SERCE
1. Budowa serca:
wcięcie (utworzone jest przez połączenie się przy koniuszku serca powierzchni przedniej serca z powierzchnią tylną)
podstawa (utworzona przez przedsionki i duże naczynia)
koniuszek serca
bruzda wieńcowa (powierzchnia przednia - w niej biegną naczynia wieńcowe)
bruzda międzykomorowa (powierzchnia przednia)
2. Ogólna budowa serca:
aorta
ż. główna górna
ż. główna dolna
przedsionek prawy
przedsionek lewy
komora prawa
komora lewa
dwie tętnice płucne
cztery żyły płucne
3. Poprzeczny przekrój serca:
myocardium (mięsień sercowy)
nasierdzie
wsierdzie (wyściela jamy serca i stanowi główną część zastawek)
komora prawa
komora lewa
przedsionek prawy
przedsionek lewy
4. Powierzchnie serca:
powierzchnia płucna (prawa i lewa)
powierzchnia mostkowo-żebrowa (powierzchnia przednia)
powierzchnia przeponowa (powierzchnia tylna)
5. Szkielet serca:
trójkąt włóknisty:
trójkąt lewy
trójkąt prawy
pierścień włóknisty:
pierścień włóknisty aorty
pierścień włóknisty pnia płucnego
ujścia przedsionkowo-komorowego lewego
ujścia przedsionkowo-komorowego prawego
oba ujścia całkowicie odgraniczają mięsień przedsionków od mięśnia komór
6. Wymiary serca:
kobiety 230-280 gram
mężczyźni 280-340 gram
12 x 9 x 6 cm
7. Mięsień sercowy:
wir serca
mięśniówka przedsionków
mięśniówka komór
warstwa skośna
warstwa okrężna
warstwa podłużna
8. Osierdzie:
blaszka ścienna
blaszka trzewna (nasierdzie)
jama osierdzia
10-15 ml płynu surowiczego pomiędzy nasierdziem a jamą osierdzia
9. Przedsionek prawy (zbiera krew żylną odtlenioną całego organizmu):
ż. główna górna
ż. główna dolna
przegroda międzyprzedsionkowa - na niej:
dół owalny (zarasta do 4 tygodnia życia, jest miejscem przecieku miedzy prawym a lewym przedsionkiem)
uszko serca prawe
zastawka przedsionkowo-komorowa prawa
ujście zatoki wieńcowej (zbiera krew z większości żył serca)
10. Przedsionek lewy (widoczny z zewnątrz, ma ściany grubsze niż PP):
pień płucny (przykrywa przedsionek od przodu, prowadzi krew żylną z komory lewej do płuc)
uszko serca lewe (przykrywa początek pnia płucnego)
aorta (przykrywa przedsionek od przodu)
żż. płucne prawe (przykrywają przedsionek od tyłu)
żż. płucne lewe (przykrywają przedsionek od tyłu)
zastawka otworu owalnego
przegroda międzyprzedsionkowa
ujście przedsionkowo-komorowe lewe
11. Komora prawa:
dół owalny
żyły najmniejsze serca
struna ścięgnista
beleczki mięśniowe (wewnątrz komory)
mięsień brodawkowaty
12. Komora lewa (ma ściany 3x grubsze od ściany KP) :
przegroda międzykomorowa
zastawka przedsionkowo-komorowa lewa
aorta
opuszka aorty
struny ścięgniste
ujście przedsionkowo-komorowe lewe
mm. beleczkowate
miesień brodawkowaty przedni
miesień brodawkowaty tylny
13. Zastawka przedsionkowo-komorowa prawa (trójdzielna - nie pozwala na powrót krwi do przedsionka przy skurczu komory):
płatek przedni
płatek tylny
płatek przegrodowy
pierścień włóknisty
spoidło zastawki
struny ścięgniste (przyczepione są do mięśni brodawkowatych)
mięsień brodawkowaty
średnica ujścia to ok. 40 mm
14. Zastawka przedsionkowo-komorowa lewa (dwudzielna - mitralna):
płatek przedni
płatek tylny
pierścień włóknisty
