I URZYTKI RĘBNE

1.Informacje do wyliczenia etatów.

2. Użytki rębne zaliczone na poczet przyjętego etatu

3. Użytki rębne nie zaliczone na poczet przyjętego etatu obejmują:

4.Gospodarstwo Specjalne

5.Gosp. zrębowe (GZ) etaty

6.Gosp. przerębowo - zrębowe (GPZ) etaty:

7.Gosp. lasów ochronnych (O) etaty

8.Gosp. przerębowe (GP) etaty:

9.Gosp. przebudowy (R) etaty:

10.Etaty przyjmowane do realizacji w poszczególnych gospodarstwach.

11.Wyliczenie etatu miąższości grubizny netto

12. Rodzaje etatów:

II URZYTKI PRZEDRĘBNE

1.wymiarze powierzchniowym

2.wymiarze miąższ ościowym

3.wysokość miąższości określa się na podstawie

4.Przy przyjmowaniu etatu miąższości należy kierować się

5. Metody ustalania wielkości użytków przedrębnych :

III WSKAŹNIKI

I URZYTKI RĘBNE

1.Informacje do wyliczenia etatów.

- zestawia się dla obrębu leśnego powierzchniową i miąższościową tabelę klas wieku według gospodarstw i grup gatunków panujących o tym samym wieku rębności,

- sporządza się wykazy: drzewostanów zakwalifikowanych do przebudowy w najbliższym 10-leciu, drzewostanów w KO i w KDO

2. Użytki rębne zaliczone na poczet przyjętego etatu obliczane są i przyjmowane

dla poszczególnych gospodarstw w obrębie leśnym; suma etatów przyjętych dla gospodarstw stanowi etat przyjęty dla obrębu leśnego, zaś suma etatów obrębów leśnych - etat przyjęty dla nadleśnictwa.

3. Użytki rębne nie zaliczone na poczet przyjętego etatu obejmują:

a) uprzątnięcie płazowin;

b) uprzątnięcie nasienników, przestojów i przedrostów (nie zaliczonych do wartościowych dla hodowli lasu);

c) usunięcie drzew z innych przyczyn, w tym:

- w wyniku poszerzenia linii podziału powierzchniowego, pasów przeciwpożarowych (lub dróg pożarowych),

- w wyniku wyłączenia gruntów leśnych z produkcji po orzeczeniu zmiany uprawy leśnej na inny rodzaj użytkowania,

- w wyniku pozyskiwania drzew z zadrzewień.

4.Gospodarstwo Specjalne

Dla gospodarstwa specjalnego etatu nie oblicza się. Wielkość planowanego użytkowania rębnego dla tego gospodarstwa wynika z sumy stwierdzonych na gruncie potrzeb hodowlanych drzewostanów, realizowanych w postaci różnych form użytkowania rębnego, zapewniającego ciągłe spełnianie przez nie funkcji, dla których zostały wyłączone, w tym:

a) w rezerwatach przyrody, zgodnie z planem ochrony rezerwatowej, a w rezerwatach projektowanych w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem przyrody;

b) w wyłączonych drzewostanach nasiennych oraz drzewostanach zachowawczych, zgodnie z planem zagospodarowania tych drzewostanów;

c) w strefach ostoi zwierząt objętych ochroną gatunkową, w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem przyrody;

d) na powierzchniach doświadczalnych placówek naukowo-badawczych, w porozumieniu z przedstawicielami tych placówek;

e) w pozostałych drzewostanach, na podstawie zakresu spełnianych wielostronnych funkcji oraz stanu lasu.

