Centralny Układ Nerwowy:

-mózg-> rdzeń kręgowy

Ośrodkowy Układ Nerwowy:

-Dośrodkowy-> receptory:

-somatyczne

- autonomiczne

-Odśrodkowy-> efektory:

-somatyczne mięśni

- autonomiczne:

-sympatyczne

-NANC

-parasympatyczne

odpowiadają za mięśnie gładkie i sercowy

oraz za gruczoły zewnętrzne i wewnętrzne wydzielnicze

Komórki Gleju:

-Makroglej-> astrocyty, kom. Ependyny, oligodendrocyty

-Mikroglej (makrofagi)

Rola Astrocytów:

-komórki podporowe dla neuronów

-tworzenie bariery krew-mózg

-tworzenie blizn

-wychwyt K+

-uwalnianie Ca++

Oligodendrocyty:

-tworzenie osłonki mielinowej

Komórki ependyny:

-występują w wyściółce komór mózgu i rdzenia

-wytwarzają płyn mózgowo-rdzeniowy

Mikroglej:

-makrofagi

-zdolność poruszania się i fagocytozy

-wytwarzają interleukiny (subs. regulatorowe w organizmie)

-wzrost aktywności w stanach zapalnych

-w stanach aktywności mogą powodować destrukcję neuronalną

Płyn Mózgowo-Rdzeniowy:

-zapewnia wymianę składników pomiędzy różnymi częściami mózgowia

-chroni mózg przed uszkodzeniem

-zmniejsza ciężar mózgu

Skład płynu: płyn mózgowo-rdzeniowy, osocze krwi

Na+ 147 150

Ca++ 1.15 2.35

K+ 2.9 4.6

Białko 0.2 60

Bariera Krew-Mózg:

-utworzona przez astrocyty i ścianę naczyń mózgowych

-przepuszczalna dla 02 i Co2

-przepuszcza etanol

-przepuszcza subs. Lipofilne

-Nie przepuszcza subs. wysokocząsteczkowych i białek

Rdzeń Kręgowy:

Odcinki:

Szyjny,piersiowy,lędźwiowy,krzyżowy,ogonowy

Odruch: podświadoma odpowiedź narządu wykonawczego

(efektora) wywołana pobudzeniem narządu odbiorczego (receptora)

zachodzi za pośr. Łuku odruchowego

Łuk Odruchowy:

-receptor

-droga dośrodkowa

-ośrodek

-droga odśrodkowa

-efektor

Odruch rozciągowy:

-Bodziec- rozciąganie mięśnia (zmiana długości)

-efekt-skurcz mięśnia

-receptor-wrzeciona nerwowo mięśniowe

-droga dośrodkowa-grube włókna 1a

-ośrodek-alfamotoneuron

-droga odśrodkowa-włókna alfa

-efektor- włókna ekstrafuzalne tego samego mięśnia

Rola fizjologicznego odruchu rozciągowego:

-utrzymanie napięcia mięśniowego

-dostosowanie napięcia mięś. do zmieniającej się

długości mięśnia podczas skurczu

Odwrócony odruch rozciągowy:

-zapobiega uszkodzeniu mięśni i oderwaniu ścięgna od kości przy gwałtownych ruchach

-utrzymuje napięcie mięśniowe

Odruch zgięciowy:

-receptor-wolne zakończenie nerwowe

-droga dośrodkowa-cienkie włókna

-ośrodek- interneurony hamujące, alfamotoneurony zginaczy i prostowników

-droga odśrodkowa- włókna alfa

-efektor- zginacz-skurcz , prostownik-rozkurcz

Fizjologiczna rola odruchu zgięciowego:

-ochrona ciała przed uszkodzeniem

-rola w lokomocji

Ośrodki kontroli ruchowej:

-kora mózgowa, jądra podstawy mózgu, móżdżek, układ siatkowaty pnia mózgu,

rdzeń kręgowy, okolice kojarzeniowe kory mózgowej

Ruchy:

Dowolne-> układ piramidony

Mimowolne-> jądra podstawy mózgu (poza piramidowe)

Górny Neuron Motoryczny:

Kora ruchowa+ droga piramidowa

Uszkodzenie GNM: Niedowład-porażenie, wzrost napięcia mięśniowego,

wygórowane odruchy rdzeniowe, objaw Babińskiego

Jądra podstawy mózgu:

skorupa, gałka blada, jądro ogoniaste, substancja nigra, jądro nisko

Móżdżek

Płat tylny, płat przedni, płat grudkowo-kłaczkowy + robak (podział anatomiczny)

Móżdżek przedsionkowy - odpowiadający za zachowanie równowagi i ruchy gałek ocznych. Poprzez narząd przedsionkowy otrzymuje informacje o pozycji głowy w przestrzeni (w stosunku do otoczenia, jak również w stosunku do samego ciała). w jego skład wchodzą kłaczek i grudka nazywane wspólnie płatem kłaczkowo - grudkowym - lobus flocconodularis. Uszkodzenie tego płata skutkuje zaburzeniami równowagi z niepewnością stania (astasia) i chodu (abasia). Pacjent chodzi chwiejnie, na szeroko rozstawionych nogach, zataczając się (bezład tułowia). Niepewność ta nie zależy od obecności bodźców wzrokowych (zamknięcie oczu nie pogarsza niezborności).

