone uwypuklenia kosmki, oraz wgłobienia nabłonka do błony śluzowej
właściwej krypty; kosmki są jednak tutaj niższe, bardziej smukłe
kosmki są charakterystycznym elementem części przewodu pokarmowego, jakim jest jelito cienkie
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego jednowarstwowy walcowaty
błona podśluzowa zbudowana z tkanki łącznej właściwej, brak w niej gruczołów typowych dla dwunastnicy
błona śluzowa i podśluzowa tworzą okrężne uwypuklenia, zwane fałdami Kertringa
błona mięśniowa układająca się charakterystycznie dla układu pokarmowego wewnętrzna warstwa okrężnie, zewnętrzna
podłużnie
najbardziej zewnętrzną część ściany stanowi błona surowicza zbudowana z tkanki łącznej właściwej, pokrytej nabłonkiem
surowiczym mesothelium
brak obfitego utkania limfoidalnego GALT (brak licznych limfocytów naciekających błonę śluzową i podśluzową),
charakteryzującego jelito kręte
jedynym fragmentem jelita, który charakteryzuje się tymi czynnikami jest jelito czcze
48. Jelito kręte
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz przydanka budowa
taka charakterystyczna jest dla przewodu pokarmowego
w błonie śluzowej widoczne, wyraznie wykształcone uwypuklenia kosmki, oraz wgłobienia nabłonka do błony śluzowej
właściwej krypty; kosmki są tutaj rzadkie, niskie, szerokie
kosmki są charakterystycznym elementem części przewodu pokarmowego, jakim jest jelito cienkie
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego jednowarstwowy walcowaty
w błonie śluzowej widoczne liczne limfocyty rozproszone w nabłonku i tkance łącznej właściwej
w błonie podśluzowej tkanka łączna właściwa luzna
wyraznie widoczne grudki limfatyczne tworzące kępki Peyera
nacieczenie limfoidalne błony śluzowej i podśluzowej utkanie limfoidalne jelita GALT jednoznacznie wskazuje na jelito kręte
błona mięśniowa układająca się charakterystycznie dla układu pokarmowego wewnętrzna warstwa okrężnie, zewnętrzna
podłużnie
najbardziej zewnętrzną część ściany stanowi błona surowicza zbudowana z tkanki łącznej właściwej, pokrytej nabłonkiem
surowiczym mesothelium
49. Listewka zębowa
widoczne zgrubienie ektodermy powstałe z rozplenienia nabłonka ektodermalnego (pod względem morfologicznym jest to
nabłonek wielowarstwowy płaski) - zgrubienie to wpukla się w podścielisko mezenchymatyczne
widoczny fałd zwany pierwotną listewką zębową - preparat przedstawia zatem listewkę zębową
w bezpośrednim sąsiedztwie komórek ektodermalnych widoczne zagęszczenie mezenchymy, z którego powstanie brodawka
zębowa
50. Dziąsło
jest to część błony śluzowej jamy ustnej pokrywającej wyrostki zębodołowe i otaczającej szyjkę zęba
błona śluzowa pokryta nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym (na wysokości szyjki zęba styka się on ze
szkliwem tworząc szczelne połączenia komórki nabłonka mają liczne hemidesmosomy)
w warstwie właściwej błony śluzowej utkanie limfatyczne MALT, liczne włókna kolagenowe pochodzące od ozębnej
charakterystyczna bladość dziąsła spowodowana brakiem błony podśluzowej i słabym unaczynieniem blaszki właściwej błony
śluzowej
51. Ząb przekrój podłużny
zbudowany z korony oraz korzenia zęba, granicą jest szyjka zęba; wewnątrz korony znajduje się komora zęba, przechodząca w
obrębie korzenia w kanał zęba całość to jama zębowa
większość korony oraz korzenia zbudowana jest z zębiny, wybarwionej hematoksyliną
część koronowa zębiny pokryta szkliwem, którego brak na preparacie, ze względu na jego wypłukanie i odwapnienie
część korzeniowa pokrywa cementem bezkomórkowym, w dolnej części komórkowym
główną masę zęba stanowi zębina (twardy, zmineralizowany składnik zęba z licznymi włóknami kolagenowymi ułożonymi
równolegle do powierzchni zębiny)