5.Gosp. zrębowe (GZ) etaty:

a) według dojrzałości drzewostanów:

- z zapasu drzewostanów ostatniej klasy wieku (rębnych i starszych);

- z zapasu drzewostanów dwu ostatnich klas wieku (bliskorębnych i starszych);

b) według zrównania średniego wieku

c) według potrzeb hodowlanych

d) według okresów uprzątnięcia KO, KDO

6.Gosp. przerębowo - zrębowe (GPZ) etaty:

a) według dojrzałości drzewostanów:

- przy obliczaniu etatu z ostatniej klasy wieku do zapasu dodajemy zapas drzewostanów w klasie odnowienia (KO), natomiast mianownik wzoru powiększamy o połowę okresu odnowienia

- przy obliczaniu etatu z dwóch ostatnich klas wieku do zapasu (lub powierzchni) dodajemy zapas (lub powierzchnię) drzewostanów w KO i klasie do odnowienia (KDO). Mianownik wzoru powiększamy o połowę okresu odnowienia.

b) według zrównania średniego wieku

Obliczamy w ten sam sposób jak dla gospodarstw zrębowych, nie uwzględniając powierzchni drzewostanów w KO i KDO. Otrzymaną wielkość etatu powiększamy o 10-letni spodziewany przyrost zasobów w KO i KDO

(obliczamy go przez pomnożenie zapasu drzewostanów w KO i KDO przez 0,13).

c) według potrzeb hodowlanych

d) według okresów uprzątnięcia KO, KDO

7.Gosp. lasów ochronnych (O) etaty:

Jak dla gospodarstwa przerębowo-zrębowego ale zazwyczaj:

-inna kolej rębu, -inne gatunki, -inny okres odnowienia

8.Gosp. przerębowe (GP) etaty:

Miąższość drzew przewidzianych do użytkowania w drzewostanach o strukturze przerębowej w całości zalicza

się do użytków rębnych. Nie oblicza się etatu dla gospodarstwa przerębowego, w którym wielkość planowanego użytkowania głównego wynika z potrzeb hodowlanych określanych indywidualnie dla każdego drzewostanu. Miąższość wyliczamy na podstawie cyklicznych pomiarów na stałych powierzchniach kontrolnych dla jednostek kontrolnych.

9.Gosp. przebudowy (R) etaty:

Dla gospodarstwa przebudowy określa się etat wg potrzeb przebudowy, który stanowi sumę etatów obliczonych dla poszczególnych drzewostanów zaliczonych do gospodarstwa; orientacyjne etaty roczne dla każdego drzewostanu oblicza się w wykazie drzewostanów zakwalifikowanych do przebudowy w najbliższym 10-leciu.

10.Etaty przyjmowane do realizacji w poszczególnych gospodarstwach.

a. W gospodarstwie specjalnym (S) - wg dokumentów regulujących gospodarkę leśną w poszczególnych drzewostanach gospodarstwa.

b. W gospodarstwie przerębowym (GP) przyjmuje się etat z potrzeb hodowlanych (uwzględniający funkcje lasu i stan drzewostanów).

c. W gospodarstwie lasów ochronnych (O) przyjmuje się etat z potrzeb hodowlanych, przestrzegając zasady, by nie nastąpiło nadmierne nagromadzenie drzewostanów o złym stanie zdrowotnym lub sanitarnym.

d. W gospodarstwie zrębowym w lasach gospodarczych (GZ) przyjmuje się - z reguły - etat optymalny. Jeżeli jednak etat ten różni się znacznie od etatu z potrzeb hodowlanych, to decyduje II KTG.

e. W gospodarstwie przerębowo-zrębowym w lasach gospodarczych (GPZ) przyjmuje się - z reguły - etat z potrzeb hodowlanych, bacząc, by nie odbiegał znacznie od optymalnego. W przypadku znacznych różnic weryfikuje się rozplanowanie cięć rębnych. Decyzje o wysokości przyjętego etatu podejmuje II KTG.

W GPZ przyjęty etat nie może być niższy niż obliczony wg okresów uprzątnięcia w KO i KDO.

f. W gospodarstwie przebudowy (R) przyjmuje się etat z potrzeb hodowlanych, bacząc, by nie odbiegał znacznie od etatu wg potrzeb przebudowy. W przypadku znacznych różnic decyzję podejmuje II KTG.

11.Wyliczenie etatu miąższości grubizny netto

Miąższość netto należy obliczać jako iloczyn miąższości brutto i współczynników redukcyjnych dla grup gatunków i klas wieku. W drzewostanach znacznie odbiegających od przeciętnych, tj. bardzo krzywych i zbieżystych, o zwiększonej grubości kory lub uszkodzonych, o dużym stopniu zgnilizny, można zastosować obniżone współczynniki redukcyjne - decyzja II KTG (na podstawie doświadczeń z lat ubiegłych).