Móżdżek rdzeniowy - kontrola ruchów rąk, koordynacja ruchowa

Móżdżek korowy - odpowiadający za planowanie ruchów i napięcie mięśniowe

Role móżdżka:

Kontrola napięcia mięśniowego, kontrola równowagi, kontrola ruchów mimowolnych i dowolnych, udział w planowaniu ruchów

Uszkodzenia móżdżku:

-zaburzenie równowagi

-dysmetria( nie można wykonać ruchu)

-ataksja(nie można wykonać żadnego ruchu)

-adiadochokineza(nie można wykonywać ruchów dłoni)

-dysartria(nie prawidlowa wymowa)

-drżenie zamiarowe

-oczopląs

Oś Czuciowa:

Receptor przekształca energię bodźca w potencjał czynnościowy

Receptory: Mechaniczne(dotyk), Termiczne(ciepło, zimno), Chemiczne(zapach, smak)

Elektromagnetyczne(światło)

-Określone receptory są wyspecjalizowane w odbiorze określonych bodźców,

receptory mogą reagować na inne rodzaje bodźców.

Prawo Mullera: Odbiór bodźca czuciowego zależy od rodzaju energii pobudzającej receptor.

-Transdukcja czuciowa: Bodziec->zmiana przewodnictwa błonowego->potencjał receptora-> potencjał czynnościowy

Amplituda-wpraost proporc. do wielkości bodźca- KOD ANALOGOWY

Ilość- potencjał wprost proporc. do wielkości bodźca- KOD CYFROWY

Adaptacja:stałe drażnienie receptora powoduje spadek wrażliwości tego receptora

-Adaptacja recept. czuciowych :

Receptory fazowe: np.dotyku -szybko się adaptuje, rejestruje początek i koniec stymulacji, rola w procesach związanych ze zmianami

Receptory toniczne: np.ból- adaptuje się wolno, rejestruje w sposób ciągły pobudzanie receptora, rola w homeostazie

Droga rdzeniowo-wzgórzowa:

-ból, temperatura, niedokładne uczucie ucisku, swędzenie, łaskotanie, odczucia seksualne

Cienkie włókna wolno przewodzące:

Układ tylno powrózkowy

-czucie dotyku z dokładną lokalizacją i siła bodźca

-czucie wibracji

-czucie z mięśni i ścięgien

Grube włókna szybko przewodzące

Kora Czuciowa:

-pole czuciowe pierwsze-płat ciemieniowy

-pole czuciowe drugie- ściana szczeliny Sylwiusza

Kora czuciowa odkodowuje sygnały czuciowe, percepcja czucia zachodzi na poziomie kory mózgowej

Ból: Mechanizm chroniący ciało przed uszkodzeniem, wywołuje reakcje w celu usunięcia bodźca bólowego

Receptory bólu:

Nie podlegają adaptacji, ciągłe pobudzanie receptorów bólowych-> zwiększenie możliwości

-> Hiperalgezja

Ból: wolny-wolne przewodzenie

Szybki-szybkie przewodzenie

System analgatyczny mózgu:

Neurony wokół wodociągu mózgu(eukefaliny)-> jądro szwu->rdzeń kręgowy-> zamknięcie bramki bólu

Układ endogennych opiatów:

-eukefaliny-przeciwbólowe

-beta endorfiny- hormony szczęścia

-dynorfiny

Receptory opiatowe:

Ból: ścienny trzewny odbity

z błon , z narządów trzewnych, odczuwany w obrębie tkanki która położona jest z dala od narządów źródła bólu

ostry i silny, słaby

dobrze zlokalizowany, rozlany

wymioty nudności

Czucie temperatury: układ siatkowaty pnia mózgu-> wzgórze->kora czuciowa

Aktywacja Mózgu:

Czuwanie->relaks

->wzmożona koncentracja

Sen-> sen REM

-> sen NREM

Aktywność kory mózgowej zależy od układu siatkowatego pnia mózgu

Układ siatkowaty:

-lokalizacja-pień mózgu

-liczne drobne neurony

-połączenie własne neuronów układu siatkowatego

US ośrodki:

-sercowy

-regulujący ciśnienie krwi

-oddychanie

-połykanie

-kichanie

-kaszel

US- wstępujący- reguluje system aktywności kory mózgowej, stan przytomności, ośrodki wzgórzowe-sen

Zstępujący -reguluje napięcie mięśniowe i odruchowo rdzeniowe, układ pobudzający, układ hamujący