Układ wydalniczy
Funkcja: usuwanie z organizmu zbędnych i trujących produktów przemiany materii, (mocznik, amoniak, kwas moczowy i kreatynina). Funkcja nerek: zachowanie równowagi wodno-mineralnej ustroju.
Układ składa się z nerek, moczowodów, pęcherza moczowego i cewki moczowej.
Nerki są parzystym narządem w układzie wydalniczym, kształtem zbliżone do ziarna fasoli. Położone są po obydwu stronach kręgosłupa, na tylnej ścianie jamy brzusznej, na wysokości odcinka piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa.
Zewnętrzna warstwa nerki - kora, wewnętrzna- rdzeń. Są one bardzo ukrwione. Stanowią filtr oczyszczający osocze krwi z produktów przemiany materii.
Nerki połączone są z układem krwionośnym za pomocą tętnic i żył nerkowych, które doprowadzają krew poddawaną filtracji i odprowadzają krew odfiltrowaną.
Podstawowym elementem nerki są nefrony. To w nich powstaje mocz, który zbiera się w miedniczce nerkowej. Stamtąd odprowadzany jest moczowodami do pęcherza moczowego.
Powstanie moczu w nerkach dwa etapy: I etap krew ulega filtracji, II etap polega na odzyskiwaniu z przesączonej cieczy wszystkich tych składników, które mogą być ponownie wykorzystane przez organizm.
Moczowody są to przewody o długości ok. 30cm, które umożliwiają odprowadzenie moczu gromadzącego się w miedniczkach nerkowych do pęcherza moczowego. Wyróżnia się część brzuszną i miedniczną. Posiadają 3 zwężenia i 3 warstwy.
Pęcherz moczowy jest zbiornikiem moczu. W nim, u ujścia moczowodów, znajdują się zastawki uniemożliwiające cofanie się moczu. Pojemność maksymalna pęcherza wynosi 700 ml, odczuwanie potrzeby oddawania moczu przy 300ml. Opróżniony pęcherz moczowy ma wielkość małej cytryny, a błona śluzowa pokrywająca jego wnętrze układa się w fałdy. W miarę wypełniania się pęcherza następuje wygładzanie się fałd, dzięki czemu może on znacznie powiększać swoje rozmiary. Od pęcherza moczowego odchodzi cewka moczowa.
Cewka moczowa, końcowa część układu moczowego, wyprowadzająca mocz na zewnątrz. Rozpoczyna się na dnie pęcherza moczowego ujściem wewnętrznym cewki a kończy się ujściem zewnętrznym. U mężczyzn 3 części: sterczowi, błoniasta, gąbczasta. Ujście cewki moczowej otacza mięsień zwieracza pęcherza moczowego. Dzięki stałemu napięciu, nie pozwala on na odpływ moczu z pęcherza, jego praca zależy od naszej woli.