Cecha stała - to cecha statystyczna która w danym badaniu statystycznym stanowi wspólną właściwość populacji. Cecha stała stanowi tylko kryterium przynależności jednostki do określonej zbiorowości statystycznej.
Rodzaje cech stałych:
Rzeczowe - co jest przedmiotem badania?
Czasowe - kiedy?
Cecha stała - właściwość jednostek statystycznych. Cecha statystyczna jest również zwana zmienną statystyczną. Każda z jednostek statystycznych opisana jest wieloma cechami statystycznymi. Wyróżnia ona za pomocą liczb lub określeń werbalnych daną jednostkę statystyczną wśród innych.
Klasyfikacja cech:
stałe:
rzeczowe
przestrzenne
czasowe
zmienne:
niemierzalne - jakościowe
mierzalne - ilościowe
Cechy wykorzystuje się do opisu jednostek liczby nazywanych cechami ilościowymi(przykłady: wiek w latach ukończonych, zysk firmy w pln). Cechy poprzestające na opisie werbalnym nazywamy jakościowymi(przykłady: wykształcenie, dział gospodarki narodowej). Cechy ilościowe dzielimy na:
dyskretne (skokowe - przyjmują wartości całkowitoliczbowe)
ciągłe
Etapy badania statystycznego:
przygotowanie badania
obserwacja statystyczna
opracowanie zebranego materiału
analiza i wnioskowanie
Przygotowanie badania - punktem startowym jest pojawienie się problemu badawczego. Jeśli dotyczy zjawisk masowych podejmujemy badanie . Najważniejszym punktem I etapu jest sprecyzowanie celu badania. Następnie definiujemy zbiorowość do badań. Wyznaczamy jednostkę i określamy cechy do badań.
Ustalamy skąd weźmiemy dane do badań( czy to źródło pierwotne czy wtórne). Jeżeli pierwotne to musze przygotować harmonogram zbierania danych, a jak wtórne to kiedy dostępne będą dane. Należy przygotować kosztorys badania.
Obserwacja Statystyczna - Zbieranie danych dotyczy głównie przypadku gdy wykorzystujemy źródła pierwotne. Jak mam wtórne to ustalam formę danych i sposób przekazania oraz czas.
W przypadku źródła pierwotnego:
Pełne (wyczerpujące)
Niepełne (nie wyczerpujące)
Przy licznych zbiorowościach badania niepełne, bo zbyt długo trwają.
Ustalamy moment krytyczny(datę na którą dane badania mają być przeprowadzone)
Wybieramy metodę badania:
Monograficzna
Ankietowa
W ujęciu klasycznym(dobrowolna, anonimowa, jednorazowa, pośrednia)
Reprezentacyjna
Na koniec drugiego etapu kontrola zebranego materiału, kontrola jakościowa i merytoryczna.
Opracowanie Zebranego Materiału - dzieli się na grupowanie i prezentacje danych. Do porządkowania służy grupowanie statystyczne. Grupowanie dzieli się na część logiczną i techniczną. Grupujemy cechy ze względu na mierzalne i niemierzalne.
Mierzalne:
robimy klasy (k <=5log10N)
ustalamy rozpiętości przedziałów i ich granice
dokonujemy grupowania w wyniku czego otrzymujemy szereg statystyczny usystematyzowany ciąg informacji odnośnie danej cechy.
Pierwsza kolumna to informacje odnośnie cechy która stanowiła kryterium
Drugie kryterium to liczebność (liczba jednostek mających poziom cechy)
Kwalifikacje szeregów:
Formalne
Merytoryczne
Najbardziej rozbieżne są szeregi strukturalne. Mogą być szeregi czasowe, momentów, przestrzenne.
Prezentacja w formie tabeli lub wykresu.
Tablica: numer, tytuł, właściwości, źródła informacji
Cechy miar pozycyjnych:
Nie mogą przyjmować wartości abstrakcyjnych
Tylko wartości rzeczywiste
Mogą być zawsze stosowane
Cechy Miar klasycznych:
Wylicza się je jako wypadkową wartości cechy u wszystkich jednostek
Mogą przyjmować wartości abstrakcyjne
Należy je stosować tylko do zbiorów względnie jednorodnych
Grupowanie Statystyczne - to podział nie jednorodnej zbiorowości na w miarę jednorodne części. W wyborze kryterium grupowania największe znaczenie posiada cel badania. Podstawą grupowania powinny być cechy najistotniejsze z punktu widzenia realizacji celu.
Rozróżnia się:
Grupowanie Wariancyjne - ma na celu uporządkowanie jednostek i podzielenie na klasy w celu uchwycenia zmienności cechy i określenia struktury zbiorowości. Utworzone w ten sposób klasy nie różnią się pod względem jakościowym. W większości wypadków grupowanie wariancyjne przeprowadzane jest na podstawie cechy ilościowej.
Grupowanie Analityczne - przeprowadzane w celu ustalenia współzależności między badanymi cechami. Wymaga jednoczesnego grupowania dwóch lub więcej cech.
Grupowanie Typologiczne - w jego rezultacie otrzymujemy jakościowo różne grupy. Jego podstawa to cechy jakościowe.
Do klasycznych miar zmienności należą:
Wariancja
Odchylenie standardowe
Dominanty niemożna wyznaczyć gdy szereg jest:
Bimodalny
Granice przedziałów są otwarte
Metody badań częściowych to:
Metoda ankietowa
Metoda reprezentacyjna
Metoda monograficzna
Cechy szeregu grupowanego wariancyjnie:
Jest szeregiem rozdzielczym
Klasy nie różnią się pod względem jakościowym.
Przeprowadzane jest na podstawie cechy ilościowej.
Pierwsza kolumna: stałe przedziały rozpiętości badanej cechy
Druga kolumna: liczba poziomów badanej cechy i suma
Uporządkowanie jednostek w celu uchwycenia zmienności cechy i struktury
Klasy nie różnią się pod względem jakościowym
Równe przedziały
Żaden przedział nie jest pusty
Miary przeciętne klasyczne:
Średnia arytmetyczna
Średnia geometryczna
Średnia harmoniczna
Miary przeciętne pozycyjne:
Dominanta
Kwartyle
Mediana
Miary zróżnicowania absolutnego klasyczne:
Odchylenie przeciętne
Odchylenie standardowe
Wariancja
Miary zróżnicowania absolutnego pozycyjne:
Rozstęp
Odchylenie ćwiartkowe