Dekadentyzm: przyczyny i literackie objawy;
Dekadentyzm odnosi się do sfery obyczajowo-kulturowej, literatura jest to tylko jeden z kontekstów;
Decadence- z fr „schyłek”
Odzwierciedla nastroje końca wieku; pesymizm, rezygnacje;
Spór pokoleniowy z pozytywizmem
Przyniósł tylko rozwój nauki,
Wynalazki podważają spokój człowieka;
Negacja nauki i postępu technicznego;
Pozytywistyczne hasła są utopią, omamieni kasą fabrykanci nie palili się do budowy nowych szkół, szpitali; bogacenie się jednostek nie pociągało za sobą polepszenia bytu reszty społeczeństwa, wręcz przeciwnie;
Na miasto (żywy miejski organizm) zaczęto patrzeć z przerażeniem- miejsce walki o byt, by przetrwać trzeba być egoistą;
Koncepcja nadczłowieka, geniusza
Stanisław Przybyszewski - zafascynowany filozofią Nietschego - ludzie nie są równi, geniusz jest uwarunkowany biologicznie, geniusz to osoba o nadzwyczajnej wrażliwości na świat (wiersz Leopolda Staffa „Kowal” który tworzy swoje serce )
wg Nałkowskiego; geniusz to forpoczta rewolucji twórczej, popycha świat do przodu; przeciwstawiony troglodytom, ludziom bykom, ludziom świniom
Dekadenci poszukiwali dróg ucieczki, rozpaczliwy hedonizm:
Chwytają się wszelkiej przyjemności, która doprowadza ich do destrukcji;
Absynt;
Narkotyki;
Chęć przeżycia nirwany, fascynacja filozofią wschodu;
Fascynacja śmiercią ( „O przyjdź” Stanisław Korab- Brzozowski- apostrofa do śmierci, sprawia wrażenie erotyku)
Poczucie daremności wszelkich działań, jedyną nieuchronną rzeczą ku której zmierza człowiek jest śmierć;
Artysta jako indywidualność,
Przeświadczenie o nadchodzącym kryzysie współ. Cywilizacji i nadchodzącym zmierzchu kultury europejskiej;
Sceptycyzm, pesymizm, zniechęcenie, odwrócenie od świata;
Bierność;
Poczucie wyższości wobec zwykłych ludzi- nie artystów;
Przedstawiciele: Kazimierz Przerwa -Tetmajer („ nie wierzę w nic” - popadnięcie w niebyt, negacja wszystkiego, nihilizm; „Hymn do nirwany” -uwolnienie się od cielesności, ziemskich ograniczeń ), Leopold Staff, Stanisław Korab- Brzozowski;