PAŃSTWA UPADŁE
Zaprzeczenie państwa normalnego
brak ładu wewnętrznego
dezintegracja struktur społecznych
demontaż infrastruktury państwowoprawnej (katastrofa ekonomiczna, ubóstwo, głód, naruszanie praw człowieka i obywatela, klęski humanitarne, masowe migracje, konflikty etniczne)
są to zagrożenia nie tylko dla danego państwa ale i całego ładu mnar.
p. upadłe sprzyjają terroryzmowi, zorganizowanej przestępczości
Zjawisko upadłości - gł. Trzeci Świat (Afryka, Bliski Wschód, Azja Śr., Ameryka Łacińska) + Kaukaz, Bośnia i Hercegowina
Czemu tam?
- dziedzictwo systemu kolonialnego
brak trwałych i dobrze wykształconych struktur państwowych
po zimnej wojnie państwa sztuczne podtrzymywały swoje rządy, nieefektywnie
- nagłe zaprzestanie pomocy po upadku bloku wschodniego
- globalne procesy modernizacji - dezagregacja państw (konsekwencja globalizacji)
utrata autorytetu państwa
Implozja struktur władzy
dezintegracja i destrukcja
zanik prawa i porządku, chaos i anarchia
brak instytucji zdolnych do reprezentowania na zewnątrz
utrata społecznej legitymizacji - zanik identyfikacji obywateli z władzą
Nr 1 - Somalia (collapsed state) - całkowicie upadłe
Są jeszcze:
-weak states (słabe) - trudna sytuacja wewnętrzna, władza nie jest w stanie utrzymać autorytetu na całym terytorium
- failing states (upadajce) - wojna domowa, części terytorium pod kontrolą separatystów lub wrogich sił
- failed states (upadłe) - brak jakiejkolwiek władzy i funkcji wobec społeczeństwa
Poprawa: Liban, Nigeria, Tadżykistan
Degradacja państw oznacza:
1. Upadek porządku państwowego, społ. i gosp.
2. Wewnętrzne konflikty zbrojne
3. Masowe naruszenia praw człowieka i obywatela, kryzysy humanitarne
4. Endogeniczny charakter konfliktu
5. Fragmentaryzacja społeczeństwa
Utrata „monopolu władzy”
użycie przymusu przechodzi w sposób niekontrolowany w ręce struktur etnicznych, lokalnych band i watażków
prywatne armie przejmują władzę
przemoc - charakter stały, przeciwko reżimowi, terror wobec niewinnych
wzrost przestępczości, handel bronią, przemyt drugs
Walki o zasoby surowcowe (ropa, diamenty, drewno) co odbija się na gospodarce światowej np. Irak
Groźba eskalacji wojen domowych na kraje sąsiednie
Utrata kontroli nad granicami i całością terytorium, quasi-reżimy polityczne, np. Somaliland
Brak funkcji admin., organiz., gosp., socjal., kultur.
Brak bezpieczeństwa
Zaniedbania w edukacji i opiece zdrowia
Dysproporcje ekonomiczne między garstką uprzywilejowanych a ubożejącą większością; rządzi oligarchia, dla nich wszystkie bogactwa
Wysoki deficyt budżetowy, inflacja też
Klęski żywiołowe
Masowa migracja, problemy uchodźców
Swoboda tworzenia bez, obozów i zaplecza dla terrorystów
Efekt CNN
Brak narzędzi walki z p. upadłymi na forum mnar.
Brak nawet jednoznacznej definicji
Problem poszanowania suwerenności państwowej i prawa do samostanowienia miejscowej ludności
Problem uznania nowej władzy
Teoria kontynuacji - państwo upadłe nie traci swojej podmiotowości międzynarodowo prawnej, pozbawione jest natomiast zdolności do działania w sm z uwagi na demontaż instytucji polit. I faktyczny brak możliwości reprezentacji
Problem interwencji humanitarnej ze strony innych państw