313 - edykt tolerancyjny Konstantyna I Wielkiego (tzw. mediolański) proklamujący powszechną wolność religijną, ogłoszony też prze cesarza wschodniej części Licyniusza

378 - Bitwa pod Adrianopolem doszło do niej pomiędzy wojskami Gotów pod wodzą Fritigerna a armią rzymską cesarza Walensa. Siły Rzymian liczyły 30 000 ludzi, Gotów było trzykrotnie mniej, jednak wojska rzymskie poniosły sromotną klęskę. Goci otrzymali w trakcie bitwy wsparcie ze strony jazdy ostrogocko-alańskiej pod wodzą Alatheusa i Safraksa. Cesarz Walens poległ na placu bitwy, a wraz z nim kwiat dowództwa i armii wschodniorzymskiej.

395 - podział cesarstwa rzymskiego między synów Teodozjusza na część wschodnią (Arkadiusz; znajdował się pod wpływem żony oraz swoich ministrów - najpierw Rufinusa a potem Eutropiusa) i zachodnią (Honoriusz; W 402 roku przeniósł stolicę Zachodniego Cesarstwa do Rawenny. Za jego panowania, w 410 roku miasto Rzym po raz pierwszy od 800 lat został najechane przez barbarzyńców pod wodzą Alaryka. Prowadził wojny z licznymi uzurpatorami do tytułu cesarza. Zmarł w 423 roku zostawiając cesarstwo o wiele słabsze i mniejsze (m.in. zrezygnował z obrony Brytanii).

476 - Odoaker wódz germański w służbie Rzymu. Pretorianin, doszedł do najwyższych stopni wojskowych - magister militium. Stanął na czele spisku wojska (476). Zdetronizował ostatniego cesarza zachodniorzymskiego Romulusa Augustulusa w 476 roku. W 480 odesłał insygnia cesarskie do Konstantynopola na znak, że cesarstwa na Zachodzie już nie ma.

496 - Chlodwig dotrzymał słowa i w Boże Narodzenie został ochrzczony w Reims przez tamtejszego biskupa, św. Remigiusza. 2 lutego 496 bitwa pod Zulpich.

527 - Justynian cesarzem

Justynian I Wielki, Iustinianus Flavius (właśc. Petrus Sabbatius) (ur. 11 maja 483 - zm. 13 listopada 565) - cesarz bizantyński od 1 sierpnia 527 do 13 listopada 565, święty Kościoła prawosławnego. Siostrzeniec cesarza Justyna. W 525 roku poślubił Teodorę. Został ogłoszony przez Justyna współcesarzem 1 kwietnia 527, a koronowany razem z Teodorą przez patriarchę w Hagia Sophia cztery dni później. Od 1 sierpnia, kiedy zmarł Justyn, Justynian był jedynym władcą Konstantynopola. Zdolny, energiczny i dobrze wykształcony, zanim objął władzę, był oficerem konnej straży przybocznej cesarza tzw. scholarów. Jeden z największych cesarzy, którzy rozwinęli Bizancjum bardzo energicznie, co spowodowało że stało się ono prawie nie do zdobycia. Po śmierci swojego wuja Justyna I Justynian I postawił sobie ambitny cel odzyskania terytorium dawnego Cesarstwa Rzymskiego (Imperium Romanum) i jego potęgi. Prowadził więc wojny w Italii z Gotami, w Azji z Persami i w Afryce z Wandalami. Wodzowie Belizariusz i Narses odzyskali Afrykę, Italię i południowo-wschodnią część Hiszpanii, jednak nie były to trwałe podboje. W roku 529 na rozkaz Justyniana zamknięto Akademię Platońską. Skupieni w niej filozofowie uciekli do Persji, część z nich znalazła schronienie w Harranie. Justynian był sprawnym reformatorem administracji państwowej. Niestety wprowadzane reformy i wojny obciążały skarb państwa i Justynian podnosił podatki. 11 stycznia 532 mieszkańcy Konstantynopola po odrzuceniu przez cesarza ich żądań dotyczących obniżenia podatków i zmniejszenia kosztów administracji wzniecili powstanie zwane powstaniem "Nika" (od okrzyku "zwyciężaj" podczas walk cyrkowych). Justynian z trudem utrzymał władzę, bunt został krwawo stłumiony przez jednego z jego wodzów Belizariusza - zginęło ok. 30 tysięcy ludzi. W 553 roku Justynian zwołał do Konstantynopola sobór, nie licząc się z opinią hierarchii kościoła Zachodu. Na soborze zostały potępione poglądy Ibasa i Teodoreta z Cyru. Czas panowania Justyniana przyniósł wiele pozytywnych zmian dla cesarstwa. Powołał komisję, złożoną z prawników i uczonych, której zadaniem było unowocześnienie i usystematyzowanie prawa rzymskiego. Na czele zespołu stanął prawnik Trybonian. Najpierw komisja wydała Digesta - zbiór opinii wybitnych rzymskich prawników na temat konkretnych przypadków prawnych. Największą zasługą justyniańskiej komisji kodyfikacyjnej było spisanie "Kodeksu Justyniana" (Corpus iuris civilis, 528-534). Również jego słynna małżonka Teodora przyczyniła się do nadania kobietom w kodeksie wielu praw. Za panowania Justyniana I Wielkiego powstało wiele budowli użyteczności publicznej, a prestiżowym przedsięwzięciem było ufundowanie trzeciej (dwie poprzednie uległy zniszczeniu) bazyliki Hagia Sofia (Świętej Mądrości) w Konstantynopolu. Świątynie budował władca nawet w dalekich prowincjach - np. Kościół San Vitale w Rawennie. Monumentalne budowle, akwedukty, drogi i mosty oraz łaźnie publiczne miały zapewnić Justynianowi propagandowy sukces wśród obywateli cesarstwa. Jednak kwitnące donosicielstwo, brak tolerancji religijnej (potajemne praktyki były karane śmiercią), ostra cenzura i próżność cesarza psuły ten wizerunek. W 542 roku w Konstantynopolu wybuchła trwająca 4 miesiące epidemia dżumy, którą nazwano plagą Justyniana. Dziennie zabierała życie nawet 10 tysiącom osób.