Po dodaniu 5% miąższości z tytułu spodziewanego przyrostu drzewostanów do chwili ich wyrębu. uzyskuje się miąższościowy etat grubizny netto użytków rębnych zaliczonych na poczet przyjętego etatu.

Po dodaniu miąższości grubizny netto użytków rębnych nie zaliczonych na poczet przyjętego etatu (określaną na podstawie danych zawartych w opisach taksacyjnych) uzyskuje się sumę użytków rębnych na okres obowiązywania planu jest to wielkość maksymalna.

12. Rodzaje etatów:

a. etat wg dojrzałości drzewostanów oblicza się w dwóch wersjach:

- z miąższości drzewostanów ostatniej klasy wieku (rębnych i starszych),

- z miąższości drzewostanów dwóch ostatnich klas wieku (bliskorębnych i starszych).

b. etat według zrównania średniego wieku oblicza się łącznie dla całego gospodarstwa,

bez uwzględniania gatunków i wieków rębności.

c. etat według potrzeb hodowlanych

suma miąższości drzew przewidzianych we wskazaniach gospodarczych do użytkowania rębnego, zgodnie z potrzebami wynikającymi z:

- funkcji lasów,

- stanu hodowlanego drzewostanów,

- stopnia zaawansowania odnowień podokapowych

- konieczności zachowania odpowiedniego ładu przestrzennego i czasowego w ostępach lub jednostkach kontrolnych

d. etat według okresów uprzątnięcia (KO,KDO)

Suma etatów ustalonych dla poszczególnych drzewostanów zaliczonych do KO lub do KDO; orientacyjne etaty roczne dla każdego drzewostanu oblicza się w wykazach drzewostanów w KO oraz KDO.

e. w gospodarstwach GZ i GPZ określa się tzw. etat optymalny. Etat ten mieści się pomiędzy etatami obliczonymi z ostatniej i dwóch ostatnich klas wieku, przy czym w zależności od wielkości etatu zrównania średniego wieku jest równy:

- mniejszemu z etatów dojrzałości, jeżeli etat zrównania jest niższy od mniejszego z etatów dojrzałości;

- większemu z etatów dojrzałości, jeżeli etat zrównania jest wyższy od większego z etatów dojrzałości;

- etatowi zrównania, jeżeli mieści się on w przedziale określonym etatami wg dojrzałości drzewostanów.

II URZYTKI PRZEDRĘBNE

1.Etat cięć użytkowania przedrębnego w wymiarze powierzchniowym ustala się na podstawie zestawienia zbiorczego powierzchni drzewostanów zaprojektowanych do użytkowania przedrębnego we wskazaniach gospodarczych opisu taksacyjnego według rodzajów cięć i gatunków panujących oraz klas i podklas wieku. Tak ustalony i przyjęty podczas II KTG etat powierzchniowy stanowi wielkość obligatoryjną do wykonania w okresie obowiązywania planu urządzenia lasu.

2.Orientacyjny etat użytkowania przedrębnego w wymiarze miąższ ościowym ustala się w m3 grubizny netto na 10-lecie, sumarycznie dla całego obrębu, bez szczegółowego rozdziału na gospodarstwa, rodzaje cięć, gatunki drzew i klasy wieku. Przy planowaniu orientacyjnego etatu cięć użytkowania przedrębnego należy uwzględniać przyjęte cele gospodarowania (ochronne i produkcyjne), stadia rozwojowe drzewostanów i dynamikę ich rozwoju.

3. Orientacyjną wysokość miąższości grubizny planowaną do pozyskania w ramach użytkowania przedrębnego na 10-lecie określa się na podstawie:

a) wyników użytkowania przedrębnego w nadleśnictwie w okresie ostatnich 5 lat, biorąc pod uwagę łączną, pozyskaną w tym okresie miąższość z cięć pielęgnacyjnych, sanitarnych i przygodnych;

b) tabeli klas wieku spodziewanego bieżącego rocznego przyrostu miąższości wg gatunków panujących i stref uszkodzenia biorąc też pod uwagę uzyskaną w ubiegłym okresie intensywność cięć przedrębnych w stosunku do uzyskanego przyrostu bieżącego,

c) zestawienia zbiorczego powierzchni drzewostanów zaprojektowanych do użytkowania przedrębnego we wskazaniach gospodarczych opisu taksacyjnego, wg rodzajów cięć i gatunków panujących oraz klas i podklas wieku

d) modeli wzrostu drzewostanów (po ich zastosowaniu w SILP-LAS).