miazgę stanowi tkanka łączna galaretowata, której na preparacie również brak
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 10 z 14
52. Jelito grube
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa oraz błona surowicza
budowa taka charakterystyczna jest dla cewy pokarmowej
cechą charakterystyczną dla tego preparatu jest zanik kosmków i fałdów okrężnych, co jednoznacznie wskazuje na jelito grube
obecne długie krypty jelitowe
nabłonek charakterystyczny dla przewodu pokarmowego jednowarstwowy walcowaty (za wyjątkiem części odbytniczej z
nabłonkiem wielowarstwowym płaskim)
bardzo liczne komórki kubkowe i dokrewne
zewnętrzna warstwa błony śluzowej (podłużna) traci ciągłość tworzy ona 3 taśmy jelita grubego
występują pojedyncze grudki chłonne, pojedyncze limfocyty śródnabłonkowe i limfocyty tkanki łącznej w błonie śluzowej i
podśluzowej utkanie limfoidalne GALT
w błonie surowiczej występują wysepki tłuszczowe przyczepki sieciowe
53. Wyrostek robaczkowy
makroskopowo widzimy preparat o kształcie rurowatym, z delikatnie widocznym, szczelinowatym światłem
łatwo dostrzegalna czterowarstwowość ściany, którą budują błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa (zbudowana z warstwy
okrężnej i podłużnej) oraz błona zewnętrzna budowa taka charakterystyczna jest dla cewy pokarmowej
błonę śluzową i podśluzową wypełnia utkanie limfatyczne GALT
granica pomiędzy błoną śluzową i podśluzową zatarta ze względu na nacieki chłonne
bardzo liczne limfocyty naciekające nabłonek wyściełający jelito oraz nabłonek krypt, tkankę łączną błony śluzowej właściwej i
błonę podśluzową
w skład nabłonka wchodzą komórki absorpcyjne i komórki kubkowe
brak kosmków
obecność krypt (mniej regularnie ułożonych niż w jelicie grubym)
obecność komórek tłuszczowych w błonie podśluzowej
nieliczne gruczoły śluzowe
54. WÄ…troba
otoczona torebką łącznotkankową, zawierającą liczne komórki tuczne
zrośnięta z błoną surowicza pokrytą nabłonkiem surowiczym
tkanka łączna wnika wgłąb narządu, rozgałęziając się na wiele odnóg i dzieląc narząd na zraziki
w odnogach tkanki łącznej występują naczynia krwionośne i limfatyczne, przewody żółciowe i nerwy, a także liczne włókna
kolagenowe
zraziki zbudowane z hepatocytów układających się w beleczki wątrobowe promieniście ułożone w kierunku żyły centralnej
żyła centralna ułożona centralnie w hepatocycie
w narożach zrazików anatomicznych przestrzenie bramno-żółciowe (tetrady wątrobowe), w skład których wchodzi tętnica
międyzrazikowa, żyła międzyzrazikowa, przewód żółciowy międzyzrazikowy i przewód limfatyczny
oprócz zrazika anatomicznego wyróżnić możemy gronko wątrobowe (zespół 2 hepatocytów, kształtu romboidalnego, w którym
wierzchołki stanowią 2 przestrzenie bramnożółciowe i 2 żyły centralne) oraz zrazik portalny (składa się z 3 sąsiadujących
zrazików klasycznych, środek zrazika portalnego stanowi przestrzeń bramnożółciowa, granicę zaś 3 żyły centralne)
po obu stronach beleczek znajdują się naczynia włosowate typu zatokowego (sinusoidy), których śródbłonek nie ma blaszki
podstawnej, a jego komórki wspierają się jedynie na mikrokosmkach hepatocytów i delikatnej sieci włókien siateczkowych - w ich
świetle znajdują się duże komórki Browicza-Kupffera
hepatocyty są wielokątnymi komórkami z dobrze rozwiniętymi organellami komórkowymi i jednym lub dwoma kulistymi jądrami
między hepatocytami a komórkami śródbłonka znajdują się przestrzenie Dissego, w znajdują się których komórki tłuszczowe
okołozatokowe (lipocyty) , zawierające krople tłuszczu z witaminą A
55. Trzustka
gruczoł zewnętrz- i wewnętrzwydzielniczy otoczony niewyrazną torebką łącznotkankową