529 - Benedykt z Nursji założył klasztor na Monte Cassino w miejscu dawnego sanktuarium pogańskiego. Stworzył nową regułę zakonną, jest patronem europy

622 - Hidżra (wywędrowanie, zerwanie stosunków) - "Wielka Emigracja" proroka Mahometa oraz jego zwolenników z Mekki do Jatribu, późniejszej Medyny. . Mahomet i pierwsi muzułmanie musieli opuścić miasto z powodu prześladowań oraz braku przychylności ze strony Abu Lahaba, stryja Mahometa, który objął przywództwo rodu Haszymidów. Emigracja następowała drobnymi grupkami; z Mekki wywędrowało w sumie około 70 osób. Jako ostatni, 24 września 622 roku, Mekkę opuścił Mahomet wraz ze swoim doradcą i przyjacielem Abu Bakrem. Uchodźcy towarzyszący Mahometowi, nazywani muhadżirami.

632 - śmierć Mahometa, jego następcą (kalifem) zostaje Abu Bakr jego teść

732 - pierwsza bitwa pod Poitiers, Karol Młot pokonuje saracenów.

800 - koronacja cesarska Karola wielkiego z rąk papieża Leona III

Ok. 830 - zjednoczenie plemion morawskich przez Mojmira

863-885 - misja św. Cyryla i Metodego na Morawach

864 - przyjęcie chrztu przez cesarza bułgarskiego Michała I Borysa

919 - elekcja Henryka Ptasznika na króla Niemiec

929 - zhołdowanie Czech przez Ptasznika

955 - najazd węgierski, klęska Węgrów na Lechowym Polu

962 - koronacja Ottona II na cesarza przez Jana XII w bazylice św. Piotra

988/9 - Chrzest Rusi za Włodzimierza Wielkiego, w Chersoniu i gdzie poślubił Annę, córkę cesarza Bizancjum Bazylego II w 989 r. Po powrocie do Kijowa zniszczył pogańskie chramy, wrzucił własnoręcznie posąg Peruna do Dniepru i po przybyciu duchownych z Bizancjum kazał przeprowadzić masowy chrzest ludności w Dnieprze.

1000 - zjazd w Gnieźnie

1002 - zgon Ottona III

1054 - schizma wschodnia. Bezpośrednią przyczyną tej schizmy było ekskomunikowanie przez papieża Leona IX patriarchy Konstantynopola Michała I Cerulariusza (1054), który w rewanżu ekskomunikował cały Kościół rzymski i jego głowę, papieża. Powstała na tle sporu o Filioque.

