istotą wszelkiego procesu jest społeczna INTERAKCJA  poszczególne rzeczy i zjawiska są tylko aspektami szerszej całości; proces to życie jako całość

 od partykularyzmu i determinizmu  od organicyzmu

Ewolucja - nieskończony proces adaptacji poszczególnych faz rozwijającej się całości ; w wyniku e. życie społeczne staje się nieredukowalne do życia organicznego

jak możliwe jest funkcjonowanie jednostki w grupie i grupy w jedn.?  pytanie psychologiczne

holistyczny światopogląd  jednostka i społeczeństwo to nie oddzielne zjawiska, ale aspekt dystrybutywny i kolektywny tej samej rzeczy ( od indywidualizmu, np. klasycznej ekonomii)

komunikowanie się - mechanizm, przez który istnieją rozwijają się ludzkie stosunki - ogół symboli ludzkiego umysłu wraz ze środkami ich przekazywania w przestrzeni i przechowywania w czasie

odbywa się poprzez komunikowanie się członków społeczności;

podstawowym elementem tego mechanizmu jest JAŹŃ ODZWIERCIEDLONA (looking - glass - self); człowiek wchodzi w posiadanie własnego ja, wyobrażając sobie, jak widzą go inni, odnosząc własne wyobrażenia do wyobrażeń na swój temat, jakie przypisuje ludziom, z którymi się styka  i.s. jest grą wyobrażeń  zdematerializowane społeczeństwo; tylko fakty psychiczne

istnieją w społ. pewne powszechne, uniwersalne wartości, np. wierność, braterstwo, miłość  muszą istnieć jakieś społeczne formy komunikowania się równie powszechne jak te wartości, dzięki którym ludzie je podzielają - grupy pierwotne (ter. od Smalla i Vincenta); są piastunkami ludzkiej natury i głównym źródłem socjalizacji; bo w ramach g.p. odbywają się nbj. podstawowe interakcje międzyludzkie

jak dzieje się to, że g.p. traci tak przemożny wpływ na jednostkę?  depersonalizacja stosunków między ludzkich, rozszerzenie i zwielokrotnienie technik komunikacyjnych; w większości grup jednostka nie uczestniczy już jako cała osoba, ale wchodzi do nich jakąś izolowaną i wyspecjalizowaną częścią samej siebie (rolę - R. Park)

pewne zjawiska w społ. nowoczesnych mają charakter bezosobowy i tak należy je badać, np. język, mit, opinia publiczna; posiadają one swoja life history, ale nie są ontologicznie odrębnymi bytami, tylko „wtórnymi aspektami” tej samej całości

organizacja społeczna - to obiektywizacja czy też interpersonalizacja ludzkich wyobrażeń, ideałów i dążności wykraczających poza jednostkową egzystencję i powiązaną w „bezosobowy” system zdolny do dalszej ewolucji bez udziału swych bezpośrednich twórców; kategorie służące do analizy o.s. to: opinia publiczna, instytucja, klasa, komunikowanie się;

rozróżnienie między klasą a kastą

miał metodologiczną awersję

wizja społ.  introspekcja empatyczna i wyobraźnia jako drogi poznania

badacze społeczni są świadomą częścią procesu; poznać można przez współodczuwające uczestnictwo

później określił siebie jako „behawiorystę społ.” ( Watsona)

badanie ludzi nie z p. widzenia biologicznego, ale historycznego czy społecznego;

nowa nauka - p.s. - ma „badać jednostkowe proc. psychiczne o tyle, o ile są one uwarunkowane przez społ., oraz procesy społ. o ile są one uwarunkowane przez stany świadomości”

zagadnieniem najważ. jest zmiana społ.

zmiana społ. odbywa się poprzez kryzysy zakłócające działanie nawyków i zmuszające ludzi do szukania nowych form adaptacji

aby wyjaśnić zmianę trzeba wziąć pod uwagę zarówno obiektywne warunki jak i świadomą działalność ludzkiej, społ. i jednostkowej części procesu, czy też wartości, postaw, kultury i osobowości

w procesie społ. oprócz czynników obiektywnych obecna jest zawsze zmienna psychologiczna, modyfikująca działanie tych czynników; uczestniczą w nim ludzie reagujący w określony sposób na bodźce środowiskowe; postawa to wszystkie elem. życia psychicznego, które wywierają wpływ na rodzaj, kierunek oraz intensywność tych reakcji; elem. psychiczny zw. jest z wartością społeczną;

badając proces społ. nie zrozumiemy go odwołując się jedynie do cech jednostek; konieczne jest uwzględnienie zmiennej socjologicznej, czyli wartości społ.

wartości genetycznie zw. z postawami, bo wszystko zaczyna się od działalności jednostek;

polemika z Durkheimizmem

mętna jest współzależność postaw i wartości w tej koncepcji

teoria o jednostkach ludzkich jako o osobowościach społecznych: w porównawczych badaniach biografii  jednostka jest czymś niepowtarzalnym, ale w praktyce istnieje ograniczona liczba wariantów (tzn. podobieństwa biografii)  wyodrębnienie 3 podst. typów:

te 3 typy różnią się szansami na pojawienie się nowych postaw: niewielkie, b. duże i pośrodku skali

te 3 typy to nie gotowe struktury, determinujące postępowanie jednostki

wprowadza pojęcia: „temperament” (post. wrodzone), „charakter” (post. nabyte) oraz „organizacja życia” (zespół ważnych dla jednostki wartości zw. z postawami)  osobowość - nigdy nie ukończony proces

dyspozycje biologiczne czł. są powściągane w procesie przystosowywania się do wymogów środowiska (analog. Mead)

proces socjalizacji zw. ze świadomą adaptacją do istniejących reguł społ.

gdy badamy grupę społ. natykamy się na sferę wartości ( od psychologii społ.); część z nich badają nauki o kulturze, a część socjologia (to wartości społ.)

postawy - wyrażane w jednostkowych czynnościach, ale pewna ich część ulega obiektywizacji  ich pośredni wyraz w formalnych normach zachowania  grupa upowszechnia i podtrzymuje odpowiedni typ czynności wśród swoich członków;

te reguły (zwyczaje, obrzędy, normy moralne) - manifestacje postaw jednostek postępujących zgodnie z nimi; reguły - także czynnik pod wpływem którego te postawy się kształtują;

powiązane ze sobą reguły tworzą INSTYTUCJE (powiązane systemy reguł); ich całokształt  organizacja społ.

socjologia - nauka o wartościach społecznych (tym, co ma znaczenie dla postaw ludzkich); teoria zmiany społ.

ZMIANA SPOŁ. - wyraźnie ukierunkowana (ciągła ewolucja techniczna, społ., ekon.); ewolucja  postępująca indywidualizacja (wielość reguł, def. syt. - ale żadna nie jest w pełni obowiązująca);

pytanie o mechanizm tej zmiany  jak dochodzi do destrukcji norm i powstania nowego? (dezorganizacja i organizacja); d. - zmniejszenie wpływu istniejących społ. norm postępowania na członków gr.; gr. jednak posiada środki zapobiegające d.; czasem te środki nieskuteczne; r. - stworzenie nw. schematów zachowania lepiej odpowiadających nowej sytuacji, zmienionym postawom;

człowiek - co chwila w obliczu kryzysów  wytęża swoją uwagę, aby je rozwiązać; każda konkretna działalność - jest rozwiązaniem sytuacji (poj. sytuacji zw. z pragmatyzmem); DEFINICJA SYTUACJI;