miąższ trzustki podzielony na płaciki (zraziki) pomiędzy którymi znajduje się tkanka łączna właściwa daje to charakterystyczny
wygląd trzustki (jak potrzaskane szkło)
tkanka łączna właściwa tworzy zrąb podtrzymujący liczne naczynia krwionośne oraz miąższ składający się z pęcherzyków
wydzielniczych (wykazujących dwubarwliwość) oraz przewodów wyprowadzających, wstawek, a także rozproszonych grup
komórek endokrynowych (tworzących wyspy trzustkowe)
w pęcherzykach wydzielniczych bazofilna cytoplazma, duże jądro i przyszczytowo liczne ziarna wydzielnicze zabarwione na
czerwono w świetle niektórych pęcherzyków komórki śródpęcherzykowe
przewody wyprowadzające wysłane są jednowarstwowym nabłonkiem walcowatym, w skład którego wchodzą komórki kubkowe
i endokrynowe
brak komórek mioepitelialnych
wśród ciemnych struktur zewnątrzwydzielniczych znajdują się jasne, okrągłe struktury wyspy trzustkowe, w których znalezć
można i rozróżnić naczynia włosowate
56. Tchawica
narząd rurowaty, charakterystycnego kształtu podkowy, z trójwarstwową ścianą, na którą składa się błona śluzowa, podśluzowa i
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 11 z 14
przydanka
w błonie śluzowej nabłonek wielorzędowy walcowaty urzęsiony (nabłonek dróg oddechowych), blaszka właściwa (występuje w
niej dużo włókien sprężystych, które w dolnej części blaszki tworzą rodzaj błony sprężystej; ponadto występuje utkanie
limfatyczne błony śluzowej MALT)
w błonie podśluzowej obecne są śluzowe gruczoły tchawicze z nielicznymi komórkami surowiczymi
podkowiaste chrzÄ…stki szkliste
pomiędzy wolnymi końcami chrząstek występuje tkanka łączna właściwa oraz podłużne i poprzeczne mięśnie gładkie jest to
tzw. część błoniasta tchawicy z mięśniem tchawiczym
najbardziej zewnętrzną warstwę stanowi przydanka łącznotkankowa
57. PÅ‚uco
narząd miąższowy o wyglądzie siateczki
miąższ stanowią pęcherzyki płucne i przegrody międzypęcherzykowe
ściany pęcherzyków zbudowane z nabłonka oddechowego, na który składają się pneumocyty typu I (komórki bardzo płaskie),
pneumocyty typu II i III (o kształcie sześciennym)
zrąb pęcherzyków zbudowany z tkanki łącznej właściwej, podtrzymuje włosowate naczynia krwionośne -w zrębie dużo włókien
sprężystych
na preparacie widoczne są poszczególne odcinki dróg oddechowych - oskrzela (wysłane błoną śluzową, pokrytą nabłonkiem
wielorzędowym walcowatym, pod nabłonkiem blaszka właściwa błony śluzowej, zawierająca tkankę limfatyczną oskrzeli, włókna
sprężyste, pod nią występuje błona Reisessena, czyli warstwa miocytów gładkich o spiralnym przebiegu), oskrzeliki (o mniejszej
średnicy, z dobrze rozwiniętą warstwą miocytów gładkich - nabłonek stopniowo przechodzi w jednowarstwowy walcowaty, a
następnie sześcienny urzęsiony; nie mają chrząstki i gruczołów; w nabłonku widoczne swoiste komórki oskrzelikowi Clary) i
przewody oddechowe (wysłane nabłonkiem oddechowym, pod nim nieliczne pęczki miocytów gładkich)
58. Nerka
narząd miąższowy , składający się z nefronów, otoczony torebką łącznotkankową
na przekroju wyróżniamy korę (barwy różowej, struktura ziarnista) i rdzeń nerki (barwy żółtawej, struktura pasmowata)
w korze wyróżnia się leżącą obwodowo korę kory oraz leżącą przyśrodkowo korę właściwą
w korze kory brak ciałek nerkowych
w korze właściwej widoczne są ciałka nerkowe, czyli kłębuszki naczyniowe zawieszone w mezangium, otoczone dwulistkową
torebkÄ… Bosmana
w ciałku nerkowym wyróżnia się biegun naczyniowy, w którym znajdują się tętniczka doprowadzająca i odprowadzająca oraz
biegun kanalikowy, w którym rozpoczyna się kanalik I rzędu, część kręta.
w pobliżu ciałka nerkowego widoczny kanalik I rzędu, kanalik II rzędu i plamka gęsta (w jej obrębie nabłonek sześcienny
zamienia siÄ™ w walcowaty).
