Chrześcijańska demokracja
DOKTRYNA WSPÓŁCZESNEJ CHADECJI
rozwiązywanie świeckich problemów zgodne z zasadami chrześcijańskimi i demokratycznymi,
3 podstawowe zasady:
chrześcijańskie - prawa człowieka, jednostki,
demokratyczne,
integracji - jako porozumienia klas i grup społecznych,
program polityczny chadecji został przyjęty na posiedzeniu Komitetu Politycznego Światowej Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej w Rzymie 16 lipca 1976 w postaci Manifestu politycznego,
wolne, sprawiedliwe, personalistyczne i wspólnotowe społeczeństwo oparte na wartościach etycznych, humanistycznych i demokratycznych,
CZŁOWIEK - personalizm katolicki
człowiek jest najwyższą wartością, jest stworzony na podobieństwo boga,
człowiek ma niezbywalne prawa,
zwrot ku liberalizmowi politycznemu i gospodarczemu,
indywidualizm,
wolność słowa, zrzeszania się, pracy, wyznania może być ograniczona tylko przez chrześcijański kodeks moralny i dobro ogółu,
nienaruszalność życia ludzkiego,
wolność ograniczona wolnością innych, powiązana z odpowiedzialnością
państwo musi pomagać, ale nie wyręczać, zasada subsydiarności,
SPOŁECZEŃSTWO
wolne, sprawiedliwe, personalistyczne i wspólnotowe społeczeństwo,
jego poszczególne szczeble tworzą: rodzina, wspólnoty lokalne, naród, państwo, społeczność międzynarodowa - spoiwem jest solidaryzm społeczny,
osoba - wspólnota - wspólnota wspólnot,
rodzina jako podstawowa komórka społeczna, podlegająca specjalnej opiece państwa,
solidarność jest podstawą każdej wspólnoty,
jednostki są skuteczne w działaniu tylko w ramach wspólnoty,
odpowiedzialność przed przyszłymi pokoleniami
PAŃSTWO I USTRÓJ POLITYCZNY
państwo jako organizacja naturalnych struktur społecznych,
gwarantuje wolność, skłaniając do dialogu rządzących z rządzonymi,
demokracja reprezentatywna; chadecja nie preferuje konkretnej formy rządów; parlamentaryzm,
pluralizm i subsydiaryzm społeczny, ograniczenie roli państwa,
sprzeciw wobec dominacji jak i nadmiernemu wpływowi kościoła w życie społeczne; wyłącza go z podejmowania decyzji politycznych, uwzględniając wpływ społeczny,
w międzywojniu - korporacjonizm,
państwo ma wspierać wspólnotę i obywateli, zapobiegać nadużywaniu siły i utrzymać porządek,
duża rola religii, filar społeczny,
państwo społeczne - bez wyręczania jednostek,
szkolnictwo świeckie i wyznaniowe,
USTRÓJ GOSPODARCZY
uznanie prywatnej własności jako niezbywalnego prawa,
kapitał i praca, niezbędne elementy gospodarki,
koncepcje korporacjonizmu w międzywojniu,
pluralizm własności(zarówno państwowa, prywatna jak i spółdzielcza),
wartość inicjatywy i przedsiębiorczości poszczególnych ludzi,
liberalna gospodarka rynkowa - w tej kwestii duże zróżnicowanie; odrzucenie gospodarki planowanej i gospodarki liberalnej,
gospodarka ma służyć dobru ogólnemu,
sprawiedliwa redystrybucja dochodów i zabezpieczenia socjalne,
gwarantowanie przez państwo warunków konkurencji dla małych, średnich i dużych przedsiębiorstw,
nowoczesne społeczeństwo przemysłowe,