humanizmowi medycznemu

pojawieniu się druku

odkryciom botanicznym

odkryciom geograficznym

częstszym sekcjom zwłok - wątpliwości co do teorii Galena

7 tomów, 700 stron

liczne ilustracje autorstwa Tycjana przedstawiające preparaty w ruchu na ładnym krajobrazie np. w parku

poprawia ok. 200 błędów Galena

nie podaje dokładnego opisu układu krążenia, jedynie przypuszczenia

Bartomoleo Eustacho - trąbka Eustachiusza

Fabritius d'Aqupedente - zastawki żylne

Leonardo Botallo - przewód tętniczy

Constatio Varoli - most

Bauhin - zastawka krętniczo-kątnicza

opis na podstawie serca krokodyla czyli bez przegrody międzykomorowej (mimo iż inne ssaki miały taką przegrodę, to Galen uważał że krew przepływa u nich przez pory które się w niej znajdują)

krew powstaje z pokarmu - więcej jesz, więcej masz krwi (ja bym już eksplodował)

centrum krążenia - wątroba, z niej do:

ruch krwi wymuszony siła witalną

przedsionki - poszerzenia naczyń, które doprowadzają krew do lewej komory

oddychanie procesem boskim - dostarcza organizmowi „pneume”, czynnik boski który miesza się z krwią i wędruje do mózgu

powietrze płynie do lewego przedsionka i komory i tam miesza się z krwią z wątroby - ciemna krew jasna krew

żyły zawierają krew a tętnice powietrze

teoria b. długo uważana za poprawną mimo jej błędów

opis krążenia płucnego

jeśli nie ma połączenia między komorami to muszą istnieć:

teoria zapomniana i nieużywana

był to hiszpański teolog, filozof i lekarz

napisał traktat „Restitutio Christianisme” o pozycji Jezusa w Trójcy Św.

w rozdziale na temat duszy, która znajduje się we krwi, zawarł dwa zdania poprawnie opisujące mały układ krążenia:
”Nie ma przejścia pomiędzy komorami, natomiast krew, jakaś potężna sztuką płynie długim przewodem (tętnicą żylną) przez płuca, które wysubtelniają¹ krew. W płucach tak przygotowana staje się przejaśniona i dalej żyłą tętnicza wpada do serca.”
¹wysubtelnienie to proces zmniejszania się średnicy naczyń przez które płynie krew

niestety, w traktacie zaatakował dogmat Trójcy Św. (że manifestacja Boga jest świat istniejący wiecznie a Duch Św. to moc w sercach ludzi) i za to ścigała go inkwizycja

uciekł do Genewy, do Kalwina ale ten zazdrosny o jego dzieła wydał go i koniec końców spłonął na stosie własnych książek (lipa)

jego teoria została potwierdzona dopiero w 1955 r.

nie był co prawda lekarzem ani nic nie wymyślił „medycznego” ale wprowadził do nauki empiryzm - najpierw doświadczenia i wnioski, potem teoria (a nie tak jak było dotychczas czyli na odwrót)

dwie drogi poznania: dedukcja i i indukcja

nie był lekarzem ale był za to łapówkarzem - strącał ludzi ze stanowisk i wsadzał na inne. został za to skazany na śmierć ale król postanowił odebrać mu jedynie pozycje kanclerza

ojciec fizjologii

obalił panującą dotychczas teorię że żyły i tętnice są od siebie niezależne

opisał także role zastawek żylnych opisanych przez Fabrycjusza, użył do tego następującego badania:

1.zakładamy opaskę uciskową na ramie
2.krew napełnia niżej położone żyły, które grubieją
3.naciskamy placem na żyłę przy opasce i przesuwamy w kierunku dłoni

Efekt: żyła wypełnia się jeszcze bardziej, nie pozwalając krwi cofnąć się do tętnicy

obalił także teorie gromadzenia się krwi w organizmie gdyż nie ma tam tak dużych zbiorników

krew jest jedna i ciągle płynie:
sercetętniceżyłysercepłuca

nie opisał co się dzieje z krwią na końcu tętnic (brak mikroskopu)

oczywiście jego dzieło zostało wyśmiane (zwano go Cyrkulatorem) ale Harvey był podstępny, gdyż przed wydaniem wysłał prace do króla, wiedząc iż ten nawet jej nie przeczyta tylko od razu zatwierdzi i w ten sposób dostał certyfikat autentyczności i wszyscy musieli, choć z oporami, uznać dzieło. Bardziej w Anglii niż w Europie, ale zawsze.

odkrywca cewek i kłębuszków Malpighiego

oglądając pod mikroskopem preparat krezki jelita żaby zobaczył że:
biegnie tętniczka, nagle ciach! przerwa i dalej biegnie żyłka

nie ma połączenia więc tam musi być b. drobne naczynie - naczynie włosowate

nie okrył nic a nawet zrobił gorzej

święcie wierzył we własne teorie (nie ma to jak pewność siebie)

dumał nad zmiana koloru krwi w tętnicach i żyłach i wydumał że w płucach jest czynnik oczyszczający krew i ta tez do krwi dostaję się czynnik życia który wędruje do tkanek. więc jeśli od zdrowego człowieka pobierzemy krew tętniczą i podamy ją choremu, to ten ostatni wyzdrowieje …

mimo licznych zgonów pacjentów nadal stosował ta metodę i miał przez to problemy z sądem

poszedł także dalej, twierdząc że skoro w krwi żylnej są złe substancje, to należy ją upuszczać. dopiero Dietl w XIX w. obalił ten mit.

krytykuje Galena

wykłada po niemiecku

na dodatek w stroju cywilnym

Bóg + natura = archeusz, siła wewnętrzną człowieka która daje zdrowie.

zależy ona od Boga i tylko on może ją uleczyć

lekarz jest pośrednikiem Boga i używa boskich lekarstw - arkan - umieszczonych w przyrodzie.

arkany są naznaczone przez Boga by łatwiej leczyć np. naparstnica ma kształt serca a żółte kwiaty i owoce to leczenie wątroby (żółć)

jest też w przyrodzie super panaceum na wszystkie choroby, ale jest dobrze ukryte przez Boga. na jego szukaniu Paracelsus spędził życie. uważał zresztą że lekarz powinien szukać panaceum aż do śmierci albo jego odnalezienia

choroba jest to drobna zmiana chemiczna którą spowodował jakiś czynnik w określonym miejscu. te czynnik uruchamia „nasiona” choroby i wystąpienie objawów