kora nerki wnika do rdzenia w postaci słupów nerkowych
rdzeń nerki w postaci piramid, których boczne i zewnętrzne powierzchnie stykają się z korą stożki piramid to brodawki nerkowe,
zaś od podstawy piramid biegną promienie rdzenne, wnikające do kory; każdy promień rdzenny jest kanalikiem zbiorczym
zrąb nerki zbudowany jest z tkanki łącznej właściwej luznej, która podtrzymuje naczynia krwionośne, limfatyczne, miąższ nerki
oraz komórki śródmiąższowe.
komórki śródmiąższowe obecne w korze i rdzeniu w korze są to komórki podobne do fibroblastów oraz limfocytów, w rdzeniu
występują jako komórki śródmiąższowe typu I, II, III
59. Moczowód
narząd o przekroju rurowatym, z charakterystycznym gwiazdzisto-wężowym światłem (spowodowanym skurczem mięśniówki)
ściana zbudowana z błony śluzowej, mięśniowej i przydanki
błona śluzowa pokryta nabłonkiem przejściowym, którego charakterystycznym elementem jest obecność komórek
baldaszkowatych, z których niektóre mają po 2 jądra na ich wolnej powierzchni znajdują się białkowe plamki, liczne fałdy i
wgłobienia
błona śluzowa właściwa pokryta tkanką łączną właściwą luzną, zawierającą dużo włókien kolagenowych i nieliczne włókna
sprężyste
błona śluzowa ułożona w podłużne fałdy
błona mięśniowa składa się z 3 warstw miocytów gładkich wewnętrzna podłużna, środkowa okrężna, zewnętrzna podłużna
granice pomiędzy poszczególnymi granicami zatarte ze względu na spiralny przebieg mięśniówki
przydanka złożona z tkanki łącznej właściwej luznej, zawierającej liczne włókna sprężyste
60. Pęcherz moczowy
ściana zbudowana z błony śluzowej, mięśniowej i błony surowiczej
błona śluzowa wykazuje liczne fałdy, pokryta jest nabłonkiem przejściowym, którego charakterystycznym elementem jest
obecność komórek baldaszkowatych, z których niektóre mają po 2 jądra na ich wolnej powierzchni znajdują się białkowe
plamki, liczne fałdy i wgłobienia (rezerwa błony komórkowej dla wypełniającego się pęcherza)
błona mięśniowa składa się z 3 nieciągłych warstw miocytów gładkich, które się wzajemnie przenikają - warstwa zewnętrzna i
wewnętrzna o podłużnym przebiegu oraz środkowa o przebiegu okrężnym
przydanka czyli tkanka łączna właściwa pokrywa większość powierzchni zewnętrznej pęcherza - górna powierzchnia jest pokryta
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 12 z 14
błoną surowiczą z nabłonkiem surowiczym na powierzchni.
61. JÄ…dro ludzkie
narząd podzielony na płaciki przez pasma tkanki łącznej właściwej
w płacikach znajduje się łącznotkankowy zrąb podtrzymujący składniki miąższu jądra, czyli kanaliki plemnikotwórcze i komórki
gruczołów śródmiąższowych
na przekroju widoczne ściany kanalików plemnikotwórczych zbudowane z nabłonka plemnikotwórczego (błona podstawna, 3-5
warstw komórek mioidalnych podobnych do miocytów gładkich) i tkanki łącznej właściwej luznej
nabłonek plemnikotwórczy to rodzaj nabłonka wielowarstwowego, składającego się z komórek podporowych Sertoliego (duże,
wysokie komórki, rozciągające się od błony podstawnej do światła kanalika, posiadające owalne lub trójkątne jądra i jasną
cytoplazmę) i komórek szeregu spermatogenezy (spermatogonie Ad z ciemnymi jądrami, spermatogonie Ap z jasnymi jądrami,
spermatogonie B z jądrami okrągłymi i grudkowatą chromatyną, spermatocyty I rzędu, spermatocyty II rzędu, spermatydy i
plemniki) mniej zróżnicowane komórki szeregu spermatogenezy znajdują się bliżej warstwy podstawnej, w miarę różnicowania
się przesuwają się ku światłu kanalika
pomiędzy kanalikami komórki śródmiąższowe jądra (komórki Leydiga), występujące w grupach w tkance łącznej
międzykanalikowej są to dużej komórki o pęcherzykowatych jądrach i kwasochłonnej cytoplazmie, tworzące gruczoł
śródmiąższowy jądra
62. NajÄ…drze
zbudowane z głowy, trzonu i ogona
głowa składa się z pozwijanych przewodzików odprowadzających, wysłanych jednowarstwowym nabłonkiem sześciennym
komórki tego nabłonka mają różną wysokość, naprzemiennie są wysokie i niskie stwarzając pofałdowania (charakterystyczne
światło przypominające zęby piły); ponadto obecna jest ściana łącznotkankowa, zawierająca liczne komórki mięśniowe gładkie
głównymi składniki trzonu i ogona jest przewód najądrza na przekroju widoczne są wielokrotne przekroju tego przewodu,
wysłanego nabłonkiem dwurzędowym walcowatym, na którego powierzchni znajdują się stereocilia nabłonek leży na błonie
podstawnej, pod nią tkanka właściwa luzna i liczne miocyty gładkie
przewód najądrza, w odróżnieniu od przewodzików odprowadzających ma wszędzie gładkie światło
zrÄ…b najÄ…drza zbudowany z tkanki Å‚Ä…cznej
63. Nasieniowód
narząd rurowaty, o nieregularnym świetle
ściana nasieniowodu zbudowana jest z błony śluzowej, mięśniowej i przydanki
błona śluzowa wytwarza 4-5 fałdów podłużnych, wysłana jest nabłonkiem wielorzędowym walcowatym, część komórek posiada
stereocilia
pomiędzy komórkami nabłonka znajdują się limfocyty.