4.Przy przyjmowaniu orientacyjnego etatu miąższości grubizny netto dla obrębu leśnego należy kierować się następującymi wskazaniami:

Ze względu na brak możliwości precyzyjnego określania miąższ ościowego etatu użytkowania przedrębnego, należy wnioskować o jego orientacyjnej wysokości na podstawie zestawień zbiorczych, dotyczących aktualnego stanu lasu oraz wykonania cięć przedrębnych za okres ubiegły.

Jeżeli występują zaniedbania cięć pielęgnacyjnych z ubiegłego okresu, to należy przewidzieć

ich usunięcie w okresie obowiązywania aktualnego planu urządzenia lasu.

Przyjmuje się zasadę, że planowany rozmiar miąższości użytkowania przedrębnego ogółem (traktowany jako maksymalny etat użytkowania przedrębnego na okres obowiązywania planu urządzenia lasu) nie może przekroczyć 50% przyrostu bieżącego, spodziewanego w okresie obowiązywania planu urządzenia lasu z wszystkich drzewostanów przedrębnych, to jest z wszystkich drzewostanów, w których nie planuje się użytkowania rębnego.

Orientacyjny etat miąższościowy użytkowania przedrębnego określa się w miąższości grubizny netto. Dla porównań z zasobami drzewnymi czy przyrostem, wyrażanymi w miąższości grubizny brutto, miąższość brutto uzyskuje się po przemnożeniu miąższości netto przez współczynnik 1,25 (w celu przeliczenia miąższości brutto na netto stosuje się odpowiednio współczynnik 0,8).

5. Metody ustalania wielkości użytków przedrębnych :

DLA DRZEWOSTANU

Metody szacunkowe

-na podstawie tablic zasobności i przyrostu drzewostanów

-na podstawie tablic wydajności cięć pielęgnacyjnych

-na podstawie wyników z poprzednich cięć

-na podstawie szacunku wzrokowego

Metody pomiarowo-szacunkowe

-na podstawie próbnych powierzchni trzebieżowych

-na podstawie próbnych powierzchni losowych (metody statystyczne)

-na podstawie spodziewanego bieżącego przyrostu miąższości

DLA GRUP DRZEWOSTANÓW

Metody szacunkowe

- na podstawie przeciętnego wskaźnika trzebieżowego

III WSKAŹNIKI

Ocenę zmian stanu zasobów drzewnych pod wpływem gospodarki leśnej przeprowadza się

przez porównanie odpowiednich wskaźników na początku i na końcu okresu gospodarczego.

Dla poszczególnych obrębów i dla całego nadleśnictwa oblicza się następujące wskaźniki :

1) przeciętnej zasobności drzewostanów w podklasach wieku,

2) przeciętnej zasobności drzewostanów w obrębie,

3) przeciętnego wieku drzewostanów w obrębie,

4) przeciętnego przyrostu drzewostanów na pniu,

5) przeciętnej miąższości użytków rębnych,

6) przeciętnej miąższości użytków przedrębnych,

7) przeciętnego przyrostu całkowitej produkcji w okresie ubiegłym,

8) przyrostu bieżącego użytecznego,

9) spodziewanego przyrostu bieżącego,

10) powierzchni cięć pielęgnacyjnych,

11) przeciętnej wydajności cięć pielęgnacyjnych na 1 ha powierzchni manipulacyjnej tych użytków

Wskaźnik produkcyjności jest to bieżący przyrost miąższości jaki odłoży się w ciągu jednostki czasu (1 rok) na jednostce powierzchni (1 ha).

Wskaźnik użytkowania jest to ilość pozyskanego surowca drzewnego w ciągu jednostki czasu (1 rok) z jednostki powierzchni (1 ha).