1066 - 14.10 bitwa pod Hastings, śmierć Harolda, i podbój Anglii

1077 - pokuta pod Canossą Henryka IV

1095 - synod w Clermont, później wezwanie do I krucjaty

1096 - krucjata Ludowa, pod przewodnictwem Piotra z Amiens

1096-1099 - I Krucjata

1099 - 15VII zdobycie Jerozolimy

1122 - konkordat w Wormacji, wyrzeczenie inwestytury przez pierścień, zatrzymanie prawa do nadawania lenna

1147-1149 - II krucjata.

1189-1192 - Trzecia krucjata.

1198-1216 - pontyfikat Innocentego III

1202-1204 - Czwarta krucjata. Henryk Dandolo

1204 - 8IV zdobycie Konstantynopola.

1206 - powstanie państwa Czyngis-chana

1214 - bitwa pod Bouvines, rozgromienie wojsk cesarskich we Flandrii przez Francuzów.

1215 - wielka karta swobód

1215 - sobór lateraneński

1217-1221 - V wyprawa krzyżowa.

1223 - bitwa pod Kauką, Mongołowie pokonują wojska ruskie, zjednoczone przez Mścisława Udałego, aby pomóc połowcom.

1237 - Batu-chan uderzył na północną część Rusi, na księstwo riazańskie. Zdobył Moskwę, Suzdal i Włodzimierz, którego książę Jerzy Wsiewołodowicz poległ w bitwie nad rzeką Sit. Tylko wiosenne roztopy ocaliły Wielki Nowogród.

1248-1254 - VI wyprawa krzyżowa,

1256-1273 - Wielkie Bezkrólewie w Niemczech

1270 - VII wyprawa krzyżowa,

1278 - 26 sierpnia - bitwa pod Suchymi Krutami, koniec prosperity czeskich Przemyślidów. Rudolf z Habsburga triumfował. Uczynił on Austrię dziedziczną w swym rodzie, nadając ją za zgodą książąt Rzeszy swym synom. W ten sposób rozpoczęła się historyczna kariera dynastii Habsburgów, która opuściła tron dopiero w listopadzie 1918. Ostatnim czynem Bolesława Wstydliwego, ostatniego piasta z linii małopolskiej była, więc walka z człowiekiem, którego potomkowie mieli w przyszłości opanować Małopolskę i sam Kraków.

1282 - nieszpory sycylijskie

1291 - 8V upadła ostatnia twierdza krzyżowców - Akka

1302 - 10 IV zwołanie Stanów Generalnych do Paryża

1302 - 1 XI synod rzymski

1309 - papież Klemens V osiada w Awinionie, niewola awiniońska

1335 - 11XI - zjazd wyszehradzki, Jan Luksemburski zrzekł się praw do korony polskiej, uznanie praw króla czech do śląska

1346 - 26 VIII bitwa pod Crécy

1348-1350 - epidemia Czarnej Śmierci

1356 - 10 I Złota Bulla Karola IV

1360 - rozejm w Bretigny, Anglia dostaje Akwitanię, hrabstwa Montreuil, Ponthieu, Guines, oraz Calais

1380 - bitwa na kulikowym polu, Pod wodzą Dymitra dońskiego siły ruskie rozgromiły Tatarów, początek uwalniani się Rusi spod jarzam tatarskiego

1389 - Bitwa na Kosowym Polu, wojska serbskie ks. Lazara kontra Turcy Murada I. Poległ Murad, nie wiadomo, kto wygrał bitwę. Upadek państwa Serbów.

1397 - Unia Kalmarska, zawarta na zamku w Kalmarze (Szwecja) unia między Danią, Szwecją i Norwegią. Ten związek powstał w wyniku zabiegów politycznych królowej Danii Małgorzaty I i jednoczył te trzy państwa pod berłem jednego monarchy.

1414-1418 - sobór w Konstancji, na którym spalono Husa (1415), zakończenie wielkiej schizmy zachodniej

1415 - Bitwa pod Azincourt, sromotna klęska Francji,

1419 - rewolucja husycka w Pradze

1428-1429 - oblężenie Orleanu prze Anglików

1431 - śmierć Joanny D'Arc na stosie

1434 - 30V bitwa pod Lipanami, taboryci pokonani przez kalikstynów.

1439 - 6 VII Unia florencka

1453 - Upadek Konstantynopola

1453 - koniec wojny stuletniej, Anglia traci posiadłości na kontynencie

1455-1485 - wojna Dwóch Róż

1469 - zaślubiny Fryderyka aragońskiego i Izabeli Kastylijskiej