pod nabłonkiem znajduje się właściwa błona śluzowa zawierająca liczne włókna sprężyste.
błona mięśniowa z 3 warstwami miocytów gładkich: wewnętrzna i zewnętrzna podłużna, środkowa okrężna
przydanka składa się z tkanki łącznej właściwej włóknistej
w bańce nasieniowodu wyższe fałdy oraz cieńsza błona mięśniowa
64. Gruczoł krokowy
gruczoł cewkowo-pęcherzykowy otoczony torebką włóknistą
słabo zaznaczony podział na płaciki
obecne są duże, nieregularnie uformowane, często wielokrotnie wpuklające się odcinki wydzielnicze odcinki wydzielnicze
charakteryzuje duże światło i nierówny zarys wewnętrzny nabłonka
brak dróg wyprowadzających
nabłonek walcowaty o zmiennej wysokości, wyściełający fałdy odcinków końcowych; cytoplazma kwasochłonna, mikrokosmki
na powierzchni
szczególnie charakterystyczna jest obecność miocytów gładkich w przegrodach łącznotkankowych prostaty, tworzących zrąb
niekiedy w świetle widoczne kamyki sterczowe
65. Jajnik
narząd pokryty torebką łącznotkankową (błona biaława), pod którą znajduje się nabłonek jednowarstwowy sześcienny
korę jajnika stanowią pęcherzyki jajnikowe w różnych stadiach rozwojowych oraz miocyty gładkie
w okolicach pęcherzyków widać tkankę łaczną bogatą w komórki wrzecionowate
pęcherzyki jajnikowe pierwotne znajdują się na obwodzie kory jajnika, w pobliżu błony białawej, składają się z pierwotnych
oocytów i otaczającego komórkę rozrodzą jednowarstwowego płaskiego nabłonka; są najliczniejsze, jądro położone
ekscentrycznie
pęcherzyk jajnikowy wzrastający z wysokim, sześciennym a pózniej walcowatym nabłonkiem oraz mukopolisacharydową osłonką
przejrzystą pomiędzy nabłonkiem a komórką rozrodczą w zewnętrznej części cytoplazmy widoczne ziarna korowe
pęcherzyk dojrzały Graffa z sierpowatą jamą pęcherzykową w przypadku młodego pęcherzyka i z tworzącym się wzgórkiem
jajonośnym wielowarstwowy nabłonek pęcherzykowy tworzy ścianę jamy pęcherzyka, zwaną warstwą ziarnistą
rdzeń jajnika (część naczyniowa) stanowią liczną liczne, pozwijane naczynia krwionośne, limfatyczne i nerwy
zrębem jajnika jest tkanka łączna właściwa luzna
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 13 z 14
66. Jajowód
narząd rurowy z 3warstwową ścianą błona śluzowa, mięśniowa i surowicza
błona śluzowa pofałdowana (charakterystyczne, delikatnie, rozgałęzione fałdy - labirynt), z nabłonkiem jednowarstwowym
walcowatym pokrytym migawkami i komórkami urzęsionymi, wydzielniczymi, klinowatymi i śródnabłonkowymi limfocytami
w błonie śluzowej znajdują się charakterystyczne tętnice spiralne
nabłonek spoczywa na blaszce właściwej zbudowanej z tkanki łącznej luznej z włóknami retykulinowymi
błona mięśniowa jest najgrubszą warstwą ściany jajowodu, składa się z 2 warstw wewnętrznej, w której miocyty układają się
okrężnie i zewnętrznej, w której miocyty układają się podłużnie; charakterystyczne w tej warstwie jest to, iż jest luzno utkana,
granice pomiędzy warstwami są dość zatarte
błona surowicza pokryta jest nabłonkiem surowiczym (mesothelium)
występuje krezka jajowodu, w pobliżu której znajdują się liczne naczynia tętnicze
67. Błona śluzowa macicy
