Aleksy - wzór średniowiecznego ascety, w dniu ślubu postanawia wyrzec się życia w bogactwie i dostatku, opuszcza żonę i odtąd żyje w surowej ascezie. Asceza w średniowieczu była uważana za najpewniejszą drogę osiągnięcia zbawienia. Aleksy nie waha się przed żadną formą cielesnych umartwień. Wystawia swe ciało na mróz, cierpi głód, spędza noce na modlitwie. Wkrótce wszyscy okoliczni mieszkańcy zaczęli go uważać za świętego człowieka. Aleksy nie pragnie jednak sławy i uznania za życia. Chce pozostać nieznany, nie zauważony. Przenosi się do swego rodzinnego miasta, tu mieszka pod schodami domu ojca. Autor legendy celowo zamieszcza sugestywny obraz upokorzeń, których święty doznaje - wylewanie na Aleksego pomyj to szczyt poniżenia i upokorzenia. Dopiero po śmierci ujawnia się tożsamość poniżanego przez wszystkich żebraka, czemu towarzyszą liczne cuda.
Święty-asceta jawi się jako człowiek o niezłomnym charakterze i niepospolitej sile woli. Jest skromny, pobożny, jego życie to pasmo wyrzeczeń i świadomie prowokowanych cierpień. Właśnie w nich średniowieczny asceta upatrywał sens życia. w średniowieczu panowało autentyczne przekonanie, iż cierpienie daje gwarancję wiecznego szczęścia
PODSUMOWANIE: Legenda o świętym Aleksym jest utworem propagującym skrajną ascezę. Ascetami określa się ludzi, którzy dobrowolnie decydują się na umartwianie, odrzucenie wszelkich przyjemności świata, życie w skrajnej nędzy i cierpieniu. Celem takiej postawy było, oprócz doskonalenia w sobie cnoty i pobożności, uzyskanie zbawienia i osiągnięcie świętości już na ziemi. Asceci wierzyli, że po śmierci czeka ich szczęście wieczne. Aleksy jest przykładem typowego idealnego człowieka średniowiecza: odrzucającego świat materii dla Boga i wiecznego szczęścia w niebie.