spoidło zastawki (boczne i przyśrodkowe)
struny ścięgniste
mięsień brodawkowaty
beleczki mięśniowe
średnica u kobiet - 29 mm
średnica u mężczyzn - 32 mm
15. Zastawka pnia płucnego (zapobiega cofaniu się krwi z pnia płucnego do komory prawej, leży przy wierzchołku stożka tętniczego) :
płatek półksiężycowaty (przedni, prawy, lewy)
obłączek zastawki
grudki
średnica ujścia u kobiet - 21 mm
średnica ujścia u mężczyzn - 23 mm
16. Zastawka ujścia aorty (trzecie międzyżebrze):
płatek półksiężycowaty (prawy-wieńcowy, lewy-wieńcowy, tylny-niewieńcowy)
grudki płatków półksiężycowatych (uszczelniają zastawkę)
obłączek zastawki (funkcja wzmacniająca)
pierścień włóknisty
17. Unaczynienie serca (część tętnicza):
aorta
opuszka aorty (rozszerzony początek aorty)
t. wieńcowa prawa (biegnie w bruździe wieńcowej w prawo i ku dołowi - po dojściu do bruzdy międzykomorowej tylnej wchodzi do niej i biegnie do koniuszka, posiada gałąź międzykomorową tylną)
t. wieńcowa lewa (biegnie między uszkiem lewym serca a pniem płucnym i dzieli się na dwie gałęzie:
gałąź okalająca (biegnie w bruździe wieńcowej na powierzchnię przeponową)
gałąź międzykomorowa przednia (biegnie w bruździe międzykomorowej przedniej do koniuszka serca)
18. Unaczynienie serca (część żylna):
ż. wieńcowa lewa
ż. wieńcowa prawa
ż. międzykomorowa tylna
zatoka wieńcowa
ujście zatoki wieńcowej
19. Schemat krążenia płodowego:
przewód tętniczy
przewód żylny
tt. płucne
tt. pępkowe
łożysko
ż. pępkowa
ż. biodrowa wewnętrzna
ż. główna dolna
20. Układ przewodzący serca (odgrywa ważną rolę w utrzymaniu rytmicznej pracy serca i prawidłowej kolejności skurczów przedsionków i komór):
węzeł zatokowo-przedsionkowy (rozrusznik serca - znajduje się w PP w okolicy ujścia ż. głównej górnej) - 70-80 min
rytm zatokowy - 70/min
węzeł przedsionkowo-komorowy (znajduje się w okolicy przegrody P-K prawej) - 80/min
pęczek przedsionkowo-komorowy (Hisa - jedyne połączenie między przedsionkami i komorami):
odnoga prawa (krótsza)
odnoga lewa
włókna Purkiniego
21. Serce prawe:
jest wypełnione krwią żylną
PP jest połączony z KP ujściem P-K prawym, zaopatrzonym w zastawkę trójdzielną
do PP spływa krew żylna - z całego ciała żyłą główną górną i dolną, ze ściany serca zatoką wieńcową
z KP wychodzi pień płucny, a przy jego początku znajduje się zastawka pnia płucnego
22. Serce lewe:
PL łączy się z KL ujściem P-K lewym, zaopatrzonym w zastawkę dwudzielną
do PL spływa krew tętnicza żyłami płucnymi
z KL wychodzi aorta, mająca na swoim początku zastawkę aorty
23. Krążenie małe (płucne):
służy do wzbogacenia krwi tlenem i wydalenia dwutlenku węgla
komora prawa
pień płucny
tt. płucne - wchodzą do płuc i rozgałęziają się aż do naczyń włosowatych otaczających pęcherzyki płucne
żż. płucne
przedsionek lewy
24. Krążenie duże:
służy do dostarczania wszystkim narządom tlenu i składników odżywczych oraz do odprowadzania dwutlenku węgla oraz składników przemiany materii z organizmu
krew z PL (krążenie płucne)
komora lewa
aorta
szereg rozgałęzień
tkanki i narządy
żż. główne (górna i dolna)
przedsionek prawy (ujemne ciśnienie, dzięki temu krew wraca)