NADCIŚNIENIE TĘTNICZE U DZIECI
DEFINICJA
rozpoznajemy je, gdy wielkość ciśnienia skurczowego lub/i rozkurczowego wynosi co najmniej 95 centyl dla danego wieku i płci w co najmniej 3 pomiarach wykonywanych w różnym czasie
KLASYFIKACJA WG.
Etiopatogenezy
pierwotne - samoistne, nie znamy przyczyny (najczęściej niewielki ↑ ciśnienia)
wtórne - najczęstsze w pediatrii, znamy przyczynę (bardzo duży ↑ ciśnienia)
Ciężkości
wysokie normalne = 90-95 centyl
nadciśnienie łagodne = ↑ 95 centyl ale o mniej niż 15 mmHg
nadciśnienie ciężkie = ↑ 95 centyl ale o więcej niż 15 mmHg lub obecne są powikłania narządowe (przerost LK, retinopatia)
Typu
izolowane skurczowe
izolowane rozkurczowe
skurczowo-rozkurczowe (mieszane - najczęstsze)
Czasu trwania
ostre
przewlekłe ( >3 miesiące)
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA WTÓRNEGO
Choroby układu moczowego
Choroby tętniczek zewnątrz lub/i wewnątrznerkowych (nadciśnienie naczyniowo-nerkowe)
Zmiany wewnątrztętnicze
dysplazja włóknista i włóknisto-mięśniowa błony wewnętrznej tętnicy nerkowej
zaburzenia genetyczne - zespół Marfana, choroba Recklinghausena
segmentalne zwężenie t. nerkowej / segmentalna hipoplazja
zmiany zatorowo-zakrzepowe
sarkoidoza naczyń
miażdżyca (rzadka u dzieci)
zwężenia potransplantacyjne
Zmiany zewnątrztętnicze
guzy (np. chromochłonny)
zwłóknienie pozaotrzewnowe
krwiak pozaotrzewnowy
Choroby kanalikowo-śródmiąższowe i kłębuszkowe nerek (nadciśnienie miąższowo-nerkowe)
ostre i przewlekłe OZN
pierwotne i wtórne KZN
zespół hemolityczno-mocznicowy
ONN i PNN
Wady wrodzone
torbielowatość nerek
niedorozwój segmentalny nerek
wrodzony zespół nerczycowy
Wodonercze
Urazy nerek
Guzy nowotworowe (guz Wilmsa, reninoma)
Choroby układu krwionośnego
Koarktacja aorty (!!!)
Blok p-k III st.
Przetrwały przewód tętniczy Botala
Przetoka tt-żż.
Bakteryjne zap. wsierdzia
Niedomykalność zastawek półksiężycowatych
Choroby układu dokrewnego
Hiperaldosteronizm (pierwotny lub wtórny)
Wrodzony zespół nadnerczowo-płciowy
Guz chromochłonny
Nadczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy (izolowane nadciśnienie skurczowe)
Hiperkalcemia i nadczynność przytarczyc
Choroby układu nerwowego
Wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego - obrzęk mózgu, guz mózgu, wodniak podtwardówkowy
Zwojak współczulny zarodkowy
Inne
oparzenia
kortykoterapia
hormonalna antykoncepcja
zatrucie sympatykomimetykami
ostra przerywana porfiria
OBJAWY KLINICZNE
męczliwość
tachykardia
nadpobudliwość
bóle głowy
zaburzenia snu
chudnięcie
skłonność do krwawień z nosa
zaburzenia widzenia
BADANIA DIAGNOSTYCZNE
Wstępne
morfologia krwi
elektrolity (z wapniem)
mocznik, kreatynina
kwas moczowy
cholesterol
ocena aktywności reninowej osocza
badanie ogólne moczu
badanie bakteriologiczne moczu
USG nerek
Uzupełniające (w zależności od wskazań)
echokardiografia
renoscyntygrafia lub urografia
cystografia mikcyjna
dobowe wydalanie katecholamin w moczu
ocena poziomu hydroksy- i ketosteroidów w moczu
arteriografia nerkowa
LECZENIE NIEFARMAKOLOGICZNE
redukcja nadwagi
zwiększenie aktywności fizycznej
modyfikacja diety (ograniczenie spożycia soli, zwiększenie ilości warzyw i owoców, ograniczenie tłuszczów)
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE
Diuretyki - hydrochlorotiazyd, furosemid
Wazodilatatory - hydralazyna, minoksydyl, prazosyna, nifedypina
Beta-blokery - propranolol, atenolol, labetalol
Alfa-adrenergiczni agoniści działający centralnie - klonidyna, metyldopa
Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę - kaptopril, enelapril, lizynopril