jednowarstwowy nabłonek walcowaty z pojedynczymi komórkami urzęsionymi
pod nabłonkiem występuje blaszka właściwa błony śluzowej, w której występują 2 warstwy czynnościowa i podstawowa
warstwa czynnościowa jest warstwą o zmiennej budowie w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego w fazie złuszczająco-
regeneracyjnej następuje oderwanie części czynnościowej i regeneracji nabłonka; w fazie proliferacyjnej część czynnościowa
wzrasta; w fazie sekrecyjnej gruczoły cewkowe błony śluzowej zaczynają się silnie skręcać, dając charakterystyczny obraz
zębów piły
warstwa podstawowa składa się z tkanki łącznej właściwej (z komórkami macierzystymi, poprzebijana gruczołami cewkowymi),
zakończeń gruczołów macicznych i licznych naczyń krwionośnych
68. Rogówka oka
na przekroju widoczne jest 5 warstw rogówki: nabłonek przedni, blaszka graniczna przednia, istota właściwa, blaszka graniczna
tylna i śródbłonek rogówkowy
nabłonek przedni rogówki jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim komórki tej warstwy mają na powierzchni drobne fałdy,
między którymi gromadzą się łzy, co utrudnia ich odparowanie
blaszka graniczna przednia (Bowmana) zbudowana jest z włókien kolagenowych tkanki łącznej, nie ma w niej w żadnym
wypadku komórek w barwieniu HE ma kolor jasnoróżowy
istota właściwa rogówki najgrubsza warstwa (ok. 90%), złożona z pęczków włókien kolagenowych (ułożonych równolegle) i
fibroblastów; pomiędzy wiązkami włókien kolagenowych widoczne są jedynie jądra silnie rozgałęzionych komórek tkanki łącznej
(ciałek rogówki)
blaszka graniczna tylna (Descemeta) budowa analogiczna do blaszki granicznej przedniej
śródbłonek zbudowany z nabłonka jednowarstwowego płaskiego
rogówkę charakteryzuje całkowity brak naczyń krwionośnych
69. Siatkówka
na przekroju widoczne jest 10 warstw siatkówki: warstwa barwnikowa, pręcików i czopków, graniczna zewnętrzna, ziarnista
zewnętrzna, splotowata zewnętrzna, ziarnista wewnętrzna, splotowata wewnętrzna, komórek zwojowych, włókien nerwowych i
graniczna wewnętrzna
warstwa barwnikowa nabłonek barwnikowy, jednowarstwowy sześcienny
warstwa pręcików i czopków warstwa pierwszych neuronów wzrokowych
błona graniczna zewnętrzna znajdują się tutaj zewnętrzne zakończenia komórek glejowych podporowych
warstwa ziarnista zewnętrzna znajdują się tutaj jądra komórek pręciko- i czopkonośnych
warstwa splotowata zewnętrzna aksony komórek pręciko- i czopkonośnych
warstwa ziarnista wewnętrzna jądra komórek dwubiegunowych, amakrynowych i poziomych
warstwa splotowata wewnętrzna aksony komórek dwubiegunowych i poziomych
warstwa komórek zwojowych szereg komórek zwojowych o dużych jądrach, z widocznymi jąderkami
warstwa włókien nerwowych aksony komórek zwojowych
warstwa graniczna wewnętrzna wewnętrzne zakończenia komórek glejowych podporowych
Opracowanie na egzamin praktyczny by Devitto strona 14 z 14
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
spr praktycznyII opracowanieKodeks dobre praktyki domów maklerskich opracowanielll praktyk z histot15 Egzamin praktyczny 2016 CZERWIECElektroenergetyka opracowanie1przetworniki II opracowanewięcej podobnych podstron