Aproksymacja i interpolacja
Celem pracy jest wyznaczenie wzoru aproksymującego i wartości funkcji w zadanych punktach.
W pracy na podstawie danych doświadczalnych (pierwsze 10 punktów w tabeli) należy wyznaczyć optymalny stopień wielomianu aproksymującego, obliczyć współczynniki tego wielomianu oraz wartość funkcji w zadanych punktach za pomocą tego wielomianu. Dla każdego wariantu podano również dokładność pomiaru zmiennych x i y (odpowiednie wariancji: sigmax i sigmay), które mogą służyć pomocą podczas określenia optymalnego stopnia wielomianu aproksymującego.
Wariant # sigmax= 0.0294 sigmay= 0.7766
x |
-6.500 |
-5.500 |
-4.500 |
-3.500 |
-2.500 |
-1.500 |
-0.500 |
0.500 |
1.500 |
2.500 |
-6.000 |
-2.000 |
2.000 |
y |
120.747 |
65.846 |
26.449 |
-1.021 |
-12.896 |
-14.349 |
-6.612 |
9.012 |
29.005 |
55.041 |
|
|
|
Wykonanie ćwiczenia:
Import danych do arkusza kalkulacyjnego.
Sporządzenie wykresu punktowego.
Wprowadzić linię trendu, zadając typ: wielomian z odpowiedni stopniem. Wyświetlić wzór wielomianu na wykresie. Współczynniki wykorzystać dla wyznaczenia na arkuszu wartości funkcji aproksymującej i wyznaczenia błędu aproksymacji. Powtórzyć to dla wielomianów różnego stopnia (poczynając od drugiego).
Zadanie słupków błędów zgodnie z danymi. Jako rozmach wykorzystać zadane wartości dokładności pomiaru (3σ).
Dobranie odpowiedniego stopnia wielomianu zgodnie z jednym z kryteriów.
Uwaga: dla wyboru optymalnego stopnia wielomianu zastosować dwa kryteria. Pierwszy jest porównanie błędów aproksymacji dla wielomianów różnego stopnia poczynając od pierwszego. Wzór błędu aproksymacji:
,
gdzie Sn - blęd aproksymacji, czyli suma kwadratów odchyleń mierzonych wartości funkcji yi od wartości obliczonych f(xi), odniesiona do stopni swobody aproksymacji (N-n-1) (odchylenia są wywołane błędami przypadkowymi pomiarów), N - liczba punktów, n - stopień wielomianu.
Drugie kryterium jest związane z dokładnością pomiarów. Czyli, jeżeli przy aproksymacji wielomianem n-go stopnia wszystkie błędy będą mniejsze od 3σy (bardziej dokładnie należy uwzględnić również odchyłkę dla x, czyli, 3σx). Dla tego bardzo przydatnymi są słupki błędów. Wówczas, jeżeli krzywa nie omija żaden punkt na wykresie poza słupkami błędu, aproksymację należy uznać wystarczającej.
Obliczenie współczynników dobranego wielomianu
Przygotowanie sprawozdania.
W sprawozdaniu należy przedstawić wyniki obliczeń:
Współczynniki wszystkich obliczonych wielomianów y= f(x) =a0+a1x+a2x2+…
Wartości yi dla punktów pomiarowych obliczonych za pomocą wielomianów.
Odchyłki wartości obliczonych od wartości pomiarowych Δyi dla wszystkich punktów pomiarowych, oraz błąd aproksymacji.
Wykresy zależności y= f(x), z pokazaniem wartości pomiarowych ze słupkami błędów pomiarowych.
Wartości yi dla zadanych punktów (trzy ostatnie wartości tablicy) dla wybranego optymalnego wielomianu.
Wnioski z uzasadnieniem wyboru stopnia wielomianu.