Kryminologia wykład 2 04.10.2011
Temat: Pojęcie kryminologii
Kryminologia - nauka o przestępstwie. Czym różni się od innych nauk o przestępstwie? Naukowcy niemieccy wymyślili 2 rodzaje nauk: nauki normatywne, czyli jak być powinno (np. nauka prawa karnego materialnego, prawa karnego wykonawczego). Drugi rodzaj to nauki opisowe, które stwierdzają rzeczywistość, opisują jak jest - Kryminologia jest nauką opisową. Kryminologia jest domeną prawników w Polsce i na kontynencie, w USA to socjologowie, psychologowie itd.
Przedmiot:
1. Badanie przestępstwa jako zachowania dewiacyjnego. Kluczową sprawą jest stwierdzenie czym jest przestępstwo. Czym przestępstwo odróżnia się od innych norm, np. skutkujących pogwałceniem norm społecznych.
2. Badanie przestępczości jako zjawiska społecznego - symptomatologia przestępczości, badaniu podlegają 4 czynniki: rozmiary, nasilenie, dynamika, struktura przestępczości.
Rozmiary - ustalenie ile rodzajów zachowań określane jako przestępne miały miejsce w danej społeczności w określonym przedziale czasowym.
Nasilenie przestępczości -jakie jest nasycenie danej społeczności przestępczością danego rodzaju.
Dynamika ???????????????
Struktura - badacz bada jaką ilość, procent w zakresie wszystkich przestępstw zajmuje przestępstwo danego rodzaju np. statystyki sądowe, statystyki własne.
3. Kolejny obszar zainteresowania kryminologii - sprawca przestępstwa.
Ofiara przestępstwa. Definicja najwęższa ofiary - określona jednostka ludzka, która …
szersze znaczenie - także osoba prawna i jednostka organizacyjna
najszersze znaczenie - porządek prawny, może być przestępczość bez ofiar np. przestępczość gospodarcza, narkomania.
Dodanie mechanizmów kontroli w celu zwalczania i zapobiegania przestępczości. Organy wymiaru sprawiedliwości. Prym tutaj wiodą teorie kryminologi antynaturalistyczne. Pytania: dlaczego niektóre zachowania uważane są za przestępstwo a inne nie są.
W jaki sposób do innych nauk ma się kryminologia.
Czerpie z pedagogiki, z psychologii, metodologia socjologiczna.
Kryminologia różni się od kryminalistyki obiektem swoich badań. Kryminalistyki wskazuje nam metody wykrywania, dochodzenia sprawcy przestępstwa, jest nauką służącą wykrywania, wykrywcza funkcja np. oględziny, ogólnie: metody wykrywcze.
Natomiast kryminologia zajmuje się przebiegiem innych kwestii. Kryminologia stanowi podłoże dla rozwiązań legislacyjnych.
Paradygmaty kryminologii:
naturalizm metodologiczny ?????????? Lombrozo. W ogóle nie wiem o czym on gada. Cofnięte czoło, deformacja czaszki, wystające kości policzkowe to przestępca. Na osobowość przestępcy nie wpływa urodzenie, biologiczne cechy, tylko otoczenie, to dało początek drugiemu nurtowi, paradygmatowi -
Paradygmat Kryminologii klasycznej - podstawowe założenie to wolna wola każdej jednostki ludzkiej. Beccaria, Kant, Hegel. Człowiek sam kieruje swoim działaniem, ma wolną wolę, człowiek jest racjonalny i sam może kierować swoim postępowaniem. Z tym związana jest odpowiedzialność za własne czyny, nic nie wpływa na wolę jednostki. Stąd wniosek, że człowiek powinien być odpowiedzialny tylko za własne czyny i za nic więcej. Kara miała służyć prewencji generalnej, czyli odstraszaniu jednostek od popełnienia przestępstwa.
Paradygmat kryminologii pozytywistycznej. Postulat - każde zachowanie w świece przyrody ma w sobie ukryte przyczyny. Są różne czynniki wpływające na zachowanie ludzkie. Próbowano ustalić dlaczego jedni popełniają przestępstwa a inni nie popełniają. Pozytywna wersja natury człowieka, że ludzie są z natury dobrzy.
Nurt socjologiczny - na zachowanie człowieka ma wpływ otaczające go środowisko, otoczenie. Głównym celem była prewencja indywidualna - za pobieganie powrotowi konkretnego sprawcy na drogę przestępstwa.
2 paradygmaty: paradygmat rodzaju ludzi i paradygmat rodzaju otoczenia.
Po pozytywizmie nadszedł antynaturalizm. Nie da się uprawiać nauk społecznych na wzór nauk przyrodniczych. Wskazanie że prawo karne jest instrumentem wykorzystywanym przez jedne grupy społeczne przeciwko innym grupą społeczym, grupy znajdujące się aktualnie u władzy przeciwko reszcie. Przedmiotem badań nie powinien być konkretny przestępca tylko całe społeczeństwo które dokonuje naznaczana przestępstw i przestępców. Pytane- dlaczego niektóre zachowania uważane są za przestępstwa a niektóre nie. Selektywność kontroli społecznej. Krytyczne postulaty wobec instrumentów kontroli i represji społecznych.